Tràm
Cà Mau, một cái tên đặc sệt miền Nam nhưng tác giả với tên thật Nguyễn Thiệp, lại
sinh ra ở Quảng Trị, lớn lên ở vùng địa đầu giới tuyến từ cuộc phân chia Nam Bắc.
Tràm Cà Mau đã từng xẻ chia những trằn trọc chung của những thế hệ bất hạnh vì
chiến tranh.
Từ miền Nam ra Bắc, năm 1945 ông Tý đang miệt mài đèn
sách tại đại học Hà Nội, hy vọng ra trường được bổ dụng làm quan tham tá, thì xếp
bút nghiên theo tiếng gọi của sông núi. Cầm súng đánh đuổi giặc Tây đang trở lại,
để giành độc lập cho quê hương. Năm 1954 nước Việt Nam chia cắt ra hai miền,
ông đi tập kết ra Bắc. Năm 1975, sau khi miền Bắc chiến thắng trong cuộc nội
chiến tương tàn do súng đạn ngoại bang cung cấp và thúc dục, ông hân hoan trở về.
Trong trí tưởng tượng của nhiều người bà con dòng họ, thì ông là một kẻ anh
hùng oai phong lẫm liệt, cưỡi ngựa chiến, mang chiến bào, cầm gươm báu sáng ngời
chỉ vào thiên địa hiên ngang. Nhưng họ thất vọng, vì thấy ông, mặt mày bủng beo
hốc hác, tiều tụy, chân mang dép râu, đầu đội nón cối sờn mục và áo quần nhàu
nát lụng thụng màu phân ngựa.
