Theo
nguồn tin của gia đình, qua con trai của ông là Đinh Kinh Hiệt, thi sĩ Tô Thùy
Yên, đã từ trần tại Houston vào lúc 9:15 PM ngày thứ Ba 21 tháng 5-2019, sau một
thời gian dưỡng bệnh tại một Rehab Center ở thành phố Houston, Texas, hưởng thọ
81 tuổi. Ông đã lâm vào trạng thái hôn mê từ ngày thứ Bảy 18 tháng 5 vừa qua.
Theo
bản tiểu sử trên Wikipedia, nhà thơ Tô Thùy Yên tên thật là Đinh Thành Tiên, đã
nổi tiếng từ thập niên 1950s tới nay.
Tô
Thùy Yên tên thật là Đinh Thành Tiên, sinh ngày 20 tháng 10 năm 1938 tại Gò Vấp.
Ông
bắt đầu có thơ đăng trên báo Đời Mới (thập niên 1950) trước khi xuất hiện và nổi
tiếng trên tạp chí Sáng Tạo. Tô Thùy Yên, Mai Thảo, Thanh Tâm Tuyền, cùng với
các họa sĩ Duy Thanh, Ngọc Dũng, Doãn Quốc Sỹ, Nguyễn Sỹ Tế, Trần Thanh Hiệp là
những người nòng cốt của nhóm Sáng tạo, một nhóm sáng tác đã từng được biết đến
với phong trào khai sinh "Thơ Tự Do" trên văn đàn Miền Nam vào thập
niên 1960. Ông là người miền Nam duy nhất trong nhóm Sáng tạo.
Tô
Thùy Yên cùng Bùi Giáng, Nguyễn Đức Sơn và Thanh Tâm Tuyền được giới văn nghệ xếp
vào “tứ trụ của thi ca miền Nam”
Xin
giới thiệu 3 bài thơ của thi sĩ Tô Thùy Yên: Ta Về, Trường Sa Hành và Chiều Trên
Phá Tam Giang
TA
VỀ
Tiếng biển lời rừng nao nức
giục
Ta về cho kịp độ xuân
sang.
Ta về – một bóng trên đường
lớn.
Thơ chẳng ai đề vạt áo
phai…
Sao vẫn nghe đau mềm phế
phủ?
Mười năm, đá cũng ngậm
ngùi thay.
Vĩnh biệt ta-mười-năm chết
dấp
Chốn rừng thiêng ỉm tiếng
nghìn thu.
Mười năm, mặt xạm soi khe
nước,
Ta hóa thân thành vượn cổ
sơ.
Ta về qua những truông
cùng phá,
Nếp trán nhăn đùa ngọn
gió may.
Ta ngẩn ngơ trông trời đất
cũ,
Nghe tàn cát bụi tháng
năm bay.
Chỉ có thế. Trời câm đất
nín.
Đời im lìm đóng váng xanh
xao.
Mười năm, thế giới già
trông thấy.
Đất bạc màu đi, đất bạc
màu…
Ta về như bóng chim qua
trễ
Cho vội vàng thêm gió cuối
mùa.
Ai đứng trông vời mây nước
đó,
Ngàn năm râu tóc bạc phơ
phơ.
Một đời được mấy điều
mong ước?
Núi lở sông bồi đã lắm
khi…
Lịch sử ngơi đi nhiều tiếng
động,
Mười năm, cổ lục đã ai
ghi?
Ta về cúi mái đầu sương
điểm,
Nghe nặng từ tâm lượng đất
trời.
Cám ơn hoa đã vì ta nở.
Thế giới vui từ mỗi lẻ
loi.
Tưởng tượng nhà nhà đang
mở cửa,
Làng ta, ngựa đá đã qua
sông,
Người đi như cá theo con
nước,
Trống ngũ liên nôn nả
gióng mừng.
Ta về như lá rơi về cội.
Bếp lửa nhân quần ấm tối
nay.
Chút rượu hồng đây, xin
rưới xuống,
Giải oan cho cuộc biển
dâu này.
Ta khóc tạ ơn đời máu chảy
Ruột mềm như đá dưới chân
ta.
Mười năm chớp bể mưa nguồn
đó,
Người thức nghe buồn tận
cõi xa.
Ta về như hạt sương trên
cỏ
Kết tụ sầu nhân thế chuyển
dời.
Bé bỏng cũng thì sinh, dị,
diệt.
Tội tình chi lắm nữa, người
ơi!
Quán dốc hơi thu lùa nỗi
nhớ.
Mười năm, người tỏ mặt
nhau đây.
Nước non ngàn dặm, bèo
mây hỡi,
Đành uống lưng thôi bát
nước mời.
Ta về như sợi tơ trời trắng
Chấp chới trôi buồn với nắng
hanh.
Ai gọi ai đi ngoài quãng
vắng?
Phải, ôi vàng đá nhắn
quan san?
Lời thề truyền kiếp còn
mang nặng
Nên mắc tình đời cởi chẳng
ra.
Ta nhớ người xa ngoài nỗi
nhớ.
Mười năm, ta vẫn cứ là
ta.
Ta về như tứ thơ xiêu tán
Trong cõi hoang đường trắng
lãng quên.
Nhà cũ, mừng còn nguyên
mái, vách.
Nhện giăng, khói ám, mối
xông nền.
Mọi thứ không còn ngăn nắp
cũ.
Nhà thương khó quá, sống
thờ ơ.
Giậu nghiêng, cổng đổ, thềm
um cỏ.
Khách cũ không còn, khách
mới thưa…
Ta về khai giải bùa
thiêng yểm.
Thức dậy đi nào, gỗ đá
ơi!
Hãy kể lại mười năm mộng
dữ.
Một lần kể lại để rồi
thôi.
Chiều nay, ta sẽ đi thơ
thẩn,
Thăm hỏi từng cây những nỗi
nhà.
Hoa bưởi, hoa tầm xuân có
nở?
Mười năm, cây có nhớ người
xa?
Ta về như đứa con phung
phá
Khánh kiệt đời trong cuộc
biển dâu.
Mười năm, con đã già như
vậy.
Huống mẹ cha, đèn sắp cạn
dầu…
Con gẫm lại đời con thất
bát,
Hứa trăm điều, một chẳng
làm nên.
Đời qua, lớp lớp tàn hư
huyễn.
Hạt lệ sương thầm khóc biến
thiên.
Ta về như tiếng kêu đồng
vọng.
Rau mác lên bờ đã trổ
bông.
Cho dẫu ngàn năm, em vẫn
đứng
Chờ anh như biển vẫn chờ
sông.
Ta gọi thời gian sau cánh
cửa.
Nỗi mừng ràn rụa mắt ai
sâu.
Ta nghe như máu ân tình
chảy
Từ kiếp xưa nào tưởng lạc
nhau.
Ta về dẫu phải đi chân đất
Khắp thế gian này để gặp
em.
Đau khổ riêng gì nơi gió
cát…
Hè nhà, bụi chuối thức
thâu đêm.
Cây bưởi xưa còn nhớ
trăng hoa.
Đêm chưa khuya lắm, hỡi
trăng tà!
Tình xưa như tuổi già
không ngủ,
Bước chạm khua từng nỗi
xót xa.
Ta về như giấc mơ thần bí
Tuổi nhỏ đi tìm những tối
vui.
Trăng sáng lưu hồn ta vết
phỏng.
Trọn đời, nỗi nhớ sáng
không nguôi.
Bé ơn, này những vui buồn
cũ,
Hãy sống, đương đầu với
lãng quên.
Con dế vẫn là con dế ấy,
Hát rong bờ cỏ, giọng
thân quen.
Ta về như nước tào khê chảy.
Tinh đẩu mười năm luống
nhạt mờ.
Thân thích những ai giờ
đã khuất?
Cõi đời nghe trống trải
hơn xưa.
Người chết đưa ta cùng xuống
mộ.
Đêm buồn, ai nữa đứng bờ
ao?
Khóc người, ta khóc ta rơi
rụng.
Tuổi hạc, ôi ngày một một
hao.
Ta về như bóng ma hờn tủi
Lục lại thời gian, kiếm
chính mình.
Ta nhặt mà thương từng phế
liệu
Như từng hài cốt sắp vô
danh.
Ngồi đây, nền cũ nhà
hương hỏa,
Đọc lại bài thơ buổi thiếu
thời.
Ai đó trong hồn ta thổn
thức?
Vầng trăng còn tiếc cuộc
rong chơi.
Ta về như hạc vàng thương
nhớ
Một thuở trần gian bay lướt
qua.
Ta tiếc đời ta sao hữu hạn,
Đành không trải hết được
lòng ta.
TÔ THÙY YÊN
7-1985
