Kỳ 3: THỜI HỌC SINH GẬP GHỀNH THƠ MỘNG
Thời học sinh của Hàn Mạc Tử trải qua 3 địa phương: Quảng
Ngãi, Quy Nhơn, Huế. “Lần đầu tiên Nguyễn
Trọng Trí cắp sách đến trường là tại Quảng Ngãi”. Trần Thanh Mại, tác giả
cuốn Hàn Mạc Tử, đã ghi nhận như vậy. Ông Bá Tín, qua hồi kí Hàn Mạc Tử anh
tôi, còn kể chi tiết hơn:
“Chúng
tôi rời Đồng Hới năm 1921, theo cha vào Quy Nhơn, trở ra Bồng Sơn, lại trở về
Quy Nhơn năm 1924 thì đổi ra Sa Kỳ, một sở thương chánh lớn, cách thị xã Quảng
Ngãi 12 km [thực địa thì hơn 20 km - chú thích trong móc vuông là của
Phanxipăng]. Trong thời gian gia đình hay đổi dời dọc theo các cửa biển, việc học
hành của chúng tôi đã bị gián đoạn. Về Quảng Ngãi mới vào học trường công lập
anh Trí học lớp ba, tôi học lớp tư [tương đương lớp 2 bây giờ]. Khi còn ở Quy
Nhơn, anh rất thích bắn ná cao su và bắn rất hay.(...). Trong những năm học ở
Quảng Ngãi, anh không thèm bắn ná cao su nữa, mà lại rất thích bắn súng. Hai
anh em ở trọ nhà dượng tôi, trong nhà cũng có một khẩu Flaubert, thứ súng bắn
chim như của cha tôi. Anh trông thấy thèm lắm, nhưng không dám hỏi. Vì vậy, cứ
thứ năm, chủ nhật, là kéo tôi cùng về Sa Kỳ, để cha tôi phát cho mỗi đứa 3 viên
đạn, mà phải đi bộ 12km, phải qua một chuyến đò, băng qua một động cát dưới trời
nắng chang chang. (...). Về sau, bài văn xuôi Chơi
giữa mùa trăng, anh viết về chợ Chua
Me [dân quanh vùng vẫn gọi Châu Me], là động
cát này. Địa phương gọi là động, một vùng rộng lớn, cát trắng phau, thứ cát ánh
ngời như mảnh pha lê vụn, trải dài 4 - 5km bên bờ đại dương (...). Sau khi cha
tôi mất đi, tháng 7-1926, gia đình tôi dọn về Quy Nhơn ở với anh Mộng Châu. Hai
chúng tôi cùng vào học trường trung Quy Nhơn [Collège de Quinhon, thành lập
1921, thực tế gồm cả tiểu và trung học, tên tiếng Việt bấy giờ là Cao đẳng tiểu
học Quy Nhơn, sau thành Quốc học - Quy Nhơn, nay là trường THCS Lê Hồng Phong].
Đến lớp nhất [tương đương lớp 5 bây giờ], anh Trí ra Huế học Pellerin” (trích
cảo bản đánh máy, tr. 6-8).
.png)
.png)
