Tác giả Hoàng Long Hải
“GIÓ
NAM NON…”
“Gió
Nam non thổi lòn hang cóc…”
Tôi yêu Quảng Trị của tôi vì tôi sinh ra và lớn lên ở
nơi ấy, dù ở đó cảnh sắc có đẹp hay không.
Dù không đẹp, nhưng vì nó là nơi tôi chôn nhau cắt rốn,
nơi tôi lớn lên cùng với gia đình, cha mẹ, anh chị, bà con xóm làng, học hành
vui chơi cùng bạn bè, thì không đẹp, quê hương tôi cũng cứ đẹp vô ngần. Tôi yêu
quê hương tôi là tôi yêu cảnh sắc nơi ấy, tôi yêu người dân ở nơi ấy, không cần
biết ai giàu ai nghèo, ai bần cùng, ai sang trọng. “Chốn quê hương đẹp hơn cả”, sách Quốc Văn Giáo Khoa Thư nói vậy đấy!
Người dân quê tôi càng nghèo, tôi càng thấy yêu họ
hơn, mà Quảng Trị tôi thì nghèo nhất trong các tỉnh nghèo của miền Trung. Miền
Trung nghèo vì miền Trung chỉ là cái đòn gánh, oằn lên vai chị, vai mẹ, như câu
tục ngữ “đòn gánh đằn vai”. Hai đầu
Nam Bắc mới giàu, hai đầu là hai thúng gạo: “Gạo
Nam, gạo Bắc, ấy đòn miền Trung”. Phạm Duy viết như thế.
Miền Trung nghèo vì “đất cày lên sỏi đá”. “Quê
hương anh, nước mặn đồng chua, quê hương tôi đất cày lên sỏi đá”. Đất ấy chỉ
có thể trồng khoai sắn. Dọc miền Trung, tỉnh nào cũng nhiều khoai sắn, ăn khoai
sắn thay cơm. “Bên nồi khoai mới luộc,
ngát thơm vườn ngâu thưa...” Phan Lạc Tuyên viết như thế khi theo Quân Đội
Quốc Gia “tiếp thu” Bình Định năm
1954.