BÂNG KHUÂNG

Chủ Nhật, 6 tháng 8, 2023

MÙA THU VÀ EM – Phan Quỳ

Ta quen nhau mùa thu. Em mặc áo màu hoa cúc. Màu áo vàng em yêu từ ngày còn thơ bé mà lòng mãi ước ao một mai thành thiếu nữ, nhẹ nâng tà áo điệu đàng mỗi bước đi. Vạt nắng vàng rực rỡ giữa sân trường sáng trong như tình ta thuở ấy. Nắng tràn lên môi và trải dài lên tóc, nắng theo ta đến cổng trường và vào trong lớp học, trên những hành lang đầy ắp tiếng cười và chào hỏi... cô ơi...

Châu Thạch và Ngã Du Tử

Nhà bình thơ cho Châu Thạch được giới văn chương biết đến quá nhiều từ trong ra ngoài nước. Anh xem bình thơ là niềm vui tao nhã, diễn dẫn thêm những gì còn phía sau con chữ của hồn thơ trong thi phẩm bất kỳ của ai, liên tưởng và khai triển thêm làm cho người đọc rõ ràng hơn, nâng tầm bài thơ cao hơn. Có thể nói anh cảm nhận thơ không cầu cạnh bất kỳ điều gì ngoài sự thích thú và đam mê chữ nghĩa.

ĐI QUA NGÀY MÙA THU, DẤU VẠCH TÌNH – Thơ Trần Mai Ngân

ĐI QUA NGÀY MÙA THU

Đi qua ngày bằng trái tim khan
Hương tháng Tám nồng nàn tan mất
Mùa kéo mùa ra đi tất bật
Người xa người... ngày bỗng lênh đênh!

Đi qua ngày bằng những mông mênh
Nghe rất rõ buồn tênh rơi xuống
Tiễn nhau vậy với tình yêu muộn
Để Thu về héo hắt trời xanh...

Đi qua ngày bằng những mong manh
Và đổ vỡ dĩ nhiên có thật
Đâu rồi những đêm từng trăng mật
Lá vàng thu rơi ở cuối trời...

Đi qua ngày bằng những im hơi
Và lặng tiếng là lời không nói
Đừng thảng thốt sao mùa quá vãng
Hay hững hờ một trái tim khan!

Trần Mai Ngân

CHIỀU

Rồi nắng chiều hôm cũng úa vàng
Người về cho kịp buổi sương tan
Cho mây phiêu lãng nghìn năm cũ
Kịp nhuộm hoàng hôn mấy bến song

Người gửi gì trong từng giọt nắng
Long lanh nỗi nhớ rụng theo chiều
Người như thoảng gió mùa trăng vỡ
Thổi buốt qua đời tôi hắt hiu

Tôi thấy tôi như một chuyến tàu
Qua ga người không dám qua mau
Tay người chưa vẫy mà tôi đã
Thấy lệ người rơi mấy giọt sầu

Tôi thấy tôi buồn bên góc phố
Người chưa qua mà gió xôn xao
Áo người chưa vướng vào trong gió
Mà gió tôi mềm theo áo bay

Người về đâu! Về đâu chiều nay!
Chiều không mưa, chiều sương lên đầy
Tôi con tàu muộn buồn ga vắng
Ai đợi chờ ai? Ai có hay?

2019

Nhà thơ Lê Phước Sinh

VÀO THU

Mây sắp như vảy cá
Khoảng trống dọn trời xanh
Nắng nhẹ nhàng vun lại
rồi thấm loang thật nhanh.

Gió ve vãn tình tự
khuôn mặt ẩn ửng hồng
chuyển mùa sanh tiết mới
như gái goá được chồng.

Đừng khóc "Vu quy nhật" (!)
để hoa nắng nhảy mừng...

Lê Phước Sinh

Thứ Năm, 3 tháng 8, 2023

MỘT CUỘC ĐỜI - Truyện ngắn của Dũng Nguyên

Tác giả Dũng Nguyên

Nghe tiếng xe máy dừng lại ngoài ngõ,Tư Thương nhìn ra thấy chị Tư, vợ anh đi tập thể dục dưỡng sinh buổi sáng vừa về, xô cửa đẩy xe vào. Tư Thương chưa kịp hỏi, chị đã lên tiếng:
- Ủa, mấy ông bạn hưu trí cao quí của anh đâu rồi, sao giờ này chưa tới họp mặt ăn nhậu cuối tuần?
Tư Thương đã quen cái lối nói “móc họng” của chị Tư hồi nào giờ. Lúc nào chị cũng có lời lẽ mỉa mai và có thành kiến với bạn bè cán bộ hưu trí của anh. Thực tế, Tư Thương đâu được liệt vào hàng ngũ hưu trí vì anh bị tước bỏ các chức vụ, về vườn nghỉ trước tuổi hưu và cũng chưa từng hưởng đồng xu cắc bạc nào về lương hưu ! Vậy mà anh lại được bạn bè kết nạp vào “nhóm” gọi là hưu trí theo kiểu “bắt quàng làm họ” và giao cho trách nhiệm kết nối các cữ cà phê, nhậu nhẹt mỗi cuối tuần tại nhà chị, khiến cho chị càng gai con mắt thêm ! Thực sự chị Tư có lý do chính đáng để không ưa mấy ông bạn hưu trí của Tư Thương, vì chính những người này ngày xưa họ đã đối xử hơi tệ bạc với anh khi anh lâm vào cảnh “khố rách áo ôm – đi ăn xin chỉ thiếu cái bị” – Tư Thương thường mô tả cuộc đời anh thời ấy như vậy. Anh nhỏ nhẹ nói với chị Tư:
- Thôi mà em, chuyện lâu đã qua rồi, để bụng làm gì cho thêm nặng ! Hãy trải lòng cho cuộc sống nó nhẹ nhàng hơn !
- Anh làm được, tui làm không được – chị Tư nói, giọng khó chịu. Nhưng anh yên tâm đi, quá khứ đó nó chỉ nằm chết trong bụng thôi, nói ra làm gì được ai !

THẮM THOÁT NĂM MƯƠI NĂM – Thơ Đỗ Chiêu Đức

Thầy Đồ Đỗ Chiêu Đức

THẮM THOÁT NĂM MƯƠI NĂM

Thắm thoát thời gian khéo hững hờ

Bóng câu, cửa sổ, thoáng như mơ

Năm mươi năm cũ tình đeo đẵng

Còn ngỡ hôm nào, khi tuổi thơ....

Năm mươi năm cũ tình chưa cũ

Còn nhớ không em tự thuở nào

Hai đứa tung tăng cùng đến lớp
Tan trường chung lối vẫn bên nhau

Em như Ngọc Nữ ngây thơ quá

Đuổi bướm vờn hoa dại bên rào

Anh thì ngờ nghệch nhìn ngơ ngác
Chỉ cười khi thấy bướm bay cao

Phụng phịu dỗi hờn như trách móc

Suốt buổi lặng thinh chẳng nói gì

Anh ghẹo em cười ba bốn bận

Khi nhìn "Hồ điệp mãn viên phi"....(1)


Lần lữa, thời gian êm ả trôi
Em tròn mười sáu, anh thế thôi,

Sáng chiều hai buổi Phan Thanh Giản

Bốn lượt đi về vẫn có đôi.

Xe đạp song song giữa nắng chiều

Thướt tha trong gió nhẹ hiu hiu

Phất phơ áo trắng bay theo gió

Xao xuyến lòng anh tuổi chớm yêu !

Ngây thơ nào biết đến tình ai

Em vẫn vô tư rạng nét ngài

Nhìn anh vẫn mỉm cười trong nắng
Để mặc gió lùa tóc rối bay...

Mười sáu em như nụ mai xanh

Trong trắng trinh nguyên giấc mộng lành

Đâu biết lòng anh đang rạo rực

Mỗi chiều trong nắng gió mong manh

Từ đó anh thường hay ngẩn ngơ
"Thi nhân Tiền Chiến" lẫn trong mơ
Anh ngồi chép mãi thơ người khác

Đâu biết chuyện mình cũng nên thơ

Xuân Diệu, Thế Lữ, Lưu Trọng Lư....

Đọc cả Đường thi lẫn Tống từ....

Chép mãi trăm lần "Tình thứ nhất ,

Đem cho em kèm với một lá thư..."(2)

Một buổi chiều kia anh đánh bạo
Kẹp thư trong sách tỏ tình... thân

Thẹn thùa ba, bốn, năm ngày tiếp

Em chẳng nhìn anh lấy một lần !...


Im lặng, khiến lòng anh thấp thỏm

Hỏi thì...Em lại bẳng như không:

"Thấy ghét !". Em làm anh bối rối,
Nhưng " ghét " là... yêu đó, phải không ?

Rồi những chiều xuân ta có nhau
"Thầy Cầu" vườn biếc, lá lao xao

"Ninh Kiều" gió lộng, bao lưu luyến
"Nhẹ bước" Đàn Tiên", những buổi nào !(3)

Anh với em như Điệp với Lan

"Thanh mai trúc mã " đẹp muôn vàn

Võ vẽ thơ Đường anh đọc thấy

Chuyện mình sao giống khúc "Trường Can "...(4)

Em bảo, em yêu thơ Thái Can

Thương người thiếu nữ khóc hoa lan

Ghét anh Hồ Dzếnh "Tình... dang dở"

Chê chàng Nguyễn Bính "...bước sang ngang"(5)

Em muốn duyên ta kết Tấn Tần

Muôn đời vạn kiếp mãi không phân

Xinh như Ngọc Nữ Tiên Đồng ấy

Sớm dạo vườn đào, tối sông Ngân...

Tiếc thay anh chẳng phải Tiên Đồng

Mơ mộng em anh khéo viễn vông !

Mười sáu yêu nhau chừng quá sớm

Nên ngòi ly biệt đã khơi dòng...

Ấy thế, tình ta sớm nhạt màu
Người đời miệng tiếng lắm xôn xao

"Hộ đối môn đăng" muôn kiếp vẫn

Là rào ngăn cách kẻ yêu nhau !

Em là gái "Khuê môn bất xuất" !

Phận anh nghèo "Bạch diện thư sinh"
Thói đời đen bạc cho nên nỗi

Dang dở vì đâu một chữ tình ?!


Mười bảy anh thi rớt Tú Tài

Lên đường viễn xứ một thân trai

Cầu thực tha phương trong khói lửa
Lòng còn trĩu nặng bóng hình ai !....

Nỗi biệt ly nào chẳng xót xa

Tiễn đưa không một chén quan hà (6)
Nhìn nhau cố nén lòng không khóc

Không khóc mà sao mắt cứ nhòa...
Từ ấy, đường đời ai nấy đi

Các thành gia thất các tương nghi (7)

Chạnh lòng giây phút khi nghe trẻ

Hát bài "Hồ điệp mãn viên phi" !

Trải bao thế thái với nhân tình

Dâu bể, nổi chìm, lắm đảo khuynh
Mới hay "Tình... đẹp, khi... dang dở "
Trách chi Hồ Dzếnh thuở bình sinh !

Năm mươi năm cũ, tình đeo đẳng

Lòng vẫn tơ vương... chiếc áo dài !

Mỗi lúc nắng chiều phơn phớt gió

Bồi hồi lại nhớ... áo ai bay !

Những lúc trà dư tửu hậu tan
Chạnh niềm cô lữ, buổi xuân tàn

Chiều nay chợt thấy lòng xao xuyến

Ngậm ngùi đọc lại khúc "Trường Can"...

"Mai Trúc" ngày xưa đã dở dang

Phương trời cách biệt vẫn băn khoăn

"Thanh Mai" vẫn thắm như ngày trước ?

" Trúc Mã " giờ đây... đã cỗi cằn !

Thắm thoát thời gian khéo hững hờ

Bóng câu, cửa sổ, thoáng như mơ
Năm mươi năm cũ... tình đeo đẳng

Còn ngỡ hôm nào, khi tuổi thơ !!!
  1914
  Đỗ Chiêu Đức

Nhà thơ Tịnh Bình

DAY DỨT MÙA NGÂU

Gửi mùa hạ cũ tiếng ve
Giỏ xe hoa phượng chở hè đi đâu
Ướt lòng thánh thót giọt ngâu
Áo dài nón lá tìm đâu một thời

Thương con diều biếc ngang trời
Chiều quê khói tỏa xa vời chân mây
Mênh mang gió với hàng cây
Triền đê rộn tiếng thơ ngây trẻ đùa

Mái chèo khoan nhặt êm khua
Trâu nằm nhai nắng đợi mùa rạ rơm
Tình làng nghĩa xóm thảo thơm
Dẫu bao dầu dãi áo cơm nhọc nhằn

Nghe làn khói mỏng bâng khuâng
Tiếng chim thưa thốt đầy sân nắng vàng
Chật lòng bao nỗi đa mang
Làm sao quên được cũ càng ngày xưa

Ngâu về day dứt thềm mưa
Gọi về quá vãng niềm chưa thành lời
Trong veo miền hạ khoảng trời

Một ta thơ ấu... Một thời bướm hoa...

Nhà thơ Lê Kim Thượng

KHUYẾT TRĂNG

Yêu nhau từ thuở trăng tròn
Bây giờ trăng khuyết... em còn nhớ tôi?
Vầng trăng thề hẹn đâu rồi
Nửa vầng trăng khuyết... đơn côi hao mòn...
Nhớ em đôi mắt đen giòn
Nắng rơi trên ngực căng tròn nguyên trinh
Nắng rơi, rơi giọt vô tình
Cho thơm da trắng, dáng hình đôi mươi
Vườn yêu chúm chím hoa cười
Xuân thì vừa chín, thắm tươi nõn nà
Mùi hương con gái thoảng qua
Rất gần hơi thở như là... nụ hôn...
Tóc thề đen mượt dài suôn
Sợi tình quấn quít... Tôi luồn tay đan
Em về sương sớm vừa tan
Chân quen lối cỏ, ươm vàng nắng mai
“Một mai, ai chớ bỏ ai
Chỉ thêu nên gấm, sắt mài nên kim
Tìm em như thể tìm chim...”
Tôi đi mê mãi... Đi tìm bóng ai
Tôi – Em… Chung tiếng thở dài
Lời yêu chát đắng… u hoài chơi vơi
Trách nhau... thì cũng thế thôi
Làm sao níu lại một thời... chung đôi...
*

Nối tình em với tình tôi
Dây Tơ Hồng đứt... Tình trôi cánh bèo
Em xa, dõi mắt trông theo
Bóng qua sông lạnh, lưng đèo hắt hiu
Ai ngồi bến đợi buồn thiu
Đếm mùa lá rụng... đìu hiu một đời
Em xa mất biệt tăm hơi
Đầy trời hoa nắng... Vàng rơi gió cuồng
Nhớ em... Nhớ nụ hôn buồn
Mỏng manh kỷ niệm... cánh chuồn ủ ê
Giấu vào đâu nỗi tái tê
Giấu vào đâu những lê thê ngày dài
Canh khuya chờ tiếng chân ai
Trăng in gối chiếc... Trăng cài mùi hương
Mùa trăng tình cũ còn vương
Bóng trăng lịm tắt… thê lương im lìm
Tìm em tăm cá, bóng chim
Hồn thơ lưu lạc... đi tìm ý thơ
Thuyền em lạc bến, lạc bờ
Tặng em một nửa câu thơ... làm chèo?

Nha Trang, tháng 08. 2023
Lê Kim Thượng

Thứ Hai, 31 tháng 7, 2023

ĐỌC LẠI "Ý THỨC MỚI TRONG VĂN NGHỆ VÀ TRIẾT HỌC" CỦA PHẠM CÔNG THIỆN (2) - Nguyên Lạc

Phạm Công Thiện

VỀ PHẠM CÔNG THIỆN

1. Viết về Phạm Công Thiện

– Nguyễn Hưng Quốc

“… Mà cảm hứng của Phạm Công Thiện thì hình như bao giờ cũng dào dạt. Nó cuồn cuộn. Nó tràn bờ; nó vượt ra ngoài mọi khuôn khổ quen thuộc. Nó tạo nên đặc điểm đầu tiên và rất dễ nhận thấy trong văn phong Phạm Công Thiện: nồng nhiệt. Trong văn như có lửa. Lúc nào ông cũng ném hết tâm hồn và nhiệt huyết vào câu chữ. Không cần dè dặt. Đã tin, tin hết lòng. Đã thích, thích hết mực. Khen ai, ông khen không tiếc lời. Những từ ngữ như “đại thi hào”, “đại văn hào” “hay nhất”, “lớn nhất”… được dùng một cách thật hào sảng. Năm 1967, trong cuốn Im lặng hố thẳm, ông xem Nguyễn Du là một trong năm nhà thơ vĩ đại nhất của phương Đông; năm 1996, trong cuốn Nguyễn Du, đại thi hào dân tộc, ông đi xa hơn một chút nữa, cho Nguyễn Du là một trong ba nhà thơ vĩ đại nhất của nhân loại, bên cạnh Hoelderlin và Walt Whitman. Ngoài ba nhà thơ ấy, có còn ai đáng kể nữa không? Hình như là không. Đó là “ba thiên tài lớn nhất của nền thi ca nhân loại trong hai ngàn năm hoang vu trên mặt đất.” Với Nguyễn Du, viết thế, dù sao, cũng được: Ở Việt Nam, Nguyễn Du là một biểu tượng; mà đối với một biểu tượng, người ta không cần đặt ra những giới hạn. Nhưng với nhiều nhà thơ khác, Phạm Công Thiện cũng hào sảng như thế. Trong cuốn Hố thẳm của tư tưởng, xuất bản năm 1967, Phạm Công Thiện viết về Quách Tấn: “Quách Tấn là thi sĩ vĩ đại nhất của Việt Nam hiện giờ; Quách Tấn là người đã đánh dấu thi ca tiền chiến và thành tựu thi ca hậu chiến qua hai tập thơ

Phạm Công Thiện

VỀ PHẠM CÔNG THIỆN

1. Tiểu sử Phạm Công Thiện:
Phạm Công Thiện ra đời (01/6/1941) bên dòng Cửu Long thơ mộng, khởi đi từ cao nguyên Tây Tạng ngút ngàn chảy xuống dọc ven bờ phố thị Mỹ Tho, một thị xã nhỏ nhắn, lặng lẽ hiền hòa ở miền Nam.
Ông xuất hiện trên văn đàn Việt Nam như một thần đồng, một thiên tài lỗi lạc biết nhiều thứ tiếng Anh, Pháp, Đức, Nhật, Hán, Phạn, Pali, Tây Tạng, Tây Ban Nha…