Cách Hà Nội chừng 25km dọc theo đê sông Hồng, có hai ngôi đền thờ Đức Thánh Chử Đồng Tử. Một ngôi đền nằm ở địa phận thôn Đa Hòa, xã Bình Minh, huyện Khoái Châu, tỉnh Hưng Yên bên dòng sông Hồng nhìn ra bãi Tự Nhiên nơi nàng công chúa Tiên Dung xinh đẹp, con gái vua Hùng thứ 18 kỳ ngộ và nên duyên với chàng Chử Đồng Tử nghèo khó. Một ngôi đền nữa thuộc địa phận thôn Yên Vĩnh, xã Dạ Trạch, huyện Khoái Châu, tỉnh Hưng Yên, nơi chàng Chử Đồng Tử cùng nhị vị phu nhân hóa về trời.
Hội thảo đặt ra vấn đề, trong thời đại 4.0 hiện nay, chúng ta có nhiều cách tiếp cận thông tin để giải đáp những thắc mắc cũ hoặc đưa ra những giả thuyết mới về những góc khuất trong lịch sử “Truyện Kiều” để mỗi người tự suy ngẫm về lịch sử và văn hóa dân tộc Việt.
Các
diễn giả tham gia hội thảo.Hội thảo Minh họa “Truyện
Kiều” dưới cách nhìn minh triết Việt nhân kỷ niệm 200 năm ngày mất của danh
nhân văn hóa thế giới – đại thi hào dân tộc Nguyễn Du (1765 – 1820) được Viện
Pháp tại Hà Nội – L’Espace tổ chức sáng 1/8.
Hội thảo có sự tham gia của nhà nghiên cứu Trần Đình Tuấn, nhà nghiên cứu Lê Nghị và họa sĩ – nhà giáo Nguyễn Tuấn Sơn.
Đầu tháng 4 năm 1976, thi sĩ Vũ Hoàng Chương bị nhà cầm quyền bắt, đưa vào giam ở khám Chí Hoà. Một số thơ ông làm trong thời gian này (chẳng hạn bài Đường luật bát cú mở đầu bằng câu “Thấm thoắt vào đây tháng đã tròn”) đã được chuyển về cho gia đình và đã được phổ biến. Đầu tháng 9-1976, thấy sức khỏe của ông suy sụp, những người cầm quyền thả ông về để chết ở nhà.
Từ một thế lực cát cứ vốn làm nghề chài lưới ở Hải Ấp (Thái Bình), Trần Lý và Trần gia từng bước thâu tóm quyền bính rồi thay ngôi nhà Lý, thiết lập triều Trần. Đồng thời với đó là quá trình quý tộc hóa của thế lực Trần gia - một thiết chế quân chủ quý tộc dòng họ đặc biệt trong lịch sử Việt Nam.
QUÝ
TỘC NHÀ TRẦN VỚI VƯƠNG TRIỀU
Vĩnh Khánh
Dưới quyền lực tối cao của nhà vua, tầng lớp quý tộc nhà Trần đã độc tôn quyền lực từ trung ương đến địa phương, đảm bảo cho sự bền vững của vương triều và có những đóng góp lớn lao cho quốc gia dân tộc.
Mỗi người đều là một cá nhân, đều có lòng tự trọng và ý thức tự tôn. Trong bất kì mối quan hệ nào, người ta cũng muốn mình có một vị trí xứng đáng, muốn được thể hiện, được bộc lộ mình, muốn được người khác đánh giá khả năng mà mình vốn có. Và đồng thời người ta cũng rất muốn được tự quyết định, một mình điều khiển sở thích, niềm đam mê, hứng thú của bản thân. Cho nên dù ở trong những mối quan hệ thân thiết đến chừng nào, dù gắn bó với ai đó sâu sắc đến đâu, người ta vẫn là một cá thể riêng biệt, vẫn cần có một khoảng trời riêng, cần được người khác tôn trọng. Tôn trọng bạn bè, có thể coi đó là một nguyên tắc không thể thiếu để duy trì tình bạn. Giữa chúng ta chỉ có thể có tình cảm nồng hậu nếu chúng ta biết ghi điều "biết mình biết ta".
TTO - 'Dựa vào các văn bản, chúng tôi phát hiện ra rằng Truyện Kiều mới là gốc của Kim Vân Kiều truyện ở Việt Nam. Rồi từ Kim Vân Kiều truyện của Việt Nam người ta mới phóng tác Kim Vân Kiều truyện ở Trung Quốc'.
Nhà
nghiên cứu Lê Nghị trình bày nghiên cứu mới về Truyện Kiều ở hội thảo - Ảnh
NVCCTruyện Kiều có trước Kim Vân Kiều truyện của Thanh Tâm Tài Tử Việt Nam, Kim Vân Kiều truyện của Thanh Tâm Tài Nhân Trung Quốc chỉ là sản phẩm ăn theo, tên tác giả cũng là tự đặt.
Nhà nghiên cứu Lê Nghị mở đầu bản tham luận Nguồn gốc Truyện Kiều, tại Hội thảo Minh họa Kiều dưới góc nhìn
minh triết Việt, do Trung tâm Văn hóa Pháp tại Hà Nội vừa tổ chức làm cả khán
phòng ngỡ ngàng...
SƠ LƯỢC TRÀ KINH CỦA LỤC VŨ
Ở phần trên có liên hệ đến Lục Vũ và tác phẩm
danh tiếng của ông: Trà Kinh (Kinh thư của
Trà), ông đã định thức hóa Pháp điển về Trà. Ta thử xem sơ lược về Trà
Kinh.
(Hình Thần Trà Lục Vũ)1. Tiểu sử Lục Vũ
Lục Vũ (733–804), đời Đường, tác giả cuốn Trà Kinh, người đất Cảnh Lăng, Hồ
Bắc; theo bản đồ thì cặp sát Tứ Xuyên và Quý Châu (lúc đó thuộc Nam Chiếu/ Đại
Lý).
Lục Vũ, tự là Hồng Tiệm, vốn là một đứa trẻ mồ côi, được
một thiền sư tên là Thái Chúc ở Hồ Bắc nhận nuôi. Thiền sư này vốn là một người
hâm mộ và sành điệu trà đúng với truyền thống Thiền thời đó. Sáu năm trời Lục
Vũ lưu ngụ tại thiền viện Long Vân, thời gian này ông được chỉ dạy nhiều về
cách pha chế và thưởng thức trà. Tuy nhiên bẩm tính của Lục Vũ thích Nho giáo
hơn là Thiền học nên thường bị sư ông trách phạt; cuối cùng không kham nổi Lục
Vũ bỏ trốn theo một gánh hát. May sao đến năm 14 tuổi Lục Vũ gặp được một hoàng
thân; ông này nhìn ra tư chất của Lục Vũ và có nhiều giúp đỡ. Sau loạn An Lộc
Sơn, Lục Vũ lui về ẩn dật, kết bạn với nhiều văn nhân và cho ra đời cuốn Trà
Kinh.
Chùa Tây Phương được xây dựng lần đầu vào đời Cao Biền (865-875). Sang niên hiệu Chính Hòa (1680-1705), Tây Vương Trịnh Tạc cho sửa lại chùa và xây thêm tam quan. Sau lần trùng tu này chùa bị phá. Đến triều Tây Sơn, vào 2 năm 1788, 1789, chùa được xây dựng lại trên nền cũ, tọa lạc tại núi Tây Phương, xã Thạch Xá, huyện Thạch Thất, tỉnh Hà Tây (cũ).
Nhà
thơ Hồ Văn Chi
Sáng nay. 17-9-2020, dịch Covid vừa đi qua thì cơn bão số 5 sắp đến. Đà Nẵng mưa buồn. Tôi và nhà thơ Đỗ Hùng Luân ngồi uống cà phê dưới mái hiên vắng vẻ của một cửa tiệm bên đường. Nhà thơ Hồ Văn Chi đến, ngồi 10 phút, uống ly cà phê, tặng chúng tôi tập thơ “Mùa Phố Vắng” rồi cáo lỗi ra về vì có việc bận.
NẮNG VƯỜN THU
Ai đang rót mật vào thu
Vàng mơ vạt nắng, vàng bờ
cúc hoa
Giọt sương ban sớm la đà
Tiếng chim ngọt giọng chợt
xa chợt gần
Vườn thu hương trái chín
dần
Chuồn chuồn cao thấp phân
vân cánh mềm
Khúc ru nhịp võng êm đềm
Bông mù u trắng rụng miền
ca dao
Tím bèo đan kín mặt ao
Mưa qua ngõ vắng ướt màu
áo xưa
Hoa chiều phơ phất giậu
thưa
Chút mây chút gió đã thừa
luyến vương
Heo may se sẽ mùa thương
Cầm tay lúng liếng má hường
môi xinh
Vay thu vạt nắng lung
linh
Vàng mơ áo lá tự tình lời
thơ...
Tịnh Bình
(Tây Ninh)
MẮT
THU
Mấy tầng ngăn ngắt thu
xanh
Cứ thăm thắm gió, cứ mong
manh buồn
Trong veo suối tận đầu
nguồn
Thiên thanh văn vắt, cánh
chuồn nhẹ tênh
Thoảng như lời mẹ dỗ dành
Ru thơ nựng bé chòng
chành theo mây
Cớ gì Thu dụ ta say
Mộng mơ yêu để trắng tay…
khạo khờ?
Đêm trăng còn đợi thẫn thờ
Chuốt tơ vàng óng neo bờ
tương tư
Ái tình là thực hay hư?
Mà sao đắm đuối say từ
chiêm bao
Cứ hồn nhiên cứ khát khao
Cứ mơ Hoàng tử áo bào
sang thăm
Giấu buồn trong mắt lá
răm
Mắt thu liếc rách cả
trăm… tim tình
Nhà bình thơ Phạm Đức Nhì
Lời Nói Đầu
Nhận xét về vần luật trong Truyện Kiều dễ dẫn đến
tranh luận. Mà đề tài tranh luận ngoài chuyện đúng sai có tính học thuật cũng
thường khi liên quan đến độ khả tín của văn bản cũng như uy tín của người khảo
dị và hiệu đính. Bài viết này dựa vào 2 bản nôm Truyện Kiều Liễu Văn Đường (Kiều
1866 và Kiều 1871) được ông Nguyễn Quảng Tuân phiên âm và khảo dị. Ông Nguyễn
Quảng Tuân cũng kết hợp với 3 bản nôm khác - Kiều 1870, Kiều 1872 và Kiều 1902
- để cho độc giả một “dụng cụ” tra cúu rất tiện lợi, có thể so sánh từng câu giữa
5 bản Kiều”.
Ngoài ra ông cũng có trong tay bản Kiều 1874 do Đàm
Quang Hưng sưu tầm nhưng chưa kết hợp với 5 bản Kiều trên.
Sau đây là danh sách 6 bản nôm Truyện Kiều được làm tư
liệu.
(http://www.nomfoundation.org/nom-project/tale-of-kieu/tale-of-kieu-version-1866?uiLang=vn)
NẺO QUÊ
Tôi đi muôn dặm sơn khê
Mà lòng nhớ mãi... nẻo về quê hương
Mù say trong cõi Vô Thường
Hồn về Cố Quận... dặm trường hư không…
Đình xưa Cây Gạo còn bông
Mùa về nở đỏ, đỏ hồng xốn xang
Người về qua cánh đồng làng
Mùa vui biển lúa nhuộm vàng nắng hây
Hàng tre đứng đội trời mây
Đường quê trải nắng... nắng đầy ngàn lau
Vườn em trắng nụ hoa cau
Nhớ tình mới chớm với nhau... rụt rè...
Cu Cườm gáy giục bờ tre
Gà trưa vẳng tiếng nắng hè xa xôi
Con đò neo bến đơn côi
Ngàn hoa nắng rụng... trôi trôi bồng bềnh
Bến sông gió lộng thênh thênh
Lục Bình theo sóng lênh đênh tháng ngày
Người về vui thú cỏ cây
Thơ - Đàn - Cờ - Rượu... sum vầy cố nhân...
Trăm người quen... mấy người thân?
Rượu bầu, thơ túi... mòn chân giữa đời
Tiếng đêm Cuốc gọi rã rời
Nỗi lòng xa xứ đọng rơi nghẹn ngào
Đêm buồn ngồi ngắm trăng sao
Tiếng khuya gọi gió lùa vào phôi phai
Thềm khuya đọng tiếng thở dài
Gió qua hiên lạnh... Cửa Sài... Cỏ Khâu...
Giọt thơ nức nở trang sầu
Hồn thơ vất vưởng tìm đâu quê nhà
Buồn riêng... riêng một mình ta
Gặp ai tâm sự, sợ là... buồn chung?
Ngày qua tắt nắng mịt mùng
Trái sầu héo úa não nùng rơi rơi
Mù say... tối đất, tối trời
Để người phiêu lãng... quên đời lãng du
“Bướm vàng đậu đọt Mù U...”
Câu thơ Lục Bát... tiếng ru đôi bờ
Xứ người lòng dạ thẫn thờ
Nửa vương nỗi nhớ... nửa chờ nỗi đau
Một mai... mai mốt... ngàn sau...
Hóa thân cát bụi... nhớ nhau tìm về...
Nha Trang, tháng 9. 2020
Lê Kim Thượng
“...” Ca dao
