SAU LŨY TRE LÀNG, SẮC HƯƠNG MÀU… NHỚ ! - Thơ Văn Thiên Tùng

    

SAU LŨY TRE LÀNG

Ta tìm lại con đường làng thoáng Hạ

Mỗi bước đi như nặng trĩu tấc lòng

Mỗi khúc quanh từng ngõ rẻ lòng vòng

Đâu đó thoảng… hương nồng mùi rạ mới

Cánh đồng vàng đang hồi vừa chín tới

Cọng rơm ôm từng chẽn lúa trĩu oằn

Là thành quả bao vất vả nhọc nhằn

Để có được ngày mùa như ý nguyện

Chút mùi quê… gió đồng ngai ngái quyện

Sớm Hạ bừng dần nhích ánh hừng lên

Chất bùn nồng hăng hắc ấy chẳng quên

Như món nợ… ân tình người với đất

Tuổi thơ với bao nỗi niềm chất ngất

Mỗi trưa hè đầu cuối xóm đùa chơi

Bày lắm trò từng nhóm một đã đời

Cò cò nhảy - gõ căng - nào đá dế…

Thắng hay thua đan xen đâu có dễ

Lại cãi nhau ầm ĩ dậy đường làng

Lắm bạn bè xóm dưới rủ nhau sang

Chơi ù mọi - trốn tìm… đồng ca hát …

Lũy tre làng xõa mình râm tỏa mát

Là không gian ôm ấp tuổi thơ mình

Là sân chơi đa thức vốn giao tình

Nhưng quá đổi dồi dào ngoài mong đợi

Quên sao được những trưa đồng tắm hói

Cùng tranh bơi từng nhóm nhảy lộn vòng

Con hói làng nguồn nước mát xanh trong

Nước tung bấn… chen nhau cùng ngụp lặn

Cả con hói lao nhao cười đùa bỡn

Quên hẳn trời đang phả nắng như thiêu

Quên thời gian bóng ngã đổ sang chiều

Quên đói mệt lã người đâu cần biết…

Lại cái chuyện sáng trưa hay chập choạng

Bước lần theo tiếng dế vọng xa xa

Từng dấu chân rón rén lắng nghe mà

Tìm cho được thật nhiều con dế mọi

Bấy chuyện xưa… chẳng thể nào kể xiết!

Tuổi hồn nhiên chân đất dẫm khắp làng

Bao nhiều trò đùa nghịch vốn hằng mang

Bao thoáng hạ… đường làng nam nồm ngát

Nay vốn vẫn muôn nẻo đường phiêu dạt

Mãi trong ta chẳng vơi cạn… nhớ ơi!

Bài đồng dao chắp cánh dẫn vào đời

Bên cái lũy… tre làng man mác ấy.

Lũy tre làng êm đềm dìu tuổi mộng

Con dường quê ẩn dấu tuổi thơ mình

Những vui buồn chất chứa trĩu ân tình

Là kỷ niệm dấu yêu - chất vốn sống…

Có một khoảng riêng vốn làm ta xao động

Những suy tư theo dòng chảy tuôn trào

Bao nhiêu là kỷ niệm của hôm nao

Chợt đâu đó lay hồn mình thức dậy…

Một tình yêu - vốn suốt đời mắc nợ

Vẫn mang theo trong suốt chặng hành trình

Chuyện xa xưa - chuyện hai đứa chúng mình

Hằng mơ ước nên đôi… nào chẳng được.

                                 Quảng Trị, 04/6/2017

                             Mai Vân Văn Thiên Tùng

ĐI TÌM ĐỊA DANH BÌNH TUY - Phan Chính

             

            ĐI TÌM ĐỊA DANH BÌNH TUY

Có đến hai mươi năm địa danh tỉnh Bình Tuy là một phần đất rộng lớn phía tây nam của tỉnh Bình Thuận ngày nay. Dưới chế độ Việt Nam cộng hoà, từ một sắc lệnh ký ngày 25.10.1956 tỉnh Bình Tuy được thành lập gồm một phần đất của hai huyện Hàm Thuận,Tánh Linh và một phần đất của hai tỉnh Long Khánh, Lâm Đồng cùng lúc với 22 tỉnh miền Nam. Đến năm 1976, khi thành lập tỉnh Thuận Hải thì không còn nữa. Nhiều câu hỏi địa danh tỉnh mới này tại sao là Bình Tuy 平綏, mang ý nghĩa gì? Đối với Ngô Đình Diệm - Tổng thống đệ nhất VNCH vốn là người được hấp thụ nhiều Tây học nhưng cũng chịu ảnh hưởng nền giáo dục Nho giáo của gia đình, cho nên quyết định một tên tỉnh mới phải có lý do nào đó.

TÂM SỰ VỀ VIỆC SOẠN SÁCH ‘VĂN HÓA TÂM LINH’ - Đặng Xuân Xuyến

        

TÂM SỰ VỀ VIỆC SOẠN SÁCH ‘VĂN HÓA TÂM LINH’

Sách về thể loại văn hóa tâm linh, về kinh nghiệm của cổ nhân thì hầu như 80% đến 90% nội dung sẽ giống nhau, bởi đó là các nghi lễ, tập tục, những đúc kết kinh nghiệm,... trong dân gian hoặc trong các thư tịch cổ đã được mặc định là những chuẩn mực nên các tác giả đi sau chỉ sao chép lại, phần 10% đến 20% khác nhau giữa các cuốn sách chính là “chỉ số” quyết định giá trị “ứng dụng” vào thực tiễn của mỗi cuốn sách phụ thuộc vào trình độ, kiến giải, sự trải nghiệm của mỗi tác giả. Vì thế người đọc mới truy tìm sách của tác giả abc về lĩnh vực xyz mà không truy tìm tên cuốn sách.

PHẠM THIÊN THƯ, CÓ NGẦN ẤY THÔI - Nguyễn Đức Tùng

          PHẠM THIÊN THƯ, CÓ NGẦN ẤY THÔI

                                   (Gởi Kathy Hoang)

                                                                              Nguyễn Đức Tùng

Thơ Phạm Thiên Thư là thơ để ngâm, để hát, là chanson poétique.

Tiếng em hát giữa giáo đường

Chúa về trong những thánh chương bàng hoàng

Đúng ra, thơ ông có điệu nói lẫn điệu hát. Là tu sĩ Phật giáo nhưng vẫn nhắc đến Chúa: đó là tinh thần tự do của Phạm Thiên Thư. Nhiều người cho rằng thơ ông được phổ biến là nhờ ca khúc do Phạm Duy phổ nhạc, hoặc vì ông là thi sĩ kiêm thiền sư, những cái ấy đều có thể đúng cả, nhưng thơ không hay thì không ai nhớ. Vậy phải có mấy thứ cùng lúc: văn hóa và văn bản. Nhà phê bình Đặng Tiến có một nhận xét thú vị rằng câu "rằng xưa có gã từ quan" là câu thơ được nhớ nhiều nhất. Điều đó quả nhiên đúng, nhưng tôi nghĩ có lẽ vì nó được phổ nhạc, và là câu mở đầu của bài hát. Nếu Phạm Duy chọn câu khác, ví dụ câu thứ nhất của Động hoa vàng "Mười con nhạn trắng về tha", thì biết đâu câu ấy lại nổi tiếng hơn?

Bạn nói vậy hoá ra câu "rằng xưa" ấy không có giá trị gì? Cũng không phải thế. Đó là câu nghe qua cũng tầm thường, nhưng với lối nói lửng lơ, nhiều hư từ, của người Việt, nó lại gợi ra nhiều thứ. Nó mở ra, mông lung. Bùi Giáng có nhiều câu như vậy. Một chữ thành công phải đúng thời điểm, mở đúng cánh cửa. Mà một cánh cửa chỉ có một người mở. Nhưng trước hết nó phải kết tụ tiếng nói của dân tộc, như một thứ "tổng kết thời đại." Ở miền Nam ai không thấy cảnh nữ sinh áo dài tha thướt ùa ra cổng giờ tan trường, nhưng phải đến Phạm Thiên Thư, thơ mới bật ra bốn chữ:

Em tan trường về

ĐỜI NGƯỜI TỰA…, DÔNG LUÔN - Thơ Chu Vương Miện

      

ĐỜI NGƯỜI TỰA…

Bóng câu cửa sổ

Đời ong ruồi làm tổ cành cao

Giựt mình tỉnh giấc chiêm bao

Thì ra toàn những tào lao báo đời ?

Khó cũng đó mà cười cũng đó

tuồng tích nào mặt đỏ mặt xanh

thân chim đâu được lìa cành

làm sen thân ở dưới bùn muôn năm ?

mười hai tháng chỉ nằm dưới đất

Nhìn khung trời vằng vặc toàn sao

năm canh gió thổi lào xào

Bên ao bèo với kiếp nghèo nối nhau

Kiếp bò với lại kiếp trâu

Nhai trầu nhả bã trắng đầu nhớ thương

LOẠN BÚT VỀ THÚ CHƠI CHỮ - Nguyên Lạc

              
                              Tác giả Nguyên Lạc

             LOẠN BÚT VỀ THÚ CHƠI CHỮ

Cẩn Báo:

Bài viết này cấm trẻ dưới 18 tuổi. Các bà và các cụ “đạo cao đức trọng” xin cẩn thận.

Dẫn Nhập:

“Đời như giấc chiêm bao”/ Xử thế nhược đại mộng - Lý Bạch. Hãy vui lên, hãy nâng ly lên cùng nhau hát: “Một 'chăm' em ơi, chiều nay một 'chăm' phần 'chăm'...”, rồi cùng Nguyên Lạc tui cười chút chơi.

“Laughter is the best medicine/ Cười là liều thuốc vạn năng”

CÁC CÂU THƠ "ẤN TƯỢNG"

Bắt đầu bằng các câu thơ “ấn tượng” của thi sĩ Hoàng Xuân Sơn:

Nhắc Đèo Thì Đèo

cù mông cù mông

nhột

không?

cù mông đèo đứng

tồng ngồng lõa sương

Bài thơ này “chơi chữ”, đọc xong tôi có “hứng khởi” loạn bàn sơ lược về thú chơi thanh cao của người xưa – “Chơi Chữ”. Tôi hiểu được ít nhiều về thú chơi này từ sách ông Lãng Nhân Phùng Tất Đắc. Xin ghi ra đây vài hàng về ông Phùng:

LÀM THƠ ĐỂ BỘC LỘ CẢM XÚC HAY KHƠI GỢI CẢM XÚC? - Phạm Đức Nhì

                  
                            Nhà bình thơ Phạm Đức Nhì

CUỘC TRANH LUẬN DỞ DANG

Cách nay đã lâu tôi có một cuộc tranh luận khá lý thú với một bạn đọc trên Facebook. Không biết anh ta – cũng là người làm thơ - lấy đâu ra câu “Làm thơ là để khơi gợi cảm xúc (của người đọc) chứ không phải bộc lộ cảm xúc (của mình)” để chê bai, chỉ trích bài viết của tôi. Tôi tin ở cách nhận định và đánh giá thơ của mình, nhưng đây là đề tài lớn của thơ, bàn đến cũng tốn nhiều giấy mực chứ không phải chỉ vài bình luận qua lại trên FB là có thể tỏ rõ ngọn ngành. Ngọn ngành ở đây không phải phân định đúng sai mà là tìm hiểu xem trong hai hướng đi đó thi sĩ nên chọn hướng đi nào để có lợi nhất cho những đứa con tinh thần của mình.

TÂM SỰ CÙNG ĐẶNG XUÂN XUYẾN VỀ TỬ VI - Nguyễn Thanh Lâm

         

                     Nhà ứng dụng Kinh Dịch Nguyễn Thanh Lâm

TÂM SỰ CÙNG ĐẶNG XUÂN XUYẾN VỀ TỬ VI

Cơ duyên trời đất tôi biết Đặng Xuân Xuyến từ năm 1999, năm tôi ra tập thơ “Những Bình Minh Chiều” nhờ Xuyến bán giúp. Rồi đến năm 2001 tôi ra tập thơ “Thơ Tình Phố Cổ” tôi lại nhờ Xuyến bán hộ. Tôi đến nhà sách của anh ở đường Láng khi ấy anh đang xem tử vi của anh và số tử vi của vợ anh. Xuyến không ngờ tôi là người nghiên cứu sâu và ứng dụng tử vi đã lâu năm, tôi nói về đời anh, về tính cách của vợ anh và mối tình của anh với vợ sẽ tan vỡ làm Xuyến giật mình. Nhưng bản chất của Xuyến là người tốt, thương vợ thương con hết mình, anh tin vào tình yêu và lòng tốt của mình nên lúc ấy Xuyến chỉ ngờ ngợ chưa tin. Thời gian trôi đi… những điều tôi nói đã thành sự thật, khi con người gặp cảnh đau lòng mới ngộ ra và tự hỏi mình là ai?

NHỮNG BÀI THƠ VỀ MƯA - Nguyên Lạc

      

NHỮNG BÀI THƠ VỀ MƯA 

I. Mưa

1.

Tôi hứng giọt mưa rơi

Nếm thử... mùi đăng đắng!

Lòng hình như... nằng nặng?

Quê hương hạn mưa chưa?

Trời bên đó đã mưa?

Anh nhớ em nhiều lắm

Nhớ mưa lăn má thắm

Môi em ướt anh hôn

Xuân nơi này mưa luôn

Mưa... mưa... như trút nước

Không mưa êm... lất phất

Ngày anh biết yêu em

Những cơn mưa thân quen

Thuở nao giờ đã mất

Nụ hôn mưa có thật?

Mưa ướt tóc em tôi

2.

Ngoài trời mưa... mưa rơi

Mưa như ai trút nước

Dội hồn tôi lạnh buốt

Biết nơi nào trốn đây?

Mưa ơi! Thôi ngưng rơi

Tôi nhớ môi xưa lắm

Mưa êm... ướt má thắm

Không dị hợm mưa đây

Mưa. mưa... suốt cả ngày

Mưa ngập đường xe chạy

Mưa mù mịt... tương lai!

Mưa ngăn đường ngăn lối

Chỉ chừa lại một lối

Lối hướng về em tôi

Lất phất nhẹ mưa rơi

Ướt tóc... hôn bối rối

Mưa ơi! Ngừng đi thôi

Mưa buốt lạnh lắm rồi

Tôi ơi! Ngừng đi thôi

Nhớ thêm chi? Đủ rồi!

II. Câu Nói Trong Mưa

Nhớ câu em nói trong mưa

"Em nào có biểu thương vừa thôi nha!"

Nhớ em quá xá quà xa

Mưa đang trút nước... em và câu xưa

Bao năm cứ ngỡ hôm qua

Tình yêu anh giấu bây giờ còn thơm

Tận sâu ngăn kín tâm hồn

Lâu lâu mở khóa... tay ôm tim mình

Nhớ mưa ướt tóc em xinh

Lăn tròn má thắm... uống tình môi ngoan

Bây giờ vẫn nhớ mùi hương

Cơn mưa câu nói có còn không em?

"Em nào có biểu anh thương?"

Thương chi cho lắm? Để vương một đời!

Mưa chi? Mưa mãi không thôi!

Mưa rơi có biết động tôi một trời?

Ngưng đi!

Tôi lạy mưa ơi!

Để tôi đừng nhớ ...

câu người trong mưa

III.  Lời Em Mưa Đó

Mưa ngoài đó vẫn còn mưa mãi

Mưa vẫn hoài có xóa được tình ai

Có xóa được dấu chân gót nhỏ

Mắt môi người hương vẫn khôn nguôi

Mưa ngoài đó vẫn mưa... mưa mãi

Ta một mình lần nữa sầu ai

"Thương lắm chi? Hôn vừa thôi nhé"

Lời tình vui mưa lất phất bay

Có chút buồn tiếng mưa ngoài đó

Có chút giận hờn người đã xa ta

Nhưng thương rất nhiều lời em mưa đó

Làm sao bây giờ? Nhớ có phôi pha?

Gió cứ thổi và mưa cứ mãi

Từng hạt sầu dòng chảy xót xa

Giận. buồn. thương trong ta quyện mãi

Biết khi nào...?

Gió táp mưa sa!

                                             Nguyên Lạc

CHIẾN TRƯỜNG CỔ KIM – Đức Hạnh & quý thi hữu

   

CHIẾN TRƯỜNG CỔ KIM

[Thtk]

“Lối xưa xe ngựa hồn thu thảo *

Nền cũ lâu đài bóng tịch dương” *

(Trích thơ: Bà Huyện Thanh Quan)

LỐI cổ ngày nao diễn kịch trường

XƯA rồi vẫn nhớ cảnh mù sương

XE vào tử địa trừ muôn hướng...

NGỰA tiến Thăng Long giữ mọi đường

HỒN vọng sơn hà khai chiến tướng

THU mời nghĩa sĩ dựng quê hương

THẢO dân…đuổi giặc tiêu bành trướng

NỀN CŨ LÂU ĐÀI BÓNG TỊCH DƯƠNG.

Đức Hạnh

11 05 2020

* Thu thảo: Cỏ mùa thu.

* Tịch dương: Mặt trời lúc chiều tối.

BÀI HỌA:

HƯƠNG TRẦM LẮNG

[Thtk]

LỐI vọng quân hành trải gió sương

XƯA kia chiến sĩ tỏ thao trường

XE đà quyết liệt gìn sông núi

NGỰA đã oai phong tiến những đường

HỒN nước khai nguồn trừ bọn phỉ

THU dòng trỗi sóng vọng quê hương

THẢO thơm ngào ngạt hương trầm lắng

NỀN CŨ LÂU ĐÀI BÓNG TỊCH DƯƠNG.

Nguyễn Ngọc Vinh

New York, 11 05 2020

ĐÔI CÕI, ĐI ĐI VỀ VỀ - Thơ Chu Vương Miện

        

ĐÔI CÕI

Thân Việt mà đầu lại ở Ngô

 Chiết Giang ờ ngó lại Giang Tô

Đêm đêm sóng vỗ duềnh Thượng Hải

Mà hong đời bạc kiếp thương hồ

Mưa gió phong trần đời lưu lạc

Lưng còng năm tháng nắng cùng mưa

Sóng vỗ bao thời lên bãi cát

Mà sao lòng biển vẫn chưa vừa ?

Ôi những chiếc thùng không còn rượu

Ngỗn ngang trôi nổi chả bến bờ

Dòng thô tiền chiến nào đâu đó

Sót lại trong hòn “Cô gái mơ”

VIDEO CLIP THƠ NHẠC DÁNG HOA - La Thụy, Mộc Thiêng

 

           

DÁNG HOA                        

Thuỳ mị trong chiều                          

Bên cầu soi bóng                         

Ta như lóng ngóng                        

Tim đập liên hồi                         

Thoáng nhìn đôi môi                       

Thắm trời hạ đỏ                        

Rặng mi biếc cỏ                        

Khoé mắt hồ thu                        

Hồn ta vỗ sóng                        

Chiều đông gió lộng                        

Đồng vọng âm ba                        

Diễm tuyệt dáng hoa                        

Bến bờ viễn mộng                        

Trùng khơi tình động                        

Man mác u hoài                         

Trầm mặc liêu trai ...  

                                     

               La Thuỵ

        

     Thơ: La Thụy                                    

     Nhạc: Mộc Thiêng                            

     Ca sĩ: Quốc Duy                         

    

CÁCH HUẤN LUYỆN VOI CHIẾN CỦA NHÀ NGUYỄN - Nhật Minh

Nhà Nguyễn được coi là có một trong những hệ thống tượng binh mạnh mẽ bậc nhất thời bấy giờ. Vậy làm sao họ chọn và đào tạo được những con voi chiến như vậy.

                                                          Tuyển chọn voi chiến

     CÁCH HUẤN LUYỆN VOI CHIẾN CỦA NHÀ NGUYỄN

Trong cuộc chiến tranh với vua Lê, chúa Trịnh (Đàng Ngoài), một mặt các chúa Nguyễn (Đàng Trong) tìm sự giúp đỡ của các giáo sĩ phương Tây, mặt khác chủ động củng cố lực lượng quân đội.

Ngoài pháo binh, voi chiến là nỗi khiếp sợ của quân sĩ phía Bắc. Để có được những chiến binh khổng lồ áp đảo đối phương, các nhà quân sự phía Nam bấy giờ đã áp dụng nhiều phương pháp tuyển chọn voi chiến kỹ lưỡng và có phần tàn nhẫn.

PHIẾM LUẬN NƯỚC LÀ THỦY - Đỗ Chiêu Đức

                 
                            Học giả Đỗ Chiêu Đức

               PHIẾM LUẬN NƯỚC LÀ THỦY 

                                                                                     Đỗ Chiêu Đức

                

Nước là chất lỏng có ký hiệu là H₂O, từ Hán Việt là Thủy 水, thuộc dạng chữ Tượng Hình trong CHỮ NHO... DỄ HỌC, được hình thành theo diễn tiến của chữ viết như sau:

    Giáp Cốt Văn    Kim Văn      Đại Triện      Tiểu Triện      Lệ Thư

                

Ta thấy:

Từ Giáp Cốt Văn cho đến Đại Tiểu Triện đều là hình tượng của một dòng nước, 4 chấm 2 bên là tượng trưng cho dòng nước đang chảy. cho nên, có nước là có dòng nước chảy, như suối, khe, sông, biển ... và nơi nào có suối, khe, sông, biển là nơi đó có nguồn sống, có dân cư. Cái quần thể dân cư nầy sinh sống phát triển là nhờ dựa vào nguồn nước. Cho nên ông bà ta có câu “Uống nước phải nhớ nguồn”, và có phải vì thế mà dân ta gọi một Quốc Gia là Một Nước ? Không có nước sẽ không có người sinh sống và cũng sẽ không có quốc gia nào hình thành được cả!

 Nước mất thì nhà tan, quốc phá thì gia vong ! Không có nước sẽ không có nhà, mà không có Nhà thì cũng không thành... Nước ! Cho nên, ta lại có từ Nhà Nước để chỉ Chính Quyền của một Quốc Gia.

THƯƠNG ĐỦ MẤY NGHÌN NĂM – Thơ Nguyễn Thành Tâm

   

            Nhà thơ Nguyễn Thành Tâm

                            (Đại Ngàn)

            

                         

THƯƠNG ĐỦ MẤY NGHÌN NĂM

Ôm em đi

Giữa muôn ngàn xa cách

Vết thời gian đỏ mắt những ngược dòng

Ta nợ ta những khuyết đầy hư thực

Có góc nào không xước vết trầm luân

Hôn em đi

Giữa muôn vàn nghịch lý

Đáo hạn tình tự thuở hồng hoang

Ta nợ quên bao lần trở lại

Bàn tay này, chúa khắc vết làm tin

Có lẽ nào

Thử thách đến nghìn năm

Bát canh "Mạnh Bà" xa xót

Nhìn nhau cam lòng cách biệt

Ta nợ ta mâu thuẫn những an bài

Có lẽ nào

Chỉ chạm thơ thôi

Mạnh mẽ bên đời chỉ toàn câu chữ

Chẳng dám mở lòng, nghiêng rơi do dự

Ta lại chờ - nguyên vẹn một hồi sinh

Ôm em đi

Thương đủ mấy nghìn năm

Đừng uống hết bát canh khi qua dòng sông ấy

Đêm nay sen đẹp bên hồ. Ta hẹn lại

Chờ nhau - một kiếp nữa - luân hồi!

                                       Nguyễn Thành Tâm

NHÀ THƠ NGUYỄN KHÔI - Thơ Chu Vương Miện

        

NHÀ THƠ NGUYỄN KHÔI

Trần ai khoai củ

Theo bước chân Tây Tiến

Quang Dũng Thượng Lào

Mừng Lát Mường Hoa Mường Tè

Đồng Văn Mèo Vạc

Quê hương H’Mông Miêu Mèo

Người sau kẻ trước

Ruột tượng địu gạo nặng hai vai

Khiêng pháo qua đèo Tà Lặc

Thở dốc dở sống dở chết

Than “đời như con củ kak”

Giữa Sơn La và Lai Châu

Sương sớm vùng Châu Mộc

Sốt rét ngã nước

Bụng ỏng da chì

Chín đi về một

Rải rác biên cương mồ viễn xứ  “thơ QD”

Một thủa một thời nằm gai nằm đất

Cơm nắm muối vừng

Măng giang măng tre măng trúc

Vài năm về lại quê nhà

Lại leo qua đèo Ta Lặc

Vừa mệt

Vừa khát nước

Vừa khóc

                            Chu Vương Miện

“THẾ GIAN SAY” VÀ PHIẾM CHỈ TRÒ ĐỜI - Nguyễn Bàng

                  
                               Tác giả Nguyễn Bàng


       “THẾ GIAN SAY” VÀ PHIẾM CHỈ TRÒ ĐỜI

Thế Gian Say gọi là cuộc rượu một người cũng được hay cuộc rượu hai người cũng được. Một người vì bài thơ là lời của Đặng Xuân Xuyến nói về thế gian say. Hai người vì bài thơ có đề tặng nhà thơ Hoàng Xuân Hoạ khiến ta có thể hiểu là hai thi nhân đã đối ẩm với nhau rồi phiếm đàm về thế gian say và sau cuộc rượu thì nhà thơ họ Đặng ghi lại gửi tặng nhà thơ họ Hoàng. Dù hiểu cách nào thì Thế Gian Say cũng là một phiếm đàm về cái say rượu của người đời:

Thế gian say đòi đập chén trở cờ

Thế gian cười.

Thế gian khóc.

Thế gian mơ

Người đời say đòi “đập chén trở cờ” rồi cười, rồi khóc, rồi mơ, rồi thêm nữa:

Ngật ngưỡng bước.

Khành khạch cười.

Chửi cha thiên hạ dở!

Tôi từng nghe, cũng chính người đời đã phân ra ba loại say lớn trong thế gian: Loại thứ nhất, say như khỉ, hết “nhảy múa rồi đến ca hát hay chửi bới”, loại thứ hai, say như lợn, “nặng nề, trì trệ và muốn ngủ”, loại thứ ba, say như dê, “không có đầu óc, nhưng dâm đãng”.

Thế gian say trong thơ Đặng Xuân Xuyến thuộc loại thứ nhất, say rồi chửi cha thiên hạ. Thế thì có sao, thưa hai nhà thơ Đặng xuân Xuyến và Hoàng Xuân Hoạ? Chí Phèo kia, khi say hắn đã chửi tuốt luốt đấy thôi: “Hắn vừa đi vừa chửi. Bao giờ cũng thế, cứ rượu xong là hắn chửi. Bắt đầu hắn chửi trời. Có hề gì? Trời có của riêng nhà nào? Rồi hắn chửi đời. Thế cũng chẳng sao: đời là tất cả nhưng chẳng là ai. Tức mình, hắn chửi ngay tất cả làng Vũ Đại...”. Nhưng Chí Phèo chửi cả làng Vũ Đại đã thấm gì so với Trương Tửu và bạn ông khi say:

Chửi Đông, chửi Tây chửi tất cả

Hình như hai nhà thơ họ Đặng và họ Hoàng rất tương đắc khi chê “Thế gian say đòi đập chén trở cờ”. Tôi tra từ điển “trở cờ” nhưng không thấy mà chỉ có “trở” được định nghĩa “Đảo ngược vị trí đầu thành đuôi, trên thành dưới, trái thành phải hoặc quay ngược lại đi hướng khác”. Dù thế nào trở cờ cũng là xấu. Cái chén nó vừa đựng rượu cho mình uống giờ say đòi đập nó, không xấu thì là gì?

Bài thơ Thế Gian Say hay nhất ở câu cuối:

Rượu ba xu. Thế gian hóa thằng rồ!

Ngày xưa, tiền chi tiêu trong dân chúng là tiền gián, với một quan là 360 đồng, dưới đồng là hào, dưới hào là xu rồi đến chinh và kẽm. Ca dao Việt Nam có nhắc đến người nội trợ đi chợ:

Một quan tiền tốt mang đi

Nàng mua những gì mà tính chẳng ra

Thoạt tiên mua ba tiền gà...

Ngày nay, đồng tiền Việt Nam được lưu hành trong dân chúng, thấp nhất là tờ giấy bạc một nghìn đồng. Nhà thơ Nguyễn Khôi có kể về vợ mình đi chợ:

Nửa triệu tiền tốt mang đi

Em mua những gì?- máy tính thẩm tra

Xem vậy, rượu ba xu thời nào cũng là thứ rượu rẻ tiền nhất. Nên cái đáng cười người đời là đã phải uống cái thứ rượu mạt hạng ấy mà không biết mình là ai lại đòi đập chén trở cờ rồi cười, rồi khóc, rồi mơ và chửi thiên hạ để chính thế gian gọi là thằng rồ. Nhưng trong cái đáng chê cười ấy cũng nên có chút lòng thương xót vì họ toàn là dân nghèo khốn khó. Những kẻ giàu sang chơi những loại rượu Sake, Shochu, Whisky, Chivas… dẫu có say điên đảo vẫn có kẻ hầu người hạ và có ai dám bảo chúng hoá thằng rồ đâu. Bởi ở đời này, “ông” nào nói to, “ông” nào nhiều tiền thì “ông” ấy đúng!

Vả lại:

Thế gian còn dại chưa khôn

Sống mặc áo rách chết chôn áo lành

Vậy phiếm đàm về thế gian say thì cứ phiếm nhưng đừng quá chê trách họ.