DẠ LÝ TẦM XUÂN, BÌNH MINH XUÂN CHÍ – Thơ Trần Văn Lương, Đỗ Chiêu Đức

 

Học giả Đỗ Chiêu Đức

Kính gửi quý vị trưởng thượng và quý anh chị con cóc cuối tuần.
 
Dạo:

       Đêm dài mỏi gối chồn chân,

Mênh mông bóng tối tìm Xuân chốn nào.

 

Cóc cuối tuần:
 

夜 裏 尋 春

 

倚 杖 登 程 不 顧 身,

夜 長 路 遠 雨 雰 雰.

高 旻 拒 聽 人 祈 禱,

將 到 黃 泉 未 見 春.

          陳 文 良

 
Âm Hán Việt:
       

DẠ LÝ TẦM XUÂN

 

Ỷ trượng đăng trình bất cố thân,

Dạ trường, lộ viễn, vũ phân phân.

Cao mân cự thính nhân kỳ đảo,

Tương đáo hoàng tuyền vị kiến Xuân.

                                Trần Văn Lương

 

Dịch nghĩa:
 

 TÌM XUÂN TRONG ĐÊM

 

Chống gậy lên đường, chẳng màng (lo) thân xác,

Đêm dài, đường xa, mưa mịt mù.

Trời cao khước từ không nghe lời người cầu xin,

(Nên) sắp tới suối vàng (mà vẫn) chưa thấy mùa Xuân.

 
Phỏng dịch thơ:
 

 TÌM XUÂN ĐÊM TỐI

 

Cặm cụi đêm trường, gậy chống thân,

Mặc cho mưa gió mãi xoay vần.

Nhọc nhằn van vái, Trời thây kệ,

Mấp mé tuyền đài, chửa thấy Xuân.

            

                            Trần Văn Lương              

                               Cali, 1/2023

 

TIẾNG VỌNG XUÂN QUÊ – Thơ Nhật Quang

  

 

TIẾNG VỌNG XUÂN QUÊ

 

Chiều rơi vạt nắng hiên nhà

Tíu ta tíu tít đàn gà gọi nhau

Hoa cải vàng thắm vườn sau

Sẻ nâu ríu rít, hàng cau trổ buồng

 

Khói lam mờ tỏa hoàng hôn

Đàn trâu thong thả đường thôn đi về

Hàng lau phất phới triền đê

Dăm, ba em bé hả hê nô đùa

 

Lúa vàng hương thoảng gió lùa

Có đàn cò trắng mỏ khua tìm mồi

Quê hương tháng Chạp qua rồi

Nghiêng chao cánh én từng đôi lượn lờ

 

Tin Xuân nô nức mong chờ

Tình quê vang vọng ước mơ… lòng người

Ấm no, vui thỏa tiếng cười

Mai vàng hé nở Xuân ngời yêu thương.

 

                                       Nhật Quang

 

ĐƯỜNG ÂM HỒN - Truyện ngắn Chinua Achebe, Nguyễn Đức Tùng dịch

Chinua Achebe

Lời giới thiệu:
 
Chinua Achebe, một trong những nhà văn châu Phi nổi tiếng nhất, thường xuất hiện trong các tuyển tập truyện ngắn thế giới bằng tiếng Anh. Ông sinh tại Nigeria, 1930, thuộc bộ lạc Ibo ở miền Nam Nigeria. Sau khi tốt nghiệp đại học, ông làm việc trong ngành phát thanh, rồi làm nhân viên cho bộ thông tin trong thời gian chiến tranh. Achebe định cư tại Hoa Kỳ và giảng dạy tại trường đại học Massachusetts. Tiểu thuyết: Things Fall Apart (Mọi thứ đều tan vỡ), 1958; No Longer At Ease (Không còn dễ chịu nữa), 1960; Arrow of God (Mũi tên của Thượng đế), 1964; Man of People (Người của nhân dân), 1966. Truyện ngắn: Sacrificial Egg (Cái trứng hi sinh), 1962; Girls at War (Những cô gái trong chiến tranh), 1973. Thơ: Christmas in Biafra (Mùa giáng sinh ở Biafra). Tiểu luận: Hope and Impediments (Hi vọng và trở ngại). Thường viết về châu Phi, Achebe gửi gắm trong tác phẩm của mình niềm ước vọng về những đổi thay tốt đẹp cho người dân và đất nước nơi ông sinh ra.
 
Truyện ngắn sau đây mô tả sự xung đột giữa tham vọng cá nhân, thói hãnh tiến ích kỉ và các giá trị dân gian, nhưng đằng sau là sự xung đột có tính sâu xa giữa phát triển và văn hóa. Nó là ẩn dụ về sự phá huỷ môi trường thiên nhiên và môi trường tinh thần, vốn là một quan tâm thường xuyên của Achebe.
 
                                                       Người dịch: Nguyễn Đức Tùng
 

TẾT NÀY – Thơ Nguyễn Khôi

  

 

TẾT NÀY

(Nhớ Thạch Quỳ)

 

Tết này con cháu đi Du lịch

Bố ở nhà hương khói nhớ ông bà

Ngày xưa mái rạ mà xum họp

Nay nhà gác ngói lại lìa xa …

 

Tết này mấy ai về Quê cũ

Người ở Berlin, kẻ London

Băng tuyết trời Tây đâu mùi Tết

Hoa đào, hoa mận vọng cố hương…

 

Tết này bom đạn Ukraina ngút

Quên sao được Tết B52 (1972)

Khâm Thiên ngày ấy Vành khăn trắng

Pháo sáng canh đêm, đạn toé trời…

 

Tết này ra phố, mình thưởng tết

Cờ hoa rạng rỡ khách Du Xuân

Thương cô cháu nhỏ đi trải nghiệm

trên Phăng Xi Păng tuyết trắng ngần.

 

                 Quê Tết Quý Mão - 2023

                          Nguyễn Khôi

THƠ CHU VƯƠNG MIỆN VỀ TAM QUỐC CHÍ DIỄN NGHĨA

 

LÃNG NHÁCH

DƯƠNG TU

kiếp trước là Tiêu Hà

bạn thiết của Hàn Tín

lúc lâm nạn

không một lời can

chết oan ở tháp chuông

kiếp này gặp lại

thác sinh làm quan chủ bạ Dương Tu

chết vì bát cháo gân gà mách lẻo

làm lộ quân cơ

ĐINH NGUYÊN

 

cũng là hào kiệt loại 1

xưng hùng xưng bá

chưa làm được thá gì?

chết lãng nhách

kẻ vô tài vô đức

như Đổng Trác

xe trước xe sau

chết giống nhau

không kịp ngáp

 

LỮ PHỤNG TIÊN

 

Một thời ngang dọc

cỡi ngựa Xích Thố

tay cầm Phương Thiên Họa Kích

ra vào chiến trận

như chỗ không người

vô địch thủ

anh hùng vô địch

gặp ải mỹ nhân

Điêu Thuyền

 bó giáp quy hàng

chịu chết?

 

ĐÀ LẠT, CHUYẾN ĐI CUỐI NĂM – Thơ Lê Phước Sinh

  

ĐÀ LẠT, CHUYẾN ĐI CUỐI NĂM

 

1.

Mơ tưởng Đồi Chè phơi Nong Lụa

Sơn Nữ cười giòn giọng đẩy đưa

- "Đi Lên rồi Xuống" vài Khâu Rựa...(*)

Ngực Trần giấu Mặt, cạnh Suối đùa.

 

2.

Dừng chân thoai thoải dốc Tâm Châu

Khuyến mãi Cô bé ngọt ngào cười

"Trà-Cà phê" cốc nhựa mà lóng lánh

một chút say say trộn xuyến xao.

 

3.

Xuyên Rừng Thông 2 Lá

Lửa hồng, hong bàn tay

Cái chân cũng nhảy nhót

Đỉnh cao níu Mây bay.

 

Dốc ngã dốc như Ngựa

Chàng lái xe bản địa

tỉnh bơ chẳng chút đùa

xoay xoay "Tay Lái Lụa".

 

Đồi xen Đồi ven Suối

Di Linh Lâm Viên sương

Lạnh rồi rải Nắng nhẹ

quàng Khăn Len,

 ngẩn ngơ...

 

                Lê Phước Sinh

 

.......

 

(*) Người Dân Tộc trước đây tính thời gian theo "cái Khâu Rựa", đoạn đường thay vai khi mỏi (trái-phải) tính 1,2...

HẸN 30 TẾT… - Thơ Trần Mai Ngân

  

HẸN 30 TẾT…

 

Anh và em hẹn hò với phố

Chiều 30 tết sẽ cà phê

Lúc đó, chợ đã tan đường vắng

Trong từng nhà lễ rước ông bà

 

Anh và em ngồi dưới cội hoa

Rực rỡ xuân cùng màu xác pháo

Những đôi Én vịn cành nương náu

Đập cánh bay như vỗ tay mừng…

 

Ly cà phê đắng giọt lưng chừng

Im lặng gió ngập ngừng đứng lại

Mình thêm tuổi… em nhiều ái ngại

Sợ ngày mai, ngày mốt, ngày kia…

 

Sợ thời gian vô tình sẽ rẻ chia

Như đường ngôi tóc không đồng hai phía

Anh với em nghiêng bên nào cho hết

Sầu ơi sầu… hãy bỏ lại sau lưng…

 

Năm mới, năm mới mừng Xuân, mừng Xuân

Em mỉm cười, anh nắm tay chúc tụng

Em về, anh về… mình cùng bước vội

Hai phía cuộc đời chẳng dễ phai phôi…

 

                                  Trần Mai Ngân

ĐƯA ÔNG TÁO VỀ TRỜI - Phiếm Luận của Đỗ Chiêu Đức

       
Theo câu nói của Lịch Thực Kỳ 酈食其 trong Sử Ký của Tư Mã Thiên là: "Vương giả dĩ dân vi thiên, nhi dân dĩ thực vi thiên 王者以民為天，而民以食為天". Có nghĩa: "Kẻ vương già lấy dân làm trời, còn dân thì lấy cái ăn làm trời". Ý là: "Vua thì phải lấy dân làm trên hết, vì không có dân thì làm vua với ai đây ? Còn dân thì lấy cái ăn làm nhu cầu trên hết, vì không có cái ăn thì làm sao mà sinh sống cho được!" Vế sau của câu nói nầy thường bị nói trại thành "Dân dĩ thực vi TIÊN 民以食為先". Có nghĩa: "Dân lấy cái ăn làm TRƯỚC NHẤT".

KHƯƠNG BÁ ƯỚC VÀ BINH QUYỀN, LIÊN HOÀN KẾ - Tam Quốc Chí ngoại truyện của Chu Vương Miện

Khương Duy (Khương Bá Ước) 

KHƯƠNG BÁ ƯỚC, BINH QUYỀN
(Tạp ghi và phiếm luận)
 
Sau khi tướng phụ Khổng Minh Gia Cát Lượng từ trần ở Ngũ Trượng Nguyên, Hậu chúa Lưu Thiện cho mời tất cả các tướng lãnh và các văn thần vào họp. Hậu chúc nói gọn ghẽ như sau:
 
- Để đoàn kết nước Ba Thục, Cô chia Tứ Xuyên ra làm hai miền, miền Bắc Thục và miền Nam Thục. Miền Bắc thì giao trọn quyền cho Thái nguyên soái Nguỵ Diên và miền Nam thì giao trọn quyền cho Đại nguyên soái Khương Duy, bá quan văn võ thích hợp vơí người nào thì theo phò người đó, còn Cô gia chỉ giữ kinh thành cũ làm nơi cơ bản để thờ cúng tiên đế cùng các công thần đã hy sinh vì Ba Thục. Phiá Nam thì đã có ải Kỳ Sơn rồi, vậy không cần xây cất thêm thành trì gì nữa cho nó tốn kém, chỉ còn phía bắc cần xây dựng thêm một quan ải nữa mà thôi. Hoặc giả có vị tướng quân nào có nhã hứng muốn làm vua Ba Thục (Tứ Xuyên) thì Cô gia cũng sẵn sàng nhường ngôi, để cùng với Hoàng hậu đi chỗ khác chơi. Cuộc họp xong xuôi, trưởng sử Dương Nghi được giữ lại triều đình để làm công việc của Vú Anh Hầu Triệu Tử Long (tức là vú em cho nhà vua) cùng một số quân sĩ. Phần quân sĩ còn lại thì ai muốn phục viên (về vườn) thì cấp lương tiền cho về nguyên quán, phần còn lại chia đồng đều làm hai lộ quân. Nguỵ Diên thì chọn Mã Đại làm phó tướng. Khương Duy thì chọn quan chủ bạ Dương Ngung (là anh cuả trưởng sử Dương Nghi) là tham tán quân vụ. 

DU KHÁCH MỸ BÀY TỎ THÁI ĐỘ SAU KHI DÙNG MÓN TIẾT CANH VỊT - Huy Hoàng

 

Được một người bạn Việt Nam mời đến nhà dùng bữa, chàng trai người Mỹ có dịp nếm thử món tiết canh vịt - món ăn theo đánh giá của anh là "đáng sợ nhất" trong ẩm thực Việt.

Chris Lewis là một blogger người Mỹ có niềm đam mê với ngoại ngữ và du lịch. Trên trang cá nhân thu hút gần 800 nghìn người theo dõi của mình, anh chia sẻ nhiều video chia sẻ hành trình trải nghiệm, khám phá văn hóa, ẩm thực và con người ở nhiều quốc gia trên thế giới trong đó có Việt Nam.
 

TẾT ÔNG TÁO: TRUYỀN THUYẾT VÀ NGHI LỄ - Nguyễn Xuân Diện

TRUYỀN THUYẾT VỀ TÁO QUÂN
 
Trong tín ngưỡng dân gian Việt Nam, Táo quân có nguồn gốc từ ba vị thần Thổ Công, Thổ Địa, Thổ Kỳ của Lão giáo Trung Quốc nhưng được Việt hóa thành huyền tích "2 ông 1 bà" - vị thần Đất, vị thần Nhà, vị thần Bếp núc. Tuy vậy người dân vẫn quen gọi chung là Táo Quân hoặc Ông Táo.

“HỌP HẠ ĐỈNH, KHÔNG THÀNH KẾ”, TAM QUÔC CHÍ NGOẠI TRUYỆN – Tạp ghi và phiếm luận của Chu Vương Miện

HỌP HẠ ĐỈNH

Đây nói vào giữa thời Đông Hán, nơi Ích Châu có một gia đình họ Tư Mã chuyên về nghề làm tương chao (tiếng Hoa goị là lạc chíu chương) sanh được một người con trai, lấy nghề gia truyền mà đặt tên là Tư Mã Trọng Tương lầu thông kinh sử học một biết mười, những sách của trăm nhà (Bách Gia Chư Tử) có nhiều cuốn không cần đọc cũng đã biết, có pho có cuốn chỉ cần nhìn qua cái bìa sách là đã lầu thông trong trang ruột rồi, nhưng tiếc là thầy giáo chấm thi Cống Nghè hồi đó trình độ thấp quá, không có trình độ để đọc văn bài cuà Trọng Tương nên thi khoá nào là y như rằng trượt vỏ chuối khoa ấy, khi ở vào tuổi “ngũ thập nhi bất hoặc” thì Tư Mã Trọng Tương vừa uống trà, vừa nhai phá xa để than trời trách đất, vừa chán ngán vừa văng tục cho thời thế vừa thương thân phận của mình, cũng ngay lúc đó thì du thần (là những vị thần ở không đi lang thang nghe ngóng xem có ai chê ai chửi gì trời đất để làm rắppo trình lên trời hoặc trình xuống âm phủ), thế là Ngọc Hoàng Thượng Đế biết được bèn soạn một ngự chiếu giao tận tay cho vua Thập Điện Diêm La là mời cho bằng được hồn cuả Tư Mã Trọng Tương xuống địa phủ hỏi xem tiên sinh muốn gì? Sau đó thì có cuộc họp giao ban giữa vua Thập Điện Diêm La và Tư Mã Trọng Tương. 

XUÂN AN NHIÊN – Thơ Tịnh Bình

   

XUÂN AN NHIÊN

 

Vén buổi ban mai chào gió sớm

Lảnh lót chim xa ngỡ rất gần

Chút nắng tơ non tràn song cửa

Vườn thiền hoa cỏ ấm hơi xuân

 

Chắt chiu chồi búp ngâm sương giá

Lác đác hoàng mai trổ sắc vàng

Hương trầm bát ngát tâm thanh tịnh

Nhẹ điểm chuông thiền niệm bình an

 

An nhiên tự tại người tĩnh tọa

Bốn mùa bình thản mặc thu đông

Xuân đến xuân đi hoa tàn nở

Miên viễn xuân lòng. Sắc tức không!

 

                                     TỊNH BÌNH

                                      (Tây Ninh)

NĂM MÃO NÓI CHUYỆN MÈO – Nguyễn Châu

Giáo sư Nguyễn Châu (tác giả bài viết)

MÃO là “chi” thứ tư trong thập nhị Ðịa Chi (tức 12 nhánh hoặc dòng thuộc đất). QUÝ là “can” thứ mười trong thập Thiên Can (tức là 10 khu vực thuộc trời).

Năm nay là Quý Mão - Dương lịch: 2023                                  
 
Năm Mão thuộc ÂM - Hành Mộc - Sắc Xanh -Quẽ Chấn - Hướng Chính Đông
 

Về VẬN KHÍ: Quý thuộc Âm - Thủy - Hỏa vận bất cập - Mộc quá vượng --> Thổ suy yếu --> Kim bất túc, Thủy thừa thế vươn lên tạo ra Hàn khí. Nơi con người vì hỏa bất cập nên âm tà thịnh khiến cho tâm khí tổn thương sinh ra các chứng đau tại gân lưng, vai, mắt mờ, ngực bụng nặng nề, đau quanh sườn và thắt lưng. Các bệnh thời khí như ỉa chảy, bụng đầy, biếng ăn, cơ co rút, cử động khó khăn... (Phương Trị liệu: Bổ Âm Trục Hàn).
 
Về THIÊN NHIÊN: Hỏa bất cập--> cây cối, vạn vật chỉ tươi tốt ở phần thân dưới, phần trên thì yếu ớt/dương suy. Thủy mạnh, Hỏa phục thù --> Khí u uất, mưa to, bão và lũ lớn...
 
Về THẾ GIỚI LOÀI NGƯỜI: Dịch họa - nhân họa/ chiến tranh/ thiếu lương thực/ Kinh tế khủng hoảng.
 
Tuổi QUÝ MÃO: mạng Kim (Kim Bạch Kim). Kim được tôi luyện thành vật dụng quý giá.
Người tuổi Quý Mão, mạng KIM, tuổi MỘC tương khắc, bản thân có khó khăn về sức khỏe. Người thông minh, khôn khéo, có linh tánh (biết trước những việc sắp xảy ra khi linh cảm, nghi ngại). Tâm trí thường nhiều lo toan tính toán nên bất an. Trung niên phát đạt, thành công, tuổi già sung túc. Duyên tình nhiều trắc trở nhưng cuối cùng gia đình yên ấm.  Quý Mão nữ mạng tốt hơn nam mạng.
 

ĐÊM GIAO THỪA - Thơ Chu Vương Miện

   

ĐÊM GIAO THỪA

 (Loại hình thơ Cổ Điển 2 thất 6 bát)

 

1/

Mưa rơi rả rích

Thân vạc cò đất trích à ơi

Cũng may gần hết kiếp người

Tham sân si nước cuốn trôi một dòng

Núi non tiếp tới cánh đồng

Cận kề sa mạc xương rồng đầy hoa

Trăm năm tựa buổi chiều tà

Trên sông chút khói quê nhà nơi nao?

Toàn là một giấc chiêm bao

Năm này tháng nọ nhìn sao cõi trời

Quê hương chừ đã xa rồi

Quê người toàn những tuyết rơi ngập đường

Xa rồi cố với là hương

Quê cha đất mẹ muôn đường xa xôi

Cũng đành biết vậy mà thôi?

Năm cùng tháng tận ngoài trời đổ mưa

Góp thơ chờ đón giao thừa

 

2/

Đêm năm canh ngày thời sáu khắc

Nghe đồng hồ tích tắc ngày đêm

Ôi thôi máu chẩy rụột mềm

Hết năm hết tháng hết luôn tuổi trời

Vừa mới đó nằm nôi nằm võng

Mà bây chừ tóc trắng hàng hiên

Chả vui mà cũng chả phiền

Quê người băng giá triền miên phủ giầy

Ngày với tuần theo mây bay mãi

Mới vừa xuân rồi lại cuối đông

Quay đi quay lại một vòng

Vừa trôi năm cũ vừa xong đất trời

Đêm giao thừa mưa rơi thánh thót

Cả hàng tuần lạnh buốt thịt da

Cái gì rồi cũng qua qua

Thì thôi hư ảo diễu ta với người

Trăm năm ôi một tiếng cười

 

3/

 

2 THẤT 6 BÁT

 

Bờ nhân thế người cười kẻ khóc

Nơi sòng đời đầu trọc đầu xanh

Còn tiền duyên nợ ba sinh

Không tiền tình cũng lội xình ra đi

Tiền nặng túi cái gì cũng có

Vỡ nợ rồi chạy đó chạy đây

Ăn tao xong lại ăn mày

Trơ thân trùng trục ngỡ ngày là đêm

Tối nghe tiếng sáo tao đàn

Mà thương mà tiếc Tô lang thủa nào?

Tiếng sáo trúc mưa rào ngoài phố

Mày đàn thêm lỡ cỡ đàn ong

Hết tiền hết cả hồng nhan

Còn đây hai chiếc săng đan cũ mèm

 

4/

 

Cùng dòng nước dòng trong dòng đục

Cũng loại người kẻ đục người trong

Nơi ao nhà toàn cá lòng tong

Nơi sông hồ cá mè cá bống

Có lắm người nhà cao cửa rộng

Có lắm người tứ cố vô thân

Có cô mặc váy có anh mặc quần

Người nón cối còn người khăn xếp

Có lắm anh thiếu cơm bụng dẹp lép

Có lắm anh ăn nhậu thoả thuê

Khác chi nhau lợn nái lợn xề

Khi dê cụ khi thì dê ông nội

Tiền ào ào vào như nước lòng như khai hội

“Banh ta lông” vỡ nợ buồn thấy mồ

Chừ hanh thông quên tuốt buổi sa cơ

Chừ tướng quân quên mất thời binh tốt

Thầy với mụ đồng một xương một cốt

Xập xí xập ngầu đánh lộn con đen

Thời thế nhố nhăng dở đuốc dở đèn

Dở lính Lê dương dở Tây đen Ma rốc

Dở chim áo dà dở chim dồng dộc

Dở ái nam ái nữ dở PD

Chim bỏ nơi xưa quên xứ quên về

Lâu lăng lắc lú mề quên hết trọi

Xưa lắm rồi đọi ơi là đói

Chừ ăn nhiều đau bao tử ôm bụng mà đau

trước ăn cơm với mắm chừ chỉ xì dầu

xực vịt quay rồi qua xủi cảo

có lắm bữa toàn là hột vịt bắc thảo

hoành thắn mì hủ tiếu bò kho

nhai cơm thố mỏi răng nhai bánh mì mới ra lò

nói tiếng Tây tiếng U quên tiếng Việt

“chẩu sành xíng xáng” hầy à? tố chề tiếng Chệt

Mèng cũng là chía chía tiếng phổ thông

Thời thế bây giờ quên hết cha ông

Chơi toàn bánh mì quên nhà quên gốc

Ôi bây giờ lẫn người với vật

 

                                           Chu Vương Miện

                                        (Cuối năm con Cọp)