BÂNG KHUÂNG

CÁM ƠN CÁC BẠN ĐÃ GHÉ THĂM, ĐỌC VÀ GHI CẢM NHẬN. CHÚC CÁC BẠN NĂM MỚI GIÁP THÌN 2024 THÂN TÂM LUÔN AN LẠC
Hiển thị các bài đăng có nhãn XUÂN LY BĂNG. Hiển thị tất cả bài đăng
Hiển thị các bài đăng có nhãn XUÂN LY BĂNG. Hiển thị tất cả bài đăng

Thứ Bảy, 11 tháng 4, 2020

PHỤC SINH - Thơ Xuân Ly Băng


        


PHỤC SINH               

Trói Tử thần vào chân cây thập giá             
Diệt tử thần khi Ngài tung huyệt đá             
Là Chúa ôi! Khi rạng rỡ Phục sinh             
Chúng con đây tất cả được biến hình.             

Dù lây lất trong vũng đời đau khổ             
Uống nước mắt và ăn cơm độn gỗ             
Và dòi bọ có rúc rỉa thân mình             
Ngày thứ ba chúng con sẽ mặc áo quang vinh.             

Chúa Phục sinh vũ trụ nổ rền như pháo Tết             
Trời đất vỗ tay hát lên cuồng nhiệt             
Trong lạnh lùng bóng tối biền biệt đi             
Hết đất rồi ở lại nữa làm chi!             

Ngày thứ ba tôn vinh ngày của Chúa             
Nhạc Phục sinh bùng lên như núi lửa             
Và thanh sắc và tất cả hương hoa             
Chất một trời rất trọng thể nguy nga.  
                                           
                                  Xuân Ly Băng

Chủ Nhật, 24 tháng 12, 2017

SAY NOEL - Thơ Xuân Ly Băng




     SAY NOEL

     Đêm nay Noel về
     Hồn hỡi lắng tai nghe
     Đàn muôn cung réo rắt
     Dồn dập khắp sơn khê

     Đêm nay Hài Đồng đến
     Đem hoan lạc của trời cao
     Đêm nay thơ kính mến
     Sẽ say ngã lao đao

     Ôi Noel đêm trời mầu nhiệm
     Rượu nồng ta không nếm
     Sao lòng trí ngất ngư?
     Ta say muôn ánh nến

     Ngời rạng vạn hào quang
     Ta say tiếng chuông vàng
     Trông gió trời hổn hển
     Từng trận đổ vang vang…

     Ta say muôn lời kinh
     Thơm như hoa thiên đình
     Em như dòng suối nhạc
     Đẹp như lệ đồng trinh

     Ôi Noel ! đêm trời mầu nhiệm
     Nhạc an hoà, thơ kính mến
     Hương phượng thờ đang ngào ngạt dâng lên
     Ban cho lòng người đau khổ trần gian
     Hiểu ý nghĩa Noel miền cao cả!

                              Xuân Ly Băng

Chủ Nhật, 23 tháng 7, 2017

THÁC LỜI NGƯỜI NẰM DƯỚI HUYỆT - Lời tâm sự của Đức Ông GB. Lê Xuân Hoa (nhà thơ Xuân Ly Băng)

Đức Ông GB. Lê Xuân Hoa (nhà thơ Xuân Ly Băng) đã về cõi miên viễn ngày thứ tư 19/7/2017 vừa qua. Nhớ lại lời tâm sự của Đức Ông cách đây 9 năm.


         
                         Đức Ông GB. Lê Xuân Hoa 
                            (nhà thơ Xuân Ly Băng)

         THÁC LỜI NGƯỜI NẰM DƯỚI HUYỆT
 Lời tâm sự của Đức Ông GB. Lê Xuân Hoa (nhà thơ Xuân Ly Băng)

Các anh thân ái,
Sáng nay các anh dẫn tôi đến đây với một đoàn xe và một đoàn người rất hùng hậu. Xe đủ loại và treo cờ xí thật nhiều, hầu hết là màu tím.
Tím là màu buồn phải không các anh? Các anh hát những bài cầu hồn thật cảm động, cũng buồn như màu tím vậy.
Hơn một giờ sau, các anh dẫn tôi ra nghĩa trang. Rồi người ta thỏng tôi xuống huyệt sâu. Trong giây phút này òa lên một tiếng khóc thật thảm thiết. Sau đó là những tiếng sụt sùi của mấy phụ nữ. Đám đông chen lấn nhau trên miệng huyệt khiến các anh không nhìn được tôi khi tôi vừa chạm đáy huyệt. Nếu không, các anh đã quăng cho tôi một vài nắm đất hay một cành hoa tươi, rồi các anh phủi tay ra về. Rả đám. Tôi nghe tiếng chân các anh rút lui mệt nhọc nhưng bước chân vẫn thoải mái và nhanh hơn. Tôi nghe tiếng chân xa dần, xa dần rồi tắt hẳn. Nhưng chen vào đó cũng có tiếng mấy anh rì rầm đánh giá và nhận định về đám tang của tôi. Có anh nói: “đám tang có lớn cỡ nào thì cũng là đám tang người chết”. Tôi không đồng ý vì tôi có chết mãi đâu. Tôi sẽ chỗi dậy từ đám bụi đất trong ngày sau hết. Các anh ra về, đám âm công và những người thân quen của tôi cũng ra về. Giờ đây chỉ còn lại một mình tôi.
Tôi biết bầu trời Vinh An vẫn cao vẫn rộng. Có vài đám mây tán tụ bất thường, thi thoảng cũng dừng lại nhìn tôi. Gió trưa thổi mạnh hơn và mấy hàng phi lao vẫn trút lá buồn buồn.
Các anh có biết không?
Rồi đây sẽ có những đêm mưa gió lạnh lùng hiu quạnh, trong không gian vắng lặng này. Tôi nhớ các anh! Tôi nhớ chân trời cũ. Bên cạnh tôi có khá đông anh em xếp hàng ngay ngắn. Nhưng trong thế giới thinh lặng này mọi người đều im lặng. Sự thinh lặng không trống rỗng nhưng thật lạnh lùng.
Mảnh đất tôi nằm không xa quốc lộ 1A bao nhiêu, chỉ hơn kém cây số thôi. Chắc chắn giữa sự vắng lặng này, nhất là vào đêm khuya, tôi sẽ nghe được tiếng kèn xe của các anh lưu thông trên đường…Tôi nhớ các anh, không biết các anh có nhớ tôi không? Xin các anh cúi đầu ghi một Dấu Thánh Giá trên mình, thương nhớ nhau giữa trời đất bao la. Tôi còn chờ đợi các anh.

                                                                       Phan Thiết,19/8/2008
                                                                          XUÂN LY BĂNG

Thứ Bảy, 22 tháng 7, 2017

NHỚ MÙA XUÂN LI-BĂNG, VỌNG CỐ HƯƠNG - Thơ Mặc Trầm Cung, Hoàng Công Nga


 
                      Nhà thơ Xuân Ly Băng


     NHỚ MÙA XUÂN LI-BĂNG
     (Thương nhớ Đức Ông J.B Lê Xuân Hoa / Thi sĩ Xuân Li-Băng,
     một cánh én đầu đàn của Làng Thi ca Công giáo Việt Nam)

     Một Cánh Én tung bay, báo mùa xuân đất trời,
     Mặc bão tố phong ba, vững lòng luôn vươn tới.
     Dù nắng gắt mưa sa, chữ tình luôn tươi sáng,
     Nhạc lòng tiến ra khơi, tung lưới tình muôn nơi.

Chủ Nhật, 2 tháng 7, 2017

THI CA THI NHÂN: XUÂN LÝ BĂNG - Chu Vương Miện & M.Loan Hoa Sử


   


       THI CA THI NHÂN: XUÂN LÝ BĂNG 
               Chu Vương Miện & M.Loan Hoa Sử

Nhà thơ Xuân Lý Băng hay Đức Ông LM JB Lê Xuân Hoa hiện đã về hưu dưỡng ở Tòa Giám Mục Giáo Phận Phan Thiết (tỉnh Bình Thuận).
Ông tên thật là Lê Xuân Hoa, sinh ngày 23 tháng 4 năm 1926 tại Diễn Châu tỉnh Nghệ An, ông thường theo học ở Diễn Châu, Nghi Lộc, Hà Nội, Sài Gòn, Gia Định. Ông được thụ phong chức Linh Mục vào ngày 19-7-1959.
Đến ngày 25-1-1998 được phong Giám Chức danh dự của Đức Giáo Hoàng Gioan Phao Lồ Đệ Nhị
Các tác phẩm đã xuất bản :
    1- Nỗi Niềm
    2- Hoa Vàng Sa Mạc
    3- Thơ Kinh
    4- Hương Kinh
    5- Hình Thơ
    6- Xin Một mảng chiều
    7- Kinh Trong thời gian
    8- Sẽ như thế nào
    9- Sử thi
   10- Thơ từ chuỗi ngọc
   11- Tuyển Tập thơ  Xuân Lý Băng

Thứ Năm, 29 tháng 6, 2017

KHI CON HẾT CẦU NGUYỆN - Thơ Xuân Ly Băng


    
                         Nhà thơ Xuân Ly Băng


       KHI CON HẾT CẦU NGUYỆN

       Khi con hết cầu nguyện
       Cặp mắt sẽ ráo khô, không bao giờ nhỏ lệ
       Biết than khóc tội tình
       của hôm qua, hôm nay và ngày mai
       của bản thân mình và xã hội chung quanh

       Khi con hết cầu nguyện
       Tim sẽ lạnh lùng, không biết yêu thương, không màng chia sẻ
       Tim sẽ thành sắt đá trước bể khổ mênh mang
       của đại dương nghèo đói
       tội ác và bạo lực.

       Khi con hết cầu nguyện
       con sẽ không đọc nổi bức thư tình
       từng câu từng chữ trong Thánh Kinh
       là bức thư vĩ đại, bức thư tuyệt vời
       Từ Trời cao Chúa gởi cho nhân loại
       Cho mọi người, cho con yêu.

       Khi con hết cầu nguyện
       Chẳng biết nói gì thêm
       chẳng còn biết nói gì thêm
       Vì máu đã cạn trong tim, như trẻ con hết bầu sữa mẹ
       con ơi !

       Khi con hết cầu nguyện
       Đất trời sẽ rùng mình
       con ơi, thuyền không lái chao đảo giữa biển xanh
       biết đâu là bến bãi, đâu đâu cũng đá ngầm.
       thuyền sẽ tan từng mãnh.

                                                     Xuân Ly Băng


Trích Chùm thơ cầu nguyện - Linh Mục nhà thơ Xuân Ly Băng

Thứ Ba, 27 tháng 6, 2017

SAO EM KHÔNG LẦN CHUỖI - Thơ Xuân Ly Băng


            
                            Nhà thơ Xuân Ly Băng


            SAO EM KHÔNG LẦN CHUỖI

            Sao em không lần chuỗi ?
            Những lúc trời gió mưa,
            Khi đêm về tăm tối,
            Khi lá rụng vườn trưa.

           Sao em không lần chuỗi?
           Khi trời mới rạng đông,
           Khi sương mai ngọt bùi,
           Tỏa ngát trên ruộng đồng.

           Sao em không lần chuỗi?
           Cảm tạ MẸ nhân lành
           Ơn MẸ như mưa tưới,
           Hồn em cánh đồng xanh.

           Sao không lần chuỗi?
           Sao không lần chuỗi?
           Bước đường em đi tới,
           Lần chuỗi nhé em ơi!

           Sao em không lần chuỗi?
           Mái tóc thề chấm vai,
           Bâng khâng ngày dong duổi
           Nhung nhớ bóng hình ai.

           Sao em không lần chuỗi?
           Khi lặng ngắm chiều buông,
           Trong cô đơn ngậm ngùi,
           Lệ đắng chảy vào hồn.

           Sao em không lần chuỗi?
           Cảm tạ MẸ nhân lành
           Ơn MẸ như mưa tưới,
           Hồn em cánh đồng xanh.

           Sao không lần chuỗi?
           Khi trái gió trở trời,
           Em mong manh yếu đuối,
           Đến cùng MẸ em ơi.

                         Xuân Ly Băng


         
       
                                Thơ: Xuân Ly Băng
                                Nhạc: Thông Vi Vu
                                Tiếng hát: Xuân Trường


Thứ Sáu, 21 tháng 4, 2017

CÕI TỊCH LẶNG TRONG “IM LẶNG”, THƠ XUÂN LY BĂNG - Châu Thạch


                  
                   Nhà bình thơ Châu Thạch

CÕI TỊCH LẶNG TRONG “IM LẶNG”, THƠ XUÂN LY BĂNG

                                                              Cảm nhận của Châu Thạch

Nhà thơ Hàn Mặc Tử đã được xem  là nhà thơ của đạo Thiên Chúa vì thơ ông chính là “nguồn trong trẻo vô biên” phát ra từ sự cảm xúc bởi đức tin trong tim. Nhà thơ không chủ ý sáng tác để tôn thờ Thiên Chúa hay để truyền bá Phúc âm nhưng Thiên Chúa đã chiếm ngự linh hồn ông, nên thơ ông tự nhiên đầy dẫy Thánh Linh. Tôi tìm được người thứ hai có phong cách như thế trong bài thơ “Im Lặng” của nhà thơ Xuân Ly Băng. Im lặng theo định nghĩa của từ điển là không có lời nói, không có tiếng động nào. Sự im lặng nầy chỉ xảy ra ở bên ngoài nhưng trong tâm vẫn còn xao động bởi muôn vàn hỷ nộ, ái ố của chính mình.  Im lặng theo triết lý Phật giáo là “tỉnh lặng như chánh pháp”, nghĩa là tâm thức vẫn hoạt động nhưng tự mình hướng cho tâm thức quay về nẻo thiện, tránh nỗi đau và tìm sự an lạc.
Bây giờ hãy đi vào thế giới “Im Lặng” của Xuân Ly băng:

                 Dáng ngọc lượn về trong giấc êm
                 Nhẹ tựa hoa bay chốn nguyệt thiềm
                 Đường vào im lặng mê ly quá
                 Lót toàn tơ lụa cõi thần tiên  
   

Thứ Ba, 28 tháng 3, 2017

ĐỌC “TÔI NẰM XUỐNG”, THƠ XUÂN LY BĂNG - Bình thơ của Châu Thạch


               
                           Châu Thạch

          ĐỌC “TÔI NẰM XUỐNG”, THƠ XUÂN LY BĂNG 
         
Một trăm bài thơ nói về sự chết thì một trăm bài thơ bi quan, cho dầu có bài thơ nói đến sự phiêu diêu miền cực lạc, hoà nhập với trăng sao nhưng lại xem thế gian là nơi đầy đau buồn mà mình vừa trút bỏ. Lần đầu tiên tôi đọc một bài thơ diễn tả cõi sống và cõi chết đều tràn lan niềm vui. Nhà thơ Xuân Ly Băng đã siêu thoát ngay tại thế gian nầy trong bài thơ “Tôi nằm Xuống”, một bài thơ nói về sự chết mà không có tiếng chuông báo tử, không có tiếng mõ cầu siêu, không có tiếng khóc thút thít nhưng cả thế gian có ánh sáng, có màu sắc, có âm thanh rộn ràng, tích cực và tươi thắm, khiến cho người nằm xuống như khởi hành một chuyến viễn du đầy hạnh phúc tại nơi đi và đầy nguồn vui tại nơi đến.
 Bài thơ có 13 khổ thơ, mỗi khổ đều có cụm từ “Tôi nằm xuống” ở mỗi câu đầu. Lần lượt 13 câu đầu của mỗi khổ thơ như sau:

     - Tôi nằm xuống, quả đất vẫn quay đều
     - Tôi nằm xuống, hoa vẫn nở bốn mùa
     - Tôi nằm xuống, vẫn tiếng hót chim trời
     - Tôi nằm xuống màu, biển xanh cứ xanh
     - Tôi nằm xuống Hòn bà vẫn hiên ngang
     - Tôi nằm xuống, vẫn cuồn cuộn dòng sông
     - Tôi nằm xuống, lịch sử cứ vận hành
     - Tôi nằm xuống con trẻ cư sinh ra
     - Tôi nằm xuông vẫn chảy dòng sông Dinh
     - Tôi nằm xuống vẫn uốn khúc Li Li
     - Tôi nằm xuống chuông vẫn vọng thánh đường
     - Tôi nằm xuống có ai khóc thương tôi?
     - Tôi nằm xuống cuộc đời vẫn cứ đi

Thứ Tư, 1 tháng 3, 2017

QUAN HOÀI - Xuân Ly Băng, La Thụy


                

Ôi! Đêm Bê - lem rạng ngời tinh tú, các tầng trời vang vọng tiếng hoan ca. Nhưng hỡi ôi! Sao chiều Núi Sọ lại buồn đau chất ngất? Mặt đất thảm sầu run rẩy, như sụp nứt theo hố huyệt bi thương. Chúa ơi! Lòng con lịm tím “quan hoài


         
                                 Thơ: Xuân Ly Băng.
                                 Giọng ngâm: La Thụy.


                                  QUAN HOÀI

                   Đây Bê - lem nhắn về chiều Núi Sọ
                   Vươn tay dài riết chặt lấy tình thương…
                   Tình một trời bát ngát tựa thiên hương,
                   Thu gọn lại? đành thở dài bất lực!

                   Bê - lem sầu… trăng sao ngồi thổn thức
                   Ước một giờ vạn kỷ có như không!
                   Khi sương đêm run rẩy trên cánh đồng,
                   Còn nghe thấy cung buồn hoa cỏ dại…

                   Sầu Núi Sọ từ bao năm tê tái,
                   Vỡ ngọc rồi luyến tiếc bạc đầu non!
                   Ai qua đồi vào những buổi hoàng hôn
                   Nghe tiếng khóc rên từng hòn đá nhỏ!

                   Bê - lem ơi! Tím chiều lên Núi  Sọ
                   Hỏi ân tình còn chút nữa dư hương
                   Đá lạnh lùng không đáp nữa ca thương,
                   Bên sọ trắng từng chồng cao ngất nghểu!

                   Và Núi Sọ bao đêm trường hắt héo
                   Cổ quan hoài nghiêng xuống hỏi Bê - lem
                   Sáng tìm trời còn giữ nữa không em
                   Sao khuya ấy có khi nào xuất hiện?

                   Vòng trời đất đã hơn một lần biến chuyển
                   Nhạc ân tình trên tháp trắng reo cao…
                   Đêm lẫn chiều không với được vì sao
                   Đang thiêu đốt đến tận cùng thiên địa

                                                XUÂN LY BĂNG

Chủ Nhật, 15 tháng 1, 2017

TÔI NẰM XUỐNG - Thơ Xuân Ly Băng


       


         TÔI NẰM XUỐNG

         Tôi nằm xuống quả đất vẫn quay đều.
         Mặt trời lên xuống, mỗi sáng chiều.
         Trăng tròn trăng khuyết, theo ngày tháng.
         Lãng đãng mây trời gió đìu hiu.

         Tôi nằm xuống, hoa vẫn nở bốn mùa.
         Ngát tỏa hương trời, theo gió đưa.
         Rực rỡ bướm tiên, phô màu sắc.
         Sau trời đổ nắng, trời lại mưa.

         Tôi nằm xuống, vẫn tiếng hót chim trời.
         Nhí nhảnh trên cành, mỗi sáng mai.
         Sương đọng cành khuya, như giàn ngọc.
         Tí tách trong vườn, từng giọt rơi.

         Tôi nằm xuống, màu biển xanh cứ xanh.
         Trăm muôn đợt sóng, vẫn tung hoành.
         Thủy triều lên xuống, là con nước.
         Dã tràng xe cát, vẫn đều nhanh.

         Tôi nằm xuống Hòn Bà vẫn hiên ngang.
         Đội trời đạp nước, giữa đại dương.
         Núi Cú trầm hùng nhìn âu yếm.
         Một vùng Bình Thuận một Hàm Tân.

         Tôi nằm xuống, vẫn cuồn cuộn dòng sông.
         Dẫn nước bao la, tưới ruộng đồng.
         Núi rừng còn đó, cây xanh biếc.
         Quang cảnh thiên nhiên đẹp lạ lùng.

         Tôi nằm xuống, lịch sử cứ vận hành.
         Hết hòa bình thời lại đến chiến tranh.
         Ngai tòa sụp đổ, ngai tòa dựng.
         Lãnh thổ theo thời đổi lằn ranh.

         Tôi nằm xuống con trẻ cứ sinh ra.
         Đẩy về đất lạnh lớp người già.
         Hỗn loạn tiếng cười chen tiếng khóc.
         Xe tang đụng độ với xe hoa.

         Tôi nằm xuống vẫn chảy dòng sông Dinh.
         Bãi bến nhấp nhô lắm thuyền mành.
         Phố thị La Gi thừa tấp nập.
         Màu sắc âm thanh đủ loại hình.

         Tôi nằm xuống vẫn uốn khúc Li Li.
         Nối vùng Tân thiện với La Gi.
         Gió mát bốn mùa lâng lâng thổi.
         Đàn cò bay đến lại bay đi.

         Tôi nằm xuống chuông vẫn vọng thánh đường.
         Mỗi ngày hai buổi sáng chiều buông.
         Chuông chùa Quảng Đức thỉnh đêm lạnh.
         Gọi về cõi đạo, khách bốn phương.

          Tôi nằm xuống có ai khóc thương tôi ?
          Không khóc thì thiếu, khóc thừa thôi !
          Thương xót làm chi, lộ trình ấy.
          Mọi người sớm muộn phải qua rồi !

          Tôi nằm xuống cuộc đời vẫn cứ đi.
          Tôi có hay không ? chẳng hệ gì.
          Cái có của tôi: là Đức Mến .
          Về cõi Vĩnh Hằng dẫn tôi đi.

                               Xuân Ly Băng

Thứ Tư, 10 tháng 2, 2016

VIDEO CLIP "RAY RỨT MÙA XUÂN" - Thơ Xuân Ly Băng


            
             Nhà thơ Xuân Ly Băng

Trong nắng đẹp ngày xuân hòa bình hôm nay, chạnh nhớ lại mùa xuân ly tán trong chiến tranh tang tóc của đất nước một thời phân chia, ai mà không chao động cõi lòng, rưng rưng cảm xúc cho non sông bị tàn phá , ruộng nương nhà cửa bị bom đạn cày xới, thấm đẫm máu người. Sinh ly tử biệt sầu dâng! Càng mũi lòng rỏ lệ cho nỗi lòng của người con xa xứ, biệt bóng quê nhà, đau đáu dõi trông về Đất Mẹ bên kia giới tuyến, trĩu nặng khối tình,“ray rứt mùa xuân”.  Xin giới thiệu video clip RAY RỨT MÙA XUÂN. Thơ của Xuân Ly Băng tức Đức Ông  LM Goan Baotixita Lê Xuân Hoa cảm tác từ đầu thập niên 1960.  


      

       RAY RỨT MÙA XUÂN

       Đường về mỏi cánh chim bay
       Còn xa hút lắm núi mây… hỡi trời!
       Ta buồn từ độ đôi mươi,
       Mùa thu năm ấy lá rơi phũ phàng…
       Xa quê trong một chiều vàng,
       Bờ tre bến nước xóm làng đìu hiu
       Nghĩ thôi một sớm một chiều,
       Con đò tìm được bến yêu mà về…
       Ngờ đâu biền biệt sơn khê,
       Nhìn mây phương bắc mà tê tái lòng! 
       Mỗi năm một độ mùa đông,
       Mười bảy năm ròng lá rụng hoa rơi…
       Mai nay xuân đã đến rồi,
       Cành mai lại nở sáng ngời hoa mai…
       Nhìn hoa hồn lạnh u hoài,
       Nhớ cành đào cũ ở ngoài quê xưa…
       Đau lòng sớm khổ chiều trưa…
       Biết mấy cho vừa thương nhớ cố hương!
       Ai gây nên nỗi đoạn trường?
       Ai làm nên cảnh nhiễu nhương sơn hà?
       Cho mùa xuân giết mùa hoa,
       Cành mai chích máu trong ta cành đào!
       Nửa đời khổ chuyện binh đao,
       Máu sông xương núi dâng cao ngập trời!
       Thương dân thương nước ngậm ngùi
       Thương người chiến sĩ dập vùi sơn khê!
       Mưa ngàn gió núi lê thê…
       Ngày đi thì có ngày về thì không!
       Mẹ quê đau khổ tràn lòng
       Còn đâu nước mắt để hòng thở than!
       Dân lành bao kẻ chết oan,
       Đồng khô, suối nước, mép ngàn phơi thây!
       Thương người quả phụ hao gầy,
       Tang chồng chưa mãn lại ngày tang con!
       Khăn sô phủ trắng linh hồn,
       Còn đâu máu hận mà hờn chiến tranh!
       Tội tình gì mái đầu xanh?
       Mẹ nào còn sữa mà giành em ơi!
       Xuân sang thương cảm bời bời…
       Nhìn cành mai nở đầy trời hoa mai!
       Mà hoa có biết lòng ai?

                                  Xuân Ly Băng  

Thứ Sáu, 1 tháng 5, 2015

MỘT MẢNG CHIỀU - Xuân Ly Băng, Tuấn Kim, Hoàng Thuý


                        
                                      Nhà thơ Xuân Ly Băng

Có lẽ Xuân Ly Băng là nhà thơ công giáo được biết đến nhiều nhất sau Hàn Mặc Tử. Xin giới thiệu bài thơ MỘT MẢNG CHIỀU của nhà thơ Xuân Ly Băng (tức Đức Ông Linh Mục J.B. Lê XuânHoa):

Từ cảnh chiều tà êm ả, thanh bình với khói lam chiều lờ lững toả trên mái tranh nghèo cùng với tiếng tiêu xa vắng của chú mục đồng đang ngất ngưởng trên lưng trâu chậm bước trở về thôn vắng, đến cảnh chiều tinh khiết, thanh thoát theo tiếng sáo diều vi vu của đất trời giao hội "mùa xuân giữa mùa thu". Một mảng chiều mà hồn người cảm thức được hạnh phúc tuyệt trần trong "bầu trời giăng mắc lưới tình yêu" với hồng ân bao la của Thiên Chúa luôn tuôn chảy dạt dào...




























                       Thơ: Xuân Ly Băng.
                       Nhạc: Tuấn Kim.
                       Tiếng hát: Hoàng Thuý.


      MỘT MẢNG CHIỀU

      1.
      Mẹ cho con một mảng chiều
      Có mây giăng tím chở nhiều nhớ nhung
      Có đàn sáo lượn bên song
      Lưng trâu có chú mục đồng thổi tiêu
      Hoàng hôn lá rụng thật nhiề
      Khói lam tỏa nhạt xóm nghèo bơ vơ
      Mẹ cho con một trời thơ
      Trong chuông nhật một nhà thờ xa xa.

      2.
      Mẹ cho con thêm một mảng chiều
      Có tên của Mẹ trên trời yêu
      Trong mây ngũ sắc in hình Chúa
      Có nhạc thiên đàng trong tiếng tiêu
      Mẹ cho con thêm một mảng chiều
          Có tà áo Mẹ đẹp trời yêu
          Có mây lộng lẫy gối chân ngọc
          Bên Mẹ sao trời lượn phiêu diêu
          Mẹ ban cho con một mảng chiều
          Bầu trời giăng mắc lưới tình yêu
          Cho người nhân thế cảm nhận được
          Lòng Chúa yêu họ biết bao nhiêu.

          3.
          Mẹ ban cho con một mảng chiều
          Đẹp như hạt ngọc mắt người yêu
          Trong như suối nhạc thơm vườn ngự
          Với Mẹ nữa là thật phong nhiêu
          Mẹ cho con thêm một mảng chiều
          Đẹp như xuân đến giữa trời yêu
          Có hoa nở rộ vườn thơm ngát
          Có bướm vàng giỡn nắng đìu hiu
          Mẹ cho con thêm một mảng chiều
          Có nhạc mưa buồn phổ cành tiêu
          Như lời tình tự trái tim Mẹ
          Nhắc nhở con rằng hãy mến yêu.

          4.
          Mẹ cho con một mảng chiều
          Có mây giăng thấp chở nhiều nhớ nhung
          Có đò đưa khách sang sông
          Có mưa gió giữa một vùng hoàng hôn
          Mẹ cho con một mảng chiều
          Bên tòa Đức Mẹ rụng nhiều lá khô
          Có đoàn em bé bi bô
          Đua nhau lượm lá đốt cho sạch vườn
          Tòa cao con thấy Mẹ buồn.

          5.
          Mẹ cho con thêm một mảng chiều
          Có bài hòa tấu giữa cô lieu
          Lời ca óng chuốt bay như ngọc
          Vun vút lên trời một cõi yêu
          Mẹ cho con một mảng chiều
          Lá hoa không rụng mặc nhiều gió mưa
          Con sông vắng tiếng đò đưa
          Chiều mưa ngâu, báo thay mùa Mẹ ơi!
          Mẹ cho con thêm một mảng chiều
          Mặt trời lưu luyến mặt trăng yêu
          Bên thì đỏ ửng bên xanh xám
          Phút giây giã biệt… gió đìu hiu.
          Mẹ cho con một mảng chiều
          Mặt hồ thu nở thật nhiều hoa sen
          Trông hoa mà nhớ gót tiên
          Dấu hài chân Mẹ ở miền trăng sao
          Mẹ cho con một mảng chiều
          Trời cao vun vút sáo diểu vi vu
          Một mùa xuân giữa mùa thu
          Chân trời cũ ấy xa mờ Mẹ ơi!

                             Xuân Ly Băng

Chủ Nhật, 21 tháng 12, 2014

NOEL KHÔNG CÓ CHÚA - Thơ Xuân Ly Băng


Có lẽ Xuân Ly Băng là nhà thơ công giáo được người yêu thơ biết đến nhiều nhất sau Hàn Mặc Tử. Mùa Giáng sinh, xin mời đọc bài thơ "NOEL KHÔNG CÓ CHÚA" của nhà thơ XUÂN LY BĂNG (tức Đức Ông Linh Mục J.B. Lê Xuân Hoa) 


     
            Nhà thơ Xuân Ly Băng


      NOEL KHÔNG CÓ CHÚA 

      NOEL !
      Chúa đâu ở trong đền thờ 
      Ngài đang nằm nơi cổng đền thánh 
      Cao quá đối với Ngài 
      Vì Ngài không bằng viên đá thấp nhất 
      Sang quá đối với Ngài 
      Vì tất cả Ngài 
      Giá  không bằng vòng xích sắt
      Đẹp quá đối với Ngài 
      Vì da dẻ Ngài nhăn nheo
      Không được mịn màng như màu sơn Bạch Tuyết

      NOEL:
      Chúa đâu ở đền thờ
      Ngài đang nằm trên hè phố
      Mưa gió bơ vơ
      Nghe nhạc rượu say sưa
      Và tiếng ly chén chạm nhau loảng xoảng
      Ở một tầng lầu cao trên đầu Ngài
      Làm Ngài tưởng nhớ
      Hình ảnh một đống rác nham nhở
      Ở ngoại ô
      Và Ngài bị đánh vì mẫu xương khô

      NOEL:
      Chúa đâu ở đền thờ
      Ngài ở trong tay một thiếu phụ
      Tím bầm như miếng thịt trâu
      Lạc lõng giữa đêm trường phố thị
      Khi đại lộ lên ánh đèn nâu
      Mẹ Ngài không tìm ra lối thoát
      Đặt Ngài trên cống rảnh tanh hôi
      Rồi bà biến mất

      NOEL:
      Chúa đâu ở trong hang đá
      Ngài đang quỳ đó
      Ở dưới đáy đền thờ
      Bên anh và bên tôi
      Ngài đã già cả
      Rét run quần áo tơi tả
      Ngài đang lo chốc nữa lễ hết rồi
      Chống gậy lối nào cho xe người ta đừng tuôn ngã
      Và đứa cháu thức dậy đòi quà
      Biết lấy gì cho nó

      NOEL:
      Chúa đâu ở trong hang đá
      Ngài đang úp mặt nơi nghĩa trang
      Dưới chân Thánh Giá
      Khi chiều buông
      Khóc thét
      Nỏ cần ai nghe
      Vì chỉ một người nghe thì đã chết rồi
      Còn lại bảy đứa bé mồ côi 
      Sau một phát súng nổ

      NOEL:
      Chúa đâu ở trong hang đá 
      Ngài đang chống nạng đi trên vỉa hè 
      Lê la kiếp sống 
      Mải nghe nhạc khúc hoà bình
      Hay Ngài đang nằm dài trên chõng
      Mỗi chuyển dịch đều nhờ đứa con côi
      Mẹ nó sang sông hơn một mùa thu rồi
      Nhìn tường nhà thương phế binh màu trắng
      Thấy trắng cả cuộc đời
      Cố gắng giữ nụ cười
      Vì không khóc được nữa

      NOEL:
      Chúa đâu ở đền thờ
      Ngài cũng không ở nơi hang đá
      Ngài chen chúc trong xóm nhà lá
      Hay lác đác dưới gầm cầu
      Hay đội nón mê lặn lội dưới bùn sâu
      Hay vác súng nặng hơn người đi lang thang giữa trời mưa gió 
      Chịu đựng thật nhiều
      Những mảnh đời không căn cước

      NOEL ! 
      Chúa đâu ở trong đền thờ 
      Ngài cũng không ở trong hang đá 
      Nếu không gặp Ngài trong tối tăm
      Chẳng bao giờ thấy Ngài trong ánh sáng
      Nếu không gặp Ngài trong nghèo khổ 
      Chẳng bao giờ thấy Ngài trong cao sang 
      Nếu không gặp Ngài ở dưới đất 
      Chẳng bao giờ thấy Ngài cõi Thiên Đàng

      NOEL !
      Chúa đâu ở trong đền thờ 
      Ngài cũng không ở trong hang đá 
      Ta tìm Ngài và muôn năm không gặp Ngài 
      Nếu lòng ta không mở 
      Cho những ai thiếu ánh sáng mặt trời 
      Lây lất trong vũng đời u thảm
      Của một xã hội thừa súng đạn và thiếu bánh cơm.

                                                   XUÂN LY BĂNG


     Mời click chuột trực tiếp vào đường link sau để đọc thêm :

     http://www.art2all.net/tho/lathuy/camnhan_noelkhongcochua.htm

Thứ Hai, 6 tháng 1, 2014

HÁI HOA TÌNH YÊU - Xuân Ly Băng, Thanh Chương

    Người Yêu trong mây trời, Người Yêu trong ngọn gió, Người Yêu trong hoa rơi, Người Yêu trong lá đổ, Người Yêu trong tiếng chim ... Vâng, Người Yêu hiển hiện muôn nơi, Người Yêu chan hoà trong vạn vật thắm dệt tình thơ... Hãy đi vào miền cô tịch để hái hoa tình yêu, để mặc tình em thoả thích tắm gội nơi nguồn yêu vô biên và say ngất trong mật ngọt của mạch tình vô lượng bởi Thiên Ân (Người Yêu là hình ảnh Thiên Chúa  hoá thân từ niềm xác tín của vị tu sĩ – nhà thơ Xuân Ly Băng).
       Mời thưởng thức  bản nhạc HÁI HOA TÌNH YÊU – thơ Xuân Ly Băng do Thanh Chương phổ nhạc và Hoàng Thuý trình bày

       

       HÁI HOA TÌNH YÊU

       Đi vào miền cô tịch
       Hái bông hoa tình yêu
       Lượm những viên ngọc bích
       Có khắc tên người yêu
       Người yêu trên mây trời
       Dù ta không thấy rõ
       Người yêu trong ngọn gió
       Dù chẳng động cành cây
       Người yêu trong tiếng chim
       Dù chim bay về núi
       Em chẳng phải đi tìm

       Hơi người còn nóng hổi
       Người yêu trong hoa rơi
       Người yêu trong lá đổ
       Người yêu dưới chân trời
       Người yêu trong cửa sổ
       Hãy vào miền cô tịch
       Hái bông hoa tình yêu
       Mặc tình em thỏa thích
       Chỉ có yêu và yêu.

              XUÂN LY BĂNG
       (Trích Có một vườn thơ đạo, tập 2, trang 176-177)

Thứ Hai, 30 tháng 12, 2013

IM LẶNG - THƠ : XUÂN LY BĂNG - DIỄN NGÂM : LA THUỴ


       Có lẽ Xuân Ly Băng là nhà thơ công giáo được người yêu thơ biết đến nhiều nhất, sau Hàn Mặc Tử. Xin giới thiệu bài thơ IM LẶNG của nhà thơ Xuân Ly Băng (tức Đức Ông Linh Mục J.B.Lê Xuân Hoa).
       Đúng là cảm xúc của  một thi nhân, trong khi dâng niềm kính mộ đến NỮ VƯƠNG THIÊN ĐÀNG, nhà thơ Xuân Ly Băng vẫn "Hồn mộng Trang Sinh say hương sắc / Tắm sáng nhạc tươi trổi chan hoà" và vẫn để trí tưởng đến "Một mùa thi nhạc ửng hồng lên / Dương cầm nức nở Beethoven / Khóc tiếng chèo khua sông Xích Bích / Thương cảm Ly Tao hồn Khuất Nguyên".   




                                                       

                Thơ: Xuân Ly Băng
                Giọng ngâm: La Thuỵ


     IM LẶNG

     Dáng ngọc lượn về trong giấc êm
     Nhẹ tựa hoa bay chốn nguyệt thiềm
     Đường vào im lặng mê ly quá
     Lót toàn tơ lụa cõi thần tiên

     Trăng sao lịm ngủ từ muôn năm
     Nhạc hội xuân nào cũng lặng câm
     Mà đây sáng quá! Đây sáng quá!
     Dào dạt cung êm vạn nguyệt cầm

     Đường vào chẳng thấy một cành hoa
     Không cánh chim trời diệu vợi ca
     Hồn mộng Trang Sinh say hương sắc
     Tắm sáng nhạc tươi trổi chan hoà

     Mặt suối trăng sao sáng một vùng
     Đào hoa nép bóng liễu rung rung
     Đôi con bạch yến đu cành trúc
     Ngắm dáng nai tơ dưới cội tùng

     Phượng trắng lên trời bay rất cao
     Mây xếp tàn che mõ trăng sao
     Ngọc rụng vàng rơi miền nhân thế
     Bọc lụa bàn tay hứng ngọt ngào.

     Một mùa thi nhạc ửng hồng lên
     Dương cầm nức nở Beethoven
     Khóc tiếng chèo khua sông Xích Bích
     Thương cảm Ly Tao hồn Khuất Nguyên.

     Xuất hiện tiên tri hát từ hoa
     Treo đàn dương liễu tuyết sương pha
     Huyết lệ sông dâng hờn ai oán
     Vui chi mà nẩy khúc hoan ca?

     Đêm tối qua đi một trời hồng
     Bóng người Trinh Nữ hiện trên không
     Ngàn muôn tinh đẩu lao xao cả
     Và thơ và nhạc hoá ra không

     Một vị Cứu Tinh đã ra đời
     Run tờ lịch sử xếp làm đôi
     Vũ trụ lại hồn qua đêm trắng
     Và thần hy vọng đã lên ngôi.

     Khóc sướng nhạc hồn vạn cỏ cây
     Nhựa sống tràn trề khắp đó đây
     Hương mùa đạo hạnh thơm phưng phức
     Có chết cũng đành, phải không bây?

     Sóng bạc dâng lên giữa biển chiều
     Đưa hồn về tận bến phiêu diêu
     Khoang thuyền đầy ắp trân châu cả
     Dáng ngọc giơ tay vẫy yêu kiều.

     Suối tóc tơ hồng rất dịu dàng
     Mỉm cười Mẹ bảo: mùa xuân sang
     Hái thơ con hái miền im lặng
     Im lặng, con ơi, là tuổi vàng.

                           Xuân Ly Băng

Thứ Hai, 16 tháng 12, 2013

CẢM NHẬN VỀ MỘT BÀI THƠ LẠ: “NOEL KHÔNG CÓ CHÚA” - Thơ Xuân Ly Băng


         

  Mùa Giáng sinh, mời đọc bài thơ "NOEL KHÔNG CÓ CHÚA" của nhà thơ XUÂN LY BĂNG (tức Đức Ông Linh Mục J.B. Lê Xuân Hoa) qua cảm nhận của La Thuỵ

     CẢM NHẬN VỀ MỘT BÀI THƠ LẠ: 
                                                   “NOEL KHÔNG CÓ CHÚA”
                                                                   (Thơ Xuân Ly Băng)

    Theo hơi gió bấc gờn gợn thổi, vạn vật đều co ro run rẩy trong cơn giá buốt mùa đông. Nhưng lạ thay, hồn người không rét cóng theo thời tiết, trái lại như rộn ràng bừng ấm hẳn lên : Noel lại về! Khắp nơi, các xứ đạo hân hoan tưng bừng chuẩn bị đón mừng ngày Chúa giáng thế : Thánh đường được trang hoàng lộng lẫy, những máng cỏ hang lừa được dựng lên khắp mọi phố, nhạc giáng sinh thánh thót vang vang, nhà nhà giăng đèn kết hoa, người người mừng vui rạng rỡ. Hòa trong niềm vui lớn ấy, tôi cũng say sưa đón Noel qua những trang kinh sách, qua từng lời thơ ý nhạc ca tụng tôn vinh Chúa.

Thứ Ba, 14 tháng 2, 2012

ĐẾN VỚI BÀI THƠ HAY “LA VANG ĐẤT MẸ” CỦA NHÀ THƠ XUÂN LY BĂNG

   

      Tập sách NHÀ THƠ XUÂN LY BĂNG CUỘC ĐỜI VÀ TÁC PHẨM do L.M. Nguyễn Thiên Cung và nhà thơ Trần Vạn Giã sưu tầm, tuyển chọn, biên soạn (Phương Đông xuất bản - 2011), có đăng một bài của mình viết từ năm 1999 dưới tên Ngô Minh (trang 201 - trang 207). Được tặng sách nhân ngày ra mắt (ngày 13/02/2012, tại khuôn viên nhà thờ Dòng Chúa Cứu Thế - 37 Kỳ Đồng  - Quận 3 - TP HCM), mình đăng tải lại bài viết này, có bổ sung thêm gần như toàn văn bài thơ THA LA XÓM ĐẠO của nhà thơ Vũ Anh Khanh, đồng thời chỉnh lại tên tác giả là La Thụy để khỏi bị nhầm lẫn bút hiệu cũ của mình với nhà văn Ngô Minh trong Hội Nhà Văn Việt Nam.
  
              


         ĐẾN VỚI BÀI THƠ HAY “LA VANG ĐẤT MẸ” 
                    CỦA NHÀ THƠ XUÂN LY BĂNG

        Từ thời còn là học sinh, tôi đã rất đỗi mê say khi đọc bài thơ Tha La Xóm Đạo của nhà thơ Vũ Anh Khanh - Bài thơ viết về một xóm đạo thanh bình, êm ả đẹp như mơ bị giặc Pháp tàn phá gây tang tóc - Trước cảnh quốc phá gia vong, từng người dân Tha La đã bỏ lại tất cả ra đi, cầm vũ khí chống giặc thù cho quê hương trở lại hồi sinh. Thật hạnh phúc cho tôi, khi tìm lại được cảm giác ngất ngây, mê say ấy khi đọc bài thơ La Vang Đất Mẹ của nhà thơ Xuân Ly Băng (in trong tập “Kinh Sầu Trên Quê Hương”).
       Cũng bằng một thể thơ trường thiên phá thể, cùng bằng một chất giọng tự sự, cùng bằng những nhịp điệu bi tráng khi khoan khi nhặt, La Vang Đất Mẹ cùng Tha La Xóm Đạo của hai nhà thơ Xuân Ly Băng và Vũ Anh Khanh đã làm cho cảm xúc, tâm tình của người đọc như tan hòa, đồng nhất cùng giọng thơ kể đượm tình: khi bâng khuâng man mác, khi ứa lệ thương đau hoặc khi rộn rã hoan ca theo từng diễn biến sự kiện. Có lẽ do sống cùng thời với nhau nên chắc hai nhà thơ đã có sự đồng cảm và giao thoa trong nghệ thuật thi ca với nhau.
       Tuy nhiên, do không gian và thời gian cảm tác khác nhau, do bối cảnh lịch sử của hai câu chuyện khác nhau, nhất là do cảm quan và góc nhìn hai tác giả của hai bài thơ nói trên khác nhau, nên nội dung và kết cấu của hai nhà thơ thật khác biệt nhau.
       Là người khách qua đường, Vũ Anh Khanh đã ngây ngất trước vẻ đẹp thuần khiết, an bình của xóm đạo Tha La nên đã để cảm xúc trào tuôn:  

        Đây Tha La xóm đạo

        Có trái ngọt cây lành
        Tôi về thăm một dạo….
        Giữa mùa nắng vàng hanh

       Vì thế tác giả đã thực sự uất nghẹn, khi lần trở lại Tha La, nhìn thấy xóm đạo tang tóc điêu linh trong khói lửa chiến tranh do giặc Pháp gây nên. Xóm đạo Tha La lúc này hiện lên thật bi thương qua những vần thơ gợi cảm xúc mạnh: 


       Ngậm ngùi, Tha La bảo:

       Đây rừng xanh, rừng xanh,
       Bụi đùn quanh ngõ vắng,
       Khói đùn quanh nóc tranh,
       Gió đùn quanh mây trắng
       Và lửa loạn xây thành.
       Viễn khách ơi! Hãy dừng chân cho hỏi
       Nắng hạ vàng ngàn hoa gạo rưng rưng
       Đây Tha La, một xóm đạo ven rừng.
       Có trái ngọt, cây lành im bóng lá,
       Con đường đỏ bụi phủ mờ gót lạ
       Ngày êm êm lòng viễn khách bơ vơ!
       Về chi đây! Khách hỡi! Có ai chờ
       Ai đưa đón?
       Xin thưa, tôi lạc bước!
       Không là duyên, không là bèo kiếp trước,
       Không có ai chờ, đưa đón tôi đâu!
       Rồi quạnh hiu, khách lặng lẽ cúi đầu,
       Tìm hoa rụng lạc loài trên vệ cỏ.
       Nghìn cánh hoa bay ngẩn ngơ trong gió
       Gạo rưng rưng, nghìn hoa máu rưng rưng.
       Nhìn hoa rơi, lòng khách bỗng bâng khuâng
       Tha La hỏi: - Khách buồn nơi đây vắng?
       - Không, tôi buồn vì mây trời đây trắng!
       - Và khách buồn vì tiếng gió đang hờn?
       Khách nhẹ cười, nghe gió nổi từng cơn.
       Gió vun vút, gió rợn rùng, gió rít,
       Bỗng đâu đây vẳng véo von tiếng địch
       - Thôi hết rồi! Còn chi nữa Tha La!
       Bao người đi thề chẳng trở lại nhà
       Nay đã chết giữa chiến trường ly loạn!
       Tiếng địch càng cao, não nùng ai oán
       Buồn trưa trưa, lây lất buồn trưa trưa
       Buồn xưa xưa, ngây ngất buồn xưa xưa
       Lòng viễn khách bỗng dưng tê tái lạnh
       Khách rùng mình, ngẩn ngơ người hiu quạnh
       - Thôi hết rồi! Còn chi nữa Tha La !

       Nhưng là lương dân ngoại đạo, là chiến sĩ Vệ quốc nên Vũ Anh Khanh thật dễ dàng khi viết:


         Lạy Đức Thánh Cha

         Lạy Đức Thánh Mẹ
         Lạy Đức Thánh Thần
         Chúng con xin về cõi tục để làm dâ
         Rồi ... cởi áo tu
         Rồi... xếp kinh cầu nguyện
         Thênh thang nhẹ bước về trần

       Chắc gì người dân xóm đạo Tha La thanh thản “nhẹ bước về trần”? Không! Để làm tròn trách nhiệm con dân thời chiến, họ ắt hẳn quặn lòng đớn đau khi từ giã mọi điều yêu thương: gia đình, cây đa, bến nước, xóm làng quê hương… và chắc chắn họ càng “nặng trĩu” cõi lòng hơn khi phải tạm gác công việc thiêng liêng sớm tối: “tiếng kinh cầu vang vọng” và “ơn tu nguyện hằng ngày”. Đúng, “quốc gia hưng vong, thất phu hữu trách”, không thể mặc cho giặc thù giày xéo quê hương, người dân Tha La cương quyết dứt áo ra đi “quyết tử cho tổ quốc quyết sinh”. Nhưng họ chỉ “từ giã” chứ không có “từ bỏ” vì “ra đi” chính là khởi điểm cho “quay về”. Vâng, họ mơ ngày về trên quê hương sạch bóng quân thù; xóm làng lại yên ả thanh bình trong trái ngọt cây lành, trong tiếng kinh cầu an lạc như thưở nào. Xa hơn nữa họ mơ ngày về miền Đất Hứa, chốn Vĩnh Hằng thân yêu cho Đời Sau mà tổ tiên loài người - ông Adam và bà Eva đã gạt nước mắt “ra đi” trước đây.

       Cho nên dù không còn mặc áo tu, không cầu kinh thường xuyên, chắc hẳn người dân Tha La vẫn mãi ấp ủ trong tim từng câu kinh nguyện thầm lặng. Có lẽ khi dùng cụm chữ “nhẹ bước về trần” nhà thơ Vũ Anh Khanh chỉ “cách điệu hóa” sự quyết tâm của người dân Tha La khi họ sẵn sàng lên đường đền nợ nước. “Tha La xóm đạo” được bắt đầu bằng hình ảnh mơ mộng của xóm Đạo thời bình và kết thúc bằng hình ảnh tang thương của xóm Đạo trong lửa loạn chiến tranh và những vần thơ hào khí ngút trời được bốc lên từ tận đáy tâm khảm của tác giả Vũ Anh Khanh:

        Đây mênh mông xóm đạo với rừng già

        Nắng lổ đổ rụng trên đầu viễn khách
        Khách bước nhẹ theo con đường đỏ quạch
        Gặp cụ già đang ngóng gió bâng khuâng
        Đang đón mây xa - Bỗng khách ngại ngần
        - Kính thưa cụ vì sao Tha La vắng?
        Cụ ngạo nghễ cười rung rinh râu trắng
        Nhẹ bảo chàng: “Em chẳng biết gì ư?
        Bao năm qua khói loạn phủ mịt mù
        Người nước Việt ra đi vì nước Việt
        Tha La vắng vì Tha La đã biết
        Thương giống nòi đất nước lầm than"
        Trời xa xanh, mây trắng nghẹn ngàn hang
        Ngày hiu quạnh: Hờ… ơ… ơ tiếng hát
        Tiếng hát rằng : Tha La giận mùa thu
        Tha La hận quốc thù
        Tha La hờn quốc biến
        Tha La hờn tiếng kiếm
        Não nùng chưa : Tha La nguyện hy sinh
        Ờ... Ơ... hơ... Có một đám Chiên lành
        Quỳ cạnh Chúa một chiều xưa lửa dậy
        Quỳ cạnh chúa, đám Chiên lành run rẩy:
        - Lạy đức Thánh Cha!
        Lạy đức Thánh Mẹ!
        Lạy đức Thánh Thần
        Chúng con xin về cõi tục để làm dân...
        Rồi... cởi trả áo tu,
        Rồi... xếp kinh cầu nguyện
        Rồi... nhẹ bước trở về trần...
        Viễn khách ơi ! Viễn khách ơi !
        Người hãy ngừng chân,
        Nghe Tha La kể, nhưng mà thôi khách nhé!
        Đất đã chuyển rung lòng bao thế hệ
        Trời Tha La vần vũ đám mây tang,
        Vui gì đâu mà tâm sự?
        Buồn làm chi cho bẽ bàng!
        Ờ... Ơ... Hơ...ờ... ơ hơ... Tiếng hát;
        Rung lành lạnh, ngân trầm đôi khúc nhạc,
        Buồn tênh tênh, não lòng lắm khách ơi!
        Tha La thương người viễn khách quá đi thôi!
                                     ***
        Khách ngoảnh mặt nghẹn ngào trông nắng đổ
        Nghe gió thổi như trùng dương sóng vỗ.
        Lá rừng cao vàng rụng lá rừng bay...
        Giờ khách đi . Tha La nhắn câu này :
        - Khi hết giặc, khách hãy về thăm nhé!
        Hãy về thăm xóm đạo
        Có trái ngọt cây lành
        Tha La dâng ngàn hoa gạo
        Và suối mát rừng xanh
        Xem đám Chiên hiền thương áo trắng
        Nghe trời đổi gió nhớ quanh quanh...

                                   (VŨ ANH KHANH)


       Ngược lại, La Vang Đất Mẹ , ngoài phần tả cảnh nên thơ ở phần dẫn nhập thì diễn biến câu chuyện khởi đầu là sự ly tán tha hương, là sự lưu vong tủi nhục của những người dân Chúa và kết thúc bằng những hình ảnh diễm ảo siêu huyền của một Thánh địa vang danh. Là thi sĩ công giáo nên Xuân Ly Băng đã viết về La Vang - nơi Đức Mẹ hiển linh cách đây hơn 200 năm - với tấc lòng bái vọng thành kính, nên La Vang Đất Mẹ có chất liệu thơ nghiêm cẩn, hoành tráng và mang tính sử thi hơn. Bài viết này chỉ xin nêu lên vài cảm nhận về bài thơ hay La Vang Đất Mẹ ít được phổ biến của nhà thơ Xuân Ly Băng.

       Vâng, xin hãy dọn mình để cùng thi sĩ Xuân Ly Băng thả hồn vào khung cảnh thơ mộng của miền Đất Thánh thiêng liêng trong nhạc điệu trầm bổng du dương và lời kể chuyện của cây lá xạc xào:

        Đây, La Vang, Thánh địa

        Dừng bước lại khách ơi
        Khách có nghe tiếng gió rít ở chân đồi!
        Lời kể lể rừng hoa sim lá rụng
        Khách có nghe nhạc thùy dương lồng lộng!
        Suối tre vàng theo gió chảy chiều mơ
        Khách có nghe sớm chiều chuông ca hát!
        Rất ngọt ngào ru tình mẹ, khách ơi!

       Nào ai biết rằng có được miền đất lành chim đậu hôm nay, những người dân Chúa đã phải trải qua bao gian truân khổ ải trong máu và nước mắt của một thời “sát tả” thương đau trên khúc ruột miền Trung đất Việt ai oán nỗi niềm, họ đã phải dắt dìu nhau lưu vong trên con đường vô định mông lung


        Có một thời

        (Chuyện gần hai thế kỷ)
        Khách ơi!
        Dừng chân tôi kể một lời khách nghe
        Truyền rằng: thuở ấy Sơn Khê
        Tương tàn cốt nhục tư bề gươm đao!
        Trách ai đồn chuyện tầm phào
        Buồn người nông nổi gây bao thương tình
        Thừa Thiên, Quảng Trị, Quảng Bình…
        Lệnh truyền sát tả, não tình dân con
        Xương trắng bãi, máu loang cồn,
        Xóm làng tan nát, Thánh đường tiêu ma !
        Đau lòng trẻ, khổ thân già
        Eo óc tiếng gà dắt díu nhau đi !
        Con đường vô định biết chi,
        Cây đa bến cộ biết khi nào về ?
        Nắng mưa sương gió dãi dề
        Ôm cây Thánh Giá lòng tê tái lòng !

       Ôi ! Biết bao nước mắt và máu đã tuôn đổ trên con đường lưu vong mờ mịt ấy, nhưng đoàn dân Chúa vẫn kiên trì nhẫn nại nhận lấy thử thách cam go, một lòng kiên trinh hướng về Thiên Chúa ngôi cao, họ đồng tâm thành khẩn dâng lên lời kinh nguyện trong suối lệ chan hòa tại La Vang - nơi tạm trú chân của bầy chiên phiêu bạt:


       Bỗng một hôm chiều rừng

       Âm u đàn gió lá
       Có đoàn người là lạ
       Thiểu não kéo về đây
       Trên trời có đám mây bay
       Đồi hoa sim tím hương bay ít nhiều
       Rồi từ đó chiều chiều
       Rồi từ đó đêm đêm…
       Rừng vang lên lời kinh nguyện
       Nhạc lên rung khí quyển
       Suối lệ chảy chan hoà
       Náo động cả gần xa
       La vang cùng sông núi!

       Lòng thành của đoàn dân Chúa làm cảm động đến trời cao, sự mầu nhiệm đã phát sinh: Đức Mẹ anh linh hiển thánh, ơn trọng thiêng liêng được ban phát, vỗ về:


       Một đêm kia, khách hỡi

       Có bà áo trắng hiển linh
       Huy hoàng bên một cỗ đình cành đa
       Tay tiên ẵm Chúa nõn nà
       Hào quang thiên sứ giãi ra một vùng …
       Miệng Bà ngọt ánh trăng trong
       “Các con ơi cứ vững lòng cậy trông
       Truân chuyên nhận lấy vui long
       Lời kinh Mẹ dạy đã ghi tấc vàng
       Ơn trời Mẹ sẽ trao ban
       Cho ai biết đến kêu van nơi này
       Các con bẻ lá vườn cây
       Đem về gia dụng thấy ngày diệu linh
       Dứt lời Bà mới biến hình
       Bâng khuâng gió tiễn hương trinh về trời

       La Vang, từ đây không còn là nơi hoang dại âm u đầy lam sơn chướng khí mà trở nên vùng đất thánh thiêng liêng phong cảnh hữu tình, được giáo hội tôn xưng là Vương cung Thánh đường cho toàn thể dân Chúa trên thế giới đến chiêm bái, ngưỡng vọng. Hằng năm, giáo lương trong cả nước (nhiều khi cả khách quốc tế nữa) tấp nập tìm về hành hương, miền Đất Thánh lại rộn rã hân hoan trong cuộc rước kiệu “Đức Mẹ La Vang” để mọi người cùng hợp lòng xưng tụng thánh danh Đức Mẹ sáng cả trên trời và dưới thế


        Rồi từ đó, khách ơi

        Đoàn di cư tị nạn!
        Lập nương rừng, đốn cây làm gỗ lán
        Xây dựng lại cuộc đời
        Ơn thiêng liêng đã lãnh bởi trời,
        Nguồn sinh lực hào hùng khôn xiết kể
        Non nước này là của riêng Đức Mẹ
        Danh tiếng đồn khắp núi sông gần xa
        Lộc trời xuống tựa sương sa
        Giáo lương tấp nập bao la hội về
        Rừng già chứng chuyện năm tê
        Đêm đêm trút lá nằm nghe ơn lành
        Đồi hoa sim tím trở mình
        Chiều mơ lại thấy hiển linh năm nào?
        Khách nhìn lòng thấy nao nao
        Dừng chân Thánh địa bước vào cửa thiêng
        Mênh mông nắng đẹp siêu huyền

                                  (XUÂN LY BĂNG)


     Bài thơ La Vang Đất Mẹ như là viên ngọc lấp lánh nhưng được cất kỹ, không được phổ biến nên ít ai biết để cùng chiêm ngưỡng vẻ đẹp quyến rũ của chất ngọc quý un đúc từ lòng sùng tín mộ đạo của Xuân Ly Băng - một thi sĩ công giáo tài hoa - thì thật là đáng tiếc.

                                                                                                                                                                                                   LA THỤY