NĂM MƯƠI NĂM TẠI SAO HAI THẾ KỶ - Thơ Trần Vấn Lệ

   

NĂM MƯƠI NĂM

TẠI SAO HAI THẾ KỶ

 

Còn đấy chớ, những hàng phong chưa rụng,

lá vàng tươi... mà nắng cũng vàng tươi.

Mưa ở đâu? Đây vẫn có mặt trời,

nắng rực rỡ những ngày mùa Đông trắng!

 

Đôi tình nhân đi bên nhau im lặng.

Đã nhiều chiều chưa tới sáng ngày Xuân.

Những dãy nhà cao có lẽ quá gần,

chúng cản gió nên hàng phong không rụng?

 

Đôi tình nhân không vì yêu đời sống

mà họ yêu nhau nên mãi bên nhau!

Có nhiều điều ta chẳng hiểu tại sao:

Sông hai đầu nước chảy xuôi một hướng...

 

Chúa Jésus ra đời hai ngàn năm chưa lớn,

Cuối năm nào cũng có Lễ Noel!

Có nhiều điều mà chúng ta đã quên:

"Là Chân Lý Không Phải Là Chân Lý"!

 

Là

Sắc tức thị Không!

Không tức thị Sắc!

Nhắm mắt đi!  Thấy chân dung của Phật!

 

Rồi

Hãy mở mắt ra

thấy cái gì Chúa cất

dành tặng ta là... Hai Chữ Tình Yêu!

 

*

Tôi hỏi hàng phong:  "Có biết chăng chiều...

đang lạnh lắm, lạnh chưa nhiều, có phải?

Hay lá phong ngửa lòng phơi mặt trái

nên nắng còn vàng mướt lá tương tư?".

 

Ai có bao giờ cầm giấy hôn thơ...

hôn cái chữ, cái tấm lòng thơ nhỉ?

Năm mươi năm, tại sao hai Thế Kỷ?

Ba đời người:  Ông Nội, Cha, Con...

 

Hai Thế Kỷ nai lưng, sông cạn, đá mòn,

Giọt lệ cứ còn... cho lá phong tươi, mãi mãi...

 

                                                 Trần Vấn Lệ

LỖI SAI CỦA CHƯƠNG TRÌNH “VUA TIẾNG VIỆT” TRÊN VTV VỀ THÀNH NGỮ: “LIỆU CƠM GẮP MẮM” – Hoàng Tuấn Công

Trong chương trình Vua Tiếng Việt (1/11/2024), cố vấn chương trình, Nhà thơ Hữu Việt giảng:
“Người ta nói là liệu cơm gắp mắm, ngoài cái việc tức là nếu mình mà gắp nhiều quá thì nó mặn, thì nó đem nó mất ngon đi, nhưng mà nó còn ý nghĩa sâu sắc hơn, tức là chúng ta phải liệu cái chừng mực trong cái công việc, hay trong hành xử làm sao cho nó hợp lí,…”
Cách giảng trên đây là một kiểu “Dĩ hư truyền hư”, làm hỏng cả di sản tục ngữ của cha ông (*).

 1-   GIẢNG SAI NGHĨA ĐEN

Xưa kia, nhà nông thiếu thốn đến từng hạt muối trắng. Với thức ăn thì càng thiếu thốn, khan hiếm. Tương cà, mắm mặn phải chia ra ăn dần ăn dè trong cả năm (Thịt cá là hương hoa, tương cà là gia bản – Tục ngữ).  Câu tục ngữ “Có cà thì thôi gắp mắm”, “Có dưa thì chừa rau”, “Liệu cơm gắp mắm”, khuyên người ta phải tằn tiện, vén khéo, có cái này ăn thì cái kia phải để dành; phải tính toán, chi dùng sao cho tiết kiệm, vừa đủ, tránh lãng phí. Thế nên ông Lê Văn Bài (Thanh Hoá) mới có đôi câu đối:

-Tích cốc phòng cơ, chớ xa hoa, hãy nhớ thiên tai còn khắc nghiệt,

-Liệu cơm gắp mắm, không lãng phí, đừng quên đất nước vẫn chưa giàu.

Và ông quan triều Lê Nguyễn Minh Triết (1578 – 1673) thuở hàn vi từng có bài thơ “Hà tiện”, trong đó “Dặn vợ có cà đừng gắp mắm”:

“…Dặn vợ có cà đừng gắp mắm,

Bảo con bớt gạo bỏ thêm khoai.

Thế gian mặc kẻ cười hà tiện,

Ta chẳng phiền ai chẳng luỵ ai.”

                                    (Hà tiện)

Riêng với mắm, mỗi bữa ăn người ta phải trù liệu để “gắp ra” sao cho vừa đủ dùng cho cả nhà. Nếu gắp quá nhiều, mắm thừa (đã đụng đũa vào) thì không thể bỏ lại vào chĩnh/vại nữa (bỏ mắm đã ăn dở vào dễ hỏng cả chĩnh mắm), mà để lại ăn bữa sau thì không bảo quản được.

Mắm ăn thừa để lại mất ngon, úp đầu chạn cuối chạn, cuối cùng bỏ đi, rất phí phạm. Thế nên dân gian mới có câu ca:

Liệu cơm mà gắp mắm ra,

Liệu cửa liệu nhà em lấy chồng đi

Nữa mai quá lứa nhỡ thì

Cao thì chẳng tới thấp thì chẳng thông.                                                                                               (Ca dao)

Hãy lưu ý các cụm từ “liệu cơm” và “gắp mắm ra” của dân gian.

“Cơm” ở đây bao gồm tất cả đồ ăn thức uống trong một bữa ăn. Ví dụ “Nấu cơm cho ba người ăn” là chuẩn bị bữa ăn cho ba người. “Liệu cơm gắp mắm” có nghĩa là tính toán nhu cầu thức ăn tương ứng với  lượng cơm và số người ăn cơm. Bởi thế “gắp mắm” không phải là “gắp” để “bỏ vào bát của người ăn cơm”, “để trộn mắm” với cơm trong bát, mà là “gắp mắm” từ trong chĩnh/vại RA BÁT nhỏ, để DÙNG LÀM THỨC ĂN CHUNG cho BỮA CƠM CỦA CÀ NHÀ.

Như thế, “Liệu cơm gắp mắm” ở đây là lời khuyên phải biết tiết kiệm, tính toán, trù liệu, tránh tình trạng “gạo thiếu cơm thừa” (cái này mới là đáng để đúc kết thành tục ngữ), chứ không phải khuyên người ta cách ăn mắm sao cho vừa miệng, “gắp nhiều quá ấy thì nó mặn, thì nó đem nó mất ngon đi”.

Dân gian đâu có hời hợt, nông cạn như vậy.

Nên nhớ, dù trên mâm chỉ có hai món, mắm và rau chăng nữa thì cũng không ai gắp đầy mắm vào bát một lần, sau đó trộn đều, rồi nếu lỡ có quá tay, mặn đắng cũng đành ăn liên tù tì cho hết cả bát, đến bát sau lại chuyển sang ăn những rau là rau. Vả lại, câu tục ngữ nói về sự tính toán, trù liệu, tiết kiệm trong ăn uống, chi dùng, chứ đâu phải kinh nghiệm ẩm thực, mà bảo “nếu mình mà gắp nhiều quá ấy thì nó mặn, thì nó đem nó mất ngon đi”?

 
2- GIẢNG NGHĨA BÓNG THIẾU CHÍNH XÁC
 
Lời giảng “liệu cái chừng mực trong cái công việc, hay trong hành xử làm sao cho nó hợp lí” dành cho câu tục ngữ “Liệu cơm gắp mắm” không rõ ý, thậm chí là thiếu chính xác. Bởi nếu hiểu câu giải thích của vị cố vấn gồm hai ý: Liệu cái chừng mực trong công việc làm sao cho hợp lí, thì quá chung chung, mơ hồ;  còn hành xử sao cho hợp lí, thì “hành xử” là nói về thái độ, cách xử sự, ứng xử giữa người và người, chứ không phải cách thức tiến hành công việc.
 
Vậy nghĩa của câu “Liệu cơm gắp mắm” nên được giảng như thế nào?
 
Như chúng tôi đã phân tích ở trên, “Liệu cơm gắp mắm” vốn có nghĩa đen (hiện vẫn được dùng trong thực tế), đó là ước lượng, trù liệu để lấy mắm ra ăn sao cho vừa đủ, tiết kiệm, không lãng phí. Nghĩa bóng được hiểu khá rộng:
1-Căn cứ vào yêu cầu, hoàn cảnh cụ thể mà trù tính, liệu biện cho hợp lý, sát đúng;

2-Tuỳ theo điều kiện, khả năng cụ thể của mình mà đưa ra cách làm thích hợp.
 
Có thể đưa ra một số ví dụ. Ít người ăn mà lại nấu cơm quá nhiều, hoặc ngược lại, nhiều người ăn mà lại nấu cơm quá ít; lại như tiền không có nhưng lại bày vẽ ra làm quá lớn,… thì đều có thể gọi là KHÔNG BIẾT LIỆU CƠM GẮP MẮM. Đây không phải là “hành xử”, mà là tính toán, trù liệu trong công việc.
 
Với thành ngữ tục ngữ, một khi không hiểu đúng nghĩa đen, thì khó lòng mà hiểu nghĩa bóng cho sâu sắc và chính xác.
Như vậy, thêm một lần nữa, Vua Tiếng Việt không chỉ thất bại với mục đích "giúp người chơi và khán giả khám phá sự phong phú, giàu có và thâm thúy của tiếng Việt" do chính Chương trình này luôn tự đề cao, mà ngược lại còn phá hỏng cả di sản tục ngữ của cha ông.
 
                                                                              Hoàng Tuấn Công
                                                                                     9/12/2024

--------
(*) Ghi chú:
Cách giải thích của cố vấn chương trình Vua Tiếng Việt có thể được xem là “Dĩ hư truyền hư”, bởi từ năm 2022, chúng tôi đã có bài viết “TRAO ĐỔI VỚI TÁC GIẢ BÀI “LIỆU CƠM GẮP MẮM”, phản biện lại rất nhiều cái sai, trong đó có một điểm sai giống như vị cố vấn Vua Tiếng Việt đã giảng (Đoạn chúng tôi chia sẻ trên đây được trích ra một phần từ bài viết này). Mời bạn đọc tham khảo trong TCTP:
 
https://tuancongthuphong.blogspot.com/.../trao-oi-voi-tac...

NGHỆ SĨ CẢI LƯƠNG BẠCH TUYẾT CÓ BẰNG TIẾN SĨ HAY CHỈ LÀ GIẤY CHỨNG NHẬN CỦA RADA? Trần Huỳnh

Một chuyên gia giáo dục tại Anh cho biết không tìm thấy tên nghệ sĩ Bạch Tuyết trong danh sách cựu sinh viên của RADA. Nghi vấn bà không phải cựu sinh viên và không có bằng tiến sĩ của RADA.

Nhiều khán giả đặt nghi vấn về bằng tiến sĩ của nghệ sĩ Bạch Tuyết là giả 

 
Mới đây mạng xã hội lại lan truyền thông tin về bằng cấp của nghệ sĩ Bạch Tuyết và cho rằng bằng tiến sĩ của bà là giả.
 
Bị đồn bằng tiến sĩ giả, phía nghệ sĩ Bạch Tuyết nói gì

Từ ý kiến của độc giả, sáng 28-11, Tuổi Trẻ Online liên hệ với quản lý của nghệ sĩ Bạch Tuyết.
 
Đại diện của nghệ sĩ Bạch Tuyết cho biết: "Từ năm 1991 - 1995, nghệ sĩ Bạch Tuyết theo học tại Học viện Kịch nghệ Hoàng gia Anh (Royal Academy of Dramatic Art). Đến tháng 10-1995, bảo vệ thành công luận án tiến sĩ".
 

Anh này cung cấp hình ảnh được cho là bằng tiến sĩ cùng hình ảnh văn bản Đại sứ quán Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam tại Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland xác nhận nghệ sĩ Bạch Tuyết đã hoàn thành luận án tiến sĩ về nghệ thuật sân khấu các nước Đông Nam Á vào thế kỷ 21.
 
Văn bản xác nhận này ghi ngày 31-10-1995.
 
Ngoài ra, đại diện nghệ sĩ Bạch Tuyết còn cung cấp hình ảnh văn bản Đại sứ đặc mệnh toàn quyền nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam tại Bulgaria gửi Bộ Văn hóa và Thông tin, Thành ủy TP.HCM vào ngày 19-12-1995 về việc nghệ sĩ Bạch Tuyết đã bảo vệ thành công luận án và được phong học vị "tiến sĩ nghệ thuật".
 
Theo Cục Quản lý chất lượng - Bộ Giáo dục và Đào tạo - việc công nhận văn bằng do cơ sở nước ngoài cấp hiện nay được thực hiện theo thông tư 13/2021/TT-BGDĐT.
 
Công nhận văn bằng được thực hiện theo nhu cầu của người có văn bằng hoặc cơ quan quản lý về nhân sự hoặc đơn vị quản lý lao động khi được sự đồng ý của người có văn bằng.
 
Việc công nhận văn bằng do cơ sở giáo dục nước ngoài cấp là xuất phát từ nhu cầu của cá nhân có văn bằng hay các đơn vị, tổ chức sử dụng người có văn bằng nước ngoài.
 
Để có căn cứ kết luận được một văn bằng cụ thể có được công nhận hay không phải thực hiện theo đúng trình tự và dựa trên các hồ sơ được cung cấp đầy đủ theo quy định.
 

VÙNG SÀI GÒN VÀ CÁC TỈNH MIỀN ĐÔNG KHÔNG CÓ CỒN, CHỈ CÓ CÙ LAO - Nguyễn Gia Việt

Chúng ta có thể lấy bằng chứng ở Phú Nhuận có đường Cù Lao ở khu Miếu Nổi để ghi nhớ xưa ở khúc rạch Nhiêu Lộc vùng này có cái cù lao.
Sài Gòn còn có cù lao Phù Châu ở sông Vàm Thuật Gò Vấp, cù lao Nguyễn Kiệu mé quận 4, cù lao Long Phước ở Thủ Đức. Nếu tính ra thì nguyên cái quận 4 là cù lao Khánh Hội. Thanh Đa (Thạnh Đa) là một cù lao.
Nổi tiếng nhứt Miền Nam là cù lao Phố, rồi còn có cù lao Rùa.
 
Miền Tây mới có cồn. Nhưng vẫn có cù lao, thí dụ cù lao Dung, cù lao An Bình, cù lao Thới Sơn, cù lao Mây, cù lao Năm Thôn. Người Miền Tây kêu bốn cái cồn long Lân Quy Phụng trên sông Tiền, trong đó cù lao Thới Sơn là cồn Lân.
 

VI TIẾU – Thơ Tịnh Bình

   

Lênh đênh biển khổ luân hồi

Mong manh kiếp bụi bồi hồi thương ta

Hồng trần giấc điệp tỉnh ra

Người cùng ta đó chỉ là huyễn hư

 

Ta về tìm lối chân như

Giọt chuông cổ tự vô ưu vô phiền

Thì thôi muôn sự tùy duyên

Lời kinh tiếng kệ bình yên nơi lòng

 

Cành dương rưới khắp bầu không

Hóa mưa cam lộ sen hồng từ bi

Nguyện người lắng dịu sân si

Không sầu không oán nhu mì thân tâm

 

Dẫu bao tăm tối u trầm

Bồ đề hạt giống âm thầm sinh sôi

Nghìn năm sau trước tinh khôi

Như nhiên hoa ấy trên môi khẽ cười...

 

                                         Tịnh Bình

                                        (Tây Ninh)

CHUYỆN TÌNH LƯU QUANG VŨ VÀ NGƯỜI VỢ ĐẦU TIÊN - NSƯT TỐ UYÊN - Phan Lương

Không thường được nhắc đến như Xuân Quỳnh với tư cách là bạn đời của Lưu Quang Vũ, nhưng nghệ sĩ ưu tú Tố Uyên mới là người vợ đầu tiên ông cưới về khi ông 21 tuổi. Hai người quen nhau từ thuở nhỏ, cùng sinh hoạt tại đội ca múa Cung Thiếu nhi Hà Nội.
 
Tố Uyên khi ấy có nhan sắc được bao người theo đuổi, lại là một diễn viên, nghệ sĩ múa nổi tiếng.
"Giữa bao chàng trai hâm mộ, tôi chọn Vũ vì chúng tôi thân thiết từ bé. Tôi nhận thấy Vũ có tài từ những ngày đó. Trong tình yêu, hiếm có ai yêu cuồng nhiệt và thiết tha như Vũ"
 
Bài thơ "Hơi ấm bàn tay" được Lưu Quang Vũ viết tặng Tố Uyên năm 1967:
 

Phút đưa nhau ta chỉ nắm tay mình

Điều chưa nói thì bàn tay đã nói

Mình đi rồi hơi ấm còn ở lại

Còn bồi hồi trong những ngón tay ta.

 

Như hai dòng sông gặp gỡ đổi phù sa

Nhập luồng nước, hoà nhau màu sắc

Trao cảm thương, hai bàn tay nắm chặt

Nghe máu mẹ cha chuyển giữa mỗi tay mình.

 

Những ngày xa, trời nhớ một màu xanh

Xây trận địa bàn tay ta rám nắng

Khi vuốt ngọn cỏ non khi lắp đạn

Khi áp lên vầng trán thấm mồ hôi.

 

Bàn tay ta trên ngực lớn cuộc đời

Ấm hơi ấm ở tay mình lưu luyến

Và ở tận đầu kia trận tuyến

Bàn tay mình mang ánh nắng tay ta.

 

Khi đàn chim bay tới rợp trời trưa

Cồn mây về mang cơn mưa đầu hạ

Hai vì sao đổi ngôi trong đêm gió...

Đó chính tay mình đang vượt khoảng xa

Tìm đến nơi này âu yếm nắm tay ta.

 
"Tình yêu của chúng tôi thời đó có cả một lớp người như: Đỗ Chu, Bằng Việt, Phạm Tiến Duật… biết rõ. Ngay tập thơ đầu tiên in với Bằng Việt cũng đã có nhiều bài thơ nói lên tình yêu ấy...Tập thơ ấy sau này rất nổi tiếng. Từ sự nổi tiếng đó mà sự nghiệp của anh Vũ cũng dần đi lên."
 

XÍCH LÔ HÀNH CHỞ GIÓ VÀO THI CA - Bao Nguyen Quang

Mỗi người bước vào cõi thơ và để lại hoặc không để lại dấu ấn bằng một phương cách khác nhau, có người đi vào thơ ca qua những cuộc chiến, có người dùng chính đôi bàn chân mình, hay đôi tay mình, cũng có người bước vào thơ bằng chiếc xe đạp hay xe gắn máy, hay bằng cả chiếc xích lô ... nhưng tất cả đều đến với thi ca bằng trái tim....(LHL)
 

XÍCH LÔ HÀNH

 

Ta xích lô hề! Người xích lô

Từ đây thôi phải đạp xe thồ

Trước chơi hai bánh chừ ba bánh

Trước chở một cô chừ bốn cô

 

Gác cẳng chờ hàng bên bãi vắng

Dựa lưng đợi khách dưới cây to

Dù sao cũng phải còng lưng đạp

Còn ở trong ngành vận tải thô.

 

Ngươi xích lô hề! Ta xích lô

Về đây sau những chuyến giang hồ

Thợ không ra thợ vì cô thế

Thầy không nên thầy bởi lỡ cơ

 

Trí dở dở khi say khi tỉnh

Hồn ương ương lúc thực lúc mơ

Rơi xuống cuộc đời không chao đảo

Vững vàng ba bánh đỡ: xích lô.

 

Ngươi xích lô hề! Ta xích lô

Cũng là thi sĩ cũng làm thơ

Thơ không giúp được ngươi cơm áo

Thơ chẳng giúp gì ta cháo hồ

 

Làm một trăm bài đều mộng mị

Đăng vào tờ báo cũng hư vô

May mà nhờ đạp xích lô ấy

Giàu không giàu nhưng chẳng xác xơ.

 

Ta xích lô hề! Ngươi xích lô

Ráng cho xong hết một đời phu

Chở bao đau thương về nghĩa địa

Chở những hạnh phúc đến tuổi thơ

 

Ngó xuống thua chi loài giun dế

Trông lên hơn hẳn lũ công cò

Dù sao mình cũng còn lương thiện

Ngươi xích lô! Ta xích lô.

 

                            Phương Xích lô

 

 

(Phương Xích lô, nhà thơ đã mất vào năm 2002 tại Quảng Trị)

                                                                     Bao Nguyen Quang T/H

ÁO BÀ BA EM PHƠI KHI NÓ ĐẦY NƯỚC MẮT – Trần Vấn Lệ

10 năm!  Mười 5 nhỉ!  Em chờ anh thế này, bao nhiêu đám mây bay mỗi ngày... qua trước ngõ!
 
Tại ông Trời làm gió, em biết không phải anh!
Tại bầu trời quá xanh mà em biết mây trắng!
 
Anh à, mưa hay nắng, 10 năm em chờ anh!  Sóng hồ Xuân Hương long lanh...có thể là em khóc!
 
Em hiểu chữ Cô Độc có nghĩa là Một Mình. Em hiểu Buổi Bình Minh là Ngày Mới Hy Vọng.
 
Ôi 10 năm em sống như màu áo bà ba... Có khi áo đầy hoa, có khi là nâu, xám...
 
Bạc màu thì... thành trắng.  Bạc tình?  Chúng ta không!  Anh à, anh cái vòng của vầng trăng Rằm đó...
 
Anh cũng là luồng gió nhân dân mình bày tỏ từ ngày xưa ngày xưa:  thống nhất là giấc mơ! 
 
Thống Nhất Vui Cả Nước:
Lậy Trời cho chóng Gió Nồm,
cho thuyền Chúa Nguyễn thuận buồm xuôi ra...
*
Em rất nhớ ông Tản Đà.  Em nhắc hai câu này mà khóc:  "Ba Vì Tây Lĩnh non xanh ngắt, Một giải Thu Giang nước vẫn đầy!". 
 
Áo bà ba em may...Mười Năm Rồi, Anh Thấy!  Ôi chao dòng sông chảy...anh anh anh anh... biển khơi!
 
Áo bà ba em phơi khi nó đầy nước mắt.
Áo bà ba em cất để dành... thắp nhang Anh!
 
                                                                                      Trần Vấn Lệ 

KÍNH GỞI T.T.KH... – Thơ Phan Quỳ

   

KÍNH GỞI T.T. KH (1)

 

Rồi một chiều đông gió lạnh đầy,

Mặt trời không đến giữa cung mây,

Mỏi cánh chim về hoang liêu ấy

Cô đơn rợn ngợp giữa đôi tay.

 

Tôi nhìn hoa vỡ hay tim vỡ

Tìm bóng người xa tận cuối ngày.

Một mảnh hồng xưa dưới chân giày.

Chút tình thơ dại lá hoa bay?

 

Ôm ấp chi mãi lòng thêm lạnh

Tôi nhủ thầm tôi những đêm dài.

Dẫu biết hoa nầy rời rã cánh

Tôi hiểu tình mình khó nhạt phai.

 

Người không về nữa, không về nữa

Sao tiếng vó khua cứ vọng hoài?

Tôi ra ngõ vắng chân mây vắng.

Những bước về không, nặng gót hài.

 

Người chưa về nữa, không về nữa?

Tôi ngóng tin xa những miệt mài.

.......

Tôi chờ mùa tới, một mùa sang.

Ở phía xa kia có nắng vàng.

Tôi đem tình ấy, tim hồng ấy

Rải chốn nhân gian ... ngỡ địa đàng.

LỖI SAI THÔ THIỂN CỦA CHƯƠNG TRÌNH “VUA TIẾNG VIỆT” TRÊN VTV VỀ THÀNH NGỮ “NẾM MẬT NẰM GAI” – Hoàng Tuấn Công

Nhà nghiên cứu Hoàng Tuấn Công đã có bài vạch trần lỗi sai thô thiển của "Vua tiếng Việt" trên VTV, đơn cử là chương trình nói về thành ngữ “Nếm mật nằm gai” (phát sóng ngày 18/10/2024).

 

Trong chương trình Vua Tiếng Việt ngày 18/10/2024, khi nói đến thành ngữ “Nếm mật nằm gai”, cố vấn chương trình là Nhà thơ Lữ Mai đã giảng cho người chơi và khán giả hiểu như sau:
 
“Cái câu nếm mật nằm gai lại theo một nghĩa khác. Tức là nói đến cái việc khổ sở, cái điều khó khăn, cực nhọc trong cuộc đời. Có thể nói những người nông dân cực khổ nếm mật nằm gai trong một hoàn cảnh nào đó”.
 
Lời giảng trên đây không đúng, kể cả về nghĩa từ vựng và cách dùng.
“Nếm mật nằm gai”, hay “Nằm gai nếm mật” đúng là có nói về những “cái việc khổ sở, cái điều khó khăn, cực nhọc”. Tuy nhiên, đây là một câu thành ngữ gốc Hán, xuất phát từ điển cố, điển tích cụ thể, bởi vậy, muốn hiểu và dùng cho chính xác thì phải biết được nguồn gốc của điển cố, điển tích.
 
Điển tích thành ngữ “Nằm gai nếm mật” (gốc Hán “Ngoạ tân thường đảm”; ngoạ 臥 = nằm; tân 薪 = củi khô, cỏ gai dùng để đun nấu; thường 嘗 = nếm; đảm 膽 = mật đắng của động vật), có nhiều dị bản nhưng đại để như sau:
 

HOÀN CẢNH SÁNG TÁC VÀ Ý NGHĨA CỦA CA KHÚC “CHO LẦN CUỐI” (LÊ UYÊN PHƯƠNG), DỰ CẢM CHIA XA CỦA MỐI TÌNH U MÊ - Niệm Quân, nhacxua.vn

Câu chuyện tình của Lê Uyên & Phương đã trở thành một huyền thoại của làng nghệ thuật Việt Nam, bởi họ không chỉ có tình yêu cuồng nhiệt, tình cảm vợ chồng sâu đậm, những thăng trầm trong đời sống hôn nhân, mà còn là sân khấu âm nhạc, là những bản tình ca nồng nàn, rực rỡ và cá tính khác biệt đã đi vào lòng người yêu nhạc nhiều thế hệ từ xưa đến nay. Cái hay của âm nhạc Lê Uyên Phương là trong mỗi ca khúc, mỗi khoảnh khắc yêu đương, gần gũi người ta đều thấy sự hết mình, tận hưởng trọn vẹn, dâng hiến đến tận cùng như thể đó là lần cuối, nhưng đồng thời cũng nhìn thấy những úa tàn, chia ly, đau thương chấp chới kề cận. Cho Lần Cuối là một ca khúc như vậy.

NGƯỜI ĐÀN ÔNG BẤT LỰC – Đặng Xuân Xuyến

(Trích từ: ĐIỂM YẾU CỦA NGƯỜI ĐÀN ÔNG HIỆN ĐẠI
của Đặng Xuân Xuyến, Nhà xuất bản Văn hóa Thông tin 2006)
 
David Reuben, bác sỹ tâm lý ở California đã viết: “Hơn bất cứ sự cố gắng nào khác của con người, tình dục ở nam giới là một trò chơi của sự tự tin.”. Hay hiểu nôm na thì “chất lượng” của hoạt động tình dục là “chứng chỉ” về sức mạnh của người đàn ông. Vì thế mà không ít đấng mày râu luôn trăn trở một câu hỏi: Làm thế nào để chứng tỏ được nam tính của mình khi cuộc sống hiện đại với vòng quay hối hả, gấp gáp, với những cạnh tranh, toan tính.... đã làm không ít người đàn ông luôn trong tình trạng bị stress, dẫn đến những rối loạn trong hoạt động tình dục, mà trong số đó là sự rối loạn về sự cương dương, tức bất lực trong quan hệ vợ chồng.
 
Vậy bất lực là gì?
 
Là sự rối loạn cương dương, khiến người đàn ông khó đạt được sự cương cứng hoặc mất (một phần hoặc hoàn toàn) khả năng duy trì dương vật trong trạng thái cương cứng để có thể tiến hành hoạt động tình dục bình thường.
 

VỀ CÂU THẦN CHÚ “ÚM BA LA...” - Nguyễn Hoàng Tuân

Câu thần chú “Om Mani Padme Hūm” với cách viết chữ Devanāgarī là: ॐ मणि पद्मे हूं, còn tiếng Tây Tạng thì viết là: ཨོཾ་མ་ནི་པ་དྨེ་ཧཱུྃ་.
Đây là một câu Chân ngôn tiếng Phạn (chân ngôn có thể là một câu chú hay một Đà-la-ni ngắn).
 
Om Mani Padme Hum được xem là chân ngôn cầu Quán Thế Âm Bồ Tát và là chân ngôn lâu đời nhất có ý nghĩa cực kỳ quan trọng của Phật giáo Tây Tạng.
 
Câu thần chú Om Mani Padme Hum còn được mệnh danh là “Lục Tự Đại Minh Chân Ngôn” – có nghĩa là “Chân ngôn sáng rõ bao gồm sáu chữ”.

CHẬP CHỜN MÙA LAU TRẮNG – Thơ Tịnh Bình

   

Chớm hơi đông lành lạnh

Gió sớm mang bấc về

Buổi mai khung cửa khép

Mờ mịt bước chân sương

 

Bây giờ là tháng mấy ?

Cành trơ cánh tay gầy

Tiếng chim chừng xa vắng

Chập chùng kỷ niệm vây

 

Thèm một mùa đông cũ

Thơ ngây thuở năm mười

Cánh đồng mùa lau trổ

Chưa vãn rồi cuộc chơi

 

Những hoàng hôn thầm lặng

Vệt nắng xước môi cười

Đồi cao và lũng thấp

Dịu dàng tóc lau phơi

 

Giấu vào đông se sắt

Chơi vơi nỗi niềm thương

Chập chờn mùa lau trắng

Bát ngát trời khói sương...

 

                     Tịnh Bình

                     (Tây Ninh)

NHẠC SĨ NGUYỄN TRUNG CANG, LINH HỒN BAN NHẠC PHƯỢNG HOÀNG – Câu Chuyện Âm Nhạc

Nhạc sĩ Nguyễn Trung Cang sinh ra năm 1947 tại Long Thành, Biên Hòa. Ông là một trong những người tiên phong trong phong trào "Nhạc Trẻ" trước 1975, thể loại âm nhạc Việt Nam chịu ảnh hưởng bởi nhạc Rock và Pop của Anh và Mỹ trong thập niên 60 và đầu thập niên 70. Cùng với nhạc sĩ Lê Hựu Hà, ông là người đồng sáng lập ban nhạc trẻ "Phượng Hoàng" vào năm 1970 và đảm nhiệm vai trò tay guitar điện chính cho ban nhạc.
 

LUẬN BÀN VỀ GỎI CUỐN MIỀN NAM - Nguyễn Gia Việt

Khách từ phương xa về Sài Gòn hay đòi ăn gỏi cuốn. Vậy là chủ nhà phải lui cui mua đồ về làm, mua thịt ba rọi, tôm tươi, rau xanh rau sạch, bún, bánh tráng ngon, làm nước mắm đãi khách.
Món gỏi cuốn nhìn đơn giản nhưng cũng không hề giản đơn. Bánh tráng quấn rau và chấm.
Bánh tráng thì ở đâu không có, nhưng phải là bánh tráng Củ Chi loại nhứt. Rau gồm có xá lách, tía tô, rau quế, rau diếp cá, đọt xòai, lá non của đọt mận, đọt choại. Mấy năm nay còn thêm rau rừng như : xá xị, lá bứa, trâm ổi, chùm mồi, lá cách, săng máu, sao nhái, rau chạy...

VĨNH BIỆT TRẦN TRIẾT QUỲNH DAO – Trần Vấn Lệ

Không có gì ồn ã. 
Hàng cây mùa Đông trơ cành còn vài ba chiếc là chưa rơi run rẩy.
Một chiếc lá nhẹ nhàng rơi xuống. 
Nữ sĩ Quỳnh Dao chào vĩnh biệt mùa Đông Đài Loan.
 
Quỳnh Dao ra đời năm 1938.  Sinh 20-4-1938, Thành Đô, Tứ Xuyên, Trung Hoa Lục Địa, rời nước năm 1949 qua Đài Loan...
 
Mất, tự quyết định chiều ngày 4 tháng Chạp năm 2024, mùa Đông, tại nhà riêng, Quận Đạm Thủy, Thị Trấn Tân Bắc, Thủ Đô Đài Bắc, Nước Đài Loan Trung Hoa Hải Ngoại.
 
Bà đã có thư dặn dò con cháu để yên cho Bà đi từ năm 2018.
 
Và bà đi sau nhiều ngày chữa bệnh tại nhà riêng - một tòa lâu đài đầy đủ tiện nghi, trị giá trên mười triệu Đô La Mỹ... Bà là nhà văn giàu nhất thế giới xưa nay, tự do cũng nhất... mà oằn oại vì tình nghĩa trăm năm hơi nhiều.  Sức chịu đựng của bà coi như cũng khá!
 
Họ tên của bà giản đơn như nhánh cây cổ thụ:  Trần Triết.
Bút hiệu của bà dễ thương:  Quỳnh Dao, chắc tự ví như hoa hiếm, như lá ngọc, Quỳnh và Dao?
Hoa Quỳnh chỉ nở đúng nửa đêm.
Lá Ngọc dễ ai mà có.
 
Bà có rất đông độc giả ái mộ về văn,  đúng là văn chương;  có nhiều nước mắt của khán giả xem phim chuyển thể từ truyện của bà vì láng lai tình nghĩa thấp thoáng những con đường Mùa Thu Lá Bay...
 
Người Việt Nam trước 30-4-1975 ái mộ bà gần ngang với Kim Dung tác giả truyện chưởng. 
 
Người Việt Nam sau 30-4-1975 nhìn bà trong nhiều đám lửa, gạt nước mắt không khóc riêng cho một nhà văn.
 

Nhà Văn Quỳnh Dao đi rồi!

Tám mươi sáu năm ở đời.  Vậy thôi!

 

                                                                                     Trần Vấn Lệ

ĐỌC "TIỆC RƯỢU TRONG MƠ", THƠ CỦA ĐẶNG XUÂN XUYẾN - Nguyễn Toàn Thắng

Tác giả Nguyễn Toàn Thắng (bìa trái) cùng Đặng Xuân Xuyến (bìa phải) năm 1995

Đặng Xuân Xuyến là người thích uống rượu. Bạn bè đến nhà chơi anh thường lấy rượu ra rủ rê "làm vài chén nhé" và khi đã ngồi “lai rai” với nhau thì anh uống hết mình, uống đến khi nào “say đứ đừ đừ” mới dừng cuộc rượu. Anh cũng có nhiều bài thơ viết về rượu và trong số các bài thơ viết về rượu, tôi rất thích bài "Tiệc rượu trong mơ" vì bài thơ này không chỉ hay mà còn thể hiện đúng phong cách uống rượu của Đặng Xuân Xuyến.