“Đối thoại tình yêu” của Xuân Quỳnh - Lưu Quang Vũ được thể hiện qua các bức thư họ gửi cho nhau khi xa cách trong những năm tháng chung sống cũng thật đẹp, thật nồng nàn, thật sâu sắc, không kém gì những bài thơ tình nổi tiếng được nhiều người yêu thích của họ.
Lưu Quang Vũ (áo trắng) và Xuân Quỳnh (giữa) bên các con Lưu Quỳnh Thơ (trái), Lưu Minh Vũ (phải), Lưu Tuấn Anh. Ảnh: Gia đình cung cấp
5/6/1976
Quỳnh thương yêu,
Em gắng đi về bằng máy bay cho khoẻ, không mua gì cũng được. Về với anh và con, về với nhà ta đi thôi. Về với phố Huế chật hẹp, với nhà trẻ nơi ta đón Mí, với quán cà phê Nguyễn Công Trứ, nơi ta uống cà phê 2 hào buổi sáng với những gã giáo viên còm, những người công nhân lam lũ và những tay thợ làm đạo cụ sân khấu, về với những con đường chúng ta vẫn đi, những công việc, với cái thành phố nghèo, nơi người ta sống rất khổ mà vẫn luôn tìm cách để sống cho thanh thản trong nỗi khổ ấy, sống thanh thản và yên tĩnh.
Những ngày này nhớ và thương Quỳnh lắm, không nên bực bội về Sài Gòn và người Sài Gòn làm gì. Mùa đông này, về với anh, đi bên anh, nằm bên anh trong căn phòng đầy tranh của chúng ta. Và với Mí tuyệt vời của chúng ta. Và chúng ta sẽ viết chứ, sợ gì em nhỉ ?
Nếu chúng ta là kẻ không có tài chí lắm, không viết được điều gì to tát, thì cũng sẽ viết được những trang sách về những năm tháng ta sống, về những cay đắng và những niềm yêu thương đơn giản của con người.
Hôn em rất lâu.
Vũ.
Em đi đã được một tuần. Nhớ em và buồn lắm. Mấy bố con ở nhà vẫn bình thường. Mẹ đi vắng. Mí cứ quấn bố, tối không chịu xuống bà. Hôm nào cũng bảo: bố với em đi đón mẹ đi. Mí ăn được, ngủ được, vẽ thêm nhiều tranh mới. Tuấn Anh xuống bác, bà Tuấn Anh vẫn ở đây, ngày nào Tuấn Anh cũng về đi bơi, xong ăn cơm chiều với bà hoặc với anh rồi lại xuống bác. Kít thì vẫn về luôn.
Anh đang viết gấp cho xong tập sách diễn viên, cũng mới viết được mấy bài thơ và định viết truyện ngắn về Campuchia. Nhuận bút tập thơ của em mẹ bảo có lẽ phải hàng tháng mới có tiền. Mấy bố con cũng túng, nhưng cũng “cầm cự” được vì có cá khô, tôm khô rồi.
Anh làm mọi việc nhà xong, ru con yên thì đã 11 giờ lúc đó mới làm việc. Mới biết em ở nhà làm việc nhà vất vả thật.
Những gì em dặn về nhà cửa, về con anh đều nhớ và lo chu toàn. Chỉ có nhớ em và mong ngày em về. Có lẽ cũng phải 1 tháng nữa em mới về nhỉ.
Em cũng chẳng nên mất thời giờ quá về những việc dự định sẽ mua sắm bên đó, để sức mà đi xem, đi chơi. Đời sống vợ chồng con cái mình rồi cũng đã ổn dần, miễn là mình viết được và in được.
Nhiều việc muốn làm quá, anh rất sốt ruột, sức khỏe thì có hạn. Anh cũng muốn làm xong mọi “com măng” để thư thả mà làm thơ. Anh muốn viết khác đi, hay hơn và chắc rằng sẽ viết được.
Mới đó mà đã giữa năm. Em về 2 vợ chồng sẽ đi đâu với nhau 1 chuyến. Em đi Liên Xô kỳ này, anh cũng rất mừng, sống với nhau, anh chỉ mong em sung sướng và làm việc được. Anh thì mãi mãi vẫn thế: vẫn là anh của em với tất cả những nhược điểm và ưu điểm mà anh có, nhưng sẽ mãi mãi yêu thương em, hơn cả những ngày qua cộng lại.
Mí ngoan và tội lắm, rất khôn. Hôm qua đang chơi cái gì đó, mắng Kít: “Chỉ chuyên phá hoại thôi!”. Mí bắt anh đọc bài “thẩm chừi” anh không thuộc, Mí khóc, bảo anh là: “Bố không thuộc mà lại để mẹ đi Liên Xô mất. Bố không thuộc thì bố đi
Hôn em. Nhớ em nhiều. Em ở bên đó xứ sở đẹp đẽ, giàu có, có nhớ đến gian buồng và cái sạp của bố con tôi không?
Anh của em
Anh nhớ thương của riêng em
Suốt từ hôm đi, chưa lúc nào mở mắt ra được. Muốn viết cho anh ngay, viết nhiều, nhưng bận quá và căng thẳng quá. Hôm em đi, trời mưa chỉ kịp nhìn anh xuống xe đạp và khoác cái mảnh ni lông trắng.
Em thương nhớ anh muốn khóc nhưng đành phải cười nhạt nhảy lên xe. Em không còn nhớ được em đã nhìn thấy gì cuối cùng trên đất ta ngoài anh và con.
Khi máy bay bay lên, trời mù mịt không thể nhìn thấy ở dưới được. Khi bay gần tới Mạc Tư Khoa, nhìn xuống thì thấy như lúc mờ mờ sáng. Khi xuống ga rồi mới biết là lúc đó đang 11 giờ 30 đêm (giờ Mạc Tư Khoa).
Đoàn em đi về một khách sạn rất thường - em tìm không có 1 tờ giấy để viết thư cho anh đành tắm rửa xong thì đi nằm. Nhưng không sao nhắm mắt được. Em nhớ thương con, nhớ anh quá.
Giá như lúc này họ chỉ cho là “Liên Xô đấy” rồi lại lên máy bay quay về thì sung sướng quá…Chắc bố con ở nhà đang vật lộn với cái nóng. Không hiểu anh đã cắt tóc cho con chưa? Anh bận nhiều, vất vả.
Em nghĩ mà thương anh lắm. Không hiểu anh có nhớ em không, hay lại thấy là đang thoát khỏi sự khó tính bẳn gắt của em? Đừng giận em, em dù có những nhược điểm như vậy nhưng chủ yếu là em bao giờ cũng thương yêu anh lắm.
Cả đời em, em chỉ muốn cố gắng sao cho anh đỡ nhọc nhằn. Lắm lúc em thấy em không xứng đáng với anh không phải về tình yêu mà về trí tuệ.
Em cảm thấy em già rồi, già về thể chất đã đành nhưng lại còn già về sự yên phận của người đàn bà, về những sự nhỏ nhen tầm thường của đời sống. Em nhìn mặt em trong gương, em thấy em không xứng đáng với anh.
Tất cả trong anh là cái gì đó đang vươn lên, đang nổi dậy. Tất cả trong anh là sự bắt đầu mà con đường của anh thì còn xa tít tắp. Con người anh như cây đàn, vừa tiếp nhận những luồng gió của cuộc sống vừa trả lại cho cuộc sống biết bao nhiêu âm thanh.
Em, em cảm thấy em khô cằn và bất lực. Em buồn lắm. Em thành thật nói với anh điều đó. Em vẫn cảm thấy hết. Vậy cho nên lúc nào em cũng thấy tình yêu của chúng ta mong manh. Em buồn lắm.
Em không thể hình dung là nếu không có anh em sẽ sống như thế nào. Em rất muốn em trẻ đẹp lại cho tuổi tác và hình thức của mình. Có thể anh không cần như thế, nhưng em cần như thế. Vì chắc chắn rằng em trẻ hơn và đẹp hơn, anh sẽ yêu em hơn.
Anh đừng bảo là em nghĩ cho anh những điều tầm thường. Người ta, nhiều khi tưởng mình đã vượt qua những điều tầm thường rồi thế mà đôi khi vẫn quay lại, sự quay lại còn mạnh mẽ hơn lúc bắt đầu.
Ở người đàn bà, đôi khi chỉ cần nhan sắc thôi, nhan sắc là tài năng. Dẫu rằng có nghĩ về phía tinh thần thế nào đi nữa thì người thông minh tài năng cũng cần có nhan sắc, tài năng mới vẹn toàn.
Đôi khi em nghĩ quẩn là “có khi em phải bỏ anh đi để em khỏi phải mang nỗi tủi nhục là không xứng với anh”. Nhưng em không có can đảm. Em yêu anh và em đã nhập cuộc đời em vào cuộc đời anh, bây giờ đối với em đó chỉ là một cuộc đời thôi, cắt đi làm sao nổi”.
-------
Anh nhớ thương
Có thể anh không mong thư của em, em vẫn viết cho anh. Vì trước tiên là nhu cầu của em, em muốn được trò chuyện với anh.
Anh mới đi có 2 ngày mà em buồn quá. Con và em lại ốm. Hôm nay con đã ăn được tý cơm, em đã đỡ ho. Trời nóng, nhọc mệt nhiều. Chỉ muốn ở bên anh cho đỡ khổ.
Cuộc sống ngắn ngủi, con người chỉ đi qua cuộc đời như
một vệt sáng rồi biến mất, vĩnh viễn.
Sống với nhau 12 năm mà ngắn quá dù có vài chục năm nữa ở bên nhau cũng chẳng là dài. Em và anh ngày càng già đi, càng buồn nhiều khi trông thấy những người thân mình ra đi.
Sống với nhau 12 năm mà ngắn quá dù có vài chục năm nữa ở bên nhau cũng chẳng là dài. Em và anh ngày càng già đi, càng buồn nhiều khi trông thấy những người thân mình ra đi.
Em mong và sẽ cố gắng sao cho những năm sống của chúng
ta vui và đỡ nhọc nhằn hơn. Em thương anh nhiều lắm. Anh vất vả chẳng có phút
nghỉ ngơi. Làm sao mà đỡ đần sự nhọc nhằn được cho anh!
Nhớ giữ gìn sức khỏe và tình yêu của anh cho em và cho các con. Đừng ở lâu ở Sài Gòn. Em và các con mong anh lắm.
Nhớ giữ gìn sức khỏe và tình yêu của anh cho em và cho các con. Đừng ở lâu ở Sài Gòn. Em và các con mong anh lắm.
Em đây
-------
Quỳnh thương yêu
…Nhà vẫn bình thường. Tuấn Anh đã đi làm từ ngày 1-11. Mí ngoan, khoẻ. Hôm nọ vừa đi lĩnh giải nhất cuộc thi viết về Liên Xô và hôm qua được Đại sứ quán mời đến liên hoan.
Anh vẫn bận bịu lắm. Vở Chết cho điều chưa có ở nhà hát Tuổi trẻ đã công diễn. Vở Trương Ba hai mươi tháng này sẽ xong. Hôm qua chạy mộc trên sàn anh có mời anh Nguyễn Khải xem. Anh Khải thích lắm, bảo rằng là một vở kịch lớn. Anh mong em về xem, Trương ba sẽ là sự kiện văn hóa trong những ngày tới.
…Anh rất nhớ em. Chúng ta sống với nhau đã 14 năm, nhiều gian khổ nhưng cũng nhiều niềm vui. Anh đã làm được nhiều việc, 1 phần cũng nhờ em, và biết rằng dù ở trên đời còn có nhiều cô gái khác - những “yêu tinh” như em vẫn nói - nhưng chỉ có em là yêu thương và hiểu anh, hiểu cả những thói tật đến công việc và những nỗi đam mê.
Ở bên đó em đừng phải lo lắng gì về anh và các con, cũng đừng khổ trí quá về việc mua bán. Phải giữ gìn sức khỏe và tranh thủ đi chơi, đi xem, kẻo về nhà lại bận rộn nhiều việc không tên như bếp núc, chợ búa…
Mẹ khỏe, Thơ về giúp anh và mẹ nhiều việc nhà. Kít tích cực giúp bà. Tuấn Anh xuống chơi luôn. Anh đều để ý chăm sóc cả 3 đứa, em đừng lo.
Anh D.N. Đức và Cần nói rằng Tạp chí Sân khấu Liên Xô (số 10 – 87) có bài viết về anh. Em kiếm cho anh 1 số nhé.
Hôn em nhiều nhiều
Anh Vũ
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét