Theo
Từ
điển bách khoa Việt Nam – Wikipedia tiếng Việt:
Đại
Ngu (大虞) là quốc hiệu Việt Nam thời nhà Hồ,
tồn tại từ năm 1400 đến khi cha con Hồ Quý Ly và Hồ Hán Thương bị bắt năm 1407.
Quốc
hiệu Đại Việt được đổi thành Đại Ngu vào tháng 3 năm 1400 khi Hồ Quý Ly lên nắm
quyền. Sau đó vào tháng 4 năm 1407, nhà Hồ bị thất bại trước nhà Minh, và tên Đại
Ngu không được dùng làm quốc hiệu từ thời điểm đó. Sau khi nhà Hậu Lê chiến
tranh giành lại độc lập, quốc hiệu của Việt Nam đổi lại thành Đại Việt.
Chữ
“Ngu” (虞) trong quốc hiệu “Đại Ngu” (大虞) của nhà Hồ có nghĩa là “sự yên vui,
hòa bình", không phải chữ "Ngu" (愚)
mang nghĩa là "ngu ngốc". “Đại Ngu” có thể hiểu là ước vọng về một sự
bình yên rộng lớn trên khắp cõi giang sơn.
Có
một thuyết khác cho rằng họ Hồ là con cháu Ngu Thuấn, là một trong Ngũ Đế nổi
tiếng ở Trung Hoa thời thượng cổ. Sau này con Ngu Yên là Vĩ Mãn được Chu Vũ
Vương của nhà Chu phong cho ở đất Trần, gọi là Hồ công Mãn, sau dùng chữ Hồ làm
tên họ.[cần dẫn nguồn] Hồ Quý Ly nhận mình là dòng dõi họ Hồ, con cháu Ngu Thuấn,
nên đặt quốc hiệu là Đại Ngu.
QUỐC
HIỆU ĐẠI NGU THỜI NHÀ HỒ MANG Ý NGHĨA GÌ?
Nguyễn Thanh Điệp
Theo sách “Đại Việt sử ký toàn thư”, Hồ Quý Ly trước
có tên Lê Quý Ly, tự là Lý Nguyên, sinh năm Ất Hợi (1335), quê ở tỉnh Thanh Hóa
ngày nay. Hồ Quý Ly có 2 cô làm phi tần của Trần Minh Tông, một bà sinh ra Trần
Nghệ Tông, một sinh ra Trần Duệ Tông, nhờ đó nên được vua Trần tin dùng.
Theo sách “Việt Nam sử lược”, từ lúc làm vua cho tới
khi làm thái thượng hoàng, Trần Nghệ Tông một mực tin dùng Hồ Quý Ly, bất chấp
mọi sự can ngăn của hoàng thân quốc thích.
Theo sách “Lịch triều hiến chương loại chí”, sau khi
thượng hoàng Trần Nghệ Tông qua đời năm 1394, Hồ Quý Ly ngày càng chuyên quyền.
Đến tháng 3/1400, ông phế bỏ cháu ngoại là vua Trần Thiếu Đế tự xưng làm vua.
Theo sách “Đại Việt sử ký toàn thư”, sau khi lên ngôi,
Hồ Quý Ly cho xây dựng kinh đô mới ở Vĩnh Lộc (Thanh Hoá) đổi tên nước thành Đại
Ngu và tập trung xây dựng quân đội. Hồ Quý Ly đổi quốc hiệu nước ta từ Đại Việt
sang Đại Ngu, với mong muốn xây dựng một quốc gia phồn thịnh. Đại Ngu theo tiếng
Hán còn có nghĩa “Sự yên vui, hoà bình”.
Theo “Khâm định Việt sử Thông giám Cương mục”, Hồ Quý
Ly từng cho thống nhất lại chuẩn đo lường để buôn bán; quy định người đỗ thi
Hương phải qua kỳ thi Toán pháp mới được thi Hội; lưu thông tiền giấy.
Không được nhân dân ủng hộ, nhà Hồ nhanh chóng thất bại
như Hồ Nguyên Trừng đã nói: “Thần không sợ đánh, chỉ sợ lòng dân không theo”.
Theo sách “Việt Nam sử lược”, nhà Hồ trị vì từ năm
1400-1407, trải qua 2 đời vua gồm Hồ Quý Ly và Hồ Hán Thương. Sau khi kháng chiến
thất bại, cha con Hồ Quý Ly bị bắt.
Nguyễn Thanh Điệp
Nguồn:
https://news.zing.vn/quoc-hieu-dai-ngu-thoi-nha-ho-mang-y-nghia-gi-post1019016.html
