SOI GƯƠNG UỐNG RƯỢU – Thơ Hoàng Hương Trang

Hồi tiền chiến lắm văn nghệ sĩ thích khoe say. (Có người không uống được rượu cũng khoe say.) Vũ Hoàng Chương “nhịp gõ hàm ca”, Nguyễn Vỹ say và lẫn lộn người với chó, Lưu Trọng Lư say với ca nhi, Tản Đà say với tri âm v,v... Nhưng hồi ấy tửu đồ toàn thị là nam tử, tôi chưa bắt gặp được người đẹp nào say sưa trong thi ca cổ điển và tiền chiến.

Sau 1954, Hoàng Hương Trang là một người đẹp, và là một người say dữ dội. Nói say dữ không phải nói ngoa, vì quả chưa thấy ai trong đám nam tử kể trên say mà hung tợn như Hoàng nữ sĩ. Nửa đêm trằn trọc, bà đào đất lấy ra hũ rượu nếp than, mang uống một mình, uống ngay trong đêm tối, không đèn không lửa, bà uống rượu say và chửi bới inh ỏi, chửi đời chửi người, rồi say vùi trượt ngã.

Hôm nay còn có ông Phạm Thiên Thư chẳng hạn. Gặp khó khăn trong tình yêu, ông rỉ rả, ông thẩn thờ, ông khe khẽ thốt ra những lời than nhẹ phới. Như thế nam phái vốn dịu dàng an phận hơn nữ phái chăng?! Ôi rắc rối

Hoàng Hương Trang có cả một tập thơ về chuyện say sưa: “Túy ca”. Khi thì “soi gương uống rượu”, khi thì “uống rượu trong mưa”, khi thì nhớ cố nhân mà uống rượu, khi thì mất ngủ mà uống rượu v..., uống đến say khướt.

Những trận say như thế nói chung là vì tình cả. Trước bà, dù tình duyên trắc trở đau khổ đến đầu người ta cũng chỉ than thở, có thể than thở rất mực não nuột như Tượng Phố, như Đông Hồ v.v..., nhưng bất khuất táo tợn thì không.

Tuy vậy muốn đem nguyên cái tâm lý thời đại, đem nét đặc điểm “hôm nay” ra mà cắt nghĩa thái độ của bà, e cũng không ổn đâu. Nhưng lao đầu làm chi vào những cái hóc búa ấy? cố gắng cắt nghĩa làm chi cho khốn khổ? Hãy lặng yên ghi nhận thêm một khía cạnh tâm hồn, lặng yên như người ta vẫn lặng yên trước một cảnh tượng thương tâm.

                                                          10/1986
                                                        Võ Phiến
              (Nguồn: Văn Học Miền Nam, Thơ / Nxb Văn Nghệ 1999)
*

Áng thơ kiệt tác “Soi Gương Uống Rượu” của nữ sĩ Hoàng Hương Trang, trong tập thơ “Túy Ca”. Thi phẩm này hẳn là bài mà cô Trang đắc ý nhất trong tập thơ “Túy Ca”, nên đã chọn ngâm bài thơ này khi lần đầu tham dự hội thơ Quỳnh Dao với sự góp mặt của thi sĩ Vũ Hoàng Chương, Bùi Khánh Đản, Đan Quế, Trùng Quang, v.v. . Vương Thanh cũng có dịch bài thơ này qua tiếng Anh trong tập thơ song ngữ “A Vietnamese Garden of Lyrics & Verse, Volume 1”.
Bài này tuy ngâm hơi nhanh, nhưng có lẽ vì cảm khái, nhưng do chính tác giả ngâm, không còn ai có tư cách ngâm hay hơn nữa.
Và sau đó thì cô Trang trong bữa tiệc này được những nhà thơ mời ngâm giùm tới tấp!
 
(Tưởng nhớ tiếng hát, giọng ngâm, và thơ của nữ sĩ Hoàng Hương Trang)
                                                                                     Vương Thanh

   
 

SOI GƯƠNG UỐNG RƯỢU

 

Cho ta thêm chén tình đau

Cho ta thêm khói thuốc màu nhớ nhung

Đắng cay đầy chén âm thầm

Khói cao mờ mắt một lần gọi tên

Rượu vào những tưởng vơi quên

Ai ngờ men thấm tình thêm nhớ tình

Soi gương uống rượu một mình

Ngắm ta ảo ảnh lung linh chợt cười

Cất cao tiếng gọi "hỡi người!"

Khói bay mờ tỏ vây đời ta sao !

Trong gương ai đó mời chào

Chén cao, chén thấp, chén nào cho nhau ?

Ô hay ! rượu đắng tình đau

Người trong ảo ảnh cũng sầu như ta

Rượu hay nước mắt chan hoà

Ai say, ai khóc là ta hay người ?

Môi nào tan vỡ nụ cười

Môi nào chết lịm một đời bơ vơ

Dung nhan ngày tháng phai mờ

Rượu say, thơ chết hững hờ cố nhân

Bước cao, bước thấp cuồng chân

Tay đưa, tay rót, tay nâng chén mời

Say đi, say để quên đời

Uống cho biển cạn sông vơi bỏ sầu

Uống cho lịm chết ngày sau

Cho quên ngày trước, cho nhầu thời gian

Tình ta đã lỡ trái ngang

Soi gương nguyền rủa dở dang chén thề

Người trong ảo ảnh si mê

Cũng say sưa đấy, đừng chê ta cuồng

Đập tan chén, rượu tràn tuôn

Chén tan, gương vỡ, nỗi buồn chưa vơi

 

Người trong ảo ảnh mất rồi

Ta say, ta hát quên đời có ta !...

 

                            Hoàng Hương Trang