LỜI XIN 2, HẠNH PHÚC LÀ HOA CỦA KHỔ ĐAU – Thơ Lê Văn Trung

   

LỜI XIN 2

 

Cho tôi dù chỉ một lần

Hôn lên mặt đất mùa xuân cuối cùng

Mai kia về với hư không

Còn thơm hương mật cõi trần gian em.

 

 

HẠNH PHÚC LÀ HOA CỦA KHỔ ĐAU

 

Cho tôi trở lại vườn thơ cũ

Hái một chùm bông khế tím chiều

Để nhớ ngày xưa bông khế rụng

Áo người tím cả giấc chiêm bao

Cho tôi trở lại thời thơ dại

Đêm buồn ngồi đếm những vì sao

Đếm mãi mà không tìm ra được

Vì sao định mệnh ở phương nào

Năm mươi năm xa một dòng sông

Con nước tình duyên chảy ngược dòng

Kẻ đứng bên bờ trông vòi vỏi

Lạc nhau từ giấc mộng tương phùng

Cho tôi trở lại

Dù không thể

Rũ sạch nguồn cơn nỗi bể dâu

Lòng tôi tím với màu hoa khế

Hạnh phúc là hoa của khổ đau.

 

                          Lê Văn Trung

GỌI NẮNG THÁNG TƯ – Thơ Tịnh Bình

    

GỌI NẮNG THÁNG TƯ

 

Tháng Tư về mang sắc nhớ tinh khôi

Tạm biệt nhé những ngày xuân rực rỡ

Phượng đầu mùa ửng hồng như mắc cỡ

Tiếng ve ngập ngừng len lén phía hàng cây

 

Tháng Tư về... Nắng như thể bâng khuâng

Trên mái phố bầy chim câu lơ đãng

Người chẳng vội mặc dòng đời tấp nập

Đóa loa kèn bừng sắc trắng sau lưng

 

Tháng Tư về chớm gió gọi mùa sang

Mây bay mãi lộ khoảng trời xanh ngắt

Tiếng rao trưa vỉa hè lưng áo mẹ

Ướt lòng con thấm đẫm vị mồ hôi

 

Tháng Tư về... Khúc hát gửi người xa

Mùa hạ trắng những đêm dài thao thức

Đường phượng bay nhòa cơn mưa hư thực

Gọi nắng vai gầy... Em còn nhớ tháng Tư ?

 

                                                Tịnh Bình

                                               (Tây Ninh)

EM ĐI CHÙA CÚNG PHẬT NHẶT GIÙM ANH TIẾNG CHUÔNG – Trần Vấn Lệ

Giờ mùa Hè đã điểm từ nửa đêm boong boong... Sáng nay không còn Xuân, mặt trời lên đỏ rực.
Washington State tuyết rơi, tuyết còn rơi.  Nhiều người ngủ muộn, thôi, lát than Trời, ráng chịu!
Mùa Hè Mỹ không thiếu hoa mùa Xuân em à.  Xòe ra đi tay ngà mà nâng niu ngày mới!
Và hãy đi ra suối vọc chân ngọc giùm nha...Giữa đất trời bao la, em là Bình Minh đó!
Anh nhìn từng ngọn cỏ vẫy gió chào mừng em!  Anh nhìn từng con chim mừng em mà hót sáng!
Em mừng anh lãng mạn, nói đi cái miệng xinh!  Định nghĩa đi chữ Tình, Nguyễn Công Trứ thắc mắc!
Anh ôm em rất chặt... từng sợi tóc mong manh... Anh hôn em thình lình... chỗ nào, anh không biết!
*
Bài thơ này ngộ thiệt làm mừng ngày đổi giờ.  Bài thơ này là thơ, em người duy nhất có...
Em ơi hãy làm gió thổi bay tình-dễ-thương... Em ơi em là sương đọng cho anh Cố Quận...
Anh nhớ em quần xắn tới chỗ nào cũng thơm!  Anh hiểu chữ Quê Hương mỗi lần nghe cay mắt!
Em có đi cúng Phật nhặt giùm anh tiếng chuông boong boong boong... 
                                                                                      Trần Vấn Lệ

ĐỂ BIẾT TÔI CÒN YÊU THẾ GIAN – Thơ Lê Văn Trung

   

 

ĐỂ BIẾT TÔI CÒN YÊU THẾ GIAN

 

Hình như trời đất cho thêm tuổi

Thu xếp hành trang để trở về

Người có cùng tôi đi dặm nữa

Vội gì mà uống rượu phân ly

Vội gì mà nói lời chia biệt

Mà gửi vòng hoa phúng điếu tôi

Nghìn sau chẳng có ngày sau hết

(Xin thấy lòng tôi đang nở hoa?)

Hãy đốt nhang thơm, hãy xông trầm

Mừng vì trời đất quá bao dung

Cho tôi thở nốt từng hơi thở

Để biết tôi còn yêu thế gian

Để biết trên bến bờ sinh tử

Trái tim tôi vẫn nhịp điên cuồng

Trái tim tôi nghìn năm vẫn nở

Triệu đóa yêu thương, triệu đóa Hồng.

 

                                     Lê Văn Trung

SỰ TRÙNG HỢP LẠ LÙNG MÀ “CHUYỆN TÌNH BUỒN” MANG LẠI - Lê Hồng Minh

Chị Nguyễn Thị Túy, nguyên mẫu của nhân vật “em” trong ca khúc “Chuyện tình buồn” (nhạc sĩ Phạm Duy phổ thơ Phạm Văn Bình)!

Trước tiên xin được nói ngay: người thiếu nữ trong tấm hình đăng kèm bài này, đó chính là chị Nguyễn Thị Túy, nguyên mẫu của nhân vật “em” trong ca khúc “Chuyện tình buồn” (nhạc sĩ Phạm Duy phổ thơ Phạm Văn Bình)!

Mọi người đều quá biết “Chuyện tình buồn” là một trong những bản nhạc tình rất hay và cực kỳ lãng mạn của nền âm nhạc miền Nam Việt Nam trong những năm tháng chiến tranh ác liệt. Câu chuyện trong bài thơ hay bài hát đều kể về một thanh niên có gia đình theo đạo Phật, đem lòng yêu một cô gái rất đẹp theo đạo Công giáo. Hồi đó, những câu chuyện như thế này là không hề thiếu, và chắc chắn là luôn gặp phải trắc trở vì bị cả hai gia đình, thậm chí cả dòng họ ngăn cấm tới cùng!

CUỐI XUÂN, CỎ QUÊ – Thơ Tịnh Bình

  

 

CUỐI XUÂN

 

Chập chờn ngọn khói già nua

Hằn lên mắt mẹ dãi dầu tháng năm

Sông chiều nước gợn xa xăm

Lục bình lỡ hẹn âm thầm bến quê

 

Trăng sao hút lối đi về

Nhớ người năm trước buồn tê tái lòng

Mái dầm khua nước long đong

Lặng nhìn khói trắng từng vòng miên di

 

Hoàng hôn tiễn bóng ngày đi

Bóng xuân dần cạn tiếc gì lời thơ

Ru người cõi mộng vào mơ

Lạc loài sợi khói vu vơ cuối trời

 

Mưa xuân giọt giọt không lời

Người dưng thôi nhớ... rối bời gió sương...

 

MƯA PHỤC SINH – Thơ Trần Vấn Lệ

  

 

MƯA PHỤC SINH

 

Hồi tối có mưa... mưa Phục Sinh,

Sáng nay còn mưa, mưa bình minh!

Dĩ nhiên lạnh buốt.  Vô cùng lạnh.

Thấy núi mà không phải núi xanh!

 

Ngày cuối tuần nên đường sá vắng,

Đường xe xa lộ cũng không nhiều...

Trời mưa không tiếng chim nào hót

Chỉ tiếng thì thào gió hắt hiu...

 

Có thể tuyết đầy trên Big Bear

Hết mưa thiên hạ rủ nhau về

Chơi môn trượt tuyết, vui, vui nhé

Nuớc Mỹ mà! Vui Vẻ sướng mê!

 

Thấy nước người ta, lòng nhức nhức:

Nước mình khô hạn suốt mùa Xuân!

Rất nhiều tai nạn đường cao tốc,

Sống chết nằm bên cái miếng ăn!

 

Mưa sa hồi tối, mưa như khóc,

Cơn bão không tên tới nữa rồi!

Ngày Chúa Phục Sinh, vừa Lễ Lá

Là buồn ghê lắm, chẳng ai vui?

 

Boong boong Chùa đổ chuông mừng sáng

Chuông Giáo Đường nghe có nghẹn ngào...

Mừng Chúa Phục Sinh ai đấm ngực

Cho tôi chia sớt với thương, đau!

 

                                            Trần Vấn Lệ

ĐÊM TÀN – Thơ Lê Phước Sinh

  

 

ĐÊM TÀN

 

Ly Cà phê buổi sớm,

một bình trà nhỏ,

thơm.

Trăng đi hoang,

về muộn.

Ta,

mênh mang

lòng buồn.

 

Lê Phước Sinh

NGƯỢC XUÔI CHO HẾT VÒNG LUÂN LẠC – Thơ Lê Văn Trung

   

 

NGƯỢC XUÔI CHO HẾT VÒNG LUÂN LẠC

 

Người đi bỏ lại bên thềm cũ

Những lời hò hẹn đã xanh rêu

Đưa tay vuốt nhẹ làn sương bụi

Chợt thấy lòng xưa úa bóng chiều

 

Người đi bỏ lại con đường vắng

Lá rụng vàng phai áo lụa vàng

Con đường hun hút xa vô tận

Cát bụi đau từ mỗi bước chân

 

Có kẻ ngồi buồn bên hiên quán

Rót rượu mà ngâm “Tống Biệt Hành”

Người đi bỏ lại lòng sông quạnh

Bọt bèo từ đó cũng lênh đênh

 

Người đành bỏ lại, đành quên lãng

Giấc mộng đời xanh buổi tóc xanh

Ngược xuôi cho hết vòng luân lạc

Tìm nhau nơi cuối bãi đầu ghềnh

 

                              Lê Văn Trung

                                04. 2024

M. MAU, MUÔN MẦU, T. GẦY, KHÔNG AI - Thơ Chu Vương Miện

  

M. MAU

 

Vẫn con đường QT ngày 2 buổi

Vẫn gặp nhau ừa vẫn gặp nhau

1/2/3 năm chuuyển qua trường khác

Rồi xa nhau như chim bỏ mái lầu

Sau đó anh đi lính trận

Nhớ hoài hoài nhưng núi cả rừng sâu

Gió Hạ Lào dồn về La vang Thượng

Phước Môn Trường Sơn đục một mầu

Sông Thạch Hãn đổ về cửa Việt

Bích La Bồ Bản luỹ tre bầu

Thời chinh chiến ai mà quên lãng

Trời sóng vàng qua một trận mưa mau

Giờ già nhởn nhơ ngồi nhớ lại

Bản nhạc xưa gửi lại một nốt sầu

Dù chểnh mảng theo dòng đời ô hợp

Trong lòng này khuôn mặt chả phai đâu?

 

-

Mùa thu cúc

Mùa xuân đào

Mỗi mùa mỗi thứ

Lá vàng rụng nơi ao?

Có người làm thơ

Có người làm thẩn

Có người luẩn quẩn

Thả thơ cho gió bay

NGƯỜI THƯƠNG – Thơ Trần Mai Ngân

  
 

NGƯỜI THƯƠNG

 

Người thương em nơi đâu

Ngày tan cơn mơ sầu

Duyên sao không bền lâu

Cầm lòng... thôi quên mau

 

Người thương như trăng sao

Bây chừ đành xa nhau

Tay rời tay hôm nào

Còn đầy hương mê say

 

Người thương ơi hôm nay

Tình là cơn mê dài

Người thương ơi người thương

Triền miên trong tơ vương...

 

                 Trần Mai Ngân

CÓ CHĂNG, TIẾNG HÁN VIỆT? – Bùi Kim Sơn

Tiếng nói của bất cứ một dân tộc nào cũng vậy, đều biến thiên theo thời gian, không gian, và nhất là trong giao tiếp giữa các dân tộc. Biến thiên, nhưng là biến thiên để hoàn thiện.
 
Tiếng Việt cổ cũng vậy. Xưa, có rất nhiều tiếng còn khá thô mà người thời nay nghe vô cùng lạ tai. Không nói tới tiếng gốc của cả đại chủng trong đó có các nhóm Bách Việt, ngay cả tiếng Việt vào thế kỷ 17, khi các vị linh mục Dòng Tên Tây Ban Nha, Bồ Đào Nha… qua Việt Nam và với mong muốn tạo nên một loại chữ phục vụ cho việc truyền giáo (và cũng nhờ đó mà ngày nay ta có được chữ Quốc Ngữ), đã vô cùng vất vả khi nghiên cứu dùng chữ cái Latin để ký âm cho tiếng Việt.
 
Do các vị đều là những nhà trí thức, nhà ngôn ngữ học… nên khỏi phải nói tới công cuộc nghiên cứu kỹ lưỡng cho việc ký âm. Như câu sau đây trong Kinh Lạy Cha, bản gốc in năm 1632, đã cho thấy công trình này vất vả như thế nào:
“Cia ciúm toi oẽ tlen bloèi ciúm toi nguyẽn daim Cia cã sám”.
Và theo chính tả được Alexandre de Rhodes chuẩn hóa trong Tự điển Việt Bồ La in năm 1651, câu kinh này đã được viết lại như sau:
“Cha chúng tôi ở tlên blời, chúng tôi nguiẹn danh Cha cả sáng” (Cha chúng tôi ở trên trời, chúng tôi nguyện danh Cha cả sáng).
 
Phải lan man như vậy để thấy rằng tiếng Việt ngày xưa hãy còn thô thiển như thế nào. Nhưng cho tới ngày nay, bốn thế kỷ sau, tiếng Việt cũng như chữ Việt đã trở nên hoàn thiện tới mức không còn thể nào hoàn thiện hơn được nữa.
Trở lại với sự biến thiên của tiếng nói. Biến thiên theo không gian, thời gian là điều đương nhiên. Nhưng biến thiên do giao tiếp qua lại giữa các dân tộc với nhau mới là yếu tố quan trọng mà rõ nét nhất là tiếng Hán Việt.
 

TRĂNG HẠ HUYỀN THEO EM ĐƯỜNG XA – Trần Vấn Lệ

Trăng hạ huyền đêm em thượng lộ. Một nửa trăng, em nhìn thấy sao?  Trăng có nói với em một lời chào?  Trăng có hẹn khi em về trăng lại tròn như Nguyệt?
 
Có thể bây giờ, em đang Phan Thiết.  Con đường dài, mở rộng, êm ru... Phan Thiết ít khi có sương mù, anh tin rằng con trăng luôn tỏ để em vào thành phố thấy con sông...
 
Con sông Cà Ty nước chảy một dòng.  Khi nước triều cao lên, nó ngược lên một khoảng.  Nó đầy vun và tỏa ra ánh sáng... những đêm trăng lấp lánh nghĩa tình.
 
Anh chắc em làm thinh để xe lăn trên lưng của nước.  Anh chắc em tóc bồng bay ngược, thơm vô cùng đêm Phú Hội, Xuân Phong.  Anh nhớ em nha, nói thật tự lòng:  "Sao em đẹp như Vườn Bông Phan Thiết"?
 
*
Xe em qua Bình Tuy, xe em chạy miết.  Sắp tới kìa Xuân Lộc, Túc Trưng... Xe xuyên lòng Sài Gòn, xe tới Phú Mỹ Hưng... Trăng đậu trên nóc nhà cao ngất, hai con chim bồ câu đậu sẵn chờ người...
 
Tưởng tượng em cười.  Hai cái chân có tê tê một chút.  Em xoa xoa giùm anh ngón út... Con đường dài còn phớt gió trăng!  
 
Anh không ghé thăm thành phố mới.  Em có buồn không sau niềm mong đợi thấy cảnh bình yên của đêm tối Sài Gòn?  Nhưng khi em mở bàn tay em sẽ thấy nụ hôn... của anh dành cho em như nụ tường vi mới nở. 
 
Những nụ tường vi nở quanh nhà em... Anh không nói thêm bởi vì em vô cùng diễm lệ!  Chưa bao giờ mà em đẹp thế, Vườn Bông Phan Thiết trăng lung linh long lanh...
 
                                                                                       Trần Vấn Lệ

BÀI HỌC TỪ EM TRAI NHỎ BÁN RƯỢU – Lê Duy Linh

Đây không phải nước dừa. Đây là rượu. Mỗi đợt làm khô khoảng 150 ký cá, mình cần khoảng 10 lít rượu, vừa để khử mùi tanh, vừa để phun đuổi ruồi không bu vào khô khi phơi. Nhưng mình không nói chuyện làm khô, mình kể chuyện mua rượu.
Mọi khi đi mua rượu, anh chủ lò bán. Bữa nay mua, thằng nhỏ con ảnh bán. Thằng cu học lớp 5, nhỏ xíu, mặt mũi sáng sủa, cười tươi rói, đeo kiếng.
Mình vô nhà, ổng đang ngồi võng ăn cơm trưa.
- Chú mua nhiêu dụ hả chú?
- Chú mua 10 lít.
- Chèng, chú mua chi nhiều dữ?
- Chú mua làm công chuyện.
- Ờ há, con tưởng chú mua uống, con chưa thấy ai mua dụ uống mà mua lần 10 lít hết á. Có mấy người mua về bán lại mới mua nhiều.
- Con có cái can 10 lít không?
- Dạ ngườI ta mượn hết rồi, để con đong vô bịch cho chú, chú chờ con xíu nghen. Mà chú vô ngồi võng đi chú, chú chờ con, có lâu chút chú cũng đỡ mệt!
- Không sao đâu chú chờ được, mà cần chú phụ gì không?
- Dạ không đâu, con chuyên nghiệp mà chú!
(Ổng chuyên nghiệp mà mỗi lần ổng đong cái cóng 1 lít ổng đong lưng lưng rồi đổ vô quặng, xong lại đong thêm lần nữa).

ĐỜI NGƯỜI, GÀ QUÈ, GHỆ - Thơ Chu Vương Miện

  

 

ĐỜI NGƯỜI

 

Đời người tựa giấc chiêm bao

Chẳng qua sương khói hạ Lào bay bay

Thì thôi nậm rựợu bỏ đây?

Ta tu một hớp chuyển ngày qua đêm

Lơ mơ chân cứng chả mềm

Tỉnh ra ngày cũng ngang đêm thế mà?

-

Trăm năm trong cõi ta bà

Người ta người Rợ “dân tộc” vốn là bà con

Người thì dao quắm nơi non

Người thì đồng áng làng thôn dưới này

Khác nhau cũng chỉ trâu cày

-

Nửa quan mua lấy con mèo

Trăm quan mua được chức lèo ở không

Đàn bà rồi lại đàn ông

Suốt đời cứ lại vợ chồng người ta

Một đôi được gọi ông bà

Một người thì giống cây cà dái dê

Bao năm? Một cõi đi về?

-

Em ơi em trụ tại nhà

Đọc ba cái chuyện con cà con kê

Nhớ nghe “sáng ở tối dìa”

ở luôn hoá lợn nái xề em ơi?

tiếc “ôi thôi rồi nồi xôi”

cũng xong gạo đổ vô nồi

đặt lên trên bếp mấy hồi thành cơm

cũng đành hai chữ tình duyên

 

ALBUM NHẠC PHỔ THƠ NHÃ MY - Tiếng hát Thanh Hoa, Châu Thùy Dương.

   

Nhà thơ Nhã My

             

13 BÀI THƠ ĐỘC VẬN 7 CHỮ - Đặng Xuân Xuyến

  
 
 

TÔI BIẾT

 

Tôi biết người ta cố quên tôi

Ước thề chỉ để thoảng đầu môi

Gặp tôi người cứ ne né vội

Như sợ chạnh buồn phía xa xôi

 

Tôi đã dằn lòng phải thế thôi

Người ta giờ đã khác xa rồi

Chữ tình khéo bẻ thành trăm lối

Dụ khách say tình, lén chuốc vôi.

 

Tôi sẽ về thăm lại lần thôi

Để nghe gió lạnh thốc mé hồi

Để xem u uẩn chiều loang lối

Để ngó mây trời lững lững trôi.

 

Hà Nội, ngày 06 tháng 03-2024

 

 

EM RỦ RỈ RẰNG...

 

Em rủ rỉ rằng chỉ hôm nay

Gom mây nhột gió để nhốt ngày

Chả cần vịn đến lời bỏng cháy

Mà ánh trăng cuồng líu ríu say.

 

Em lại thì thầm chỉ đêm nay

Vãi trăng rắc sáng trải làm ngày

Cuộn gió làm mồi nhen lửa cháy

Cho khối kẻ khờ ngất ngư say.

 

Em lại... Ừ thì, ta đêm nay

Kê nắng làm đêm gió làm ngày

Vì em ta nguyện làm mồi cháy

Đốt cạn đêm cuồng líu qíu say!

 

Hà Nội, đêm 23 tháng 10/2023

 

NGUYỄN VĂN ĐÔNG, VẦNG TRĂNG XẺ ĐÔI VẪN IN HÌNH BÓNG MỘT NGƯỜI – Phạm Hiền Mây

Nếu như Phạm Duy có Bên Cầu Biên Giới khiến cho hàng triệu con tim khán thính giả phải bồi hồi, say sưa theo giấc viễn mơ của một chàng trai trẻ, một giấc mơ đẹp không biên giới, rất lãng mạn và tình tứ, rất bay bổng và đầy khát khao, được viết năm một ngàn chín trăm bốn mươi bảy, khi Phạm Duy vừa tròn hai mươi sáu tuổi, thì.
Thì, Nguyễn Văn Đông (1932-2018), vào năm một ngàn chín trăm năm mươi sáu, tức sau Phạm Duy mười năm, lúc Nguyễn Văn Đông vừa tròn hai mươi bốn tuổi, có Chiều Mưa Biên Giới.
 

NGÀY TRẦM, VÔ TẬN - Thơ Tịnh Bình

  

 

NGÀY TRẦM

 

Gió âm u

Đỉnh núi

Vọng ngày trầm

 

Tia chớp rạch

Báo cơn áp thấp

Về đâu cánh chim giữa cuộc hành trình đơn độc

Chưa kịp hạ cánh an toàn

 

Miên man xoay

Hành tinh xanh đất mẹ

Ta

Mảnh sinh linh bé nhỏ

Lẽ nào chỉ tạm đến và mãi mãi rời xa...?

 

Đã nở một loài hoa

Trong khu vườn cơ man hạt giống

Đã réo rắt lời chim

Ca vang thanh âm huyền nhiệm

 

Chót vót cao

Không thể thấy về đâu lối gió

Nắng vẫn độc hành trên đường xích đạo

Vùng trời hun hút nẻo mây trôi

Gia tài của ta - mật ngôn bản thể

Vỡ lời trầm

khản giọng

vọng âm chuông...

 

XỨ LÙ U - Lê Ngọc Vân

Thực ra là Lù U không có nghĩa là gì trong từ ngữ tiếng Việt, mà nó đọc trại ra từ tên gọi một loại cây rừng, cây mọc hoang, là cây Mù U.
 

Giờ có lẽ ít người biết LÙ U là gì? Xứ Lù U ở đâu? Người Lù U ra sao? Mù mờ thăm thẳm...     
Hồi còn nhỏ xíu, ở quê ngoại tôi có nghe câu hát ru con, ru em như vầy:

    "Bà già đi chợ Lù U

    Bỏ quên ống quáy chổng khu la làng"

   

Vậy thì có chợ Lù U, thì phải có làng Lù U !     
Ống quáy là cái ống có đáy để ngoáy trầu của các bà ăn trầu.

VÀI ĐIỀU VỀ CHÓ SÓI - Cang Huỳnh lược dịch từ Histoire de vie.

Chó Sói là loài mạnh mẽ trong cô đơn, đoàn kết trong bầy đàn.
 

CHÓ SÓI.

- Không bao giờ ăn xác chết (cả động vật lẫn người).
- Dành cả đời theo cặp, không giao phối với mẹ hoặc chị em, giống như nhiều loài động vật khác, là loài động vật một vợ một chồng không lừa dối. Nếu người bạn đời chết, nó sẽ sống một mình.
- Sói đực biết rõ những đứa con nhỏ của mình (như con người).
- Chó sói là loài vật duy nhất giúp đỡ cha mẹ khi về già bằng cách mang thức ăn cho họ.
- Khi bạn giết một con sói, nó sẽ nhìn vào mắt bạn cho đến khi linh hồn lìa khỏi nó.
- Nó thông minh hơn chó thường thông minh nhất 25%.
- Nó là con vật duy nhất không tuân theo sự huấn luyện.
Tôi thích chó sói như những động vật khác, nhưng tôi ngưỡng mộ sâu sắc đối với chúng vì chúng liên tục chiến đấu để sống sót!.

                                          Cang Huỳnh lược dịch từ Histoire de vie.