THÁNG TƯ MÀU NHỚ
Tháng
Tư
cờ
hoa
đất
trời rợp sắc đỏ
tiếng
khóc vỡ òa màu nhớ
người
qua cõi chết trở về
nổ
bung nụ cười chiến thắng
non
sông một dải nối liền
Tháng
Tư
những
người lính kiệt sức vì đạn bom
thoi
thóp sống
lết
tìm nhau
nhặt
mảnh vụn xuân thì đang trôi mất
hàn
rỉ sét chiến tranh
bó
vết thương lòng kiếm tìm đồng đội
Tháng
Tư
ký
ức dâng tràn
mẹ
thắt ruột chờ con
nỗi
đau tê dại
hình
viên đạn chẻ đôi găm xé vào tim mẹ
đứa
bên này
đứa
bên kia
hết
đối đầu chĩa súng vào nhau
sao
lặng lẽ không về
Trắng
hồn khăn tang
kiếp
phong trần bày lên niết bàn lạnh lẽo
mẹ
thắp nén hương đắng đời sinh nở
dằn
cơn vật vã cô đơn
húp
cháo
chờ
được phong danh hiệu
Tháng
Tư
những
ngôi biệt thự nguy nga
phơi
quyền lực
giàu
sang trước phố
ẩn
náu gam xấu hổ
người
qua vội bước chân xa
Tháng
Tư
mùa
tha thứ cho nhau
nhìn
từ nhiều phía
hạnh
phúc
khổ
đau
ai
muốn quên
ai
hoài nhớ
Người
lính
bị
nhuốm chất độc da cam
ngâm
đời trong bể khổ
làm
sao gieo hạt tương lai
Ngày
sống
ngồi niệm được thua
nuôi
ký ức
Đêm
tập
chết mơ chốn vô thường
chuông
hồn
ru
giấc thời gian cũng ám ảnh
giật
mình…
27. 04. 2020
Phạm
Đức Mạnh
Sáng nay, 30 tháng 04.2020, đọc bài thơ TÔI của Phạm Đức
Mạnh, nhà phê bình Nguyễn Xuân Dương đã chia sẻ trên dòng thời gian của ông,
tôi còm: “Cái giá của "chiến thắng"
sao mà đắt thế? đau thế?”.
Tối nay, đọc nhà thơ Phạm Đức Mạnh trả lời:
“Còn
hơn thế Đặng Xuân Xuyến ạ. Có người may mắn vượt qua, đổi đời. Có người không
may mãi chìm ngập trong nỗi đau, cơ cực không thoát ra được.”
Tôi tự hỏi: - Chả có lẽ cái giá của chiến thắng là nhục?
Là tội ác? Thế thì phũ quá, mà nói thế cũng chả hẳn đúng, chả nên. Tôi không trả
lời ông vì tin ông đang đau lắm, đang hận cuộc chiến “chống Mỹ cứu nước” nhiều lắm. Nói đúng hơn, ông đang hận xã hội
này với đầy rẫy những bất công, ngang trái, những mảnh đời sống không bằng chết
đang hiển hiển trước mắt, đang diễn ra hàng ngày hàng giờ trong cái xã hội đang
dần mất đi những luân thường đạo lý, đang bị “tiền” - “quyền” và “côn đồ” khuynh đảo.
Chiều, đọc bài “Tháng
Tư màu nhớ” của ông, tôi đã còm: “Những
câu thơ như cứa vào tim người đọc!” Và rất nhanh ông trả lời: “Để ta luôn
nhắc mình đừng quên quá khứ, đừng bao giờ mất cảnh giác, thỏa hiệp...
”. Rất tác phong người lính: nhanh và thẳng. Tôi cũng qua đời lính, cũng đã từng
cầm súng giữ biên cương, đối diện với giặc Tàu (dù chỉ vài tháng) nên thích sự
thẳng thắn, dứt khoát, mau lẹ trong hành xử (trả lời bạn facebook bình luận) của
ông.
Đến giờ, tôi vẫn bị ám ảnh những hình ảnh người lính
sau cuộc chiến bị chế độ phụ bạc, bỏ rơi như ông đã khắc họa trong “Tháng Tư màu nhớ”: Phũ, mà đau, nhưng
oái oăm lại đúng, chả ai phản bác được vì đó là những lát cắt của cuộc sống
đang diễn ra và chưa biết đến lúc nào sẽ kết thúc:
THÁNG TƯ
những
người lính kiệt sức vì đạn bom
thoi
thóp sống
lết
tìm nhau
nhặt
mảnh vụn xuân thì đang trôi mất
hàn
rỉ sét chiến tranh
bó
vết thương lòng kiếm tìm đồng đội
câu: “bó vết
thương lòng kiếm tìm đồng đội” đau và đắt quá. Tôi ngẩn người với suy nghĩ có
phần ngờ nghệch: Sao người ta cứ rầm rộ tổ chức những lễ kỷ niệm, “ngày chiến thắng”, “ngày giải phóng”
làm gì nhỉ? Giá người ta hiểu được nỗi đau bị bỏ rơi, bị phụ bạc của những người
lính sau cuộc chiến: “bó vết thương lòng
kiếm tìm đồng đội”, để giảm bớt những ngợi ca chiến thắng, những chúc tụng
làm tứa máu hàng triệu con tim người Việt không chỉ một thời ở phía bên kia chiến
tuyến thì hay biết bao.
Vâng. Những người lính “thoi thóp sống / lết tìm nhau” không chỉ để “nhặt mảnh vụn xuân thì đang trôi mất / hàn rỉ sét chiến tranh” mà
còn “bó vết thương lòng kiếm tìm đồng đội”
để an ủi phần hồn của những người đã nằm xuống. Tuy không hẳn tất cả đều vậy
nhưng những hình ảnh như thế lại khá phổ biến thì đau và đáng hận lắm chứ?!
Khi đọc những câu thơ: “mẹ thắt ruột chờ con / nỗi đau tê dại / hình viên đạn chẻ đôi găm xé
vào tim mẹ / đứa bên này / đứa bên kia / hết đối đầu chĩa súng vào nhau / sao lặng
lẽ không về”, tôi lặng người nhớ tới những câu thơ tài hoa của nhà thơ Chử
Văn Long: “Mùa xuân về trên mộ hai người
lính / Một phía bên kia, một phía bên này / Những ngọn cỏ gà bò lan chầm chậm /
Như những bàn tay tìm gặp bàn tay.” (Xuân về trên mộ hai người lính - Chử
Văn Long). Tôi giật mình với suy nghĩ: Chiến tranh, mãi mãi chỉ những người
dân, người lính mới thấm thía tội ác của chiến tranh bởi chỉ họ mới là những
người phải trả giá, phải chịu mất mát, hy sinh vì thế dù “thắng” hay “thua” thì
họ vẫn là những người bị mất mát, đau khổ nên thơ của những người dân, người
lính mới đau với nỗi đau của tình người, của nhân tình thế thái.
Vâng. Cuộc chiến “huynh
đệ tương tàn” đã kết thúc 45 năm nhưng hệ lụy của cuộc chiến “nồi da xáo thịt” có lẽ còn nhức nhối rất
lâu.
Hà Nội, 20g35 ngày 30.04.2020
ĐẶNG XUÂN XUYẾN
* Lời tác giả Đặng Xuân Xuyến:
Sáng nay, 01 tháng 05 năm 2020, nhà văn, nhà báo Phạm
Đức Mạnh trao đổi qua điện thoại với chúng tôi về 2 đoạn trong bài viết “ĐỌC ‘THÁNG
TƯ MÀU NHỚ” CỦA PHẠM ĐỨC MẠNH’ ” của tác giả Đặng Xuân Xuyến:
(01): - Chả có
lẽ cái giá của chiến thắng là nhục? Là tội ác? Thế thì phũ quá, mà nói thế cũng
chả hẳn đúng, chả nên. Tôi không trả lời ông vì tin ông đang đau lắm, đang hận
cuộc chiến “chống Mỹ cứu nước” nhiều lắm. Nói đúng hơn, ông đang hận xã hội này
với đầy rẫy những bất công, ngang trái, những mảnh đời sống không bằng chết
đang hiển hiển trước mắt, đang diễn ra hàng ngày hàng giờ trong cái xã hội đang
dần mất đi những luân thường đạo lý, đang bị “tiền” - “quyền” và “côn đồ”
khuynh đảo.
(02): Đến giờ, tôi vẫn bị ám ảnh những hình ảnh người
lính sau cuộc chiến bị chế độ phụ bạc, bỏ rơi như ông đã khắc họa trong “Tháng
Tư màu nhớ”: Phũ, mà đau, nhưng oái oăm lại đúng, chả ai phản bác được vì đó là
những lát cắt của cuộc sống đang diễn ra và chưa biết đến lúc nào sẽ kết thúc:
Cảm nhận bài thơ chưa thật đúng với ý của tác giả Phạm
Đức Mạnh.
Đành rằng một bài thơ có nhiều góc nhìn, nhiều cách tiếp
cận, cảm nhận, không nhất thiết phải như ý của tác giả thơ và cảm nhận của
chúng tôi dựa trên câu chữ, hình ảnh của bài thơ nhưng để đồng thuận với tác giả
thơ, chúng tôi sẽ thay 2 đoạn văn trên như trao đổi của nhà văn, nhà báo Phạm Đức
Mạnh.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét