LỜI DI CHÚC – Thơ Taras Shevchenko (Ukraine), Nguyễn Viết Thắng dịch

Nhà thơ Taras Shevchenko

Mời quý anh chị và các bạn đọc bài thơ "My Testament" (Di chúc của tôi) của thi sĩ Taras Hryhorovych Shevchenko. Bài thơ có tựa đề và được viết ra ngày 25 tháng 12 năm 1845.  Tác giả sáng tác bài thơ này cách đây gần 180 năm nhưng đọc bài chúc thư ấy chúng ta có cảm tưởng như đây là một lời tiên tri tác giả đã viết sẵn cho thế hệ những thanh niên Ukrainian hiện đang cầm súng lên đường chống lại cuộc xâm lăng của Putin từ Nga Sô! Nghĩ lại tôi thấy điều này thật ra không có gì là lạ. Đó là vì dân Ukraine bị Nga hoàng thống trị dưới chế độ nông nô (serfdom) trong một thời gian dài, mãi cho tới năm 1861 thì họ mới được giải phóng và chế độ nông nô mới chính thức sụp đổ. Bài thơ "My Testament" đã được Nguyễn Viết Thắng dịch sang tiếng Việt năm 2007 như sau:
 

LỜI DI CHÚC

 

Khi tôi chết xin hãy chôn

Trên đất Ucraina yêu thương.

Xin hãy đào mộ

Giữa thảo nguyên rộng mênh mông

Để tôi được nằm giữa đồi mộ cổ

Bên trên con sông

Để được nghe tiếng gầm réo

Của sông Đnhép chuyển dòng.

Và khi từ những cánh đồng

Máu của quân thù đáng ghét

Bị cuốn phăng

Thì khi đó

Tôi bước ra từ ngôi mộ

Tôi bước lên đạt đến ngưỡng thánh thần.

Và tôi sẽ nguyện cầu

Chứ bây giờ tôi chẳng biết có Chúa trời đâu.

Xin hãy giấu đi rồi đứng dậy

Gông cùm xin bẻ gãy

Và máu quân thù

Hãy tưới bằng khí phách hiên ngang

Còn về tôi trong Đại gia đình

Đại gia đình tự do và mới.

Xin hãy đừng quên nhắc tới

Một lời tốt đẹp thì thầm.

 

Nguyễn Viết Thắng dịch

 

Taras Hryhorovych Shevchenko (tiếng Ukraina: Тарáс Григóрович Шевчéнко;( 9 tháng 3 năm 1814 – 10 tháng 3 năm 1861) là Đại thi hào dân tộc, là chiến sĩ đấu tranh vì dân tộc Ukraina, người đã có công phát triển và hoàn thiện nền văn học và ngôn ngữ mới của Ukraina. Bài thơ Lời di chúc của ông đã và đang có một sự ảnh hưởng rất lớn đến văn hóa Ukraina, đặc biệt là trong thời nay, khi Ukraina là một quốc gia độc lập.
 

THI SĨ, DỊCH GIẢ ĐỖ TƯ NGHĨA: ÂM VỌNG CON NGƯỜI – Nguyễn Hữu Hồng Minh

Nhà thơ, dịch giả Đỗ Tư Nghĩa (sinh năm 1947) vừa qua đời để lại bao thương tiếc cho bạn bè. Cả cuộc đời ông được biết đến như một Dịch giả đã chuyển ngữ nhiều tác phẩm nổi tiếng về Triết học, Sống đẹp, Danh nhân... nhưng ít ai biết rằng ông còn là một Thi sĩ. Ông trút hơi thở cuối cùng ở tuổi 75 tại nơi phố núi Đà Lạt lúc 6h15 ngày 16-9 để lại nhiều bản thảo giá trị...

Nhà thơ - nhà văn Nguyễn Hữu Hồng Minh 

 
Bây giờ nghĩ lại, tôi mới nghiệm ra tất cả mọi điều trên đời sống chỉ tựu trong một chữ Duyên. Có người ta may mắn được duyên gặp cố tri, có người duyên chỉ tới mức hình dung qua giọng nói.
Với tôi, Đỗ Tư Nghĩa chỉ là một giọng nói. Một giọng nói giữa non cao, rừng thẳm.

Dạo ấy có một người bạn yêu văn chương tên là Văn Cát Tiên. Cuộc đời cũng lạ! Thi sĩ làm thơ chỉ muốn "giải nghiệp" vì khổ quá. Vậy mà bao kẻ cứ muốn đâm đầu vào thơ. Lại chạm đến chữ duyên chăng? Văn Cát Tiên có mang đến cho tôi tập thơ "Phù Hoa" mà anh rất tâm huyết. Viết đến thổ cả máu. "Cải ngồng còn đó hay thôi / Ai đem dưa muối một thời xanh non". Tôi đọc tập đó mới thấy Tiên bị thơ hành như thế nào? "Phù hoa" dễ gợi nhớ đến nhưng chắc chắn là không phải cái "hội chợ phù hoa" của nhà văn William Makepeace Thackeray, tiểu thuyết gia xuất sắc của nền văn học Anh, điển hình cho trào lưu chủ nghĩa hiện thực thế kỷ 19. Nhưng có lẽ Tiên cũng đã đọc nó nên mang tham vọng viết về xã hội "kim tiền" đương đại hôm nay sau hai thế kỷ vẫn "chảy máu" và băng hoại.
 

CHÙM THƠ “MÙA” CỦA LÊ VĂN TRUNG

   

 

MÙA CẠN

 

Lòng hoang vu tình như bãi cạn

Ta con còng khổ bò quẩn quanh

Vắt kiệt đời xanh đau mùa hạn

Gió cháy cồn lau cúi rạp mình

 

Nắng sém ghềnh run nghe đá vỡ

Cây trơ cành úa quặn khô mầm

Khói cuộn cuồng phong trời hấp hối

Lửa đốt hờn căm đất nát bầm

 

Ta ném đời ta như hòn sỏi

Lóc cóc khua hoài một cõi mê

Ta ném đời ta viên ngói vỡ

Mặt đời lếch thếch trượt lia thia

 

Ta búng đời ta mẩu thuốc tàn

Tình bay màu khói lụn tro than

Đành dối lừa nhau cơn say ảo

Ta buồn như kẻ vừa cư tang

 

Ta nhặt đớn đau từng sợi tóc

Cơ hồ như sợi máu tàn phai

Ta nén vào tim từng tiếng nấc

Giọt máu nào rơi tiếng thở dài

 

Đời lăn đau xác thịt khô gầy

Đời mộng du suốt cuộc lưu đày

Ai gióng vội hồi chuông báo tử

Tình xanh chết yểu từ trong thai

 

Nằm nghe gió hú rên mùa cạn

Năm tháng đui mù lấp bãi khuya

Vì sao rụng tắt mù phương hướng

Thiên thu lệ cháy mộng tan lìa

 

Vung tay vạch một đường sinh tử

Dẫu chết bên này hay bên kia

Ta ngồi đọc hết trang cuồng sử

Máu biển xương rừng khóc mộ bia.

 

TRƯỜNG CA MƯA – Thơ Nguyên Lạc

  

  

Dẫn:

"Ngoài hiên giọt mưa thu thánh thót rơi

Trời lắng u buồn mây hắt hiu ngừng trôi

Nghe gió thoảng mơ hồ trong mưa thu. Ai khóc ai than hờ"

(Trích lời nhạc: Giọt mưa thu - Đặng Thế Phong)

 

Nhập:

Mưa chi? Mưa mãi không thôi!

Mưa ơi! Có biết động tôi một trời?

Tôi van mưa hãy thôi rơi!

Để tôi đừng nhớ một thời bể dâu

 

Mưa ơi! Ngừng đi thôi

Mưa buốt lạnh lắm rồi

Tôi ơi! Ngừng đi thôi

Nhớ thêm chi? Đủ rồi!

 

TRÍCH: TÌNH KHÚC TẶNG BẠN BÈ – Thơ Khaly Chàm

  

.trên đời còn ta

 

qua cầu soi bóng biệt tăm

vòng cung mấy độ thăng trầm cuộc chơi

cuối mùa trắng khói sương rơi

giật mình chợt biết trên đời còn ta

 

.tìm trong vô hạn

 

giọt thời gian trắng hằng sa

tìm trong vô hạn nhạt nhòa sắc hương

cung xưa gầy ngón đoạn trường

hát đi em. Khúc vô thường tử, sinh!

 

 

.lệ buồn trăm năm

 

đường nào tịch diệt - vô minh?

với ta: rượu đắng đóng đinh linh hồn

em về ướt đẫm hoàng hôn

hong khô tóc úa lệ buồn trăm năm

 

                                    khaly chàm

 

CHÙM THƠ NĂM CHỮ CỦA CHÂU THẠCH

  

NHỚ MÔI EM HƯƠNG CÀ PHÊ!

 

Môi em hương cà phê

Nụ hôn tràn cơn mê

Nhớ hương nhớ thắm thiết

Nhớ em nhớ bộn bề!

 

Em cà phê Buôn Mê!

Em cà phê Kontum!

Em cà phê Pleiku!

Hay em cà phê Khe Sanh!

Em cà phê riêng anh

Trong con tim riêng dành!

Sáng nay ly đen nóng

Thơm làn môi em mọng

Ngọt đường và vị đắng 

Cho anh tình trăm năm

Anh nhớ em trời nắng!

Anh nhớ em trời mưa! 

Anh nhớ em buổi sáng!

Anh nhớ em buổi trưa!

Hoàng hôn về càng nhớ!

Nhớ em, nhớ bốn mùa!

 

Mùa xuân mây trải lụa

Hương cà phê bay cao

Mùa hạ nắng lao xao

Hương cà phê trong đá

 

Mùa thu rừng thay lá

Hương trong gió thu vàng

Mùa đông mưa mênh mang

Hương cà phê ấm thế!

 

Anh xin dâng lời thề

Hết cả tình đê mê

Môi em hương cà phê

Yêu em, yêu mãi mãi!

 

THƯƠNG VỀ QUẢNG TRỊ - Thơ Vương Lệ Hằng

  

                      Nhà thơ Vương Lệ Hằng

              (Thi văn đoàn giới tuyến Quảng Trị)
 
 

THƯƠNG VỀ QUẢNG TRỊ

 

Mai kia, mốt nọ, tháng ngày gần

Nếu bạn có về thăm Việt Nam

Nhớ ghé thăm giùm tôi, Quảng Trị

Quê hương tôi, một thời dấu yêu.

 

Ơi Quảng Trị, một thời tuổi nhỏ

Những con đường nối lại tình người

Những con đường mía lau, mật ngọt

Trao cho nhau tình thương, nụ cười.

 

Thach Hãn đó, con sông hiền hòa

Tắm mát thanh xuân tôi một thời

Thạch Hãn đó, con sông hò hẹn

Của những đôi tình nhân Nguyễn Hoàng.

 

Gia Long, bờ sông, hàng phượng đỏ

Dập dìu những đôi tình nhân, vòng ôm

Những lua vàng, trắng áo bay trong gió

Môi mềm, tóc xõa, những lời thăm.

 

Quảng Trị, Chợ Sãi, bánh hỏi lòng heo

Một thời cùng bạn bè thường lui tới

Bãi cát vắng, Chùa Tỉnh Hội, những hàng thông

Những dấu chân xưa còn chăng hay lạc lối?

 

Quảng Trị xưa, những địa danh mãi nhớ

La Vang, Cổ Thành, Cầu Ga, Ái Tử

"Mẹ bồng con ra ngồi cầu Ái Tử"

Lời ru xua vang vọng một trời thơ.

 

Quảng Trị ơi, xin hứa tôi sẽ về

Uống lại nước sông xưa nuôi tôi lớn khôn

Thăm lại những con đường xua, ngày hai buổi đến trường

Thương biết mấy, Quảng Trị ơi, thương biết mấy.

 

                                                    Vương Lệ Hằng

 

QUỐC GIA UKRAINE (УКРАÏНА) – Biên khảo của Từ Vũ

Loạt bài này nhằm mục đích tìm hiểu về những cuộc đấu tranh của người dân Ukraine trên đường gian nan tìm tự do thoát ách nô lệ của đế quốc láng giềng Nga.
Điển hình thật gần đây, ngày 24 tháng Hai năm 2022, ngày Vladimir Poutine, Tổng Thống Nga đã dã tâm xua quân sang xâm chiếm nước Ukraine, mưu đồ lật đổ chính phủ Dân Chủ của Tổng Thống Volodymyr Zelensky để thành lập một chính quyền tay sai bất chấp những phản kháng, phẫn nộ của nhân dân yêu chuộng công lý hòa bình các nước trên toàn thế giới.
 
                                                                                             Từ Vũ
                                                                                           14.3.2022
 

Mặt trận xâm lược nước Ukraine của quân đội Nga

Молитися... А до того –

Я не знаю бога.

Поховайте та вставайте.

Кайдани порвіте

І вражою злою кров'ю

Волю окропіте.

І мене в сім'ї великій,

В сім'ї вольній, новій

Не забудьте пом'янути

Незлим тихим словом.

1845

TARAS CHEVTCHENKO

(9.3.1814 - 10.3.1861)

 

..............................

Nhưng cho tới lúc này

Tôi chưa biết Chúa là ai !

Hãy chôn tôi và hãy đứng thẳng lên!

Bẻ gãy những xích xiềng quanh bạn,

Rồi tưới rải đi máu không tinh khiết của kẻ thù

TỰ DO !

Sau đó, trong đại gia đình ta,

Đại gia đình mới , đại gia đình tự do,

Đừng quên hoà nhịp trong kỷ niệm về tôi

Một lời hoàn mỹ ! (*)

 

 

PHẦN I
 
U kraine là một quốc gia rộng lớn nằm ở phía Đông Âu Châu với diện tích 603.550 Km2. Ukraine lớn hơn Pháp một chút và là quốc gia lớn nhất ở châu Âu, ngoại trừ Nga (nằm nửa châu Á, nửa châu Âu).
 
Nổi tiếng với các nhà thờ Chính thống giáo, các bãi biển nằm dọc Biển Đen (Mer Noire) và những ngọn núi với rừng cây rậm rạp những cánh đồng hướng dương hay lúa vàng rực .
 
Phía Bắc giáp Biélorussie, phía Đông Bắc và Đông giáp Nga, phía Nam giáp Biển Azov sau đó là Biển Đen (Mer Noire) và các nước Moldavie và Romanie, phía Tây Nam giáp Hongrie (Hung Gia Lợi), phía Tây giáp Slovaquie và Pologne (BaLan).
 
Tổng sản phẩm quốc nội (PIB) bình quân trên mỗi đầu người dân Ukraine là 3726,93 dollars (năm 2020) đứng hàng thứ 118 trong số 192 nước (theo bảng sắp hạng 2017 của Qũy Tiền Tệ Quốc Tế – Việt Nam đứng hàng thứ 129).
Vào năm 2020 nợ quốc gia của Ukraine là 82.831 triệu Euro, (94.610 triệu đô la) hay nói một cách khác tỷ lệ nợ / PIB là 60,78%), và nợ công tính theo đầu người là 2.000 € euro (2.284 đô la) (PIB=Tổng sản phẩm quốc nội )
 

Hryvnia là đồng tiền của Ukraine.

Ukraine đặt thủ đô tại Kiev.
 
Thủ đô của Ukraine nhìn ra dòng sông Dnepr, Kiev là "Mẹ của các thành phố Nga", một trong những thành phố lâu đời nhất ở châu Âu, thành phố lớn nhất của Ukraine với gần 3 triệu dân và là một trung tâm tôn giáo, công nghiệp, khoa học, học thuật và văn hóa quan trọng của Đông Âu.

NGŨ TUẦN - Thơ Bùi Thị Minh Loan

  

                   Nhà thơ Bùi Thị Minh Loan

 

NGŨ TUẦN

 

Ngũ tuần nương theo búi tóc

Nâng niu những sợi khô xơ

Ấp iu sợi bạc hững hờ

Ai ngờ duyên càng nũng nịu.

 

Ngũ tuần lẫn vào lá liễu

Gió reo trĩu xuống đôi bờ

Hoàng hôn nghiêng mình vờn sóng

Ai ngờ duyên cả dòng sông.

 

Ngũ tuần như trưa đứng bóng

Chang chang nhưng thật nồng nàn

Ôm bầu không gian lắng đọng

Cho người đôi phút thoáng mơ.

 

                 Bùi Thị Minh Loan

BÂNG KHUÂNG – Thơ Quang Tuyết

  

                Nhà thơ Quang Tuyết
 

BÂNG KHUÂNG

 

Có khi nào anh chợt nhớ đến em?

Nắng sớm bên hiên

Mưa chiều giăng ngõ?

Em im lặng giấu tình trong hơi thở

Và môi cười ray rứt dấu hồn đau

 

Có lúc nào mưa ướt trái tim anh?

Thấm ngõ xưa từng mòn dấu chân mềm

Hương tóc rối lạ bước về trìu mến

Có bồi hồi trông đợi

Ánh trăng lên?

 

Có khi nào anh ngắm bóng chiều phai

Lòng chợt nhớ bài thơ xưa tình cũ

Nhớ hương lúa ngát thơm đời lãng tử

Xõa tóc mềm ai thổn thức cùng trăng

 

Có lúc nào

Anh hỡi lúc nào đây

Ngày chưa qua - đêm đã về tỉnh lặng

Đừng nhớ nhau

Để lòng không lên tiếng

Tháng ngày trôi như gió nhẹ nhàng bay

 

Ôi nỗi nhớ

Có bao giờ khép lại

Nên hằng đêm em thầm hỏi

Có khi nào?

 

                                        Quang Tuyết

CÁCH NHỚ VÀ VIẾT CHỮ ĐỨC 德 THEO HÁN TỰ CHO DỄ DÀNG - La Thụy sưu tầm và biên tập

Chim chích mà đậu cành tre

Thập trên tứ dưới nhất đè chữ tâm

 
- Bên trái có bộ 彳 xích (ở đây có hình tượng con chim chích đậu trên cành tre) – Chích và Xích cũng cùng âm.

- Bên phải

Trên cùng có chữ thập: 十
Dưới chữ 十 là chữ Tứ: 四
Dưới nữa là chữ Nhất: 一
Dưới cùng là chữ Tâm: 心

CHÙM THƠ “MÀU” CỦA LÊ VĂN TRUNG

   

MÀU HOA KHẾ

 

Gió phơi nắng thắm vàng tơ lụa

Trải xuống vườn xanh nỗi nhớ người

Có đôi bướm trắng vô tình quá

Âu yếm bay vờn theo nắng rơi

 

Hoa khế cũng vàng pha sắc tím

Không rụng mà rơi rất nhẹ nhàng

Nhớ em chiều vắng buồn qua phố

Hương còn tương tư, hương chưa tan

 

Hoa tím hay thơ chùng nỗi nhớ

Tím giữa vàng ươm nắng lụa vàng

Hoa tím hay lòng chưa kịp nở

Nụ tình dang dỡ với trăm năm

 

Bóng em - Hoa tím - Chùng trong nắng

Tôi gửi về đâu màu tím phai

Màu hoa xưa rụng vào quên lãng

Tình em theo hoa từng cánh bay.

 

BA MƯƠI NĂM – Thơ Chu Vương Miện

  

          (Thi văn đoàn giới tuyến Quảng Trị)

 

BA MƯƠI NĂM

 

Thôi ba mươi năm anh chờ mỏi mắt

em ôm đống đô la chả muốn dìa

kinh Dốc Miếu nối vào Phụng Hiệp

con ó già chừ tỉnh giấc trưa

 

con thằn lằn gốc me thường tắc lưỡi

dưới Tầm Vu phượng nở ê hề

lũ ve sầu còn ran inh ỏi

mái đỏ hồng ôm chái trường xưa

 

ba mươi năm quá dài em nhỉ ?

anh ở không vì trót vướng lời thề

chả lẽ vội vàng em đành thề cuội

anh giữ lời vẫn đợi chuyến xe

 

dãy bằng lăng vẫn còn buông hoa tím

lục bình trôi từng mảng từng dè

anh cắm sào móc mồi đợi cá

chỉ sóng vô tình xào xạc hông ghe

 

sáu năm chớp mắt theo chó ngáp

tỉnh dậy chưa tròn giấc hoàng lương

chân cao chân thấp qua dốc phố

toàn là rác rưởi chả chiếu manh

 

nghĩ quẩn nghĩ quanh tình bớ tình

bốn phương tám hưóng chỉ mần thinh.

 

                               Chu Vương Miện

 

QUẢNG TRỊ MUÔN VÀN NHỚ THƯƠNG – Thơ Hạ Thái

  

                          Nhà thơ Hạ Thái Trần Quốc Phiệt

                    (Thi Văn Đoàn Giới Tuyến – Quảng Trị)

QUẢNG TRỊ MUÔN VÀN NHỚ THƯƠNG

 

Ra đi từ độ còn măng sữa

lưu lạc tha phương mỗi nẻo đường

năm tháng in hằn trong nỗi nhớ

Quảng Trị ơi thương quá là thương!

 

Mảnh đất nghèo đượm tình quê hương

nên nhớ mãi nồi cơm hấp sắn

giọng nói thân thương dễ chi quên đặng

âm ngữ riêng mang nặng nghĩa tình

 

Mong ngày về thăm lại Gio Linh

ngắm vầng trăng trên dòng Thạch Hãn

qua Triệu Phong ruộng đồng bát ngát

nghe tiếng chim chiền chiện ca chiều

 

Quê hương tôi Quảng Trị thương yêu

tôi đã khóc... đã cười... bao bận

cuộc lăng trầm đa đoan lận đận

giữa tro tàn gạch vụn xác xơ...

 

Khi trở về như thể trong mơ

mái trường xưa phố quen quên ngõ

làng thôn cũ... măng non mới ló

đếm người thân mới rõ mất còn!

 

Khi trở về tim chợt héo hon

cố không khóc nước mắt vẫn chảy

quê hương ơi... tình yêu thế đấy

nên tha phương cứ mãi mủi lòng...

 

Vẫn còn thèm ngụm nước dòng sông

con cá rô lửa rơm kho mặn

và tuổi thơ muôn vàn cay đắng

đã vươn lên từ vũng bùn đen

 

Quê hương... là những gì tưởng quên

nhưng thật ra hằn trong nỗi nhớ

lúc gần gũi không tìm thấy quý

khi xa rồi khắc khoải con tim

 

                  Hạ Thái Trần Quốc Phiệt