HÌNH NHƯ GIÓ BAY PHẤN NỤ HOA NÀO LONG LANH – Trần Vấn Lệ

Anh gửi cho em thư, sao em không hồi đáp?  Hay thư anh đi lạc? Mà nhỉ... lạc ở đâu?
 
Không lẽ áo qua cầu, bay qua đầu, bay mất!  Không lẽ như lời Phật, Có tức thị là Không!  Thư anh... viết mông lung như chẳng từng câu nói.  Thư anh chỉ thăm hỏi em thế nào, đơn sơ.  Thư anh... như bài thơ để bên em buổi sáng cũng như chiều lãng mạn mình ngồi trên bờ ao... thấy có con cá tràu nó trào lên đớp nắng.  Thấy mây qua để bóng... cái bóng ngày hoàng hôn!  Em nhớ không, hoảng hồn nụ hôn anh bữa nọ?  Em nhớ không, có nhớ... chiều lạnh và em... run!
 
Thư anh gửi mấy hôm dám nhiều hơn, Thế Kỷ.  Chắc không phải tờ giấy xếp để trong phong bì.  Mà nó là gì?  Hơi thở anh?  Tan hết?  Coi như là anh chết trong lòng em.  Vườn cau Ngoại lem lem những vì sao mọc sớm.  Lúc đó miệng em   chớm cái nụ tình vườn mơ...
 
Anh kể em:  Ngày xưa có vườn hoa rất đẹp, có cô Tiên mang giép, hoa nở hồng gót chân...Hồi xưa, anh bâng khuâng nghĩ vườn hoa có chủ, rồi anh đi biệt xứ, Huế ơi là nhớ thương...
 
Bây giờ là hoàng hôn!  Chữ Nguyễn Du, đấy nhé!  Cái vườn hoa, hoa lệ... Cái cổng vườn, phong linh!  Em ơi, anh giật mình:  Thư anh, em chưa nhận?
 
Hình như gió bay phấn Nụ-Hoa-Nào-Long-Lanh?
 
                                                                                       Trần Vấn Lệ

NHỚ EM TỪNG HƠI THỞ - Nhạc Khê Kinh Kha

     

NHỚ EM TỪNG HƠI THỞ

 

tôi nhớ em

như mây nhớ gió ngàn

như sông nhớ cội nguồn

như ai nhớ lời tình

như mặn nồng nhớ hương đêm

 

tôi nhớ em

như đêm nhớ trăng vàng

như mưa nhớ núi rừng

như môi nhớ tình nồng

như mùa thu nhớ lá vàng

 

tôi nhớ em từng giờ

tôi nhớ em từng giấc ngủ

    từng niềm mơ

    từng hơi thở

 

tôi nhớ em mặn nồng

em có nhớ tôi nồng nàn?

xin nhớ tôi thật lòng

thật lòng ghe em

cho tình mình rụng vào trăm năm

 

tôi nhớ em

như hoa nhớ bướm tình

như sương nhớ cây cành

như men nhớ rượu nồng

như nụ hôn nhớ môi thơm

 

tôi nhớ em

như tim nhớ lời thề

hương thơm nhớ tóc mềm

trăm năm nghĩa vợ chồng

như lòng tôi mãi yêu nàng

 

                  khê kinh kha

                 (Michigan '73)

TA CHẲNG NÊN VỘI VÃ – Thơ Quách Như Nguyệt, nhạc Phan Hoàng Đệ, ca sĩ Kara Ngọc Thúy trình bày

     

 

TA CHẲNG NÊN VỘI VÃ

 

Tình yêu như mây cao, chất chứa những giọt buồn

Mưa bất ngờ rơi xuống, hòa vào nước mắt tuôn

 

Tình yêu như ngọn lửa, đốt cháy tình nôn nao

Mê cuồng nên bốc cháy, cháy mất thuở ngọt ngào

 

Anh sao khờ dại quá, nghĩ yêu là thăng hoa

Yêu là lời nói dối, là nước mắt chan hòa

Ta chẳng nên vội vã rơi vào bể ái tình

Nếu biết rằng kết quả rồi cũng sẽ đơn côi

 

Ôi trái tim mù lòa, ôi tình yêu tội lỗi!

Dẫu tim em rướm máu, chẳng hối hận anh ơi!

 

                                          Quách Như Nguyệt

ĐỌC “TRÊN MẤY DẶM VỀ XƯA” TẬP THƠ CỦA MY THỤC - Châu Thạch

Trong ngày ra mắt tập thơ “Trên Mấy Dặm Về Xưa” của nhà thơ My Thục tại quán Cà Phê Cố Quận – Đà Nẵng, người chị ruột của My Thục tên facebook là Trinh Nguyễn đã nói qua về My Thục đại ý như sau:

SAO LẠI GỌI LÀ “KHÓC NHƯ RI”? – Hoàng Tuấn Công

Một trăm đứa khóc như ri,

Không bằng một đứa nó đi giật lùi

                                         (Ca dao)

Hình ảnh chim ri bị bắt nhốt làm chim phóng sinh, nhiều con bị chết trước khi, hoặc chết ngay sau khi được thả.

https://tuoitre.vn/nhoi-long-xac-chim-roi-xuong-khi-vua...
 

Thành ngữ “khóc như ri” được nhiều cuốn từ điển tiếng Việt thu thập và giải nghĩa:

 -Việt Nam tự điển (Lê Văn Đức) giảng “khóc như ri” là “Khóc nhiều, tiếng nhỏ mà đều”.
-Từ điển từ và ngữ Việt Nam (GS Nguyễn Lân) giảng: “khóc như ri” là “Khóc lâu và thảm thiết”, và lấy ví dụ “Mấy ngày liền chị ấy khóc như ri”.
-Đại từ điển tiếng Việt (Nguyễn Như Ý chủ biên) giảng: “khóc như ri • Khóc la ầm ĩ, nhiều tiếng khóc cùng oà lên một lúc: Họ đổ ra các khe cửa nhòm ngó hỏi nhau, bàn tán, quát tháo, van lạy, chửi rủa và oà lên khóc như ri”.
-Từ điển thành ngữ tục ngữ Việt Nam (Nhóm Vũ Dung): “khóc như ri • Khóc râm ran, nhiều tiếng khóc cùng một lúc (thường nói về trẻ con khóc)”.
 
Theo như trên thì tất cả các cuốn từ điển đều không đề cập gì đến nghĩa đen câu thành ngữ; mặt khác, về nghĩa bóng cũng không có sự thống nhất về cách hiểu.
 

CHUYỆN BI HÀI MẤY ÔNG NHÀ VĂN ĐI NHẬN GIẢI THƯỞNG! - Trương Chí Hùng

p/s: ảnh minh họa là chai thuốc nhuộm do BTC tặng.

 
Mình gặp nhà văn Nguyễn Quang Lập (Bọ Lập) lần đầu tiên là hôm bữa nhận giải cuộc thi CHUYỆN CỦA NHỮNG DỎNG SÔNG
   
Ông bị liệt gần nửa người, chống gậy bước từng bước khó nhọc vào khán phòng. Mình thấy áy ngại, nhưng nghĩ cha này chắc được giải cao lắm nên mới bay từ ngoài Bắc vào (chi tiết này vừa được các bạn văn nhắc, rằng Bọ Lập giờ ở Củ Chi chớ không phải ở ngoài Bắc. Vậy là đỡ khổ thân Bọ một chút, làm mình cứ áy ngại cho ông cả tuần nay).
   
Nhà văn Xuân Ba cũng mới bay vô, bắt tay và kéo Bọ Lập ngồi chung, hàng ghế sát bên mình. Hai ông hí hửng lắm, kiểu như dù nhà bao việc nhưng phải dành chút thời gian vào “ẵm” cái giải vài chục triệu rồi về làm tiếp.

“TÔI CHỜ CÁC NHÀ VĂN LÊN TIẾNG THAY VÌ IM LẶNG LÀ VÀNG…” – Huỳnh Thu Vân

Anh nói về điều khác, về giải thưởng bị chấm sai… nhưng tôi lại muốn xin câu nói này để mở đầu cho những điều mình sắp nói khác.
 
Tôi, thay vì đọc mãi chán rồi những câu chuyện nhân văn, những gương người tốt việc tốt, những ngợi ca vẻ đẹp của quê hương đất nước, cách nấu ăn ngon, cách đi chơi sao cho thú vị hiệu quả… thì nay, tôi đọc cụ Nguyên Ngọc một cách quyết liệt.
Hôm nọ, tôi nói với một bạn thế này: chỉ cần đọc Nguyên Ngọc thì giá trị bằng chữ của cả nghìn nhà văn bình thường khác cộng lại. Mà có khi còn hơn, nếu nó nhạt và chả có gì đáng đọc.
Nếu các bạn không tin, thì đọc các bút ký của Nguyên Ngọc sẽ rõ. Mà về RỪNG, chỉ RỪNG thôi nhé, các bạn sẽ thấy trí tuệ của Nguyên Ngọc tầm cỡ thế nào!
 

MAY MÀ TRỜI CÓ GIÓ ĐUỔI ĐƯỢC THỜI GIAN BAY – Trần Vấn Lệ

Không gì buồn cho bằng khi người ta ngã bệnh!  Những gì mình toan tính không nhớ gi nữa đâu!
 
Tự nhiên lạ, cái đầu, đụng gì đâu, đau điếng?  Cũng lạ, cứ hé miệng là "đau!  Đau quá đi!".
 
Người ta rên làm chi?  Đó là cách tự chữa?  Người ta muốn khép cửa, ánh sáng làm đau thêm!
 
Người thân ở một bên, không ai làm gì được... chỉ là bưng chén nước, đưa viên thuốc:  "Uống đi!".
 
"Xuyên Tâm Liên" bệnh chi?  Bệnh gì cũng nó trị!  Nó nhiều như hạt bí... Bác Sĩ viết toa cho!
 
Bệnh... thêm bệnh ngẩn ngơ!  "Xuyên Tâm Liên - Xin Đem Liệng"...Mười năm hơn "cải thiện", thuốc thần có cái tên!
 
*
Phật từng đi bốn bên thành quách che cung điện... thấy Sinh, Lão, Tử, Bệnh... Bốn Chín Năm Làm Thinh!
 
Chùa mọc lên linh đình.  Báo đăng toàn chuyện bậy.  Thích Chân Quang thì quậy, Thích Tâm Phúc làm hề.  Thích Nhật Từ thả dê.  Thích Thái Minh lông diễn...
 
Biết bao bệnh tai biến.  Đời biết bao tai ương.  Bệnh Viện thành Nhà Thương.  Xuyên Tâm Liên chủ chốt!
 
Di sản tùng đống, hốt, xếp kề nhau:  Nghĩa Trang!  Bệnh, có lúc mơ màng, thấy đời vui như Kịch!
 
Đường nào cũng Mai Dịch!  Đường nào cũng thênh thang... Bệnh, một mình, nằm lăn, cái drap nhăn... tưởng mặt!
 
Rồi thấy cả nước mắt dòng dòng Xuyên Tâm Liên!  Uống thuốc rồi ngủ yên, dậy thấy Thơ-Ràn-Rụa.
 
May mà trời có gió đuổi được thời gian bay...
 
                                                                                    Trần Vấn Lệ

MÙA THU HƯƠNG PHẤN – Thơ Khê Kinh Kha

   

 

MÙA THU HƯƠNG PHẤN

(Cho DP)

 

trong mắt em mùa thu vừa đến vội

gió lạnh đầy trong nỗi nhớ chơi vơi

anh chợt biết vì sao thu yếu đuối

bởi vì em gửi nhớ đến bên tôi

 

này em hỡi thu này mình xa cách

nên lá vàng rưng rức theo gió lay

nên chiều nay mình anh ôm lá khóc

mà ngỡ hồn mình trên cánh lá bay

 

anh sẽ mượn con gió trên cành lá

và cánh chim lãng đãng giữa chiều tà

để anh gửi về em nụ hôn ấm

ấm trong mặn mà- ấm trong tình ta

 

anh sẽ góp ánh trăng vào ước vọng

và giọt sương long lanh như mắt em

đề ấp ủ trong tháng ngày xa vắng

cho tình mình dịu ngọt đến dễ thương

 

anh sẽ nhặt nắng hồng rơi trên lá

và nhẹ hôn để nhớ môi em nồng

anh sẽ kết mây trời thành tóc xõa

anh sẽ ôm – tựa má vào mây mềm

và sẽ thở vào mây lời yêu mến

 

anh sẽ hái vạn ngàn cánh sao băng

và sẽ nguyện xin Chúa tình em ngoan

để mùa thu trong anh đầy hương phấn

hương phấn tình mình – hương phấn yêu đương

 

                                                       khê kinh kha

MỘT THUỞ TRẦN GIAN BAY LƯỚT QUA! – Phạm Hiền Mây

1.
Nói biết, thì hẳn là phải biết rồi. Tên tuổi như Tô Thùy Yên, làm sao mà không biết cho được. Nhưng chú tâm đọc, thì thú thiệt, tôi cũng chỉ đọc khoảng hơn mười năm nay.
Còn tại sao trước đây thì không? Thiệt tình, tôi cũng chẳng hiểu nữa. Có lẽ vì ông không in thơ chăng? Hay là do thơ ông khó đọc, không dành cho lứa đôi và tuổi hoa mộng? Có thể. Và chắc cũng do nhiều nguyên do khác nữa.
Biết sớm hay biết muộn, yêu thích nhiều hay yêu thích ít, thì hẳn, ai cũng phải thừa nhận, thơ Tô Thùy Yên vững chãi, sừng sững, một mình một cõi, dù năm tháng có qua đi.
 
Cũng hơn mười năm trước, trên trang facebook, có một người bạn trẻ, Lê Hoàng Tuấn Kiệt, thư sinh, nho nhã, khiêm tốn, là thầy giáo dạy môn vi tính, vậy mà cậu lại am hiểu văn chương, đặc biệt là thơ, một cách tinh tường, làm tôi hết sức ngạc nhiên.
Cậu như một thư viện cổ. Mỗi ngày, cậu đưa lên trang một bài thơ hay, của một trong các nhà thơ tài hoa tại miền Nam trước 1975. Nguồn ở đâu, thì chịu. Cậu ấy có bí mật riêng của mình. Như ma xó vậy đó.
 
Hai chị em quen nhau. Và, cùng với nhà phê bình văn học Đặng Tiến, đôi khi, gặp một bài thơ hay, xuất sắc, độc đáo, mắc nói về nó quá, thế là ba anh em, nhắn tin qua lại cho nhau, trao đổi, chuyện trò, hết sức thú vị và mở mang kiến thức.
Mấy năm gần đây, Tuấn Kiệt để avatar là ảnh của Tô Thùy Yên, và, chỉ đăng gần như duy nhất, không thêm ai nữa, ngoài thơ Tô Thùy Yên.
 

NỖI ĐAU ĐỚN NHƯ ĐĨA PHẢI VÔI CỦA XUÂN DIỆU - Vương Trí Nhàn

Ảnh: Nhà thơ Xuân Quỳnh (trái) và Xuân Diệu. Nguồn: Wiki

 
Theo dõi cuộc đời Xuân Diệu, người ta tự hỏi thế có bao giờ Xuân Diệu “hố” không, có bao giờ lộ vở là một người yếu đuối, vụng về không? Có đấy. Có một lần, sự cô đơn đã xui dại khiến ông gây sự, để rồi bị “đối thủ” giáng cho một cú nặng nề, không thể cãi lại. Mà vẫn chỉ là câu chuyện liên quan đến thơ.
 
***
Năm đó là năm 1985, cái năm về sau sẽ được xem là năm cuối cùng trong cuộc đời Xuân Diệu, nhưng hình như cả ông, cả chúng tôi, đều không ai tính tới chuyện đó.

BỐN CHÍN NĂM DÀI THẾ CHƯA ĐỨT HƠI THỞ DÀI – Trần Vấn Lệ

 
Mười giờ sáng chưa nắng.  Hôm nay không mặt trời?  Có thể mưa sắp rơi vào buổi trưa này lắm?
 
Mở email, không bạn... bèn tìm đọc lung tung.  Việt Nam bão Yagi ngừng, nhiều núi đồ để đống...
 
Bấm tấm hình, tôi phóng nhìn cho rõ một người.  Người con gái đứng cười, khúc bánh mì cắn dở...
 
Tôi thích cô gái đó vì cô rất hồn nhiên.  Nụ cười cô rất duyên, cả người bùn bám chặt!
 
Đọc bài, biết sự thật:  Cô là Cô Giáo Rừng, cô làm nhiệm vụ chung:  Giúp Đồng Bào Trong Lũ...
 
Cô giống đóa hoa nở trong lòng tôi... Dễ thương!
 
*
Mười ngày, tôi rất buồn:  Ngả bệnh, không thơ thẩn.  Hôm nay không có nắng... thấy buồn, trời sắp mưa!
 
Tôi sẽ có bài thơ nhảm như người nói sảng?  Bạn bè tôi sẽ chán, hết chơi tôi từ nay...
 
Tôi đưa hai bàn tay hứng gió và vuốt mặt.  Nghĩ bà con đang lạc trong rừng... giống tôi xưa!
 
Người Lính cũ mắt mờ.  Lẽ nào tôi ứa lệ?  Bốn chín năm dài thế... chưa đứt hơi thở dài!
 
                                                                                      Trần Vấn Lệ

ĐẤT CHẠY – Thơ Lê Phước Sinh

ĐẤT CHẠY

 

Những lát Da lột

trầy trụa

Trôi.

 

Người

thú vật

nhà cửa

xoong chảo

bùi nhùi quần áo

...

những vạt lông ngắn ngụt

nham nhở

xác xơ

Trôi.

 

Thất thần

thất thảm

Ô chao,

Giàng ơi !

 

Dốc trôi

xoáy cuồng

từng mảnh xé tung

làm suối

chạy đồng.

 

Những giọt lệ cứng thành đá

những ngôi mộ mới

khoác áo màu đất nâu

bó nhang cắm vội.

Những cặp sách của con trẻ

chưa kịp cài khuy

Móc bùn lầy lội

dưới sâu

những cỗ quan tài ván tạp

 vội vàng ghép tạm

sình lên

ấn xuống.

Qua rồi những kiếp nhân sinh.

 

Trôi đi

trôi đi

đám mây trời vẩn vơ quỷ quái.

 

                        Lê Phước Sinh

KHĂN THÊU – Thơ Lê Kim Thượng

 

Khăn Thêu 1 - 2

 

1.

Tình yêu ngày ấy tươi xanh

Khăn thêu hoa bướm tặng anh làm quà

Vườn tình muôn sắc ngàn hoa

Bên em say đắm, mặn mà tỏa hương

 

Nụ tình chớm nở thân thương

Hoa tình khoe sắc đỏ hường lâng lâng

Tàn cây rộn tiếng ve ngân

Nôn nao trong dạ bâng khuâng hương thầm

 

Ngọt ngào, sâu lắng, thâm trầm

Dịu êm, thơm ngọt mùi trầm, quế bông

Mắt huyền thăm thẳm mùa Đông

Trái tim mùa Hạ, tấm lòng mùa Xuân

 

Yêu em tình cứ ngập ngừng

Yêu em lòng cứ lừng khừng lo âu

Mình ngồi tựa sánh vai nhau

Nắng chiều rơi nhẹ trên đầu… Thu sang

 

Đưa em vào chốn Địa Đàng

Đưa em vào chốn hồng hoang phiêu bồng

Bên nhau, lòng hứa với lòng

Sắt son chung thủy, ấm nồng tình si…

 

2.

Tình yêu đến, tình yêu đi

Trách nhau thì cũng làm gì được đâu?

Tình mình cũng lắm biển dâu

Làm sao biết được mai sau đứt đường

 

Giờ mình cách trở hai phương

Con tim lỗi nhịp, buồn vương nỗi niềm

Xa em tôi mãi đi tìm

Câu thơ Lục Bát nhói tim tình đầu

 

Bao nhiêu con nước qua cầu

Cũng không chở hết nỗi sầu bơ vơ

Em về mắc nợ câu thơ

Còn anh mắc nợ vu vơ lời tình

 

Lạnh lùng trong cõi Vô Minh

Lòng ta trĩu nặng ôm tình ngu ngơ

Em còn mãi giữ bài thơ

Một thời hoa mộng, dại khờ tình suông

 

Đời em vui ít, nhiều buồn

Bên thềm Quả phụ tóc buông đợi chờ

Bao giờ… Biết đến bao giờ?

Tôi – Em… nối lại giấc mơ tình đầu…

       

                Nha Trang, tháng 9. 2024

                        Lê Kim Thượng

TÌNH ĐÃ XA RỒI - Thơ Nhã My, nhạc & hòa âm Trần Nhàn, ca sĩ Diệu Hiền trình bày.

    

           

ƯỚC, GUITAR BUỒN – Thơ Trần Mai Ngân

  

ƯỚC

 

Mấy mươi năm về trước

Là câu chuyện đời xưa

Mùa Thu đem gió mưa

Ghi tháng ngày trên lịch

 

Nếu cho tôi điều ước

Xin xóa ngày mi cay

Những nụ cười năm cũ

Đã rõ ràng phôi phai…

 

KHÓC TA XIN NHỎ LỆ VÀO THIÊN THU! - Phạm Hiền Mây

1.
Trong sự nghiệp sáng tác đồ sộ của mình, Phạm Duy đã có rất nhiều ca khúc, mà phần lời, lấy từ thơ của nhiều nhà thơ nổi tiếng. Một trong những nhà thơ đó là Phạm Thiên Thư, với bốn bài thơ tiêu biểu, được phổ thành nhạc: Đưa Em Tìm Động Hoa Vàng, Ngày Xưa Hoàng Thị, Em Lễ Chùa Này, Gọi Em Là Đóa Hoa Sầu.
Cả bốn bài này, theo tôi, nếu đánh giá là hay, sẽ trật lất.
Đánh giá đúng, và đúng đến từng chữ, thì phải là rất-hay, rất-rất-hay.
Thế hệ tôi, không ai là không biết, tệ lắm thì cũng, không ai là chưa từng nghe qua một lần: rằng xưa có gã từ quan / lên non tìm động hoa vàng ngủ say.
 
Phạm Thiên Thư, tức Thích Tuệ Không, từng cạo đầu, mặc áo nâu sòng, ở trong chùa đến chín năm. Đi tu, cũng là chuyện bất đắc dĩ, nhưng nhờ vậy mà ông ngộ ra được nhiều điều: bước chân tìm chán ta bà / ngừng đây nó hỏi đâu là vô minh.
Cho nên, thơ ông, đậm vị thiền, lời thơ nhẹ nhàng, trong sáng, thanh thoát, ít nhuốm màu tục lụy, thế gian: gót chân đất Phật trổ hằng hà sa.
Nếu có yêu, nếu có nhớ, thì đó cũng chỉ là yêu, là nhớ, thấp thoáng, xa xôi, khói sương, huyền ảo, hư huyễn, vô thường: thì thôi tóc ấy phù vân / thì thôi lệ ấy còn ngần dáng sương.

MƯỜNG MÁN (TRẦN VĂN QUẢNG) VÀ BÀI THƠ “QUA MẤY NGÕ HOA” – Phạm Văn Thanh

Mường Mán, tên đầy đủ là Trần Văn Quảng (sinh ngày 20 tháng 5 năm 1947) là một nhà văn, nhà thơ, nhà biên kịch người Việt Nam. Quê ông ở làng An Truyền (làng Chuồn) huyện Phú Vang, tỉnh Thừa Thiên Huế. Bút danh Mường Mán gắn liền với hai bài thơ ngắn là "Thiếu thời" và "Mùa hạ mới" trên tạp chí Văn năm 1965. Dù vậy, sự nghiệm chính của ông là văn xuôi bao gồm nhiều tập truyện ngắn, truyện dài và tiểu thuyết đã được xuất bản. Mãi tới năm 1995 ông mới in tập thơ đầu tiên là Vọng.
 

KHÁM PHÁ ĐỒNG MÔ - Cẩm Hà

Hồ Đồng Mô thuộc địa giới hành chính của TX. Sơn Tây và H.Ba Vì, có diện tích khoảng 1.400 ha, sức chứa 61,9 triệu m3. Với cảnh quan thiên nhiên đa dạng, nguồn sinh vật rất phong phú, hồ Đồng Mô có tiềm năng khai thác du lịch rất lớn.

 

Theo tín ngưỡng dân gian, hồ Đồng Mô gắn liền với trận chiến giữa Sơn Tinh và Thủy Tinh để tranh giành công chúa Mỵ Nương thuở vua Hùng dựng nước. Hồ nước mênh mông còn lại đến nay là dấu tích của cuộc chiến ngày xưa ấy...
Câu chuyện về hồ Đồng Mô có thể nửa thực nửa hư, nhưng khoa học đã chứng minh đây là vùng đất cổ. Ở khu vực phía nam của hồ như Đồi Sành, Mỏ Vít, Đảo Xanh, khe Xăng Dầu..., người ta đã tìm thấy nhiều hiện vật từ thời đồ đá cũ và sơ kỳ kim khí thuộc văn hóa Sơn Vi cách đây ít nhất 9.000 năm.
 
Đây cũng là khu vực từng diễn ra cuộc khởi nghĩa của Hai Bà Trưng. Thế nên, khi dạo bước trên miền cổ xưa ấy, trong "nắng Sơn Tây, mây Ba Vì", thật khó tránh khỏi tâm trạng bồi hồi khó tả.

Nhưng đất Sơn Tây không chỉ có những tầng trầm tích ngủ yên trong lòng đất. Hồ Đồng Mô từng có "cụ" rùa khổng lồ cùng họ với rùa Hồ Gươm. "Cụ" rùa Đồng Mô đã mất năm 2023, song các nhà nghiên cứu đã phát hiện thêm 2 cá thể khác tương đồng.

CẶP VỢ CHỒNG KHIẾN NHIỀU NGƯỜI MỸ “PHẢI LÒNG” MẮM TÔM – Đức Trung

Món bún đậu mắm tôm tại nhà hàng MẮM NYC ở New York, Mỹ. Ảnh: Instagram/mam.nyc

Nhung và Jerald mở nhà hàng bán bún đậu ở New York, thuyết phục thực khách thử món mắm tôm, khiến nhiều người "phải lòng" và gọi tới hai bát.
 
Đầu bếp trẻ người Mỹ Jerald Head gặp Nhung Đào, một nhân viên văn phòng, tại TP HCM vào mùa thu năm 2016, khi anh tới Việt Nam học hỏi kinh nghiệm ẩm thực. Một năm sau, khi Jerald đã là bếp trưởng một nhà hàng Việt ở New York, anh quay lại Việt Nam và kết hôn với Nhung.
 
Thời điểm Nhung sang Mỹ định cư cùng chồng năm 2020, đại dịch Covid-19 bùng phát, khiến các nhà hàng ở New York phải đóng cửa và Jerald lâm cảnh thất nghiệp. Cơ hội đến với hai vợ chồng vào tháng 9/2020, khi chính quyền New York cho phép các nhà hàng bán mang về và cho thực khách dùng bữa ở vỉa hè.
 
Nhung và Jerald quyết định mở "MẮM", một gian hàng thời vụ theo mô hình pop-up trên con phố vắng đối diện công viên ở trung tâm Chinatown, Manhattan, để bán bún đậu mắm tôm, món ăn gắn liền với những buổi hẹn hò của hai người ở Việt Nam, cũng là một trong những món Việt khó tìm nhất ở Mỹ.
 

LOẠI CÁ ĐƯỢC COI LÀ “CHÚA TỂ SÔNG AMAZON”, ĂN CÁ SẤU NON VÀ CÁ PIRANHA - Lê Dương

Khi nhắc đến cá sấu và cá piranha, điều hiện lên trong đầu chúng ta là những cảnh tượng hung dữ và tàn bạo. Nói chung, cá chỉ là món ngon trong mắt chúng. Tuy nhiên, có một loài cá ở sông Amazon có thể dễ dàng giết chết những con cá sấu non và coi cá piranha như một “đồ ăn vặt”.

Nhân vật chính của chúng ta hôm nay là Arapaima, còn được gọi là cá pirarucu hoặc paiche, cá hải tượng. Mỗi tên của nó đều có cơ sở
 
Arapaima (cá hải tượng long)
 
Arapaima là một sinh vật cổ xưa được ước tính đã tồn tại trên trái đất hơn 100 triệu năm. Nó được biết đến là một trong những loài cá nước ngọt lớn nhất thế giới. Arapaima trưởng thành thường có chiều dài từ 2-6 mét và có thể nặng hơn 200 kg. Vào ngày 27 tháng 2 năm 2015, bốn người ở Thái Lan đã cùng nhau bắt được một con cá Arapaima nặng 460 pound, đây là con cá Arapaima lớn nhất mà con người bắt được. Nó đã phá kỷ lục thế giới và cho đến nay vẫn chưa bị vượt qua.
 

Bắt cá Arapaima lớn nhất

 
Sau một thời gian dài tiến hóa, Arapaima có khả năng thích nghi mạnh mẽ. Ở lưu vực sông Amazon nóng nực, địa hình bằng phẳng và dòng chảy của sông chậm, hàm lượng oxy trong nước sông chưa bao giờ cao. Do đó, loài Arapaima đã tiến hóa một loại bong bóng bơi có thể thở, có thể hỗ trợ hô hấp khi không có oxy.
 

PHỐ NHƯ HÒ HẸN THU VỀ, ĐÓA HOA HIẾU HẠNH – Thơ Tịnh Bình

   

PHỐ NHƯ HÒ HẸN THU VỀ

 

Con đường đêm qua lá ướt

Hình như gió khóc điều gì

Và cơn mưa hồng đã rụng

Lẽ nào mùa hạ toan đi ?

 

Bát ngát tiếng chim buổi sớm

Dùng dằng nắng hạ đa mang

Mùa thu đến đâu rồi nhỉ ?

Sao đã nôn nao lá vàng

 

Day dứt thềm mưa ngâu rắc

Chạm vào miền nhớ xanh rêu

Bông hoa ơ thờ cánh mỏng

Khơi lên nhung nhớ bao chiều

 

Hút mắt xa rồi hạ cũ

Ngỡ còn thảng thốt lời ve

Nắng khẽ nhuộm vàng áo cúc

Phố như hò hẹn thu về

 

Khắc khoải chút hương mùa cũ

Để quên một vạt mây chiều

Tình thu gửi vào lối gió

Ráng chiều đỏ lựng màu yêu...