HAI ANH EM HỌ ĐỖ - Thơ Đỗ Tư Nhơn

  

           Hai anh em Đỗ Tư Nhơn, Đỗ Tư Nghĩa

HAI ANH EM HỌ ĐỖ

 

Anh em nhà họ Đỗ

Mồ côi cha từ nhỏ

Sống với mẹ, chị, bà

Thời chiến tranh gian khổ

 

Cùng mê say văn chương

Chọn sách gối đầu giường  

Phạm Công Thiện, Ý thức...    

Gạch chân đỏ nhiều trang 

 

Anh theo nghề gieo hạt  

Ươm mầm cho tuổi xanh    

Em miệt mài dịch thuật    

Minh triết của hiền nhân   

 

Thỉnh thoảng anh ghé thăm em    

Lưng chừng dốc Nhà Chung   

Căn phòng trọ trong hẻm  

Một mình sống an nhiên  

 

Rủ nhau ra ngồi quán  

Trước nhà thờ Chánh tòa   

Ly cà phê buổi sáng    

Ngồi lặng yên nhìn xa  

 

Từ lúc em giã biệt   

Vẫy tay chào trần gian  

Đà Lạt nghe trống trơn 

Anh bước đi cô tịch    

 

Hẹn một lần gặp lại   

Nơi sông suối cỏ lau   

Nắm chặt bàn tay nhau   

Tình anh em còn mãi.

 

Đỗ Tư Nhơn

Thị xã Quảng Trị, 4-12-2023.

  

 

     Chỗ ngồi năm xưa/Chỉ còn ghế trống/Em về cõi không/Anh buồn lệ ứa!

 

TÂM TÌNH CỦA DIỄN VIÊN, ĐẠO DIỄN LÊ CUNG BẮC (1946-2021) QUA TẬP HỒI KÝ "BỤI CÁT CHÂN MÂY" – Đỗ Tư Nhơn

Đại thi hào Nguyễn Du đã viết bài thơ Độc Tiểu Thanh Ký nhằm bày tỏ mối thương cảm, tri âm cùng người con gái đời Minh, tài hoa bạc mệnh, oan khiên, đau đớn. Khi kết thúc, ông đã không khỏi ngậm ngùi tự hỏi:
 

“Bất tri tam bách dư niên hậu,

Thiên hạ hà nhân khấp Tố Như?”

 

Sự đồng cảm, tri âm là điều cần thiết vô cùng đối với văn nghệ sỹ, nghệ thuật. Hơn 70 năm sống giữa cuộc đời, gần 40 năm dấn thân, đam mê đi vào con đường sân khấu, điện ảnh, diễn viên - đạo diễn Lê Cung Bắc như chưa muốn dừng bước. Nhưng căn bệnh trầm kha, đột ngột cắt đứt dự phóng nghệ thuật của anh. Một tập hồi ký cuối đời đã được vội vàng kể ra bằng lời, đứt quãng, hụt hơi vì hóa trị, nhức nhói, đuối sức. Nhưng anh vẫn kiên cường chiến đấu cho đến hơi thở cuối cùng. Đó là tác phẩm BỤI CÁT CHÂN MÂY, được nhà văn Hồ Sĩ Bình trân quý biên tập để nhà xuất bản HNV ấn hành vào tháng 5 năm 2023, gần đến ngày giỗ lần thứ 2 của anh.
Chính trong thời gian ngắn, từ ngày 5-4-2021 cho đến trước khi anh từ giã trần gian, chỉ hơn hai tháng quằn quại trong cơn đau, anh đã kể lại cho diễn viên Hồng Ánh, Võ Sông Hương và chị Bùi Thị Giang (vợ anh) ghi âm.

RỖNG RANG PHỐ CŨ – Thơ Đỗ Tư Nhơn

   

 

RỖNG RANG PHỐ CŨ
 
Trở về với
dốc Nhà Chung
Ngồi
càfé sáng                                                       
một mình với tôi
Hai năm nước chảy hoa trôi
Tro hòa hồ nước
giữa trời
bao la
Trúc Lâm chuông vọng ngân nga
Dã Quỳ sẽ nở vàng hoa bên đường
Vắng Người
phố cũ rỗng rang

Thánh đường chiêu niệm hồn mang mang sầu!

Đỗ Tư Nhơn

Dalat.16-9-2023

 

DƯỜNG NHƯ CÓ… - Tùy bút Nguyễn Đại Hoàng

1. Có những bài thơ bay đi trong sương mù năm tháng. Những bài thơ ít chữ kiệm lời mà không gian trong đó sao mà mang mang rộng lớn, thời gian trong đó sao mà ngưng đọng mông lung, bầu trời cảnh vật trong đó sao mà phảng phất phôi pha nét xa xưa kỳ tuyệt- như những bức tranh của danh họa Nga Isaac Levitan (1860 -1900) về những cánh rừng Bạch dương hay những độ Thu vàng.
 

GẶP NHAU GIỮA MÙA ĐẦU TIÊN – Thơ Trần Thoại Nguyên

  

GẶP NHAU GIỮA MÙA ĐẦU TIÊN

(Tặng anh Đỗ Tư Nhơn, anh trai của Bạn Vàng Đỗ Tư Nghĩa.)

 

Nửa thế kỷ đã già nua

Còn duyên nhau, gặp giữa mùa đầu tiên!

Hẹn nhau từ bữa sinh tiền

Đỗ Tư Nghĩa đã về miền Bồng Lai!

 

Bây giờ mới gặp nhau đây!

Đỗ Tư Nhơn hỡi! Sáng nay Hoa Vàng

Phạm Thiên Thư ngó nhìn sang

Cùng vui cười nói rộn ràng quán không!

 

Bây giờ tóc trắng như bông

Đỗ Tư Nghĩa! Nhắc Bạn! Lòng nhớ thương!

Trần gian ngọn gió vô thường

Bạn đi trước! Hẹn quán đường thiên thu!

 

Ở đây sương khói bụi mù

Vui từng khoảnh khắc theo phù hoa bay!

Chén tình rót uống hồn say

Cõi nhân gian mộng cỏ cây xanh bờ!

 

Gặp anh đây, tặng vần thơ

Chút tình lưu niệm giấc mơ cuộc đời!

Mai sau nhật nguyệt mù khơi

Còn xanh rêu đá mây trời nghìn thu.

 

Quán Hoa Vàng, sáng 27/9/2022.

BỤI ĐỜI THI SĨ Trần Thoại Nguyên

THĂM BẠN – Thơ Đỗ Tư Nhơn

   

                 Cùng Nguyễn Văn Quang đến quán CAFE 

                             ở Góc Bầu - Nguyễn Thị Lý

 

THĂM BẠN

 

Thỉnh thoảng ngồi một mình

Bỗng nhớ bạn xưa cũ

Cùng sống thời chiến chinh

Mồ côi cha từ nhỏ.

 

Ở làng quê cùng mẹ

Tần tảo , đời gian nan

Gắng học, quên tuổi trẻ

Giờ nghĩ lại, tiếc thầm!

 

Đất nước rồi xoay chuyển

Hết đạn bom - hoà bình

Bàn tay chai, xây dựng

Chờ một ngày bình minh!

 

Hai đứa cầm phấn trắng

Sáng chiều trước bảng đen

Có buổi phơi trong nắng

Cuốc ruộng tới thâu đêm.

 

Lại cùng đi lao động,

Lúc bờ mương, lúc rừng

Bánh xe đạp lăn tròn

Đường ngoằn ngoèo, dốc đứng!

 

Nuôi đàn con khôn lớn

Góp mặt với cuộc đời

Mong niềm vui cứ đến

Và tình người không vơi.

 

Thời gian vô tình qua

Tóc xanh, giờ đã bạc

Nhủ thầm quên tuổi tác

Rủ nhau, ngồi hát ca!

 

Như lá trên cành cây

Cứ vàng và rụng hết

Nhìn bạn bè quanh đây

Người  ở xa, người mệt.

 

Nắng mùa hạ bắt đầu

Qua những ngày rét lâu

Đạp xe đi thăm bạn,

Ngồi nói chuyện bên nhau.

 

         Đỗ Tư Nhơn

Thị Xã Quảng Trị, sáng 23-3-2023

THỊ XÃ QUẢNG TRỊ MÙA NÀY – Thơ Đỗ Tư Nhơn, Võ Thị Như Mai chuyển ngữ

 

 

THỊ XÃ QUẢNG TRỊ MÙA NÀY

 

Thị xã rêu phong cổ tích

Thành Cổ, tường thành vỡ nát

Dòng sông không còn trong sạch

Ký ức niên thiếu hoang tàn

Người già lom khom ngồi nhớ

Bạn bè cùng dưới mái trường

Như loài thiên di bay hết

Một ngày nghe tin bạn chết

Lặng im thắp một nén hương

Luân hồi đi theo chữ nghiệp

Vui buồn, thương ghét khôn lường.

 

                                  Đỗ Tư Nhơn

NHỮNG KỶ NIỆM VÀ SẺ CHIA CÙNG EM TRAI ĐỖ TƯ NGHĨA – Đỗ Tư Nhơn

Gần đến ngày Tiểu Tường của anh Đỗ Tư Nghĩa, mời quý anh chị Đồng Môn Nguyễn Hoàng đọc bài viết của thầy Đỗ Tư Nhơn viết về em trai của thầy

       
Giờ đây Nghĩa đã về với tổ tiên, ông bà, thầy mợ nơi cõi vĩnh hằng sau 75 năm:
        

“Bước lững thững qua trần gian một bận           

Đã thấy sầu in vết dưới chân im”

                                       (Bi khúc I.1972)

 
Những kỉ niệm với gia đình, bè bạn còn trong ký ức của những người thân, từng gắn bó kết giao tình cảm. Ba chị em chúng tôi: Đỗ Thị Như Mai, Đỗ Tư Nhơn, Đỗ Tư Nghĩa vốn nguyên quán là làng Cui, Tuy Lộc, Hậu Lộc, tỉnh Thanh Hóa. Cụ cố tổ làm chức quan Đề lại Hoằng Hóa, được thờ tại đền Nghè Cáy từ xưa cho đến bây giờ - thuộc Di tích lịch sử - văn hóa cấp tỉnh. Bố chúng tôi vào Quảng Trị làm viên chức thừa phái dinh Tuần Vũ đóng tại Thành cổ, nhưng mất sớm lúc tôi vừa lên ba, Nghĩa còn trong bụng mẹ.
 

CHÙM THƠ THÁNG 6 - Đỗ Tư Nhơn

 

            Nhà thơ Đỗ Tư Nhơn
 
 

HỘI TRƯỜNG

 

Mừng vui

tổ ấm tìm về

Tuổi xuân một thuở

vỗ về hồn nhau.

Cầm tay

kể chuyện hôm nào

Bức thư tình

viết

chưa trao

lỡ làng!

 

HÀNH TRÌNH THƠ TRẦN THƯƠNG BÁ, CHẶNG 3: “TẬP VÔ NGÔN KINH” – Đỗ Tư Nhơn

Như một lời cám ơn gởi về miền thiên thu vĩnh hằng – nơi yên nghỉ của nhà thơ Trần Thương Bá, người đã để lại cho cuộc đời những tập thơ có sức ngân vọng, gõ cửa trái tim những người đồng điệu tri âm. Ba tập thơ của anh hãy còn đây trên “Hành Trình Thơ Trần Thương Bá”, nén tâm hương tưởng nhớ Anh muộn màng, sau 20 năm anh xa lìa trần gian.

Nhà giáo - nhà thơ Trần Thương Bá

(1940- 2002)

 
Từ tập Tình Huế đến tập Thơ Ngây Ngô, hai chặng trên con đường thơ Trần Thương Bá trải qua 2 thi pháp: thi pháp của chủ nghĩa Lãng mạn đến thi pháp của chủ nghĩa Tượng trưng đều mang sắc thái phương Tây.
 
Giờ đây tập thơ Vô Ngôn Kinh (VNK) đang mở ra trước chúng ta một chặng mới, từ hình thức đến nội dung.
 

HÀNH TRÌNH THƠ TRẦN THƯƠNG BÁ 2 “LA POESIE CANDIDE, THƠ NGÂY NGÔ” – Đỗ Tư Nhơn

Nhà giáo - nhà thơ Trần Thương Bá

(1940- 2002)

Có thể nhận định rằng hành trình thơ Trần Thương Bá được thể hiện qua ba tập thơ, đánh dấu mốc thời gian chín muồi cho cảm hứng sáng tạo, từ đó câu chữ bắt đầu.
 
Tập thơ TÌNH HUẾ là chặng đầu của dàn hợp xướng, nhà thơ chọn thủ pháp, giọng điệu của chủ nghĩa lãng mạn. Qua đó nhằm biểu hiện “cái tôi trữ tình” rất đỗi yêu thương cảnh vật,  con người xứ Huế nên thơ, kiều diễm. Đồng thời trong phần cuối, tác giả đã tạc nên một tượng đài bằng ngôn ngữ thơ đầy xót xa thương tiếc ban đầu, sau đó đã hóa giải bằng cái nhìn đầy thăng hoa khiến cho hình tượng người vợ quá cố trở nên lung linh mầu nhiệm như thiên thần giữa thiên nhiên đất trời “Áo em mờ ảo màu hoa, Tóc em bay giữa bao la cõi trời”, và anh tin vào thuyết luân hồi của Phật Giáo “Anh biết rồi em sẽ trở về”.
 

TÌNH HUẾ, TRONG HÀNH TRÌNH THƠ TRẦN THƯƠNG BÁ – Đỗ Tư Nhơn

Nhà giáo - nhà thơ Trần Thương Bá

(1940- 2002)

 
I. Lời trao gởi tin yêu.
 
Nhà thơ Trần Thương Bá quê ở Huế, đã có thời gian dạy Việt văn tại trường trung học Nguyễn Hoàng Quảng Trị (1964-1969). Anh đã để lại những tình cảm sâu đậm và thân quí trong lòng học trò thuở ấy. Thời gian chập chùng, cuộc đời dâu bể, kiếp người nổi trôi…
 

THI SĨ, DỊCH GIẢ ĐỖ TƯ NGHĨA: ÂM VỌNG CON NGƯỜI – Nguyễn Hữu Hồng Minh

Nhà thơ, dịch giả Đỗ Tư Nghĩa (sinh năm 1947) vừa qua đời để lại bao thương tiếc cho bạn bè. Cả cuộc đời ông được biết đến như một Dịch giả đã chuyển ngữ nhiều tác phẩm nổi tiếng về Triết học, Sống đẹp, Danh nhân... nhưng ít ai biết rằng ông còn là một Thi sĩ. Ông trút hơi thở cuối cùng ở tuổi 75 tại nơi phố núi Đà Lạt lúc 6h15 ngày 16-9 để lại nhiều bản thảo giá trị...

Nhà thơ - nhà văn Nguyễn Hữu Hồng Minh 

 
Bây giờ nghĩ lại, tôi mới nghiệm ra tất cả mọi điều trên đời sống chỉ tựu trong một chữ Duyên. Có người ta may mắn được duyên gặp cố tri, có người duyên chỉ tới mức hình dung qua giọng nói.
Với tôi, Đỗ Tư Nghĩa chỉ là một giọng nói. Một giọng nói giữa non cao, rừng thẳm.

Dạo ấy có một người bạn yêu văn chương tên là Văn Cát Tiên. Cuộc đời cũng lạ! Thi sĩ làm thơ chỉ muốn "giải nghiệp" vì khổ quá. Vậy mà bao kẻ cứ muốn đâm đầu vào thơ. Lại chạm đến chữ duyên chăng? Văn Cát Tiên có mang đến cho tôi tập thơ "Phù Hoa" mà anh rất tâm huyết. Viết đến thổ cả máu. "Cải ngồng còn đó hay thôi / Ai đem dưa muối một thời xanh non". Tôi đọc tập đó mới thấy Tiên bị thơ hành như thế nào? "Phù hoa" dễ gợi nhớ đến nhưng chắc chắn là không phải cái "hội chợ phù hoa" của nhà văn William Makepeace Thackeray, tiểu thuyết gia xuất sắc của nền văn học Anh, điển hình cho trào lưu chủ nghĩa hiện thực thế kỷ 19. Nhưng có lẽ Tiên cũng đã đọc nó nên mang tham vọng viết về xã hội "kim tiền" đương đại hôm nay sau hai thế kỷ vẫn "chảy máu" và băng hoại.
 

TÂM TÌNH GỬI EM – Thư của thầy Đỗ Tư Nhơn

TÂM TÌNH GỬI EM  

Tâm tình cùng em trai – Đỗ Tư Nghĩa (nhà thơ, nhà dịch thuật)
                                                     Thư của anh trai Đỗ Tư Nhơn

Em thương yêu!

Vào những ngày gần đây, sức khỏe em suy yếu, anh chị biết thế nào rồi em cũng sẽ từ giã trần gian ra đi về nơi tổ tiên ông bà thầy mợ, theo lẽ vô thường “sống gởi, thác về”, nhưng sáng nay được tin em đã trút hơi thở cuối cùng lòng anh vô cùng xúc động xót xa, không sao cầm được những giọt nước mắt tuôn trào!

“Âm dương cách biệt xa vời

Em về cõi tịnh bên trời trăng sao!”

 
Em ra đi, gia đình từ nay mất đi người chồng, người cha, người anh, người em thân yêu!
Những đồng nghiệp mất đi một người luôn sẻ chia; nhân ái. Gần đây, khi em đã lâm bệnh vẫn quan tâm giúp đỡ cô giáo Bảo Lộc năm nào đang bị ung thư cô quạnh ở Sài Gòn. Em ra đi để lại cho bằng hữu thân thương vô vàn tình cảm luyến tiếc ngậm ngùi, hình ảnh em tự khắc họa còn đây:
 

“Thân mỏng mảnh nuôi hồn không đủ ấm “

Niềm vui cũ là hương khi bóng xế

Nửa ngày xanh thương nhớ đã vô ngần!”

 
Học trò xưa mất đi người thầy lãng tử, tận tâm yêu những đóa hoa dã quỳ mọc từ những con đường ở Blao lên Đà Lạt:
 

“Vĩnh biệt em – linh hồn thảo mộc

Sao chiều nay em chết đi, mà chẳng có hồi chuông báo tử?”

 

Em yêu thương, như em đã từng bộc bạch khi viết về những ngày niên thiếu, cùng gia đình, bà mợ, anh chị ở Quảng Trị; anh em thương nhau một cách thầm lặng sâu xa. Càng xa nhau càng thông cảm yêu thương nhau hơn!
 
Trong cuộc đời này, em là người sống nội tâm, yêu chuộng giá trị tinh thần, tri thức và giá trị nhân văn. Cho nên những tác phẩm em để lại cho đời hết sức chân thành, những suy niệm triết lý, sâu xa. Đó là tập thơ: Gởi Tình Yêu, Gởi Cuộc Đời.
 
Và em đã yêu thương đề tặng: “Suốt cuộc đời Bố chẳng có gì để tặng các con - ngoài lòng yêu thương thiết tha nơi trái tim của Bố.”
 
Đối với anh chị, em cũng đã viết những dòng chữ đầy mến thương khi tặng tập thơ trên: “Cảm ơn anh chị đã mang đến rất nhiều hơi ấm cho trái tim cô đơn của N – giữa cái trần gian lạnh lẽo và điên dại này”
 
Em thương yêu!
Em đã tiên tri về cái ngày từ giã cõi tạm từ rất lâu và muốn gởi những di ngôn đến cuộc đời ngay trong bài thơ thay lời tựa:

“Này đây

Những bài thơ,

mai này tôi chết đi

Xin gởi lại Tình Yêu.

Xin gởi lại Cuộc Đời.”

           24. XII. 1983

 
Và lời chia tay, linh cảm sau gần 30 năm đọc lại tập thơ vẫn được khẳng định:
 

“Ta nằm xuống, chia buồn cùng cây cỏ,

Ôi, một ngày ai khóc mộ ta xanh?”

                                (Bi khúc VI.2000)

 
Tiếng Vọng Tri âm của hơn 50 thân hữu đã mang đến cho em chút nào ấm áp như em đã bộc lộ: “Những tiếng vọng tri âm ấy cũng đã hơn một lần sưởi ấm được phần nào trái tim lạnh lẽo của ĐTN – và đó quả thật là một món quà vô giá mà đời đã tặng cho tôi”.
 
Ngoài những trang thơ đầy tâm huyết, em còn để lại gần 20 tập sách dịch thuật các danh tác thế giới mà em đã miệt mài làm việc mấy mươi năm trong khi em ăn chay trường và bệnh hoạn đầy người!
 
Bây giời em nằm trong quan tài, đôi mắt đã khép, buông bỏ mọi buồn vui của phận người, hương trầm thơm ngát quanh di ảnh. Chung quanh em có con gái yêu thương và Cậu, có bạn thân thiết, bà con, có xóm giềng, học trò xưa đến tiễn biệt: Đó là niềm an ủi quý báu, đó là hạnh phúc là thiện phước dành cho em! Rồi em sẽ gia nhập vào thế giới của linh hồn như tác phẩm em đã dịch (Hành trình của linh hồn)
 
Đáng lẽ anh chị và các cháu đã đến trước linh cữu của em để nói lời yêu thương từ biệt này nhưng hoàn cảnh không cho phép: Anh xin em lượng thứ cho anh về những gì làm em buồn lòng, giận hờn trong suốt thời gian sống bên nhau.
 
Nguyện cầu hương linh em siêu thoát về cõi Tây Phương Tịnh Độ!
Tiễn biệt em trai thương yêu!
Nam mô A DI ĐÀ PHẬT!
 

Thị Xã Quảng Trị, ngày 16 tháng 9 năm 2021

                              Anh trai

                         Đỗ Tư Nhơn

 

BÊN CHIẾU RƯỢU VỚI VÕ THÌN – Đỗ Tư Nhơn

            

                      Tác giả bài viết  Đỗ Tư Nhơn 

         BÊN CHIẾU RƯỢU VỚI VÕ THÌN

                                                                                        Đỗ Tư Nhơn

Ai đã từng ngồi chung chiếu rượu với Võ Thìn chắc không thể nào quên giọng ngâm thơ hào sảng, đầy tâm huyết của anh. Những câu thơ của Bùi Giáng, Phạm Thiên Thư, Minh Đức Triều Tâm Ảnh, Phan Phụng Thạch… và bằng hữu khi thì bay bổng, lúc thì đằm sâu vào tân tâm can của người đồng cảm đồng điệu mà cuộc đời xô dạt nổi trôi đây đó về gặp lại, cùng ngồi xuống bên nhau quên đi bao nhọc nhằn phiền muộn. Chiếu rượu với Võ Thìn có thể nói là chiếu rượu ân tình tri ngộ. 

TƯỞNG NHỚ ANH TRẦN VĂN LỮ - Đỗ Tư Nhơn

            

                  Thầy Đỗ Tư Nhơn – tác giả bài viết

             TƯỞNG NHỚ ANH TRẦN VĂN LỮ 

                                                                                        Đỗ Tư Nhơn

Mỗi khi tưởng nhớ những người bạn trân quí một thời dưới mái trường trung học Nguyễn Hoàng Quảng Trị đã sớm lìa cõi tạm về chốn vĩnh hằng, lòng tôi không tránh khỏi bồi hồi xúc động. Điều đó khiến tôi tìm lại trong ký ức từng khuôn mặt, dáng hình, mường tượng từng cử chỉ, nụ cười… nhằm phác thảo bức chân dung tinh thần của bằng hữu. Tôi đã thắp nén tâm hương mỗi độ xuân về để thương tiếc các anh Phan Phụng Thạch, Trần Thương Bá, Đặng Sĩ Tịnh, Trần Đình Bé trong từng giai phẩm Hương Quê Nhà (SG) đặc san  Nguyễn Hoàng (Huế). 

LỜI RIÊNG…TRONG TẬP SÁCH "ĐOÀN ĐỨC VÀ NHỮNG HOÀI NIỆM VỀ THẦY CÔ CŨ" - Đoàn Đức, Lê Mậu Minh, Đào Văn Nhẫn, Đỗ Tư Nhơn, Tống Văn Thụy, Đỗ Tư Nghĩa, Nguyễn Thắng, Nguyễn Đình Hạnh, Hồ Trị, Trần Phong Dũng,Ngô Thị Hương Thủy,Nguyễn Lương Tuấn, Trần Quang Chu, Nguyễn Văn Trị, Võ Thị Quỳnh, Huỳnh Bá Huy, Trần Ngọc Hợp, Lê Mậu Trúc, Nguyễn Phụng Lương Nhi, Lê Duy Đoàn, Hoàng Văn Thắng, thầy Hồ Si ̃Châm

       

LỜI RIÊNG…TRONG TẬP SÁCH 

"ĐOÀN ĐỨC VÀ NHỮNG HOÀI NIỆM VỀ THẦY CÔ CŨ"

Thoạt đầu Lê Mậu Minh khởi xướng và yêu cầu tất cả các bạn viết bài cho đặc san về khối lớp 1960-1967 của trường Trung học Nguyễn Hoàng Quảng Trị và lấy tên là Hoa Bất Tử. Tôi lúng túng làm một bài thơ gởi cho Mậu Minh đăng, thì vợ tôi chê dở. Hai tháng vẫn không viết được một chữ nào, trong khi đó các bạn tôi đều viết xong để gởi đăng, tôi lo lắng vì đến hạn mà vẫn chưa xong. Bạn Nguyễn Thắng ở Huế cá với Nguyễn Đình Hạnh ở Đông Hà 10 triệu đồng rằng tôi viết không tới hai trang giấy A4. Đình Hạnh điện thoại nói với tôi: “Hồi xưa bạn học ban C văn chương, sinh ngữ mà nay không viết được chữ nào để Thắng cười à. Hãy giúp mình thắng cá độ đi”. Tôi liền ngồi viết một mạch về thầy Trần Thương Bá, được 34 trang viết tay A4. Ban biên tập gồm Lê Mậu Minh, Nguyễn Văn Quang… khi duyệt bài thì bảo rằng: “Không đăng được vì quá dài, mà cắt ngắn thì không nỡ”. Hơn nữa, đã có anh Đỗ Tư Nhơn viết về thầy Bá nên Ban Biên tập đề nghị tôi nên viết về thầy cô cấp II. Tôi tự ái trả lời: “Thế thì tôi sẽ viết luôn một loạt bài về quý thầy cô, các bạn muốn đăng sao thì đăng”. Nói là làm, tôi viết liên tục về bảy thầy cô. Sau khi đọc xong các bạn khuyên tôi không nên đăng vào tập san chung nữa mà in riêng thành một tập dành tặng cho quý thầy cô, các bạn cùng lớp và cho cả chính tôi. Trong quá trình viết, tôi nhận được rất nhiều niềm vui trong đó có sự động viên của hiền nội tôi - Cao Thị Thanh Nhàn, công đánh máy của con gái và con dâu tôi (dù tôi biết các cháu đôi lúc cũng thấy phiền vì sự lẩm cẩm của ba chúng), cũng không quên ơn cô Thoa – một người bạn vui tính – đã đánh máy cho tôi khi các con tôi bận. Tôi chắc sẽ không quên vẻ mặt nhăn nhó của Đào Văn Nhẫn khi phải đọc và sửa lỗi các trang viết qua email, tranh cãi về trích dịch tiếng Pháp từ nguyên tác dù đây là ký ức chứ không phải tôi dịch hay sáng tác. Còn Nguyễn Đình Hạnh thì hứa mà chỉ sửa sơ lược phần thi ca trong bài. Đỗ Tư Nghĩa thì lười. Nguyễn Văn Quang, Tống Văn Thụy thì tế nhị, cả nể. Nguyễn Thắng thì bận rộn khám bệnh, Nguyễn Văn Hóa chịu khó đọc lại các bản nguyên tác Hán - Nôm để sửa, không những về từ ngữ, dấu chấm phẩy mà còn lo cả phần kiểm duyệt (Đúng là nguyên thầy giáo chuyên văn kiêm giám đốc nhà in!). Riêng cảm ơn Nguyễn Trường Thi, học trò cũ của tôi, đã giúp đính chính những thiếu sót, thêm vào một số nguồn có liên quan đến Anh ngữ và về thầy Gary Carkin, trình bày vi tính, dàn trang và đề nghị khổ sách… trước khi gởi bản thảo cho nhà xuất bản. Cũng không quên cảm ơn nhà tài trợ chuyến đi Đà Lạt - Nguyễn Thắng, do thua cá cược 10 triệu đồng nên tháng 3/2017 đã cùng vợ vào Sài Gòn đưa Đình Hạnh, Mậu Minh, vợ chồng tôi, Võ Cẩm, cô Thoa đi Đà Lạt thăm Đỗ Tư Nghĩa để tiêu cho hết tiền thua độ. Tiếc là Mậu Minh không đi được.

Ôi qua bao nhiêu năm mà tôi vẫn còn được trở về “tuổi thơ chí chóe cùng chúng bạn”. Thật diễm phúc biết bao!