QUẢ
MAI ba bảy đương vừa
Đào
non sớm liệu se tơ kịp thì.
Đó là hai câu thơ mà Thúy Vân đã nói trước cả nhà, khi
đã "Cùng nhau sum họp một nhà, Đoàn viên lại mở tiệc hoa vui vầy" để
tác hợp lại cho Thúy Kiều và Kim Trọng nối lại mối duyên xưa. Từ "QUẢ
MAI" có xuất xứ như sau :
Trong chương Thiệu Nam 召南
của Kinh Thi 詩經, có bài thơ PHIẾU
HỮU MAI 摽有梅 (tả mai rụng); nói về sự
hôn nhân của các cô gái phải đúng thời đúng lúc. Không vì kén chọn mà để lỡ
xuân thì. Bài thơ gồm ba phần như sau:
摽有梅 Phiếu Hữu Mai
其實七兮 Kỳ thực thất hề
求我庶士 Cầu ngã thứ sĩ,
迨其吉兮 Đãi kỳ cát hề.
摽有梅 Phiếu Hữu Mai
其實三兮 Kỳ thực tam hề
求我庶士 Cầu ngã thứ sĩ
迨其今兮 Đãi kỳ kim hề.
摽有梅 Phiếu Hữu Mai
頃筐塈之 Khuynh khuông ký chi
求我庶士 Cầu ngã thứ sĩ,
迨其謂之 Đãi kỳ vị chi.
Có nghĩa:
- Trái mai (ta đọc trại đi thành MƠ) kia đà rơi rụng,
trên cây còn lại bảy phần, hỡi chàng trai theo đuổi ta kia, hãy chọn đi đừng để
lỡ ngày lành.
- Trái mơ kia đà rơi rụng, trên cành còn lại ba phần,
hỡi chàng trai theo đuổi ta kia, hãy kíp lên ngay hôm nay đừng chờ đợi nữa.
- Trái mơ kia đà rơi rụng, phải nghiêng giỏ mà hốt lấy,
hỡi chàng trai theo đuổi ta kia, hãy mở miệng ra cầu hôn đi đừng chờ đợi nữa !
* Diễn Nôm:
Trái
mơ rụng, trái mơ rơi,
Trên
cành còn lại bảy thôi, hỡi chàng.
Ngày
lành kíp chọn đưa sang,
Đừng
để trễ nãi lỡ làng duyên tơ !
Trái
mơ rụng, rụng trái mơ,
Trên
cành rụng bảy bây giờ còn ba.
Hỡi
chàng nếu có yêu ta,
Thì
hôm nay kíp sang nhà cầu thân !
Trái
mơ rụng, rụng đầy sân,
Nghiêng
vành giỏ hốt tần ngần riêng ta.
Hỡi
chàng còn có yêu ta,
Ngỏ
lời cùng với mẹ cha tức thì !
Đỗ Chiêu Đức diễn Nôm