THƠ HAIKU, NGƯỜI ĐIÊN, CÁNH ĐỒNG TÌNH – Trần Mai Ngân

   

THƠ HAIKU

 

** Thế giới này

Bao nhiêu đường chim bay

Tôi mãi tìm ai…

 

** Khi nào tôi chết

Sẽ đẹp như mùa Thu

Không khóc!

 

** Để lại đôi dòng thơ

Tập di cảo ố vàng

Giấc Thuỵ Du!

 

** Một tia chớp giữa khuya

Bừng sáng đêm tăm tối

Soi đường cánh vạc bay

 

** Sự yên lặng của đá

Trăm năm, nghìn năm

Vọng âm lời cũ!

 

          Trần Mai Ngân

 

P/S: Kính nhớ Thầy Lưu Đức Trung

ĐỊA LÀ ĐẤT - Phiếm luận của Đỗ Chiêu Đức

Thổ 土 là Đất, Địa 地 cũng là Đất, là Địa Cầu 地球 , là qủa đất mà chúng ta đang cư trú. Theo bài học thuộc lòng của lớp Đồng Ấu ngày xưa:
                   

Đi cho biết đó biết đây,                  

Ở nhà với mẹ biết ngày nào khôn.                  

Kìa thế giới năm châu quanh quất,                   

Đường bao nhiêu thì đất bấy nhiêu,                   

Sông to núi lớn cũng nhiều,                   

Đường đi lối lại trăm chiều ngổn ngang...

      

Thế giới có Năm Châu Bốn Biển.     

Năm Châu là:
       Châu Á, Châu Âu, Châu Phi, Châu Mỹ và Châu Úc ( còn gọi là Châu Đại Dương  ). Nhưng theo quy ước của đa số các nước trên thế giới thì có đến 6 Châu, vì sau nầy người ta còn khám phá ra một vùng đất mới ở Nam Cực, gọi là Châu Nam Cực. Nhưng... lại nhưng, theo Mỹ thì Châu Mỹ gồm 2 châu lục là Nam Mỹ Châu và Bắc Mỹ Châu. Nên Thế Giới của người Mỹ có đến 7 châu lục, chớ không còn là 5 châu nữa ! Còn ...
      
Bốn Bể là bốn Đại Dương gồm có:
        Thái Bình Dương, Đại Tây Dương, Ấn Độ Dương và Bắc Băng Dương. Ngày trước còn có thêm một Nam Băng Dương nữa, vì người ta cứ ngỡ là nếu băng tan chảy hết thì sẽ là một đại dương như ở vùng Bắc Cực, nhưng nay đã biết rằng nó là một châu lục : Châu Nam Cực chớ không phải là một băng dương nữa !
 

                      
Bốn Biển là do từ Tứ Hải 四海 của người Hoa mà ra. Khi xưa, khoa học địa lý chưa phát triển, người Hoa cứ tưởng Thiên Hạ là đất Trung Nguyên, và mảnh đất nầy được bao quanh bởi 4 biển Đông Tây Nam Bắc. Theo cái Thế Giới Quan nầy, Bốn Biển tức là Thiên Hạ đó, cho nên trong thi từ ca phú của văn học xưa hay nhắc đến câu: Tứ Hải giai Huynh đệ 四海皆兄弟 là "Bốn bể đều là anh em". Vân du tứ hải 雲遊四海 là: Lang bạt khắp nơi, và để chứng tỏ có chí hơn người còn lớn giọng mà ngâm rằng: Đại trượng phu tứ hải vi gia 大丈夫四海為家 là: Đấng đại trượng phu thì lấy bốn biển làm nhà, để tỏ ra ta đây có chí lớn !
 

TINH THẦN BẤT NHỊ TRONG THƠ NGẮN ĐỖ NGHÊ - Tâm Nhiên

Tác giả Tâm Nhiên và nhà thơ bác sĩ Đỗ Hồng Ngọc

Đỗ Nghê là bút hiệu của Đỗ Hồng Ngọc. Anh sinh năm 1940 tại Phan Thiết, Bình Thuận. Tốt nghiệp Tiến sỹ Y khoa Quốc gia, Sài Gòn (1969) là bác sỹ chuyên khoa Nhi.
 
Ngoài việc làm giảng viên tại Đại học Y khoa Sài Gòn, anh còn là nhà thơ, nhà văn nổi tiếng. Viết nhiều thể loại đa dạng, đặc biệt gần đây, anh viết chuyên sâu về Phật học, Thiền học với các tác phẩm giá trị, được rất nhiều độc giả mến mộ, ưa thích.
 
Bình đạm mà thiết tha với thi ca, Đỗ Nghê đã xuất bản 6 thi phẩm, tập mới nhất gần đây là Thơ ngắn Đỗ Nghê, do Văn Hóa-Văn Nghệ xuất bản 2017. Mở đầu tập thơ là bài Trái đất:
 

Giữa đêm

Thức giấc

Giữa ngày...

 

MẸ QUÊ – Thơ Lê Kim Thượng

   

                      Nhà thơ Lê Kim Thượng

 

MẸ QUÊ 1-2

 

1.

Nhớ Quê… nhớ nhất bóng hình

Dòng sông – Bến nước – Mái đình – Cây đa

Người còn mê mãi phương xa

Quê hương giờ cũng chỉ là… “Quê xưa”…

Nắng xuyên qua lá cây dừa

Chênh chao bóng Mẹ, sớm trưa đi về

Quần nâu, áo vải, nón mê

Chợ tàn, mua gói kẹo quê làm quà

(Con giờ lưu lạc phương xa

Vẫn còn vị ngọt, đậm đà hương yêu…)

Vui vui tiếng vịt kêu chiều

Được mùa sân trước mọc nhiều đụn rơm

Óng vàng hạt lúa thảo thơm

Mồ hôi lắng đọng bát cơm ngọt đường

Gió hòa, mưa thuận… Trời thương

Ngát thơm hương lúa bên đường dịu êm…

Chiếu mê trải giữa sân thềm

Một nồi khoai luộc, khói lên nồng nàn

Bà ngồi kể chuyện khàn khàn

Truyện xưa, tích cổ… thế gian, dị thường…

 

2.

Đêm đêm, nằm nhớ Quê hương

Xót xa cho Kẻ Sông Tương ngược dòng

Một đời luân lạc, long đong

Một đời phiêu bạt, lưu vong dãi dầu

Xưa rồi: “ Người ạ… còn đâu?”

Tàn đêm khói thuốc bay màu mông lung

Cung Mi Thứ… Phím đàn chùng

Nốt Si buồn thảm lạnh lùng trong tim

Lời ca đứt đoạn im lìm

Tứ thơ rơi vãi lặng chìm giấc mơ

Nhà xưa… Ai đợi, ai chờ

Chiều mưa nỗi nhớ ướt mờ…vỡ tan

Còn đâu ô cửa Dạ Lan?

Cánh hoa Tuy Líp rã tàn trống trơn

Tàn đêm… giấc ngủ cô đơn

Tiếng gà xứ lạ dài hơn Quê mình

Bây giờ cuối cuộc hành trình

Bước ra từ cõi say tình rong chơi

Bây giờ đã cuối cuộc đời

Nghe câu “Gần đất… xa Trời” mà đau…

       

                 Nha Trang, tháng 11. 2022              

                       LÊ KIM THƯỢNG

MỘT CÕI BÓNG TỐI TRONG BA NGÀN THẾ GIỚI – Thơ Khaly Chàm

 
một cõi bóng tối trong ba ngàn thế giới
 
những ngẫu tượng không hề chớp mắt
tất nhiên, những hiện thể ấy chẳng nhìn thấy được gì
sự tái tạo hào quang tỏa sắc màu được lập trình quy chuẩn khi ma trận phát lệnh nhấp nháy
có thể, chúng sinh cúi quỳ mọp người sát đất tâm linh sẽ thoát ra từ khe hở giữa mông
huyền nhiệm nhưng đã chắc gì là có thật
 
xưng tội lỗi lầm rồi nguyện cầu
linh ứng chăng hay chỉ là mệnh giá của đức tin nhàn rỗi
mê muội ngắc ngứ lời kinh thẫn thờ mơ hồ cứu rỗi
sao tôi cứ mãi tưởng tượng loài kên kên háo hức trước vết thương lịch sử
đến khi nào ngừng thở sẽ được định nghĩa cho sự lãng quên
tôi ơi hãy tịnh tâm , lắng nghe những âm hồn vất vưởng khóc than trong giờ phút cuối cùng trôi qua quá khứ huy hoàng
 
thói quen tôi hay vuốt mặt thời gian nhạt nhòa ký ức
cố quên đi tiếng cười nói bầy đàn tự huyễn hoặc một thiên đường man rợ
lũ chúng nó ngạo nghễ chơi trò ướp xác con quỷ chờ ngày mở mắt
dường như rất hợp lý giữa một cõi bóng tối tanh tưởi máu người trong ba ngàn thế giới
hôm qua hay hôm nay vẫn là ngày với cơn điên mới
xin em đừng níu kéo tôi nghiêng ngả về phía giấc mơ
bởi vì, em không thể nhìn thấy được bản ngã tôi ẩn hiện lúc nào
đừng nói phẩm hạnh là gì khi bầu trời ban mai
em vội vàng đem những câu mật niệm quăng vào thùng rác ngoài đầu ngõ phố
 
                                                                                   khaly chàm
                                                                                mùa đông 2022

“TRAU GIỒI” HAY “TRAU DỒI” ? – La Thụy

Mấy ngày nay, rảnh rỗi ngồi lướt net, đọc trên một số trang Facebook thấy bàn luận rôm rã về các từ ngữ “TRAU GIỒI” và “TRAU DỒI”. Phần nhiều những chủ trang face đó và những comments bên dưới đều cho rằng TRAU DỒI mới là từ ngữ đúng.
 
Tra Google để tìm kiếm, kết quả cho thấy:

"trau giồi" có 895 kết quả
"trau dồi" 12400 kết quả
 
Chỉ có trang face “Tiếng Việt giàu đẹp” và một số không nhiều trang mạng khác cho rằng TRAU GIỒI mới đúng
 
Tôi thử tra từ điển Hán Nôm về GIỒI và DỒI. Kết quả cho thấy:

GIỒI 𢬗
Chữ Nôm có bộ thủ 手 (+6 nét) có trong từ TRAU GIỒI

DỒI 䊚
Chữ Nôm có bộ mễ 米 (+9 nét) có trong từ MIẾNG DỒI
 
Thử tra các tự điển xem GIỒI, DỒI, TRAU, TRAU GIỒI (TRAU DỒI) được giải thích như thế nào?

* TỰ ĐIỂN VIỆT NAM của Ban Tu Thư Khai Trí:

GIỒI (đt)

Trau tria cho đẹp, cho bóng

Giồi mài, trau giồi, giồi phấn

GIỒI - TỰ ĐIỂN VIỆT NAM của Ban Tu Thư Khai Trí

KHÚC KHÓC THƯƠNG CON – Thơ Phạm Ngọc Thái

   

                 Con - Phạm Ngọc Bảo (7.3.1992 - 22.7.2019)

 

KHÚC KHÓC THƯƠNG CON

 

Con đi... để lại lòng u uất

Với một trời thương xót trong cha

27 năm ròng chăm bẵm con thơ

Gặp mối họa đời, chia đôi phụ tử.

 

Đường nhân thế, con ơi! Cha gần xuống lỗ

Con mùa xuân nở rộ như hoa

Sao thượng đế không nổi cơn lôi đình

                                         mà giết chết ta?

Để cho con tôi được bước đường thiên lý...

 

Nỗi lòng già ngày đêm vò xé

Cố làm nốt chút việc trần gian

Rồi đến với con trên tận thiên đàng

Cha con lại quấn bên nhau như mây gió

 

Mai hậu thế chắc sẽ cho cha một ngôi miếu nhỏ

Hãy đưa con tôi vào trong đó hưởng khói hương

Nó trong lành như ngọn cỏ, giọt sương

Là bảo vật của đời tôi nơi kiếp sống

 

Xin để lại dương trần, một trời thơ làm dấu ấn

Rằng, cõi vô thường tôi đã đi qua

Hạnh phúc, khổ đau, tươi đẹp, phong ba

Đều nếm trải tới tận cùng phận số

 

Chút hơi tàn lắt lay trước gió

Phải ôm vào lòng một nỗi thương tâm

Món nợ nghiệp đời, tôi đã trả xong

Trút vào đứa con ngoan, Đức Phật ơi sao nỡ?

 

Thôi thì... chắp tay vái mong trời phù hộ

Ván bài cuối cùng tôi đã bầy lên

Nay dẫu đi !... Còn những người thân

Đang trôi nổi bến bờ, vương vất

 

Vì tham vọng đường văn chương quá mức

Làm khổ lây bao thân phận sống bên tôi

Sự nghiệp riêng đã mỹ mãn cuộc đời

Xin chút lãi từ ván cờ người,

                      để an lòng nhắm mắt...

 

Cha con tôi lại dạt bay trời, đất

Nghe dưới trần vẫn nhắc vọng ca thi

Đến thiên thu truyền kể chuyện hôm ni

Đọc "khúc khóc thương con", xin thắp vòng nhang khói.

 

                                                         Hà Nội, Đêm viện E

                                                               16.11.2022

                                                            Phạm Ngọc Thái

THIÊN LÀ TRỜI - Phiếm luận của Đỗ Chiêu Đức

         
Thiên 天 là Trời, Thiên 千 là Một Ngàn, Thiên 偏 là Thiên Lệch, Thiên 遷 là Di Dời ... Ở đây, ta chỉ nói đến chữ Thiên 天 là Trời, là phần không gian ở trên đầu của ta mà thôi. Theo "Chữ Nho ...Dễ Học", ta có chữ Nhân là người được viết như thế nầy 人. Đây là chữ Tượng Hình đơn giản nhất, cơ bản nhất và cũng... Tượng hình nhất: Hình người đứng xoạc 2 chân hiên ngang giữa trời đất đúng như sách Tam Tự Kinh ngày xưa dạy: Tam tài giả, THIÊN ĐỊA NHÂN 三才者，天地人。(TAM TÀI là TRỜI, ĐẤT và NGƯỜI). Con Người là một thành viên của vũ trụ, hợp với Trời và Đất tạo nên cái thế giới nầy!
 
Nên ...        
Khi cần diễn tả sự to lớn thì chữ nhân 人 dang thêm hai tay ra theo lối CHỈ SỰ 指事  ( Mượn việc dang hai ta ra để chỉ sự to lớn gọi là Chỉ Sự  ) thành chữ ĐẠI 大 ,  theo diễn tiến của chữ viết sau đây :
 
 

      Giáp Cốt Văn        Đại Triện             Tiểu Triện              Lệ Thư

  

HẾT CÓ RỒI TỚI KHÔNG, HỌC VỚI HÀNH, HOA – Thơ Chu Vương Miện

  

 

HẾT CÓ RỒI TỚI KHÔNG

 

hết không rồi tới có

người dìu dặt bướm ong

người hai tay một xó

có dễ thì có khó

có mưa thì có dông

 

nói là bạc im là vàng

vàng giả

thiếu cà ra

nói rất là mất đoàn kết

im lặng tốt hơn hết

câm là vàng tốt

nói toạc móng heo

là thèo lèo cứt chuột

vàng giả vàng mã

chưa được tốt

 

CA SĨ CHUYỂN GIỚI LÂM CHÍ KHANH VÀ CHUYỆN GIẢI PHẪU ĐỂ CẢI SỐ - Đặng Xuân Xuyến

Ca sĩ Lâm Chí Khanh trước và sau khi chuyển giới

 
Kỳ 1:
 
Lâm Chí Khanh - tên thật là Huỳnh Phương Khanh, sinh ngày 31 tháng 12 năm 1977. Với ngoại hình sáng đẹp, giọng hát truyền cảm, “sở hữu” những ca khúc “đình đám”: Kẻ Cắp Trái Tim, Tình Yêu Sỏi Đá, Sầu Thiên Thu, Chỉ Tại Vì Em, Sóng Gió Tình Ta, Khi Người Đàn Ông Khóc,... đã sớm đưa giọng hát Lâm Chí Khanh thành một ngôi sao thị trường hạng A, một thời “làm mưa làm gió” thị trường ca nhạc phía Nam.
 

QUẺ DỊCH: CÁCH LẬP & GIẢI ĐOÁN - Nguyên Lạc giới thiệu sách

 

[TRÍCH ĐOẠN TỪ SÁCH]
 
MỤC LỤC
Lời nói đầu
Phần thứ nhất:
 
NHẬP MÔN KINH DỊCH/ ĐẠI CƯƠNG VỀ QUẺ DỊCH
 
I. Kinh Dịch
II. Thuật ngữ cần nhớ
III. Ý nghĩa các hào
IV. Quy tắc cần nhớ
 
Phần thứ hai: BÓI QUẺ DỊCH
 
I. Nghi thức bói và luật cảm ứng
II. Các phương pháp lập quẻ Dịch
III. Giải đoán quẻ
 
Phần thứ ba: PHỤ CHÚ
 
I. Phương pháp lập quẻ bằng thẻ tre
II. Bấm độn
 
Phần thứ tư: ÔN TẬP
 
I. Nước Việt của Câu Tiễn
II. Lập quẻ Dịch
III. Giải quẻ
IV. Chuyển đổi quẻ
 
LỜI KẾT
 
Lời nói đầu:
 
Bói Dịch không phải là mê tín, nó là khoa học. Có thể gọi là khoa học huyền bí. Vì vậy, Tiến sĩ Phân tâm học C.G. Jung (ông cùng với S. Freud là một trong những thủy tổ của khoa Phân Tâm Học, nghiên cứu về tiềm thức của loài người) năm 1949 đã dùng bói Dịch để biết việc quảng bá và giới thiệu Dịch (I Ching) từ tiếng Đức sang tiếng Anh có được thuận lợi hay không?. Bói được rất tốt, ông tiến hành và Dịch đã trở thành kinh điển cho các học giả và các trường đại học Tây Phương học hỏi.
 
Có 2 lý do để tôi viết tiểu luận này:
 
1/ Chúng ta chỉ sợ những gì mình không hiểu: Thí dụ như sợ Ma, vì chúng ta không biết rõ Ma là gì?. Nếu biết thì sẽ không sợ. Cũng vậy, chúng ta sợ chết, vì không biết chết ra sao, sau khi chết như thế nào?. Nếu chúng ta biết rõ thì chắc chúng ta cũng sẽ không sợ. Đó là lý do Phật giáo khuyên chúng ta nên tìm hiểu về sự chết (Tử)
Tôi viết tiểu luận này mong độc giả tìm hiểu rõ về Bói Dịch, không sợ nó nữa, để các ông thầy Bói toán, Phong thủy (giả), vì tư lợi, không còn “hù” ta được nữa. Bói Dịch mà vì tư lợi sẽ không bao giờ linh ứng.
 
2/ Kinh Dịch là 1 trong 5 Kinh chính của triết lý Đông Phương. Các nhà trí thức (Nho gia) xưa phải lào thông nó mới có thể đi thi. Điều đó chứng tỏ nó rất quan trọng. Bói Dịch rất khó hiểu đối với các người trẻ, người mới bắt đầu. Ngay cả sách được cho là kinh điển của cụ Ngô Tất Tố, phần giải thích về bói cũng rất khó hiểu. Tôi mong làm nó đơn giản hơn, dễ hiểu hơn để giúp các bạn trẻ, ai muốn tìm hiểu sẽ dễ dàng hơn, hầu mong giữ gìn những quý giá của ông cha không bị mai một!
 
Lại nữa, ý của Dịch cho rằng: con người tự mình vẫn có thể sửa đổi được số mạng của mình một phần nào; thế thì tại sao chúng ta không tự tìm hiểu, tự bói quẻ tìm phương thức đối ứng, mà phải nhờ người khác làm thay cho mình? Biết chắc họ thật sự là bậc thức giả không? Ở đời, biết đâu hư biết đâu thực, biết đâu chân biết đâu giả.
 

NỖI NHỚ ĐẦU NGÀY, NGỦ ĐI MÙA HẠ CŨ, MẮT PHẬT, MỘT SỚM MAI, TỰ CẢM – Thơ Tịnh Bình

 

           Nhà thơ Tịnh Bình

 

NỖI NHỚ ĐẦU NGÀY

 

Không còn tiếng chim mềm mại trên dây thép gai

Lũ ong bỏ quên chiếc tổ trống hoác

Nỗi nhớ đầu ngày

Bông hoa kia nói gì sao em không còn nghe thấy

 

Vẫn hương cà phê quen thuộc

Tự lặp lại mình

Giai điệu của nắng và mưa

Sự bình yên đến lúc chẳng thể cứu rỗi

 

Mùa thu chẳng còn đứng đợi

Và cơn gió rủ những chiếc lá bay đi

Tự lúc nào mắt hoàng hôn hoe đỏ

Đối diện mình trống vắng những buồn vui

 

Những bước chân mùa thu xa dần

Nép mình vào ngực tối

Những bông hoa chỉ lặng yên nở

Còn đâu đó nồng nàn

Trong tiếng thở của mùa đông...

 

MỖI NGƯỜI LÀ MỘT SỐ PHẬN – Thơ Vĩnh Thuyên

   

                                    Nhà thơ Vĩnh Thuyên

 

MỖI NGƯỜI LÀ MỘT SỐ PHẬN

 

Hong kong mưa hoài không dứt

Việt Nam mình mưa dứt chưa em

Mưa mỗi nơi nỗi niềm mỗi ngã

Vui cũng nhiều buồn chẳng ít đâu

 

Trên chuyến tàu xuyên suốt màn đêm

14 tiếng bay mặt trời đang trốn ngủ

Hơn 500 người là bao trăm mảnh đời ghép lại

Dong ruổi giữa trời, vật vã bay đêm

 

Ai cũng có ngày mai

Chỉ thương con tàu như người Mẹ oằn vai chở nặng

Không một lời thở than

Mẹ cho con tương lai

Con tàu chở ngày mai đi-đến

 

Và đêm nay

Cùng chuyến bay đêm

Tiếng con tàu ru êm như lời dặn dò của mẹ

Trong giấc ngủ gà, ngủ gật

 Luôn ươm đầy mong ước…

 

Sớm mai khi mặt trời thức dậy

Khi mùa xuân kịp về

Mỗi người là một số phận

 

                                              Vĩnh Thuyên

(Viết trên chuyến bay đêm từ Vancouver về Hong kong)

 

*

Tên thật: Dương Văn Thạnh

Điện thoại: 0913955375

Đ/c: Số 2 Đ57 Phạm Hùng Long Thới, P. Long Thành Trung, 

Thị xã Hòa Thành, Tỉnh Tây Ninh.

CHỮ ĐỨC 德, Ý NGHĨA VÀ CÁCH VIẾT THEO HÁN TỰ - La Thụy sưu tầm và biên tập

Chim chích mà đậu cành tre

Thập trên tứ dưới nhất đè chữ tâm

 

Chiết tự chữ ĐỨC theo câu thơ trên ta thấy:

- Bên trái có bộ 彳 xích (ở đây có hình tượng con chim chích đậu trên cành tre) – Chích và Xích cũng cùng âm.

- Bên phải

Trên cùng có chữ thập: 十
Dưới chữ 十 là chữ Tứ: 四
Dưới nữa là chữ Nhất: 一
Dưới cùng là chữ Tâm: 心

CUNG TRẦM TƯỞNG VÀ PHẠM TRỌNG CẦU, HAI CON NGƯỜI, HAI CHIẾN TUYẾN, MỘT... ‘MÙA THU PARIS” – Vĩnh Đào

 
Phạm Trọng Cầu:

Thời kháng chiến, ông thoát ly và đầu quân vào Tiểu đoàn 308, rồi Trung đoàn Cửu Long của Lực Lượng Kháng Chiến Việt Minh.
Năm 1969, ông tham gia các đoàn văn nghệ như Nguồn Sống, sinh viên Phật tử Vạn Hạnh… và bí mật hoạt động nội thành. Năm 1972, ông bị bắt và giam cho đến năm 1975.
 

Cung Trầm Tưởng:

Trung Tá Không quân VNCH, 10 năm tù "cải tạo"