Đề thi môn tiếng Việt lớp 4 của Trường Tiểu học Điện
Biên 1 (TP Thanh Hoá, năm học 2021 – 2022), yêu cầu học sinh nhận diện từ láy
như sau:
“Từ nào không phải từ ghép: A. châm chọc; B. vương vấn;
C. phẳng lặng; D. nóng nực”.
Học sinh khoanh tròn vào phương án “B. vương vấn”, và
được chấm là đúng (câu 7: 0,5 điểm).
Từ điển từ láy tiếng Việt (Viện Ngôn ngữ - Hoàng Văn
Hành chủ biên) cũng thu thập, giảng từ “vương vấn” là “Cứ phải nghĩ đến, nhớ đến
mà không thể dứt ra được mặc dù không muốn thế”, và lấy ví dụ “Vương vấn chuyện
gia đình. Xa nhau rồi mà lòng còn vương vấn”; còn ở mục từ “vấn vương” thì giảng
là “như vương vấn”, ví dụ “Suy nghĩ vấn vương; Cho nắng hường vấn vương muôn
ngàn sợi” (Hàn Mạc Tử)”.
Tuy nhiên, “vương vấn” hay “vấn vương” đều là từ ghép
đẳng lập, không phải từ láy. Cụ thể:
-"Vương" nghĩa là mắc vào, dính vào, thường
là vô tình, ngoài ý muốn (như "Bỏ thì thương, vương thì tội" – Tục ngữ;
"Tiếc thay chút nghĩa cũ càng, Dẫu lìa ngó ý còn vương tơ lòng" - Kiều).
- "Vấn" 絻,
gốc Hán vốn chỉ việc mặc đồ tang thời xưa, phải để đầu trần, cột tóc, dùng vải
gai quấn đầu. Về sau, từ này được dùng với nghĩa quấn, cột, cuộn thành nhiều
vòng (như vấn khăn; vấn tóc nói chung, cùng nghĩa với vấn trong vấn vít).
