HỒI KÝ NGUYỄN HIẾN LÊ, CHƯƠNG XXIX: BẠN XA GẦN

Nguồn:

https://isach.info/story.php?story=hoi_ki_nguyen_hien_le__nguyen_hien_le&chapter=0030

Học giả Nguyễn Hiến Lê

(1912–1984)

Trong chương này tôi chép lại ít hồi kí một số người nhờ cái duyên văn tự tôi được gặp trên đường đời, có người thân như ruột thịt, hơn ruột thịt nữa; có người chỉ gặp một lần hoặc chưa gặp lần nào; có người tánh tình trái ngược hẳn với tôi, nhưng vẫn có điểm cảm thông với nhau.
 

TRUYỀN THUYẾT NGÔI CHÙA LÀNG ĐÁ – Đặng Xuân Xuyến

Hình ảnh ngoại cảnh chùa Làng Đá

Cách thị trấn Ân Thi (Hưng Yên) chừng 1km về phía thị trấn Kẻ Sặt (Hải Dương), thuộc thôn Đỗ Hạ, xã Quang Vinh, huyện Ân Thi, tỉnh Hưng Yên có một ngôi chùa được gọi là chùa Đá.
 

NGẠO XUÂN, ĐÊM TRỪ TỊCH – Thơ Tịnh Bình

  

NGẠO XUÂN

 

Xuân đi xuân đến... Lại thêm xuân

Có khác gì đâu lá với hoa

Thiên thanh trẩy hội bầy chim én

Đào mai khoe sắc giễu người qua

 

Tết rộn vờ vui lòng đám trẻ

Năm mới phong bao chúc ông bà

Quây quần con cháu mừng sum họp

Bữa tiệc trần gian khắp muôn nhà

 

Đất đất trời trời mùa khai hội

Gió gió mây mây phóng cuồng ca

Học đòi nhân thế ngồi thưởng ngoạn

Nâng lên đặt xuống một chén trà

 

Vung bút tập tành trò con chữ

Chan chứa tình thơ xuân với ta

Tiễn mùa năm trước lời chưa cạn

Xuân đi xuân đến... Lại xuân à ?!

 

NHỮNG BÀI THƠ VỀ RƯỢU 2 – Thơ Nguyên Lạc

   

1. ĐÔNG VỀ NHỚ RƯỢU MỘT THỜI

 

"Rượu chiều dăm bẩy chén

Giữa lúc trời mưa khan

Kéo nhau về cuối phố

Thấy trời ở dưới chân"

 

"Ta còn sống hay chết

Có xá chi lúc buồn

Hồn trong ơn mỹ nữ

Xác ngoài ơn rượu ngon" *

 

1.

Quán kia sao vui thế

Ta vào chơi xem sao

Các em đua chào hỏi

Thử coi chết thằng nào

 

Mai trở về rừng thẫm

Đêm ngắm những vì sao

Nhớ cơn say bè bạn

Nhớ mỹ nhân mời chào

 

2

Bao năm rồi tôi hỡi

Sau một cuộc ba đào

Sáng nay người lữ khách

Bên phố lạ buồn sao!

 

Ly cà- phê sao đắng!

Khói thuốc vương mắt đau!

Lặng ngồi bên góc vắng

Nhớ cơn say thuở nao

 

Bạn bè giờ ra sao?

Mỹ nhân biệt phương nào?

Cách chi tìm lại được?

Thời "một lứa cùng nhau" [**]

 

Người "lận đận" nơi đâu?

Có biết ta đang sầu?

Lưu vong đời cơm áo

Tàn xuân mộng... bạc đầu!

 

3.

Sáng nay phố người đông

Tím trắng đỏ xanh hồng

Sao lòng buồn muốn khóc

Dặn lòng quên... Sao không?!

 

Quên đi vết thương lòng!

Quên đi cuộc tang thương!

Mở chi ngăn ký ức

Để bay ra mùi hương?

 

4.

Sáng nay trời trở lạnh

Một mùa đông lại về

Bao năm rồi vẫn thế

Mùa mưng mủ vết thương!

 

Mùa đông về chi hở?

Để ta nhớ quê hương

Tuyết băng rơi chi hở?

Để ta nhớ cố nhân

 

Bao năm rồi vẫn thế!

Đông về nỗi đoạn trường

Thiên thu ta chắc thế

Lòng vẫn hoài cố hương

 

..........

 

[*] Thơ Hà Thúc Sinh

[**] "Cùng một lứa bên trời lận đận" - Phan Huy Thực/Bạch Cư Dị.

 

TRƯỚC SAU – Thơ Đan Thụy

  

                           Nhà thơ Đan Thụy

TRƯỚC SAU

 

Em phía nắng má ửng hồng... như lá

Trong ráng chiều pha chút nét hương xa

Anh thuở ấy bên nụ cười rất thật

Thầm lặng yêu và yêu đến vô cùng

 

Giờ nơi này em đang mùa gió chướng

Lá me vương tà áo mỏng nhạt nhoà

Đêm trở giấc giật mình đan vạt nhớ

Vòng tay chiều đong đếm những... ngu ngơ

 

Như cô Tấm thảo hiền ngày xa cũ

Muốn mùa thu còn mãi nắng hanh vàng

Ta cũng vậy bên dốc đời hối hả

Nắm chặt tay người tìm lại chút bình yên

 

Này anh ạ, cuối đường nơi phía trước

Có khi nào anh buông lỏng vòng tay

Con chim nhỏ trên cành cong trước gió

Ngả nghiêng đời

chao đảo giữa mênh mông

 

Em thả gió vào cuộc tình nông nổi

Bối rối loang trên những phiến thơ buồn

Đời vay trả những tháng ngày huyền thoại

Bên hiên chiều nhặt bóng đổ chông chênh...

 

                                                  Đan Thụy

 

..............

 

Tên thật: Đàm Thị Hải

Công ty Tây Ninh CoSinCo

KM27, QL22B, Long Thành Nam

Hoà Thành - Tây Ninh

Điện thoại: 0918266282

Email: damhaitn@gmail.com

 

BƯỚC RA KHỎI NĂM CŨ BẰNG ĐÔI CHÂN TRẦY TRẬT... - Thơ Trần Mai Ngân

   

                     Nhà thơ Trần Mai Ngân

THƠ 1-2-3

BƯỚC RA KHỎI NĂM CŨ BẰNG ĐÔI CHÂN TRẦY TRẬT...

Giữ giọt nước mắt không rơi vỗ về vết thương nhức nhối

Giấu vào đêm hai trái tim mùa đông đóng băng...

 

Ngày mai đón năm mới nào khăn nào áo

Rực rỡ màu bình yên in hoa trên vải lụa

Em mặc vào đi lễ phía trời xuân...

 

                                                                    Trần Mai Ngân 

CỬA KHÉP – Thơ Lê Văn Trung

   

 

CỬA KHÉP

 

Hoa vội nở

Hoa vội tàn

Như thể

Xác hồn xuân không hiện hữu trên đời

Em vội đến

Em vội đi

Như thể

Em là sương, em là khói

Dễ phai phôi

Hoa vội nở giữa lòng tôi thổn thức

Hoa vội tàn rụng úa giấc mơ xuân

Ôi vạn kiếp mùa trăng em mãi khuyết

Mà tìm nhau, tìm suốt cuộc trăm năm

Chiều chưa cạn, lòng xuân nhau vội xế

Bay về đâu cánh én rẽ xa đàn

Sao vội khép! Sao đành tâm khép lại

Khung cửa đời chật quá phải không em?

 

                                         Lê Văn Trung

NHÀ THƠ MẠC UYÊN LINH VỚI “THƠ TÌNH KHÔNG TUỔI” - Châu Thạch

Cầm tập “Thơ Tình Không Tuổi” của nhà thơ Mạc Uyên Linh gởi tặng, nhìn tấm ảnh của nhà thơ được đăng trên trang bìa, tôi cảm thấy tấm ảnh như thể hiện thứ thơ tình không tuổi rồi. Trên trang bìa, hình một ông già thất thập, nhưng nét thư sinh vẫn còn hiện trên khuôn mặt có đôi mắt mộng mơ ẩn sau làn kính trắng, có đôi môi mím nhẹ như luôn luôn muốn hôn và có đôi má hơi gầy tượng trưng cho một tâm hồn yêu đam mê, nồng nàn, say đắm.
 

VŨ THÀNH SƠN, KẺ KHÁC BÊN TRONG CHÚNG TA - Nguyễn Đức Tùng

Nhà thơ Vũ Thành Sơn

Thơ là sự tìm kiếm trở lại một thế giới chưa bao giờ mất. Để làm được điều ấy, tôi nghĩ, nhà thơ cần hai tính cách: tập trung chú ý vào các chi tiết của đời sống, và sống trọn vẹn đời mình như một con người với những cảm xúc, tư lự, không thoả hiệp, một cuộc đời sẵn sàng để xem xét lại.
 

Tôi tin nếu gọi tên mình một cách chậm rãi

Đủ lâu

Một kẻ khác bên trong chúng ta

Sẽ lên tiếng

 

NĂM TÂN SỬU (2021) NÓI CHUYỆN TRÂU – Nguyễn Châu

Giáo sư Nguyễn Châu (tác giả bài viết)

 

Trâu là con vật tượng hình của Cung thứ Hai trên hoàng đạo Trung Hoa, gọi là SỬU, tiếp theo sau con Chuột gọi là TÝ.
 
Trâu tiếng Trung Hoa là Ngưu (niu), chỉ thị con vật khoẻ mạnh kéo cày và làm những việc nặng nhọc.
 
Ngày xưa, người Tàu không ăn thịt Trâu vì nó là con vật cần thiết cho nông nghiệp. Ngay cả bây giờ, nhiều người Trung Hoa vẫn cho rằng giết và ăn thịt một sinh vật đã giúp đỡ con người trong cày bừa và thu hoạch mùa màng là một hành vi vô đạo đức, theo họ con trâu xứng đáng được biết ơn. Dường như, thịt trâu trở thành điều cấm kỵ tại Trung Hoa cũng đã du nhập vào đây theo đạo Phật. Ðã có một vài vị Hoàng đế thời Trung cổ đã ra sắc lệnh cấm giết và ăn thịt trâu, bò. Nhiều sắc lệnh tương tự nhưng nghiêm ngặt hơn đã được ban hành tại Nhật Bản. Tại Nam Trung Hoa, lại có tục thờ cúng loài bò hoặc trâu nước, nhưng không có liên quan gì đến giáo lý nhà Phật cả.
 

NHỚ MÀU TRĂNG QUÊ, BỜ BÊN KIA... – Thơ Tịnh Bình

  

NHỚ MÀU TRĂNG QUÊ

 

Con đường quen nắng quen mưa

Gian lao dáng mẹ chợ trưa đồng chiều

Khói nhòa vẽ nét liêu xiêu

Đường đê chấp chới cánh diều tuổi thơ

 

Cố hương dõi phía xa mờ

Tiếng rao trưa vắng ngẩn ngơ đi tìm

Giậu thưa râm bụt hoa bìm

Tiếng cười đâu đó hồn nhiên tuổi hồng

 

Khoảng trời thơ dại còn không

Bước chân lạc xứ long đong chốn nào

Quê hương cắt rốn chôn nhau

Thân thương mái lá bờ ao trăng rằm

 

Ngóng người biền biệt mù tăm

Sông quê thiêm thiếp giấc thầm mơ nghiêng

Trăng mờ khuất nẻo chung chiêng

Màu trăng đất lạ chung riêng nỗi niềm...

 

CHÀO XUÂN TÂN SỬU – Thơ Đặng Xuân Xuyến

 

CHÀO XUÂN TÂN SỬU

 

Chuột lủi Trâu vào rước Tân Xuân

Gió Đông náo nức hội nhân quần

Tiếng Gà báo sáng bung sắc nhuận

Mai vàng đằm thắm đắm tiết Xuân.

 

Hà Nội, 23 tháng 01-2021

ĐẶNG XUÂN XUYẾN

 

MAI EM VỀ SƠN LA BẢN PHỐ - Thơ Nguyễn Khôi

   

                                 Nhà thơ Nguyễn Khôi

MAI EM VỀ SƠN LA BẢN PHỐ

                

"không ở rể mà vẫn là rể quý

Để mỗi năm lại lên tết Chiềng Ly"

                      

Mai em về Sơn La bản phố

Ở Chiềng Lề hay ở Huội Hin ?

Qua bản Giảng - Quân Khu - Viện 6

Cả một thời bom đạn tan hoang...

                     

Qua cầu Trắng đi sang Cầu Sắt

Dòng Nậm La soi bóng em xanh

Đêm trăng ấy ngồi chờ... trăng tắt

Đón trăng em trong mắt dịu lành.

                     

Mai em về Sơn La bản phố

Nhớ bẻ dành anh một cành Ban

Để che mát ngọn gió Lào đón tết (1)

Đợi anh lên nhóm bếp lửa nhà sàn.

 

                        Hà Nội, xuân 2021

                         NGUYỄN KHÔI

 

 ---------

 

(1) Tết Nguyên Đán (Kin chiêng) trên Sơn La là mùa gió Lào lồng lộng, trời nóng như rang, hoa Ban nở trắng rừng...

LIÊN HỆ THI PHÁP BÀI “NGƯỜI ĐÀN BÀ TRẮNG” CỦA PHẠM NGỌC THÁI VỚI BÀI “ĐÂY THÔN VĨ DẠ” CỦA HÀN MẶC TỬ - Nguyễn Thị Hoàng

 

Tác giả bài viết Nguyễn Thị Hoàng

                                             Nguyên GV Trường ĐH Sư phạm
 
 
Trong Tập 64 BÀI THƠ HAY, Nxb Hồng Đức 2020 – Bình luận về “Người đàn bà trắng”, nhà nghiên cứu văn học Trần Đức – Nguyên CB Viện ngôn ngữ và văn hóa dân gian đã viết: “Người Đàn Bà Trắng là một bài thơ tình hay, điển hình, viết theo thi pháp của dòng thơ tượng trưng hiện đại Châu Âu. Những yếu tố thơ tượng trưng xuyên suốt khắp bài…”.
Trong bài viết này, tôi xin tập trung phân tích cho rõ nét thi pháp thơ tượng trưng của từng thi phẩm? Trước hết về "Người đàn bà trắng":
 

QUẢNG TRỊ ƠI! SAO MÃI LÀ LƯU DÂN – Đinh Hoa Lư

Mùa Hè Đỏ Lửa, 1972 người Quảng Trị phải lìa bỏ quê hương bản quán ra đi 

 

Ngày qua giã từ đất mẹ mà đi

Vì nghe tình quê tình nước đôi bề

Nước chia hai đường nước chưa về

Trót thương cho người lỡ câu thề

Lên đường từ ly, hỏi lòng mình lưu luyến gì. 

            (Lối Về Đất Mẹ -Duy Khánh lyrics)

 
 Kể ra số phận di dân của người Quảng Trị trải qua bao nhiêu giai đoạn, từ lúc bỏ xứ mà đi, thực sự giã từ quê hương Quảng Trị.
 

BIỂN VÀ SÔNG, ANH VÀ EM – Thơ Quang Tuyết

 

                                 Nhà thơ Quang Tuyết

BIỂN VÀ SÔNG, ANH VÀ EM

 

Em vẫn biết

Sông bắt nguồn từ Biển

Và Biển xanh

Hoà quyện những dòng sông

Cuộc đời mình

Nào đâu chỉ mông lung

Sao tình ái

Không có câu giải đáp

Ta quen nhau

Từ màu xanh của lá

Ta yêu nhau

Bởi rung động màu hoa

Tím rưng rưng

Cánh Khế bỗng mượt mà

Rơi trên tóc

Thành sao Khuê lấp lánh

Tình như thể

Giọt máu từ tim nhỏ

Thấm vào lòng

Mưa nắng cũng thành thơ

Sáng rồi trưa

Ngõ có vắng người thưa

Vẫn đôi bóng

Chung đường quen lối

Rứa mà lạ

Bỗng dưng người xa mãi

Rồi thời gian nhuộm mái tóc thành mây

Một ánh đèn

Lặng lẽ

Một người ngồi

Soi lấy bóng

Ngậm ngùi tìm câu giải

Ừ rứa đó

Sông sẽ về với biển

Còn người đi mãi mãi bóng ngàn thu

                                    Quang Tuyết

                                      (Gởi bạn)

 

CHO NGƯỜI TÌNH NHỎ - Thơ Vĩnh Hoàng

   

                     Nhà thơ Vĩnh Hoàng

CHO NGƯỜI TÌNH NHỎ

 

Tôi có người yêu, sống nơi vùng hỏa tuyến

Tóc thả bờ vai, nụ cười duyên dáng

Tôi yêu nàng từ thuở mười ba

Lúc còn cắp sách đến trường và tình yêu giống như tình bè bạn

Cứ mỗi lần tết đên

Tôi đưa nàng về quê

Quê tôi vùng Cam Lộ

Vùng đất nghèo, lắm lửa khói đạn bom

Ngày tôi khoác chiến y

Tuổi nang vừa mười bảy

Đã mấy lần mai nở đầu cành, én về trước ngõ

Nhưng tôi vẫn còn đi, và nàng còn đợi đó

Hôm nay mai lại nở

Én liệng báo xuân về

Trên chiến trường tôi nhớ

Một người em gái quê

Hằng đêm thường mơ ước

Ra ngõ đón tôi về

Nhưng...

Em ơi, đất nước loạn ly

Thương em anh biết nói gì hỡi em

Mai đây non nước bình yên

Anh về hai đứa chúng mình đẹp đôi.

 

                              Vĩnh Hoàng

                      Xuân Tân Hợi,1971

CHỌN TUỔI XÔNG NHÀ, VÀI LƯU Ý CẦN BIẾT – Đặng Xuân Xuyến

Tục chọn tuổi người xông đất đầu năm (sau giao thừa) đã có từ xa xưa, với niềm tin người đầu tiên xông nhà sẽ mang đến những may mắn, phúc lộc cho gia chủ, để mọi chuyện trong năm mới được hanh thông, vừa ý. Vì thế, cứ mỗi độ xuân về, chuẩn bị đón chào năm mới, người Việt ta thường rất cẩn trọng trong việc chọn tuổi người xông đất, để kỳ vọng một năm mới gia đình được đắc lộc, sai tài...
 

CHÙM THƠ MÙA ĐÔNG CỦA NGUYÊN LẠC

   

                           Nhà thơ Nguyên Lạc

Ý NGHĨ MÙA ĐÔNG

 

Đợi. mặt trời không lên

Chờ. chiều vàng không đến

Mù sương se sắt lạnh

Mùa đông... lại mùa đông!

 

Tình xa nên sầu gần

Người xa nên nhớ thương

Yêu người yêu quê hương

Quê hương tôi rất buồn!

 

Quê hương tôi nhớ lắm

Còn đâu màu cúc hoa

Giờ máu tim đỏ thẫm

Đoạn trường người kinh qua?

 

Mùa đông rồi lại đến!

Mùa lạnh luồn thịt da

Mùa tha hương nhung nhớ

Mùa trắng tuyết phôi pha

 

2.

Sáng chờ nắng... Không lên!

Đêm ngủ yên... Chẳng tới!

Có gì mà chờ đợi?

Đợi chờ cũng vậy thôi!

 

Đời. một cuôc rong chơi

Ai rồi cũng sẽ rồi...

Ai rồi cũng sẽ tới

Đợi. không đợi vậy thôi

 

Không cần phải mong đợi

Tới phiên thì... bỏ chơi

Làm gì mà phải vội?

Vô thường đời Tâm Kinh!

 

BẮC KỲ TỰ CẢM – Thơ Nguyễn Khôi

 

       Nhà thơ Nguyễn Khôi

 

BẮC KỲ TỰ CẢM

            

“Từ độ mang gươm đi mở cõi

Trời Nam thương nhớ đất Thăng Long”

                               (Huỳnh Văn Nghệ)

               

Xưa là “Bắc kỳ Quốc”

Tây gọi “Xứ Đàng Ngoài”

Gốc của nòi Giao Chỉ

Nước Đại Việt hùng oai.

              

Bắc Kỳ lắm người tài

Thực kinh bang tế thế

Bảo vệ được giống nòi

Dẫn quân đi mở cõi...

               

Bắc: kình chống Đại Hán

Nam: thâu tóm Chiêm Thành

Sáp nhập Thủy Chân Lạp

Dựng “Đế quốc An Nam”.

                

Ôi, tồn tại - phát triển

Bắc Kỳ là Hạt Nhân

Bắc Kỳ là nguồn cội

Vượt nghìn năm Thăng Long

                 

 Tung bay cờ Hà Nội

 Việt Nam xuân tiếp xuân...

             

            Hà Nội, 16/1/2021

            NGUYỄN KHÔI