TÔN VINH NGÀNH Y TẾ - Đức Hạnh & Thi Hữu

   

TÔN VINH NGÀNH Y TẾ

Chiến sĩ Ngành y quyết bảo tồn

Quên mình chống dịch sẵn sàng luôn

Tình yêu bệnh chữa ngời nhân đức

Nghĩa cử lòng trao thắm cội nguồn

Dũng cảm trừ tiêu loài “Vũ Hán”

Kiên cường bảo vệ những làng thôn

Toàn dân cảm tạ tâm Thầy thuốc

Cả nước mừng vui sẽ thịnh phồn..!

Đức Hạnh

26 03 2020

BÀI HỌA:

TỔ QUỐC TRI ÂN

Tình yêu thể hiện mãi sinh tồn

Tiếng gọi sơn hà nghĩa khí luôn…

Bác sĩ anh hùng khai trận tuyến

Ngành y sáng tỏ trải muôn nguồn

Thành tâm chữa bệnh trừ vi rút

Tích cực lên đường giúp huyện, thôn…

Tổ quốc tri ân người chiến sĩ [*]

Toàn dân khỏe mạnh cảnh an phồn…

Hồng Xuyến

26 03 2020

[*] Những "chiến binh áo trắng” và cuộc chiến chống COVID-19

BÀI THƠ “THÁNH MẪU HÀI ĐỒNG”, MỘT KIỆT TÁC THƠ TÌNH VIẾT VỀ “ĐÊM TÂN HÔN” CỦA HỮU LOAN - Lê Quang Vinh

Nhà thơ Hữu Loan suốt đời mình luôn khắc ghi hình bóng người vợ đầu. Sau bài thơ “Màu tím hoa sim” bốn mươi hai năm, ông lại làm bài thơ này hồi tưởng lại đêm tân hôn đầu tiên của mình. Bài thơ vẫn đúng chất hồn và giọng điệu Hữu Loan, đầy ắp cảm giác cảm xúc đôi lứa tình yêu. Đây còn được gọi là bài “Tục... Màu tím hoa sim”

       

                         Tác giả Lê Quang Vinh

BÀI THƠ “THÁNH MẪU HÀI ĐỒNG”, MỘT KIỆT TÁC THƠ TÌNH VIẾT VỀ “ĐÊM TÂN HÔN” CỦA HỮU LOAN

                                                                                   Lê Quang Vinh

Có thể đây là tác phẩm thơ tình viết riêng về “đêm tân hôn” có một không hai trong lịch sử văn học Việt Nam. Nó là một kiệt tác. Hay từ chân tơ kẻ tóc, từng tế bào; tuyệt mỹ đến mức thánh thiện.

Đọc xong bài thơ, ta có cảm nhận đó như chính một bức tranh thánh, hay một pho tượng thánh trong bảo tàng nghệ thuật ở các nước phương Tây mô tả đôi trai gái sinh hoạt tình ái nơi “vườn địa đàng”. Mọi thứ ẩn hiện trước mắt ta cao nhã, phi phàm, không một chút bụi trần, thể xác - Đúng như chủ ý của tác giả bộc lộ ngay đầu đề bài thơ: “Thánh mẫu” và “Hài đồng”, đó đâu còn là đôi... “trai gái” trần tục nữa?!

SỰ PHONG PHÚ CỦA TIẾNG VIỆT QUA NHIỀU CÁCH DỊCH KHÁC NHAU MỘT BÀI THƠ NƯỚC NGOÀI

Khi phong cách thơ của Nguyễn Du, Nguyễn Trãi, Hồ Xuân Hương, Bà Huyện Thanh Quan, Xuân Diệu, Hàn Mặc Tử, Nguyễn Bính, Trương Hán Siêu và Pushkin được dùng để dịch cùng một bài thơ tình.

Có bài thơ tình yêu rất nổi tiếng, tương truyền là của nhà văn, nhà viết kịch vĩ đại nhất nước Anh, đó là William Shakespeare. Một số nguồn khác lại nói bài thơ này của Bob Marley, thông tin khác thì nói rằng đó là của một nhà thơ người Thổ Nhĩ Kỳ tên là Qyazzirah Syeikh Ariffin. Bài thơ như sau:

You say that you love rain,

But you open your umbrella when it rains.

You say that you love the sun,

But you find a shadow spot when the sun shines.

You say that you love the wind,

But you close your windows when wind blows.

This is why I am afraid,

You say that you love me too.

CÔNG CHÚA NGOẠI QUỐC DUY NHẤT Ở VIỆT NAM ĐƯỢC LẬP ĐỀN THỜ - Hòa Trần

Vì có công huấn luyện voi chiến cho Đại Việt nên công chúa nước Lào là Nhồi Hoa được lập đền thờ tại thôn Thái Sơn, xã Sơn Lai (Nho Quan - Ninh Bình).

                                  Đền Thượng thờ công chúa Nhồi Hoa. Ảnh: TG.

                 

CÔNG CHÚA NGOẠI QUỐC DUY NHẤT Ở VIỆT NAM ĐƯỢC LẬP ĐỀN THỜ

                                                                                         Hòa Trần

Sơn Lai là vùng đất cổ, hiện thuộc phạm vi của Quần thể Danh thắng Tràng An. Vào thế kỷ X, Sơn Lai là cửa ngõ phía Tây của “Hoa Lư tứ trấn”, thời nhà Trần (năm 1226), vùng đất này thuộc trấn Thiên Quan. Thời Hậu Lê, Sơn Lai thuộc phủ Thiên Quan, xứ Thanh Hóa.

Năm thứ 2 niên hiệu Thuận Thành Hồ Hán Thương (năm Nhâm Ngọ 1402) và tháng ba con đường từ Tây Đô (tức Thanh Hóa) đến Hóa Châu được sửa sang xây đắp lại, dọc đường cho đến phố xá có thể truyền thư tín, nên gọi là đường Thiên Lý. Sơn Lai nằm trên trục đường Thượng đạo này.

CHIỀU PHỐ VỌNG - Thơ Nguyễn Khôi

    

CHIỀU PHỐ VỌNG

“Người ta vọng chức quên tình

Tôi nay phố Vọng một mình Vọng Em”

                                    (Nguyễn Khôi)

Nắng óng ả xanh cao chiều phố Vọng

Hoa sữa vương hương cốm đầu mùa

Em xuất hiện như thiên thần lồng lộng

Rất diệu kỳ mà lại rất thơ

Đâu có phải bờ sông Lô hoang vắng

Gió dập dờn mây trắng ngút ngàn lau

Sông cứ chảy vờn sau tà áo trắng

Mặc thời gian như nước chảy qua cầu…

Ai mơ tưởng từ lâu câu chuyện cũ

Mối duyên thơ như trời đã đặt bày

Em cứ nói lòng mình qua hơi thở

Để cho anh uống cả tứ thơ say

Thật mộng ảo đâu đây chiều phố Vọng

Em có duyên rạng rỡ lạ kỳ

Anh trẻ lại với tình thơ sống động

Sông Lô hời… ai đó gọi trên kia.

                            Nguyễn Khôi

               Phố Vọng, Hà Nội 2-9-2000

CHÔN CHẶT TÌNH SẦU- Thơ Dũng Nguyên, nhạc Nguyễn Xuân Mai, ca sĩ Anh Thư trình bày

    

                   Nhà thơ Dũng Nguyên.                         Nhạc sĩ Nguyễn Xuân Mai.

CHÔN CHẶT TÌNH SẦU

Ngồi buồn nghe gió ru êm

Trăng sầu bóng ngả bên thềm

Còn đây lời yêu thầm nhớ

Nghe sao lạnh lùng mông mênh

Giọt sầu ngấm đắng môi mềm

Như dòng sông trôi lênh đênh

Qua miền yêu thương nuối tiếc

Nhớ người thầm bước cô đơn

Người đi mang theo thời gian

Kéo lê tình chết vội vàng

Gọi người vọng vào hoang vắng

Còn chăng tình đã muộn màng

Ôi thời gian nhớ em buồn đêm thêm sâu

Thời gian như sao qua mau

Nỗi buồn lên cơn run rẫy

Theo đêm chôn chặt tình sầu.

                                          Dũng Nguyên

         

    Thơ: Dũng Nguyên

    Nhạc: Nguyễn Xuân Mai

    Trình bày: Ca sĩ Anh Thư

         

CHUYỆN KỲ LẠ VỀ HAI CÔNG CHÚA XUẤT GIA NHƯNG BỊ VUA CHA ĐỐT CHÙA, SAU TU THÀNH BỒ TÁT

Kế thừa chính sách xưa, các vua nhà Lý thường lấy hôn nhân làm mối quan hệ ràng buộc, gắn kết với các tù trưởng người dân tộc thiểu số, tuy nhiên không phải lúc nào cũng thuận lợi.

   

                                           

CHUYỆN KỲ LẠ VỀ HAI CÔNG CHÚA XUẤT GIA NHƯNG BỊ VUA CHA ĐỐT CHÙA, SAU TU THÀNH BỒ TÁT

Chuyện kể rằng, Lý Thánh Tông vốn là vị vua hiếm muộn, trước khi ông đi cầu tự nhiều nơi, rồi gặp Ỷ Lan lấy về làm vợ mới sinh được hai người con trai, con cả là Lý Càn Đức được nối ngôi (tức Lý Nhân Tông) thì tất cả các phi tần không ai sinh được cho vua con trai để nối dõi.

TRẬN CHIẾN VÌ KURIL: NHẬT CHUẨN BỊ TRẬN TSUHIMA 2 CHO NGA - Vladimir Tuchkov, Lê Hùng và Nguyễn Hoàng dịch

Xin giới thiệu một bài viết của chuyên gia quân sự, kỹ sư  người Nga Vladimir Tuchkov (với tiêu đề và phụ đề trên). Bài đăng trên tạp chí “Svobodnaia Pressa” (Nga) ngày 21/3/2020.

Thêm một đoạn văn ngắn gọn về Hải chiến Tsushima: trận chiến giữa Hải quân Đế quốc Nga và Hải quân Đế quốc Nhật Bản tại eo biển Tsushima trong Chiến tranh Nga-Nhật trong các ngày 27-28/5/1905. Trận chiến với 1 tàu tuần dương, 1 tàu khu trục, 3 tàu đổ bộ cỡ lớn và 2 tàu hộ tống của Hạm đội Thái Bình Dương Nga.

Hạm đội Nhật do Đô đốc Togo Heihachiro chỉ huy đã tiêu diệt hai phần ba đội tàu Nga dưới quyền chỉ huy của Đô đốc Zinovy Rozhestvensky. (Đây được coi là một trong những trận hải chiến lớn nhất trong lịch sử-ND).

TRẬN CHIẾN VÌ KURIL: NHẬT CHUẨN BỊ TRẬN TSUHIMA 2 CHO NGA

                           Vladimir Tuchkov, Lê Hùng - Nguyễn Hoàng dịch

Vừa mới đây, Hãng thông tấn Kyodo News Nhật Bản đưa tin là Hải quân nước này đã bắt đầu đưa vào trực chiến tàu khu trục mới “Maya”. Tổng kinh phí đóng chiếc tàu đầu tiên đưọc mang tên Núi Maya tỉnh Kobe này là 1,6 tỷ USD.

PHÙNG QUÁN: THÈM ĐƯỢC LÀM NGƯỜI - Trần Mạnh Hảo

                 

                                     Nhà thơ Trần Mạnh Hảo

          PHÙNG QUÁN: THÈM ĐƯỢC LÀM NGƯỜI

                                                                          Trần Mạnh Hảo

Sau vụ “Nhân Văn giai phẩm” (1955-1957), Phùng Quán (1932-1995) bị đuổi khỏi quân đội, đuổi khỏi Hội Nhà Văn, bị kiểm điểm quy tội đại phản động vì dám viết bài thơ “Lời mẹ dặn” in trên báo “Nhân Văn” năm 1956 và bài thơ “Chống tham ô lãng phí” viết năm 1957 cũng in trên báo “Nhân Văn”; cả gan dám quần tam tụ ngũ với bọn “đại phản động, đám chống đảng dòi bọ xấu xa, đám hút xách, đĩ điếm gián điệp cho Mỹ Diệm” (lời thóa mạ của báo “Nhân Dân”) gồm : Phan Khôi, Văn Cao, Nguyễn Hữu Đang, Thụy An, Trần Dần, Lê Đạt, Hoàng Cầm, Phùng Quán, Trần Đức Thảo…Xin chép ra đây tên của “đám phản động chống đảng” :

Một số văn nghệ sĩ tham gia phong trào “Nhân Văn giai phẩm”, hoặc không tham gia nhưng từng viết bài đăng trên báo của phong trào này [8]

• Hoàng Yến

• Huy Phương

• Hữu Loan

• Hữu Thung

• Lê Đại Thanh

• Lê Đạt

• Nguyễn Bính

• Nguyễn Hữu Đang

• Nguyễn Mạnh Tường

• Nguyễn Thành Long

• Nguyễn Tuân

• Bùi Xuân Phái

• Cao Xuân Huy

• Chu Ngọc

• Đào Duy Anh

• Đặng Đình Hưng

• Đỗ Đức Dục

• Hoàng Cầm

• Hoàng Công Khanh

• Hoàng Huế

• Hoàng Tích Linh

• Hoàng Tố Nguyên

• Nguyễn Văn Tý

• Như Mai

• Phan Khôi

• Phan Vũ

• Phùng Cung

• Phùng Quán

• Quang Dũng

• Sĩ Ngọc

• Thanh Bình

• Thụy An

• Trần Công

• Trần Dần

• Trần Duy

• Trần Đức Thảo

• Trần Lê Văn

• Trần Thiếu Bảo

• Trần Thịnh

• Trương Tửu

• Tử Phác

• Văn Cao

• Vĩnh Mai

• Xuân Sách

• Yến Lan

BÌNH THUẬN TRONG HÀNH TRÌNH MỞ ĐẤT - Phan Chính

          

      BÌNH THUẬN TRONG HÀNH TRÌNH MỞ ĐẤT

                                                                                  Phan Chính

Có lẽ địa danh Bình Thuận xuất hiện sớm nhất vào năm Đinh Sửu (1697), lúc ấy là một phủ của trấn Thuận Thành, sau khi Hiển Tông Hiếu Minh hoàng đế sai Chưởng cơ Nguyễn Hữu Kính dẹp được nạn loạn vua Chiêm Bà Tranh và chiếm được phần đất cuối cùng của Champa từ Phan Rang đến xứ Chân Lạp. Thời vua Gia Long đặt dinh Bình Thuận, rồi đến Minh Mạng thứ 4 (1823) đặt lại phủ Bình Thuận có 2 huyện An Phước và Hòa Đa. Trong quảng thời gian gần 130 năm đó, Bình Thuận qua nhiều lần thay đổi cấp hành chính dinh, trấn, phủ bao gồm một phần đất của Ninh Thuận, Lâm Đồng và phía nam Tây nguyên.

THẾ NÀO LÀ BÌNH YÊN - Trần Mai Ngân

      

                                  Tác giả Trần Mai Ngân

          THẾ NÀO LÀ BÌNH YÊN

Thế nào là bình yên?

Khi bạn được sống trong yêu thương, trong hạnh phúc và trong sinh hoạt bình thường thì tâm bạn không sầu lo, không đau khổ đó mới thật sự là bình yên.

Người ta hay nói hay viết những câu hoa mỹ “bình yên từ tâm”... Tôi không nghĩ thế!

Nếu bạn đang gặp khó khăn, hoạn nạn, mất mát, bệnh hoạn... thử hỏi tâm sao tự bình yên được. Lúc đó, người yếu đuối thì đau khổ, tuyệt vọng khóc than có khi lại buông trôi theo số phận... Người bản lĩnh thì chịu đựng đè nén và tìm lối thoát bằng nhiều cách và họ cố đứng vững, cố bước qua, cố giữ lòng không bi luỵ gục ngã... Tâm lòng lúc ấy cũng đau, cũng tan nát... chứ sao mà “bình yên từ tâm” được. Thế cũng là đã hay lắm rồi!

“BỖNG”, “NHƯ”, “LÀ”… NHỮNG ĐIỀU TÔI YÊU VÀ KHÔNG YÊU - Phan Quỳ

  
               
                              Tác giả Phan Quỳ


“BỖNG”, “NHƯ”, “LÀ”… NHỮNG ĐIỀU TÔI YÊU VÀ KHÔNG YÊU

Cuộc sống vốn dĩ bất thường hằng. Điều đó thì ai cũng biết và phải chấp nhận như là một quy luật để phát triển, nhưng chắc rằng ai trong chúng ta cũng thích những điều ngạc nhiên thú vị hơn là những gì bất xứng ý chợt đến: một tin vui từ xa gởi về, một người bạn lâu ngày bỗng gặp, một thông báo về niềm vui của người thân, một niềm hạnh phúc nho nhỏ do con cháu mang lại, một dòng tin nhắn nhủ hỏi thăm.… hơn là một sớm mai thức dậy bỗng như cổ họng đau rát và thấy mình lại mắc bịnh nữa rồi, hay cơn gió lành lạnh ngoài kia và nghe nhức nhức đâu đó trong cơ thể.

DẪU CÓ BUỒN CŨNG CHẲNG NHỚ ANH ĐÂU - Thơ Châu Thanh Thủy

     

                       Nhà thơ Châu Thanh Thủy

DẪU CÓ BUỒN

CŨNG CHẲNG NHỚ ANH ĐÂU

Đá vẫn buồn vì biển không là biển

Gió thôi ru lời tình cũ không thành

Sóng khát mãi buổi đầu tiên huyễn mộng

Cát vun chiều để mây chẳng còn xanh

Có lẽ rồi tôi cũng chẳng còn anh

Đôi ngã rẽ con đường đâu chốn hẹn ?

Tình ảo mộng khi không là trọn vẹn

Anh là anh và tôi vẫn là tôi.

Tôi vẫn nhìn vầng mây cũ xa xôi

Sóng khắc khoải đập tan ghềnh ào ạt

Chiều hoang vu, đám thông reo dào dạt

Nhắc tên anh nhưng chẳng gọi tên tôi…

Tôi biết rằng trong bận rộn cuộc đời

Tôi thỉnh thoảng mới nhớ lời yêu cũ

Bản tình mới ngọt hơn lời quyến rũ

Anh chỉ còn là ngọn gió xa xôi

                                 

Anh cũng đừng mong một kẻ như tôi

Coi tình ái là trò chơi dễ chán

Chỉ thế thôi, đến, để đi, ngao ngán...

Dẫu có buồn cũng chẳng nhớ anh đâu...

                                Châu Thanh Thủy

NHÀ VĂN NGUYỄN THỊ THỤY VŨ: XIN CÁM ƠN CUỘC ĐỜI VÀ BÈ BẠN… - Kim Cúc

                                                   Nhà văn Nguyễn Thị Thuỵ Vũ

Là một trong năm nhà văn nữ có tiếng ở miền Nam trước 1975, Nguyễn Thị Thuỵ Vũ là người duy nhất chỉ viết về những nhân vật và bối cảnh rặt chất Nam Kỳ, bằng tất cả vốn sống của một công dân Vĩnh Long thứ thiệt. “Phần lớn cuộc đời tôi kiếm tiền nuôi con bằng việc viết feuilleton trên các nhật báo. Mỗi sáng tôi tới toà soạn, viết tay trên mấy tờ giấy có kẻ ô, đưa nộp cho họ rồi chạy ù sang toà soạn khác, viết tiếp cái feuilleton khác.” – nhà văn Nguyễn Thị Thụy Vũ.

NHÀ VĂN NGUYỄN THỊ THỤY VŨ: XIN CÁM ƠN CUỘC ĐỜI VÀ BÈ BẠN…

Mười tác phẩm đã công bố trước 1975 của bà vừa được NXB Hội Nhà văn và Phuong Nam Books tái bản làm hai đợt. Nhà văn Thuỵ Vũ là con gái của một người có cái nhìn phóng khoáng về mọi chuyện – nhà văn Mặc Khải – bà thừa hưởng từ ông thói quen không áp đặt bất cứ điều gì lên người khác, kể cả với con cái trong gia đình.

         

                          Nhà văn Nguyễn Thị Thuỵ Vũ. Tranh: Hoàng Tường

RƯỢU CHIỀU LỮ THỨ, THÁNG BA NĂM ĐÓ - Thơ Nguyên Lạc

       
                       Nhà thơ Nguyên Lạc  

RƯỢU CHIỀU LỮ THỨ

Tay nâng chén rượu chiều rơi

Mời ai cạn chén kiếp đời lưu vong?

Mời em. nhan sắc còn không?

Mời tôi. tan mộng trăm năm nỗi sầu!

Hồ Trường biết rót về đâu? [*]

Về đâu rồi cũng một màu tàn phai!

Uống đi! Cạn chén đắng cay

Xé câu thơ cổ thả bay lũng chiều

Tà huy đổ bóng liêu xiêu

"Hồ Trường! Say. tỉnh?"

Hắt hiu đất trời!

Sao không say hở tôi ơi?

Tỉnh chi? Sầu với cỏ cây. Hồ Trường!

..........

[*] "Vỗ gươm mà hát/ Nghiêng bầu mà hỏi/ Trời đất mang mang ai người tri kỷ/ Lại đây cùng ta cạn một hồ trường/ Hồ trường! Hồ trường!/ Ta biết rót về đâu?

                                                         (Hồ Trường - Nguyễn Bá Trác)

HÀO QUANG CỦA VUA GIA LONG TRONG MẮT MICHEL GAULTIER - Lê Tiên Long

Tác giả Michel Gautier, trong cuốn "Vua Gia Long", cho rằng lớp màn quên lãng không hề phủ lên trên tên tuổi của vị vua sáng lập ra triều Nguyễn.

                                Vua Gia Long là tác phẩm đầu tay của Michel Gaultier.

HÀO QUANG CỦA VUA GIA LONG TRONG MẮT MICHEL GAULTIER

                                                                               Lê Tiên Long

Michel Gaultier (1900-1960) là một công chức làm việc tại Việt Nam, với vị trí biên tập viên trong Nha Dân sự vụ thuộc Phủ Toàn quyền trong suốt hơn 10 năm. Với niềm say mê tìm hiểu về đề tài bản xứ, ông đã trở thành một nhà biên khảo sử thuộc địa, kiêm nhà văn có những tiểu thuyết và truyện chuyên về bối cảnh Việt Nam và Đông Dương.

GIẤC MƠ XANH - Thơ Quang Tuyết

        
                  Nhà thơ Quang Tuyết

GIẤC MƠ XANH

Lạ lùng thay! Giấc mơ XANH

Lời thơ TÍM bỗng ngủ lành trên môi

Ta nghe một khúc xuân ngời

Tô son lên đóa hoa cười thêm duyên

Lạ lùng thay nắng chửa lên

Mà sao hương lạ xông mềm áo xưa?

Dỗi hờn mắt nguýt lời thơ

Tình em đẹp mãi bên bờ lau thưa

Duyên vừa thắm dấu bỗng mờ

Thềm rêu còn đó ngẫn ngơ gót hài

Em về thương giọt nắng phai

Tương phùng điệp khúc xanh hoài trong mơ

                                                Quang Tuyết

GIỚI THIỆU TẬP HỒI KÝ “CHUYỆN ĐỜI TÔI” CỦA NGUYỄN THỊ NGỌC DIỆP - Châu Thạch

    

GIỚI THIỆU TẬP HỒI KÝ “CHUYỆN ĐỜI TÔI” CỦA NGUYỄN THỊ NGỌC DIỆP

                                                                                      Châu Thạch

     Chắc chắc, rất ít người biết đến bút hiệu nầy vì tác giả không phải là một nhà văn chuyên nghiệp. Chắc chắn, rất ít người biết đến tác phẩm nầy vì tác giả chỉ in 100 quyển dành để tặng cho những người yêu mến mình. Thế nhưng, nếu ai đọc được tập hồi ký nầy thì nước mắt sẽ rơi, rơi vì nhiều cảm xúc:

Thứ nhất:

- Cảm xúc vì một đời người luôn chịu những nỗi đắng cay

- Cảm xúc vì một thời cuộc đã qua trong máu lửa và trong đau thương.

Thứ hai:

- Cảm xúc vì một nhân vật có thật trong hồi ký đã vượt qua mọi chông gai của đời để lớn lên trong tri thức, trong nhân cách của mình, như một bông hoa đẹp nở trên vùng sỏi đá.

- Cảm xúc vì phẫn nộ trước những con người gian ác, rung động trước những tâm hồn nhân đạo. Tất cả đều có thật, diễn ra trong tập hồi ký như một hoạt cảnh trường đời hấp dẫn và lý thú

     Tập hồi ký dài gần 500 trang, gồm có 5 chương và phần kết, 68 tiêu đề, nhà thơ Lang Trương viết lời tựa:

SỐ PHẬN LẠ LÙNG CỦA NỮ HOÀNG ĐẾ DUY NHẤT Ở VIỆT NAM - Trung Sơn

Cuộc đời đầy giông bão của nữ hoàng đế nhỏ tuổi duy nhất ở Việt Nam – người có số phận lạ lùng nhất trong lịch sử phong kiến Việt Nam với 7 lần ở những danh vị khác nhau: Công chúa triều Lý, Hoàng Thái tử nhà Lý, Nữ Hoàng đế nhà Lý, Hoàng hậu nhà Trần, Công chúa nhà Trần, Sư cô (thời Trần) và Phu nhân tướng quân nhà Trần.

     
                      Tượng thờ vua bà Lý Chiêu Hoàng đầu đội miện Kim Khôi, 
                              mình khoác áo long bào ở đền Rồng. Ảnh tư liệu.

SỐ PHẬN LẠ LÙNG CỦA NỮ HOÀNG ĐẾ DUY NHẤT Ở VIỆT NAM

Với 7 chức vị trong đời, Lý Chiêu Hoàng có số phận lạ lùng nhất trong lịch sử Việt Nam và vai trò của bà với vận mệnh quốc gia khá mờ nhạt.

Là nữ hoàng đầu tiên và cũng là duy nhất trong lịch sử vương triều phong kiến Việt Nam, song Lý Chiêu Hoàng (Chiêu Thánh) ở ngôi báu chỉ hơn một năm nên sách sử khi viết về bà chỉ đề cập đến với những dòng sơ lược khiến hậu thế ít biết về cuộc đời lắm nỗi truân chuyên của bà.

THƠ LÊ VĂN TRUNG

      

LÊNH ĐÊNH QUA NHỮNG PHẬN NGƯỜI

(Tặng Trần Hoài Thư, Phạm Văn Nhàn, Phan Xuân Sinh, Phạm Cao Hoàng )

Con sáo bỏ bờ sang bến lạ

Nhớ người hót gọi mãi trăm năm

Nao nao phiền muộn hồn sương cũ

Rơi lạnh buồn ngân một tiếng đàn

Thương bạn phương người mơ cố quận

Tên lính ngày xưa áo bạc màu

Gươm súng rỉ hoen mùi huyết sử

Chôn hoài không lấp kín niềm đau

Thương mẹ mớm con từng hạt gạo

Chong đèn vá mãi những lầm than

Thánh sử tro tàn thâm vết máu

Chân lý rừng hoang rụng lá vàng

Thương cha từng sớm từng chiều mong

Đốt lửa tình soi tận đáy lòng

Không soi nổi mặt phường vô đạo

Chùa đổ oan hồn lạnh miếu hoang

Thương em già muộn nhánh thanh xuân

Đong mãi thời gian bằng nỗi buồn

Nước mắt xé cay hồn cô phụ

Đời em dằng dặc những mùa đông

Thương rừng xưa trụi lá trơ cành

Chim bỏ ngàn vượn hú buồn tênh

Suối khe kiệt sức trơ hồn đá

Núi ngậm ngùi đau khóc phận mình

Thương bến đò ngang quạnh quẽ chiều

Gió tàn đông sông nước đìu hiu

Xác xơ quán vắng người đi biệt

Ly xứ buồn theo những bước Kiều

Ôi thương cây khế đứng sau hè

Hoa tím rụng thầm theo gió bay

Áo tím ngày xưa hoa khế tím

Bây giờ hoa rụng áo xưa phai?

Thương bạn bỏ tình xa, viễn xứ

Thương cha thương mẹ đất vùi sâu

Thương em bèo giạt trăm dòng lạ

Cây khế buồn nghe đứng cúi đầu

Thương ta con nước không dòng chảy

Quanh quẩn trăm năm bãi sậy già

Xào xạc gió oan hồn gọi mãi

Còn như hoài vọng bến bờ xa

Thương ta thương nỗi đời lưu lạc

Lưu đày trên chính đất quê hương

Bạn bè dăm đứa còn hay mất

Một kiếp mười phương vạn nẻo đường

Thương ta thương nửa đời dang dỡ

Chữ nghĩa eo sèo buổi chợ tan

Chút nợ văn chương không trả nổi

Mong gì kết cỏ nghĩa trăm năm

Không muốn cũng đành như vong bội

Hổ với người xưa thẹn với lòng

Xơ xác bão đời giăng bốn phía

Ta còn nhìn rõ mặt người không?

                             Lê Văn Trung

                                  1985