LỜI & THƠ RA MẮT TẬP "HỒ XUÂN HƯƠNG TÁI LAI" CỦA PHẠM NGỌC THÁI

   ĐÔI LỜI BỘC BẠCH

    "Lời đầu sách" của tác giả            

                                          

      Thiết nghĩ: Đời người sinh ra trong cõi trần ai… âu cũng chỉ là bể khổ trầm luân, cái nợ đời mà ta phải trả, trả xong rồi thì chết cuốn theo đi những cát bụi cuộc đời. Nhưng liệu "thơ" có phải cũng  ở trong cái nợ đời, nợ kiếp ấy không? Bởi nếu không có thơ cuộc đời tôi sẽ trở thành vô nghĩa! Bươn bả trong đống cát bụi cuộc đời ấy vì miếng cơm manh áo, thơ ca trở thành sứ mạng, là giá trị tồn tại, ý nghĩa về sự sống mà trong những năm tháng tôi đã chứng nhận ở cõi thế gian này.     Như tôi từng viết: Sáng tác thơ là một ham muốn lớn, một niềm vui thú lớn của bản thân tôi sống ở dân gian. Việc bàn cãi về thơ hiện đại ngày nay còn nhiều mâu thuẫn giữa các luồng tư tưởng khác nhau. Song dù thế nào thì thi ca cũng là một thế giới thật kì vĩ, vẻ đẹp của thế giới ấy đầy bí ẩn, giầu sắc thái và huyền diệu.

      Những năm tháng sống của đời người đi lướt qua chốn dương gian, dù là để chịu đầy ải hoặc lãng du... thì cũng có chân giá trị của đời người! Gọi là kỉ vật được sinh ra làm người dâng hiến lại cho đời: “Thế giới của thơ tôi”! Đến một ngày nào đó, tôi không còn nhận biết gì nữa về cái thế giới mà mình đang sống, để có thể tiếp tục viết, tiếp tục làm thơ? Thế cũng đã là mãn nguyện lắm rồi! Coi như tôi đã hoàn thành bổn phận làm người và từ giã cuộc sống với một tấm lòng thanh thản: 

             Nghiệp đã làm xong chẳng còn chi vương vấn

             Tình cũng tàn năm tháng kiếp phôi pha

             Thì em ơi, ta nằm xuống dưới mồ

             Thanh thản chết có gì đâu phải nghĩ.   

 Như nhà thơ Hoàng Hiền Lành trong lời giới thiệu tập thơ "Có một khoảng trời" của tôi - Nxb Hà Nội 1990, đã viết:

- ... Thái làm thơ lâu rồi. Những bài thơ từ những năm còn là một chiến binh xông pha lửa đạn thời chống Mĩ. Thái làm thơ về chiến tranh, về đời sống thường nhật nỗi đời. Đọc những bài thơ của Thái, tôi đã bắt gặp một tâm hồn đau đáu không yên về nỗi bất công mà anh không chịu được. Ở bài thơ nào tôi cũng thấy Thái hiện lên khá điển hình, những xúc động nhiều suy tưởng. Vấn đề thơ Thái đặt ra mang được cái tầm có ý khái quát cao, và nhiều câu hỏi về mỗi số phận con người? Bằng tinh thần trách nhiệm của người cầm bút...   

 Hay như lời của nghệ sĩ điện ảnh và sân khấu Hà Nội Trần Việt Thịnh bình luận:

    - Thơ anh (tức tác giả) bao trùm nhiều đề tài, thể loại. Thể loại   nào cũng đậm đà sâu sắc đến lạ kì!... Anh muốn đi đến tột cùng của thi ca. Đặc biệt mảng thơ tình anh viết khá hay và rất trội. Nó không giống Xuân Diệu hay Thế Lữ; có chăng phảng phất đâu đó của Hàn Mặc Tử; chút cay chua của Hồ Xuân Hương; tính triết lý của Chế Lan Viên hoặc âm hưởng Uýt Man (nhà thơ Mĩ).

      Còn nhà phê bình lý luận văn học Bảo Ngọc thì nhận xét:

     - Trong “Tuyển thơ đại bàng” của Phạm Ngọc Thái chủ yếu là loại thơ tự do, có rất nhiều bài đã đạt độ khúc triết sâu sắc và là những thi phẩm hay. Thơ hàm chứa đầy ý nghĩa trong hình ảnh câu chữ và trong hình tượng thi ca. Nó gắn liền tính chất sâu xa của thơ cổ phương Đông, kết hợp khá nhuần nhuyễn với thi pháp của các trường phái thơ hiện đại châu Âu: Từ trường phái thơ lãng mạn, tượng trưng đến siêu thực… cô đúc lại trong một thứ thơ, gọi là thơ triết học! Nó được đúc kết ra không chỉ từ lý luận thuần tuý, mà gắn liền với đời sống xã hội cùng nỗi dâu bể trầm luân cõi dân gian. Thơ anh giàu tính nhân văn, càng đọc càng thấm thía hơn nỗi lận đận, long đong nơi bờ bến con người. Nhưng trước hết vẫn phải nói: Phạm Ngọc Thái là một nhà thơ của tình yêu!...

      Cám ơn tất cả các bạn dù là nhà thơ, nhà lý luận phê bình hay chỉ là người yêu thơ… đã dành cho tôi những lời ưu ái, chân tình.     Hôm nay, tôi xin trích ra ngót ba trăm bài thơ trong “Tuyển thơ đại bàng” của cuộc đời tôi cho xuất bản vào  tập “Hồ Xuân Hương tái lai” này, để lại ra mắt bạn đọc…sau tập “Rung động trái tim” đã xuất bản gần đây nhất.

     Lời ít tình nhiều. Hi vọng những gì cần nói, thơ sẽ nói giúp tấm lòng và trái tim tôi đến với mọi người.

             Rồi một ngày mai ta sẽ chết

             Trầm thơm loài hoa thảo lạ

             Cỏ lên xanh và gió sẽ reo

             Trong nấm mồ hương khói, có gì đâu.

             Ta đã sống phần đời sau chót

             Trong ngôi nhà ẩn khuất bóng nhân gian

             Một cuộc sống bình thường bầu bạn

             Nửa trăng hồ nửa gã hiền nhân.

             Rồi một ngày mai ta sẽ chết

             Như là chiếc lá vậy thôi

             Gió sẽ hót trên nấm mồ truyền thuyết:

             Rằng, có một thi nhân phiêu lãng đã đi rồi!...

       Đôi lời bộc bạch xin được ra mắt bạn đọc tập thơ tôi!

                                          Hà Nội, năm Nhâm Thìn 2012

                                                        Tác giả tri ân

                                                     Phạm Ngọc Thái                                        

   Chùm thơ trong tập sách đã xuất bản do tác giả chọn gửi:     

                                                               

       1. ĐÊM THU PHỐ VẮNG

           Đêm phố vắng anh đi hay là em không ngủ

           Thu đến rồi lay động trái tim!

           Xào xạc lá, anh nghe xào xạc lá

           Thăm thẳm bóng hình em trong đêm…

           Anh lại dẫn em con đường xưa cũ

           Một thời nào từng in dấu chân thon

           Trước tình yêu ta hoá thành đứa trẻ

           Dẫu mái tóc anh giờ đã hoa sương.

           Tôi sẽ viết cho ai bài thơ đêm thu vắng?

           Tiếng trong khuya em gọi vọng rất xa!

           Trên thảm lá lòng ta say đắm

           Tha thiết bên em vì không muốn đêm qua.

           Ôi, bài thơ cứ theo anh lang thang trong phố

           Kí ức hồi sinh về với tuổi xuân xưa!

           Em lại ru êm như thuở trẻ

           Tấm thân mềm đưa anh vào bến mộng mơ...

                                                                    2007

      2. ĐÀN BÀ ĐẸP NHẤT LÀ KHI ĐÈN ĐÃ TẮT

          Bi kịch đằng sau hạnh phúc đó, em ơi!

          Dầu biết thế nhưng đã chót yêu rồi

          Ta gặp nhau chỉ trong chốc lát

          Giữa đêm tối anh lần vào em thăm thiên thai...

          Khi tắt đèn da em là ánh sáng để anh soi

          Mọi khe ngách trên em anh đều tìm đến đó

          Mặc cho mưa gió đầy trời

          Cũng chẳng bằng tình ta ngất ngây.

          Dù mai nỗi nhớ thương dầy vò anh đau khổ

          Thì đêm nay, em ạ! Cứ đắm say...

          Mọi phiền não trên đời này quên hết

          Lòng cứ yêu, hạnh phúc cứ tràn đầy.

          Đêm tắt đèn em đẹp nhất trần gian!

          Hôn đôi trái em tưởng mình du ngoạn khắp không trung

          Chơi giỡn nguyệt một thiên đường tuyệt thế

          Mong trời cứ đêm để cùng em vui chút nữa.

          Hạnh phúc đời ta, tình qua trong tiếc nuối

          Vì em ơi, hết đêm ta đã phải lìa rồi!

          Đàn bà đẹp nhất là ở trong đêm tối

          Để nhớ nhau suốt đời...

          Đêm tắt đèn thành ánh sáng của thơ tôi!

                                                           2005

      3. ANH VẪN Ở BÊN HỒ TÂY

          Tình để lại vết thương không lành được

          Soi mặt hồ in mãi bóng thời gian

          Em hiền dịu trái tim từng tha thiết

          Người con gái anh yêu nay hóa khói sương tan…

          Ta cũng già rồi, em ơi! Vết thương còn đau buốt

          Hạnh phúc qua như một cánh chim bay

          Nông nỗi đời người để đâu cho hết

          Tình thơ ngây! Tình sao mãi thơ ngây!

          Nhớ buổi đón em cổng trường sư phạm

          Đôi mắt từ xa đã nhận ra người...

          Tình yêu có cái nhìn trong linh cảm

          Giờ ở đâu, người con gái xa xôi?

          Thế đó, em ơi! Tình qua không trở lại

          Xế chiều rồi mà máu tim chảy mãi không thôi

          Em có nghe gió Tây Hồ đang thổi

          Anh ở đây, vẫn bên hồ Tây mây trôi…

                                                  Đêm 2012

 4. XEM TRANH BÁN LOÃ THỂ

Tưởng nhớ bài thơ "Tranh loã thể" nổi tiếng  của thi nhân Bích Khê

       Nàng để hở một vòm trời tuyệt mĩ

       Thế giới là đây! Cuộc sống là đây

       Nàng gieo hoa và ý nghĩa loài người

       Nhưng cũng đẻ cả chiến tranh và hoà bình ra từ trong bụng.

       Lui xuống dưới nàng

       một rừng sâu um tùm che hang động

       Lên trên nàng đôi mỏm núi trắng vô biên

       Thân thể nàng tràn đầy hương nhụy phấn

       Thiếu nữ mặc hở quần: hơn bao lời hoa mĩ phát ngôn!

       Em như gió trăng mà rung động cả vua chúa, thánh thần

       Cuộc sống cần em

       Đâu có cần chiến tranh và bom nguyên tử?

       Khi em cởi ra nhiều

       Điểm báo thế giới càng hiện đại văn minh! (*)

       Nhưng điều đáng đớn đau: là tính nhân loại                                                                                         

       Con người cũng ngày càng nhiều dã tâm gây tội ác?... 

                                                                                 (**)

                                                                                 2011

   

(*) Thế giới càng hiện đại văn minh thì khuynh hướng triển lãm thân thể của các thiếu nữ càng phát triển, tới mức gần như cởi truồng.

(**) Nhà văn Nga Ai-Ma-Tốp đã cảnh báo trong tác phẩm "Đoạn đầu đài" nổi tiếng của ông rằng: Thế giới, cái ác vẫn lấn át cái thiện và con người hiện đại còn ác hơn con sói!

  5. DƯỚI HÀNG SẤU ĐÊM VÀ CON PHỐ NHỎ

      Phố vẫn phố, hàng sấu xưa rụng l

      Ngỡ yên rồi còn lạc bước canh khuya

      Nên câu thơ anh theo đông về vội vã

      Tình của đôi ta dòng sông chảy man mê..

      Đêm đã lạnh vầng trăng còn thao thứ

      Trăng bay trên trời, anh cứ thương e

      Xưa mộng nguyệt này, nay sao thấy khác!

      Gió nhắc thầm thì, em có nhớ không?

      Em ngủ bên chồng. Thôi, cũng đừng tiếc nữa!

      Mấy ai yêu trọn vẹn đâu em?

      Thuở đó đẹp nhiều mộng mơ em nhỉ

      Thơm mát cõi thơ, hồn ta ru êm.

      Anh lưu giữ chút tình trên trang giấy

      Đi hết phố xa về khắc khoải bên thề

      Rồi tự trách với mình sao buổi ấy:

      Lại giục em lấy chồng để đau mãi con tim?

                                                Mùa đông 2010

   6. CÔ ÁO TRẮNG

              Tặng BN                               

             

        Anh lại có một cô áo trắng

        Mắt nàng nhìn trong biếc mùa th

        Mái tóc xõa, bầu vú nàng hưng phấn

        Ngủ đi em! Nghe bài thơ anh ru…

        Đất Sài Gòn mùa xuân đến trong m

        Có em tôi đi giữa đêm dài thành phố

        Em ơi em… những khi trời trở gió

        Có thấy bóng anh về thao thức bên em?

        Anh nhè nhẹ hôn thầm ở dưới ánh đêm

        Em khoả thân mình để hoá thành nữ thánh!

        Áo em trắng hay là da em trắng

        Có em rồi cuộc sống sẽ vô biên…

        Ta mặc cho năm tháng chảy, nghe em!

        Chỉ có anh và em, chỉ có trời và đấ

        Thế giới văn minh ta không cần gì hết

        Em dẫn anh vào buổi hoang muội nguyên sơ.

        Đêm Sài Gòn khi ấy sẽ như mơ

        Em bọc trong anh không cần quần áo

        Ôi! Nguyệt em đây một động sâu huyền ảo

        Chứa cả thiên đường và vũ trụ bên trong

        Em đừng hỏi vì sao anh yêu em!

        Anh lại có một cô áo trắng

        Vào buổi hoàng hôn hoang vắng cuộc đời

        Đôi mắt nàng cả trời thu đẹp lắm

        Bầu vú nàng mùa hoa trái sinh sôi.

                                                     2007

                                                                                                                                

    7. CÓ MỘT KHOẢNG TRỜI

        Có một khoảng trời để thương để nhớ

        Là khoảng trời ở đó có em

        Những bóng cây trên đường phố thân quen

        Đêm đêm chiếc lá nhớ lại bay về, xào xạc...

        Có một khoảng trời không ai thấy được

        Dẫu đêm nào chớp cũng loè lên

        Có ánh chớp không kéo theo tiếng sét

        Mà rung ngân, rung ngân… trong tim!

        Khoảng trời gió thổi xót đêm

        Hoá sắc cầu vồng nối hai miền thương nhớ

        Cây tình yêu lớn theo cấp số

        Ngược trời về cho ta gần ta.

        Cái khoảng trời khi anh và em đã cách xa

        (xa thật đấy mà cũng gần thật đấy)

        Trong đau đớn anh hoá bờ cát cháy

        Hạt vô tư còn lại… những tàn tro!

                                         Nước Đức

                                        11/10/1988

    8. CON ĐƯỜNG PHƯỢNG ĐỎ

         Em mang màu phượng đỏ ra đi!

         Anh tha thẩn dọc hè phố nhỏ

         Nơi kỉ niệm của mối tình sinh nữ

         Xác ve còn bám ở thân cây.

         Con đường phượng đỏ đêm na

         Mây lãng du bay trời xanh vô định

         Những cánh hoa rung trong hoài niệm

         Nghe lòng thổn thức đâu đây!

         Phượng đã cháy lên một thời

         Nửa tóc bạc rồi, nửa mái xanh phơ phất

         Tới một ngày chúng cũng tàn úa hết

         Ta sẽ thành ông bà lão, em ơi!

         Con đường tình đẫm giọt sương rơi

         Gió vẫn xạc xào vi vút thổi

         Giá hồi ấy chúng mình lấy nhau rồi sinh năm đẻ bẩy

         Thì đâu còn phượng để anh ru?

         Em đã mang màu phượng ấy ra đi!

                                                    1994

     9. ĐỘNG BƯỚM

         Phút say đắm tột cùng em mở toang động bướm

         Giữa khu rừng rậm rạp nguyên sinh

         Nàng thơ thẫn thờ si mê hưng phấn

         Bướm của em chứa cả thánh thần lẫn yêu ma…

         Có ai chưa em đã vào khai phá?

         Để bướm vẫy vùng, bướm thỏa ước ao

         Và khi ấy em sẽ không còn là trinh nữ

         Bờ bãi đời người bướm vẫn lượn như sao.

         Thân nhi nữ một thế giới mênh mông hoang dại

         Cấu thành bên trong bao yếu tố mĩ miều

         Tự thiên thai chẳng phải vẽ vời nắn gọt

         Lạc vào vườn em trái cấm ngọt hương tươi.

         Tình yêu từ đâu anh không biết?

         Mà rung cảm tâm hồn, lay động trái tim!

         Nhưng yêu nhất là bướm em

                            có sức chinh phục diệu huyền

         Đêm đêm bướm thường bay ra trong phòng ngủ…

         Bướm của em trên đời mãi còn quý giá

         Đến lúc cần bướm lại sinh con…

         Không lời thơ nào tả hết được vẻ đẹp bướm em

         La la la la là!...(*)

                                                                             2005

 (*) Câu thơ cuối cùng này do chính tác giả đã sửa lại, để tránh sự hiểu lầm làm ảnh hưởng đến phật giáo.                                                                  

   10. ĐÊM HỒ TRÚC

         Đêm nghe Trúc Hồ động

         Tiếng chão chuộc vọng đưa

         Chợt lòng anh thổn thức

         Chuyện ngày xưa ngày xưa...

         Tình yêu như cơn mưa

         Thấm sũng đời bãi cát

         Hồn thiếu nữ ngây thơ

         Một chân trời tím sắc.

         Cuộc sống bờ bến nước

         Đầm khoả ánh trăng vàng

         Song cuộc sống còn cả

         Dông bão và ly tan!

         Vòm xanh kia vẫn cũ

         Chỉ có hương bay ra

         Sóng vỗ không thấy khác

         Bóng nước xa mờ xa.

         Anh nhìn bao đôi lứa

         Đến chỗ ta ngày xưa

         Nụ hôn thành dấu hỏi

         Cháy lên trời hư vô?

         Trúc Hồ đêm hồ đêm

         Hương mãi vòng ký ức

         Tiếng chão chuộc, em ơi!

         Còn vọng bên bờ nước...

                   Phạm Ngọc Thái