BÂNG KHUÂNG

CÁM ƠN CÁC BẠN ĐÃ GHÉ THĂM, ĐỌC VÀ GHI CẢM NHẬN. CHÚC CÁC BẠN NĂM MỚI GIÁP THÌN 2024 THÂN TÂM LUÔN AN LẠC

Thứ Sáu, 22 tháng 9, 2023

“EM XA LẠ QUÁ, ĐÂU CÒN PHẢI...”, KỶ NIỆM MỘT CHUYỆN TÌNH CỦA VŨ HOÀNG CHƯƠNG... - Trần Trung Sáng

Em xa lạ quá, đâu còn phải
Tố của Hoàng xưa, Tố của tôi.
 

Theo ông Vũ Hoàng Ðịch (tác giả bài thơ Ba Đình nắng, được Bùi Công Kỳ phổ nhạc), em ruột của thi sĩ Vũ Hoàng Chương, nhân vật “nàng Tố” có tên là Tố Uyển, họ Trần. 

Vũ Hoàng Chương làm thơ gọi tên nàng là Tố Vân. Ông Địch cũng cho biết, việc “Tố của Hoàng trở thành Tố của... ai”, ai ở đây là ông Ðào Bá Cương, tốt nghiệp Tiến sĩ Luật ở Pháp, từ Pháp về làm đám cưới nàng Tố ở Hà Nội.

Tập thơ Mây, tập thơ gắn với giai thoại một chuyện tình của Vũ Hoàng Chương với nàng Tố Vân. Tập thơ Mây (nghĩa là Vân) được Đời Nay xuất bản năm 1943, bìa tập thơ lại do một họa sĩ tên Vân vẽ, đó chính là Tô Ngọc Vân. Tố Vân là con gái một gia đình khá giả và đã cùng thi sĩ họ Vũ trao nhau những lời yêu đương mặn nồng. Những rồi bỏ mặc những lời thề ước, nàng bỏ chàng đi lấy chồng vào ngày 12 tháng 6. Vì vậy trong tập thơ Mây có bài thơ mang tên Mười Hai Tháng Sáu, là một trong những bài thơ ông viết trong trạng thái mê man của men say, cái thứ men chất chồng tuyệt vọng:
 
“Tháng sáu, mười hai, từ đây nhé
Chung đôi, từ đây nhé lìa đôi!
Em xa lạ quá, đâu còn phải
Tố của Hoàng xưa, Tố của tôi.
 
Men khói đêm nay sầu dựng mộ
Bia đề tháng sáu, ghi mười hai,
Tình ta, ta tiếc! cuồng, ta khóc.
Tố của Hoàng nay Tố của ai?…”
 
Dù hai người yêu nhau, nhưng Tố Vân đã được gia đình hứa hôn từ năm 12 tuổi. Theo tục lệ, nếu thoái hôn thì gia đình nhà gái phải trả lễ cho nhà trai. Gia đình Vũ Hoàng Chương lúc đó khá giả, sẵn sàng làm được việc này, nhưng “nàng thơ” nhút nhát của ông đã không dám hé răng với cha mẹ. Bởi vậy, họ đành chia tay nhau. Nhờ mối tình không thành với Tố Vân, Vũ Hoàng Chương có tập thơ Mây đi vào lịch sử thi ca Việt Nam, bên cạnh đó còn có kịch thơ Vân muội nổi tiếng được diễn ở Nhà Hát Lớn Hà Nội ngay sau khi được sáng tác.

Thứ Ba, 19 tháng 9, 2023

RỖNG RANG PHỐ CŨ – Thơ Đỗ Tư Nhơn


   

 
RỖNG RANG PHỐ CŨ
 
Trở về với
dốc Nhà Chung
Ngồi
càfé sáng                                                       
một mình với tôi
Hai năm nước chảy hoa trôi
Tro hòa hồ nước
giữa trời
bao la
Trúc Lâm chuông vọng ngân nga
Dã Quỳ sẽ nở vàng hoa bên đường
Vắng Người
phố cũ rỗng rang
Thánh đường chiêu niệm hồn mang mang sầu!

Đỗ Tư Nhơn
Dalat.16-9-2023
 

Thứ Bảy, 16 tháng 9, 2023

VÁY ĐÌNH BẢNG BUÔNG CHÙNG CỬA VÕNG - Tâm thức dân gian, tâm hồn quê hương


 
Váy Đình Bảng buông chùng cửa võng
Chị thẩn thơ đi tìm
Đồng chiều
Cuống rạ
 
Chiếc “váy Đình Bảng” khắc một vệt buồn thương khắc khoải trong văn học Việt qua một câu chuyện thực thực hư hư. Liệu đó có phải là hình bóng giai nhân lay động một đời thơ Hoàng Cầm. Là người mà chàng trai mải mê đầu non cuối bể để tìm lá, hay tìm hình bóng mà duyên phận đã mãi lỡ làng.
 

TRÊN NHÁNH PHÙ VÂN – Thơ Trần Mai Ngân


   
                       Nhà thơ Trần Mai Ngân


TRÊN NHÁNH PHÙ VÂN
 
Treo trên nhánh biếc phù vân
Chút ngày xưa cũ ân cần đã trao
Bây giờ xuân nhạt phai Đào
Mỉm cười thôi chút ngọt ngào còn đây
 
Gửi theo trăm gió nghìn mây
Thuở tình ngây dại của ngày uyên ương
Hết yêu học cách còn thương
Đa đoan trần tục miên trường khắc ghi
 
Trái tim khắc khoải bỏ đi
Hôm nay sóng xoá những gì hôm qua
Ú oà trong cõi ta bà
Có không - không có… đó là đôi ta!
 
Trần Mai Ngân
15-9-2023

Thứ Sáu, 15 tháng 9, 2023

BÀI THƠ “HOA NHÀI” VÀ THƠ TÌNH YÊU CỦA ĐẶNG XUÂN XUYẾN – Nguyễn Đại Hoàng



1.
Trong buổi nói chuyện Văn Học thường kỳ hôm Thứ Bảy tuần rồi, nhiều bạn trẻ muốn nghe tôi nói một chút về Thơ Đặng Xuân Xuyến.
 
Tôi bảo: - Các bạn ạ, thực tình tôi không biết nhiều về nhà thơ Đặng Xuân Xuyến. Nên nếu phải nói về thơ Đặng Xuân Xuyến thì quả thật là mông lung - bởi thơ anh ấy bao trùm nhiều đề tài và thể loại….
- Sao thầy lại dùng từ “bao trùm”?
- Vâng. Là bởi vì ở bất kỳ đề tài hay thể loại nào thơ anh ấy cũng đều để lại nhiều ấn tượng và cảm xúc sâu sắc trong lòng độc giả. Thực sự là thơ hay đấy! Và các bạn đừng quên Đặng Xuân Xuyến còn là nhà viết tản văn kỳ tài nữa nhé.
 

ĐẶC TRƯNG TÂM LÝ TUỔI DẬY THÌ – Vũ Thị Hương Mai



Chính những bước chuyển biến về sinh lý ở tuổi dậy thì đã dẫn đến nhiều sự thay đổi trong suy nghĩ và tình cảm, một sự biến đổi tâm lý khá phức tạp và rõ rệt. Ở thời kỳ này, đặc điểm tâm lý nổi bật nhất ở lứa tuổi này là tâm lý vươn tới tính độc lập, thoát ly khỏi sự kiểm soát của gia đình, vươn tới thành người lớn.
 

TÓC THỀ - Nhạc & lời Khê Kinh Kha, trình bày ca sĩ Xuân Phú



                

Thứ Năm, 14 tháng 9, 2023

TRĂNG TRONG THƠ NGÃ DU TỬ - Châu Thạch


Châu Thạch và Ngã Du Tử

Trung thu sắp đến, thơ viết về trăng chắc sẽ nhiều. Đêm nay tôi nhìn trăng trong thơ người bạn vong niên của mình, nhà thơ Ngã Du Tử. Hình như tôi đã từng lạc dưới bầu trời trăng của biết bao nhiêu thi sĩ xưa và nay, để thắm thiết, để mê ly, để bay cao vào vùng trời vô biên tuyệt sắc. Đêm nay tôi bước vào vườn thơ trăng của Ngã Du Tử, nhưng tôi chỉ lướt qua bởi trí óc đã già, thời gian lại ít. Tuy thế những cảm xúc trong lòng tôi thật vô cùng.
 

SẮN KHOAI – Thơ Lê Kim Thượng


   
                     Nhà thơ Lê Kim Thượng


Sắn   Khoai 1 - 2 
 
1.
Về Quê tìm lại nụ cười
Ủ trong than ấm… những lời sắn khoai
Dòng sông xưa vẫn chảy hoài
Lòng người viễn xứ nguôi ngoai nỗi buồn…
Ngủ đi, chớp biển mưa nguồn
Ngủ đi, hỡi những giọt buồn, buồn tênh
Ngủ đi, nỗi nhớ mông mênh
Ngủ đi, hết những chông chênh cuộc đời…
Về Quê tìm chốn thảnh thơi
Rưng rưng nhớ lại một thời lãng quên
Khói lam chiều nhẹ bay lên
Đàn trâu khua mõ, tím nền trời cao
“Bướm vàng đậu nhánh…” ca dao
Đồng vàng lúa chín, xôn xao câu hò
Người Quê nhẹ gánh âu lo
Bỗng nghe câu hát:  “… Con cò bay la…”
Quê người phố thị xa hoa
Quê tôi vẫn vậy, vẫn là… “Nhà Quê…”
Mùi hương lúa mới đê mê
Chim cu, chim sáo bay về vui chơi…
 
2.
Ngày mai, đi giữa cuộc đời
Vẫn còn nguyên vẹn khoảng trời… “Quê Xưa…”
Vẫn dòng sông, sóng đong đưa
Thương con cu gáy, giữa trưa gọi mời
Đêm nay, ngồi ở bên đời
Nước mây, trăng gió cùng tôi héo già
Gõ bầu, hát:  “Túy - Cuồng - Ca…”
Gửi Quê, gửi cả bao la đất trời
Còn thương cái giậu mồng tơi
Rưng rưng cái mất, chơi vơi cái còn
Hạc Vàng bay mất lên non
Người còn xuôi ngược, vẫn còn long đong…
Mẹ già trăm nhớ, ngàn mong
Chiều ngồi tựa cửa, ngóng trông con về
Bóng già thấp thoáng ven đê
Mẹ còn quảy gánh đi về liêu xiêu…
Ngày qua… tuổi Mẹ xế chiều
Lòng con xa xứ nhớ nhiều:  “Mẹ ơi…”
“À ơi…” câu hát:  “À ơi…”
Mẹ không còn nữa… Con thời tuổi cao !…
       
Lê Kim Thượng
Nha Trang, tháng 09. 2023
 

THU DỊU DÀNG, CHIỀU THU SAY – Thơ Tịnh Bình


   
                    Nhà thơ Tịnh Bình

 
THU DỊU DÀNG
 
Ngậm chiều khuyết mảnh trăng cong
Mưa gieo giọt nhớ cánh đồng hoang vu
Sáo diều lặng tiếng vi vu
Chợt hay mùa đã vào thu dịu dàng
 
Dặn lòng thôi chớ đa mang
Mặc heo may tím, mặc vàng áo hoa
Mặc ngày xưa với ngày xa
Mặc ai còn nhớ hay là vội quên
 
Nhặt buồn... buồn chẳng tuổi tên
Sương khua lối vắng chông chênh bước mình
Soi vầng trăng cũ im thinh
Nhặt đôi câu chữ tự tình lời thơ
 
Vạch bờ mộng mị tìm mơ
Còn chăng tiếng dế trong bờ cỏ non
Thôi đừng gảy khúc nỉ non
Nghe trong hương nắng vẫn còn mùa thu...
 

NHẬN XÉT VÀ GÓP Ý CÁC BÀI VIẾT VỀ "ĐỒ LONG NỮ TỬ" CỦA CHU VƯƠNG MIỆN – Đỗ Chiêu Đức


Thầy đồ Đỗ Chiêu Đức

Khoảng thập niên 1960-1970 của thế kỷ trước, hễ chiều chiều là người ta lại đón báo mới phát hành, để xem tin tức thời sự thì ít, mà để đọc truyện võ hiệp của Kim Dung thì nhiều hơn. Già trẻ lớn bé gì đều say mê theo dõi các tình tiết gay cấn, hấp dẫn, khúc chiết và có đượm chút gì đó như truyện trinh thám của sherlock home. Không phải chỉ có người Việt ở Sài Gòn mà người Hoa ở trong Chợ Lớn cũng thế; và không phải chỉ có dân Sài gòn Chợ lớn mới mê truyện võ hiệp của Kim Dung mà dân Lục tỉnh cũng như thế luôn!

ĐỌC LẠI Ý THỨC MỚI TRONG VĂN NGHỆ VÀ TRIẾT HỌC CỦA PHẠM CÔNG THIỆN (5) - Nguyên Lạc


Phạm Công Thiện
 
VỀ PHẠM CÔNG THIỆN
1. Viết về Phạm Công Thiện
 
– Phạm Công Thiện là một hiện tượng xảy ra trong văn học và triết học. Một thứ hiện tượng phủ nhận của phủ nhận, phủ nhận tuyệt đối, khước từ mọi giá trị đến từ xã hội.
(Đã Một Thời Như Thế: Hiện Tượng Phạm Công Thiện – Nguyễn Văn Lục)
 
Nhưng tận cùng, Phạm Công Thiện là một nhà thơ và là một thiền sư – và đó là những phẩm chất rất khó hình dung, vì mỗi nhà thơ và mỗi thiền sư đều có những độc đáo riêng. Và tôi tin rằng, khi nào thân xác anh rời khỏi thế giới đời thường này, rất nhiều người sẽ gọi Phạm Công Thiện là một vị Bồ tát, một danh hiệu tôn quý trong Phật giáo và là một hạnh nguyện để chỉ một người tái sinh từ kiếp này sang kiếp khác để giúp cho mọi người hiểu được thật nghĩa của vũ trụ. Trong những năm qua, rất nhiều tăng ni Phật tử đã gọi nhà thơ Bùi Giáng là một vị Bồ tát, và tôi tin là sau này, Phạm Công Thiện cũng sẽ được tôn vinh như thế, bất chấp những đời thường bất toàn mà chúng ta đôi khi gặp nơi anh.
Thực sự, tôi đã nhìn anh như một vị Bồ tát từ những ngày tôi mới lớn, và ngay khi lần đầu đọc cuốn “Ý thức mới trong văn nghệ và triết học”. Lúc đó, tôi đang học lớp đệ tứ, hay đệ tam ở Chu Văn An, Sài Gòn. Bây giờ gọi là lớp 9 hay lớp 10. Ðâu đó, khoảng giữa thập niên 1960. Dù là đọc ngấu nghiến, nhưng một ngày không đủ, và đọc một tuần cũng không đủ. Vì có những dòng tôi phải đọc đi đọc lại, không hoàn toàn vì tính bí hiểm triết lý, mà chỉ vì tính thơ mộng dị thường trong ngòi bút của anh. “Ði cho hết những đêm hoang vu trên mặt đất…” Thế đấy, tôi đã đi như thế từ bốn thập niên trước trên các trang sách của anh.
Tôi đã ngồi ở sân Chùa Xá Lợi, dưới các tàng cây ngọc lan và bông sứ lần giở từng trang sách đó. Và rồi lại ngồi trong một quán cà phê cách trường Chu Văn An vài mươi bước, ngay lối vào ký túc xá Minh Mạng của các anh chị sinh viên lớn. Không phải chuyện ngồi đọc cho ra vẻ triết gia, mà thực sự vì có những đoạn văn trong cuốn Ý thức mới làm tôi run rẩy cả người. Từng trang một, giữa các dòng chữ của Phạm Công Thiện toát ra một hơi lạnh của vũ trụ vô cùng vô tận. Và tuy là văn xuôi, hầu hết, nhưng thi tính vẫn dày đặc kinh ngạc.
(Nghĩ về nhà thơ Phạm Công Thiện – Phan Tấn Hải)

ĐÔI MẮT - Thơ Quách Như Nguyệt, - Nhạc Tống Hữu Hạnh, Tiếng hát Tâm Thư


  
 

ĐÔI MẮT
 
Đôi mắt anh có bao điều muốn nói
Em biết mà anh không nói ra thôi
Âu yếm nhìn em, tình ẩn chứa
Dẫu tình đầy ắp, thiếu chẳng thừa
 
Anh tỏ tình nói yêu qua ánh mắt
Vài câu thơ anh viết tặng bâng quơ
Tình có như không, tình bỡ ngỡ
Sao em xúc động đến thẫn thờ?
 
Tình thoảng nhẹ, mơ màng sương khói
Lãng đãng tình quyện mỏng như tơ
Nghĩ đến anh, nhung nhớ… em làm thơ
Không gửi anh nhưng chẳng phải hững hờ
 
Hai ta nhìn nhau, nhìn nhau chẳng nói
Ngồi giữa bạn bè, ta trộm nhìn nhau
Đôi mắt của anh, đôi mắt quá tình!
Làm em ngượng ngùng, ảo ảnh lung linh
 
Hai ta nhìn nhau cách một mặt bàn
Có đèn cầy đỏ, có hoa hồng vàng
Đôi mắt của anh nhìn em tình tứ,
Tình bạn đơn thuần, giờ phải suy tư
 
Chỉ có thế thôi nên tình thật đẹp
Em nhìn… anh cười, tim em ướt nhẹp!
Lâu lâu gặp nhau giữa chốn đông người
Nói rất thật thà chỉ thấy anh thôi!
 
                               Quách Như Nguyệt
                                          2016

     

RỪNG – Thơ Lê Phước Sinh


  
              Nhà thơ Lê Phước Sinh
 

RỪNG
 
Khi Em âu yếm dụi vào ngực
ôm ấp trái tim của Anh
là Rừng gọi gió.
Khi Anh hôn vào má,
vào môi,
Rừng huýt gió tán thưởng.
Ngực phồng căng,
muôn chim thú rộn ràng hát ca,
màu xanh của núi đồi trần thế,
cuộn vào sương khói
rả tan
điều dối trá.
 
Lê Phước Sinh

Thứ Tư, 6 tháng 9, 2023

CHÂU THẠCH MỘT NGƯỜI ĐỒNG HƯƠNG KHÁC QUÊ - Trương Công Hải


Tác giả Trương Công Hải

Anh Châu Thạch là người Điện Bàn, nói rặt giọng Quảng Nam. Nhưng tôi luôn coi anh là một đồng hương khác quê.
 
Bởi tự thuở thiếu thời anh theo bố ra sống và lớn lên tại thị xã Quảng Trị, quê hương tôi. Học trường Nguyễn Hoàng, uống nước gánh từ sông Thạch Hãn, đọc cọp báo tại hiệu sách Lương Giang, sáng ăn bún mụ Ấm tối bánh mì chú Hưng, xem cine ở rạp Đại Chúng. Anh đã lớn lên bằng chất liệu Quảng Trị cho đến lúc tòng quân đeo lon sỹ quan Quân Lực, bôn ba khắp bốn vùng chiến thuật.  Từ trại cải tạo về, anh sinh sống tại Đà Nẵng, nhập vào cộng đồng lưu dân người Quảng Trị, sinh hoạt các hội đồng hương, đồng môn và giao lưu với bạn bè hầu hết là người Quảng Trị cùng trang lứa.
 
Châu Thạch là người nghiệp dư làm thơ và viết bình thơ. Bình thơ là một thể loại khó, đòi hỏi phải có kiến thức và một tâm hồn nhạy cảm đủ cảm nhận được sáng tác của người khác để tái tạo vẻ đẹp của tác phẩm, giúp người đọc thưởng ngoạn tốt hơn. Và anh đã viết bình thơ nhiều hơn thơ anh làm.
 
Nhà thơ Châu Thạch

Vừa rồi Châu Thạch có tặng tôi tập thơ Qua Miền Ký Ức, miền ký ức của Châu Thạch cũng chính là ký ức của những lưu dân Quảng trị sau biến cố 1972 đã ra đi mà chưa hề trở lại.
 
Mỗi bài thơ của anh là mỗi niềm tiếc nuối về một thị xã, nơi đã từng lưu giữ biết bao kỷ niệm thời trai trẻ của anh, nay đã biến thành bình địa, tất cả đã bị chôn vùi dưới lớp bụi phế hưng.

Anh làm thơ như một cách giữ lại chút trầm tích cho gam màu ký ức:
 
“Hạt lóng lánh qua miền ký ức
Màu năm xưa soi giọt sương nay
Đời vô thường trơn tuột trên tay
Đá Thành Cổ đỏ rêu màu cháy
 
Trầm tích của nỗi đau lắng đáy
Niềm vui xưa đã hóa bọt bè
Chút vần thơ phụng nhiến trong veo
Xin vào đọc mở lòng yêu mến”
                                  (Lời tựa)
 
 Thị xã Quảng Trị bé nhỏ, hiền hòa theo năm tháng bên dòng sông Thạch Hãn, Châu Thạch rất dễ dàng gói trọn hết vào thơ. Tất cả đã được đánh thức bởi những câu thơ đẹp như:
 
“Áo trắng bồng bềnh
Con phố nhỏ mờ sương”
 
Hay:
 
“Gió tự Nhan Biều gió thổi qua
Thơm như hoa cúc hương hoa cà”
                          (Em Nhan Biều)
 
“Em Như Lệ Mắt chưa hề vướng lệ
Chỉ trời thu xanh biếc dưới hàng mi”
                                   (Em Như Lệ)
 
 Hình ảnh của một ngôi trường mang tên chúa Tiên nay không còn nữa được tái hiện bằng những lời mộc mạc:
 
“Có những chiều xưa trống điểm vang
Phố xưa Quảng Trị trường Nguyễn Hoàng
Bao cô thiếu nữ tan giờ học
Dạo bước vui chơi chẳng vội vàng”
                                    (Chiều Tím)
 
Và sau đây là một hồn thơ đầy ma lực, làm thức dậy ngôi Thành Cổ vốn đã ngủ yên từ mấy trăm năm:
 
“Và bóng ai đi dưới Cổ Thành
Chân chim từng bước gợn âm thanh
Mơ hồ tiếng nhạc qua đường vắng
Gõ cả tim người lặng lối xanh”
                              (Dáng Xưa)
 
Đọc Qua Miền Ký Ức của Châu Thạch, ta cảm thấy dường như tác giả đã bỏ quên con sông chảy qua thị xã Quảng Trị. Trong các tiêu đề không có bài nào dành riêng cho sông Thạch Hản cả. Thực ra thì không, tuy rằng không được đặc tả nhưng dòng sông Thạch Hãn trong thơ luôn được hóa thân vào nét xuân thì của người con gái hay loãng tan vào hương sắc của thiên nhiên như làn gió, hương hoa và vạt nắng chiều... Con sông Thạch Hãn trong thơ Châu Thạch như được dú trong thơ bằng phép ẩn dụ. Ta hãy cùng nhà thơ đi dọc triền sông:
 
“Những sáng mai em đạp xe đi học
Theo hàng tre xanh ngát suốt con đường
Ven dòng sông ẩn hiện giữa mù sương
Tà áo trắng lùa hương về phố thị”
                               (Em Như Lệ)
 
Hay lên một chuyến đò ngang:
 
“Gió tự Nhan Biều gió thổi qua
Thơm hương hoa cúc hương hoa cà
Thuyền ai tách bến ngang sông Thạch
Áo trắng đi về chung với hoa”
                                 (Em Nhan Biều)
 
 Có thể nói, khi nương vào thuật ẩn dụ để nói về dòng sông, Châu Thạch đã giải mã được một mật ngữ, khươi ra vẻ đẹp của dòng Thạch Hãn, từ lâu đã vốn mang một phận đời của mồ hôi đá.
 
Thực ra thì mỗi dòng sông đều có vẻ đẹp riêng của nó, vấn đề là nằm trong mắt ai mà thôi. Như một triết gia phương Tây đã nói: "vẻ đẹp của người con gái không nằm nơi đôi má hồng mà nằm trong ánh mắt của kẻ si tình".
 
Rồi thì cũng chính dòng sông đó với con nước im lìm mãi miết lạnh lùng trôi đã trở thành chứng nhân cho một cuộc đời dâu bể:
 
“Rồi một ngày kia rất hãi hùng
Lửa về theo hạ vượt qua sông
Tôi đi biền biệt theo chính chiến
Em đến rừng thiêng đón gió đông”
                           (Em Nhan Biều)
 
Tàn cuộc chiến chinh, tác giả về lại chốn xưa thì:
 “Hồn xưa tự ấy không về nữa /Ở cõi hư vô dấu đã chìm”
                                                                   (Hàn Mặc Tử)
 
Có thể nói bài Hư Mộng trong tập thơ là một bài xuất sắc, là tiếng khóc khô không lệ trong Qua Miền Ký Ức của Châu Thạch:
 
“Phố của ảo những ngày xưa còn đó
Tìm không ra dấu tích của một thời
Ta bươn bả giữa thành quách sụp đổ
Nhà em xưa ẩn hiện trong sương
  
Những ngã tư không phải của con đường
Ta đã đợi đón em thời xưa cũ
Trường trong mơ gạch màu tro ủ rũ
Hai hàng cây sa nước mắt song song
 
Ta bước đi quay quắt ở trong lòng
Tà áo trắng vật vờ bay trong gió”
 
Chỉ hai câu “Những ngã tư không phải của con đường/ta đã đợi đón em thời xưa cũ” cũng đủ để biết rằng thị xã đã được cơ cấu lại hoàn toàn mới. Một bài thơ hay thường chạm đến được cảm xúc của người đọc, Châu Thạch đã làm được điều đó. Từ một vùng bình địa, thị xã Quảng Trị nay được tái sinh. Đúng ra là đã được đầu thai bằng một vong hồn khác, không phải là linh hồn của một thị xã tiền kiếp
 
 Nói vậy vì qua trải nghiệm của bản thân tôi, khi lần đầu về thăm lại cố hương, cũng vẫn bến bờ sông cũ, nhưng sao nghe như nơi nầy hình như không phải là nơi trước đây mình đã từng thuộc về, khiến tôi cảm xúc viết những vần thơ sau đây:
 
“Tôi trở lại bên ni giòng Thạch Hãn
Đường Gia Long nay đã đổi tên rồi
Phía Nhan Biều mưa giăng mù bãi bắp
Con nước im lìm, mãi miết lạnh lùng trôi
 
Quảng Trị yêu thương nay sao nghe là lạ!
Vọng tiếng chuông ngân từ chùa Tỉnh Hội
Tôi gởi hồn tôi tới mênh mông
Còn mưa nào buồn hơn mưa trên sông?”
                               (Trương Công Hải)
 
Tóm lại, Một tập thơ thì có bài hay với người này, bài hay với người kia, nhưng những khổ thơ đã chọn trích dẫn trong bài viết này đối với tôi, là những mảnh lụa trong nhiều mảnh lụa mượt mà được lượm ra từ xấp vải thơ Qua Miền Ký Ức của Châu Thạch. Hơn nữa viết về thơ của một nhà chuyên bình thơ thì cũng hơi khó nên tôi xin dừng lại nơi đây. Và hy vọng rằng tôi sẽ không sai khi gọi anh là một người đồng hương khác quê, vì từ tố chất tới tâm hồn anh đã được hoàn toàn Quảng Trị hóa.
 
                                                                           Trương Công Hải
                                                                               Tháng 8/2023

Thứ Ba, 5 tháng 9, 2023

CA TỪ DA DIẾT, ĐƯỢM BUỒN, BAO DUNG... TRONG NHẠC PHẨM “RU EM” CỦA TRỊNH CÔNG SƠN - Mẫn Nhi



Yêu em, yêu thêm tình phụ.
Yêu em lòng chợt từ bi bất ngờ”
  
Nhạc sĩ Trịnh Công Sơn đã có một cuộc đời đầy u hoài, ông đã có nhiều mối tình dang dở để lại bao hụt hẫng và nuối tiếc. Tâm  hồn nhạc sĩ luôn chất chứa những cảm xúc khó tả mà chỉ riêng ông mới hiểu, bay bổng và đầy suy tư mỗi khi đón nhận niềm vui hay nỗi buồn. Mỗi tác phẩm của ông đều hiện rõ nỗi ưu tư như một gia vị quen thuộc xuyên suốt toàn bộ cuộc đời âm nhạc của Trịnh Công Sơn. Cái buồn trong nhạc Trịnh chẳng biết bắt đầu từ đâu, cứ nhè nhẹ và tan theo từng lời ca bay bổng thanh thoát. Nhạc Trịnh còn là lời thơ, lời ru, mang giai điệu ngọt ngào, đằm thắm. Từng ngôn từ đều mang trong đó một ý nghĩa sâu xa và thậm chí là có nhiều tầng ngữ nghĩa. Đặc biệt, nhạc sĩ Trịnh Công Sơn sở hữu hàng loạt ca khúc “Ru” иổi tiếng như Ru Tình, Ru Ta Ngậm Ngùi, Ru Em Từng Ngón Xuân Nồng, Ru Đời Đi Nhé… và một ca khúc kinh điển khác đó là “Ru Em”. Bài hát “Ru Em” với những lời ru ẩn giấu nỗi niềm rung động trong tâm  hồn nghệ sĩ và giai điệu du dương đem lại cho chúng ta một trải nghiệm đầy ý vị và cảm xúc.
 
Ru em ngủ những đêm khuya
Ru em ngủ tháng âm u
Ru em cùng những u mê
Ru em, ru em dù đã chia xa

Ru em về những đêm xưa
Ru em phụ rẩy trong ta
Ru em quì gối vong nô
Ru em, ru em vì dáng kiêu sa
 

TÌNH TRONG GIAN KHÓ - Nhạc Khê Kinh Kha, Xuân Phú trình bày

    
             


      

XUÂN HẠ THU ĐÔNG, MỘT, XUÂN QUÊ, VẬT VỜ, CÁ NƯỚC – Thơ Chu Vương Miện


  

 
XUÂN HẠ THU ĐÔNG
 
mai vàng mai trắng mọc trên đất
mọc lưng đồi và mọc cuối non
mai trắng tưởng lầm là mơ trắng
ở nam nhưng gốc vốn động đình
mai vàng mai trắng ngủ trong thơ
thơ đường tàu truyền mãi tận giờ?
có xuân có mai tươi thắm mãi
thiếp lan đình nét chữ hư chu
mai vàng mai trắng ngơi thơ việt
bát cơm phiếu mẫu của mai đình
ân nghĩa xưa nay tìm mỏi mắt
người về huyệt lạnh gửi mắt xanh
thời cở còn có nhị độ mai
ta cũng còn mai mai tứ thời
đông xuân thu hạ hoa trĩu lá
tiến lục huyền theo liêu trai?