Nhà thơ Nguyên Lạc
HAI
NHẬN XÉT
Tình cờ tôi đọc được bài viết "Ngày bé đọc ca dao" của
Tú Điếc Trần Đức Phổ đăng trên các trang mạng, đặc biệt đoạn này
làm tôi chú ý:
[Trích đoạn]
Có hai bài ca dao dài hơn bốn câu tôi thuộc lòng từ
bé. Một là bài Trâu Ơi. Còn bài thứ hai ngày nay thấy trên mạng người ta đặt
cho cái nhan đề: Lấy Chồng Sớm:
Lấy
chồng từ thuở mười lăm,
Chồng
chê tôi bé không nằm cùng tôi.
Đến
khi mười tám đôi mươi,
Tôi
nằm dưới đất, chồng lôi lên giường.
Một
rằng thương, hai rằng thương,
Có
bốn chân giường gãy một còn ba.
Ai
về nhắn với mẹ cha,
Chồng
tôi nay đã giao hoà cùng tôi.
...
Khi đã có vợ rồi, một hôm ngồi nghĩ ngợi vẩn vơ tôi chợt
nhớ đến bài ca dao trên, đọc lẩm nhẩm cho vui, tôi mới chợt phát hiện một điều
quan trọng thú vị.
Ai
về nhắn với mẹ cha,
Chồng
tôi nay đã giao hoà cùng tôi.
A, thì ra chị này cũng đáo để thật! Mới mười lăm mười
bảy tuổi đầu anh chồng không ngó ngàng gì đến đã phật lòng về nhà méc với cha mẹ
rồi! Thế thì mười chín đôi mươi được chồng thương không gãy chân giường mới lạ!
Tuy anh chồng có hơi vũ phu chút đỉnh nhưng giọng điệu của chị không hề trách cứ
giận hờn mà còn sung sướng khoái trá khi được “giao hòa” nữa nghen. Ai dám bảo phụ nữ ngày xưa là thiếu lửa trong
chuyện vợ chồng?
Tôi ngẫm nghĩ mãi cái chữ “nhắn” trong câu áp chót, nó mới hay làm sao!. Người đọc có thể nhận
ra rằng chị này đã “ăn quen bén mùi”
rồi nên chẳng đành lòng xa anh chồng vài hôm để về nhà mẹ!
Tôi đọc bài ca dao trên nhiều lần, mỗi lần lại chỉ hiểu
tí chút. Quả thật người xưa làm ca dao rất tuyệt vời. Tôi dám chắc rằng thời
xưa dân ta không hề biết thủ pháp “Show
do not tell” nhưng nhiều bài ca dao đã thể hiện tài tình kỹ thuật này. Bài Lấy Chồng Sớm là một điển hình. Toàn bài
không nói đến mây mưa, ân ái, nụ hôn cháy bỏng, vòng tay siết chặt… không cần từ
ngữ tục tĩu gì ráo, nhưng đọc xong ai cũng hiểu được chuyện gối chăn của cặp vợ
chồng này nồng nàn, lên đỉnh như thế nào! Ngày nay có một số người đi rao giảng
thi pháp “Show do not tell” nhưng tôi
đọc thơ họ chỉ thấy toàn “Tell and tell.”
Thật ra làm thơ không quan trọng ở chỗ dùng thủ pháp nào, miễn sao nó
chuyên chở được ý nghĩa và cảm xúc đến với người đọc là ok. Thuyền nan hay
ca-nô đều độ được người qua sông, cốt yếu chúng không chết máy hoặc gãy chèo giữa
dòng.
Tú Điếc
[Hết trích]
.............
Nguồn bài viết:
https://nghiathuc.com/2022/09/09/ngay-be-doc-ca-dao-tranducpho/
