BÀI THƠ “THÁNH MẪU HÀI ĐỒNG”, MỘT KIỆT TÁC THƠ TÌNH VIẾT VỀ “ĐÊM TÂN HÔN” CỦA HỮU LOAN - Lê Quang Vinh

Nhà thơ Hữu Loan suốt đời mình luôn khắc ghi hình bóng người vợ đầu. Sau bài thơ “Màu tím hoa sim” bốn mươi hai năm, ông lại làm bài thơ này hồi tưởng lại đêm tân hôn đầu tiên của mình. Bài thơ vẫn đúng chất hồn và giọng điệu Hữu Loan, đầy ắp cảm giác cảm xúc đôi lứa tình yêu. Đây còn được gọi là bài “Tục... Màu tím hoa sim”

       

                         Tác giả Lê Quang Vinh

BÀI THƠ “THÁNH MẪU HÀI ĐỒNG”, MỘT KIỆT TÁC THƠ TÌNH VIẾT VỀ “ĐÊM TÂN HÔN” CỦA HỮU LOAN

                                                                                   Lê Quang Vinh

Có thể đây là tác phẩm thơ tình viết riêng về “đêm tân hôn” có một không hai trong lịch sử văn học Việt Nam. Nó là một kiệt tác. Hay từ chân tơ kẻ tóc, từng tế bào; tuyệt mỹ đến mức thánh thiện.

Đọc xong bài thơ, ta có cảm nhận đó như chính một bức tranh thánh, hay một pho tượng thánh trong bảo tàng nghệ thuật ở các nước phương Tây mô tả đôi trai gái sinh hoạt tình ái nơi “vườn địa đàng”. Mọi thứ ẩn hiện trước mắt ta cao nhã, phi phàm, không một chút bụi trần, thể xác - Đúng như chủ ý của tác giả bộc lộ ngay đầu đề bài thơ: “Thánh mẫu” và “Hài đồng”, đó đâu còn là đôi... “trai gái” trần tục nữa?!

Nhưng rất kỳ lạ, qua từng con chữ, ta lại bắt gặp những phút giây “hạnh phúc tột đỉnh” mà chỉ... “Thượng đế” ban mới có trong cuộc đời lầm lũi của chính mỗi chúng ta. Sự thiên tài ngôn ngữ cùng tầm cao trí lực nhân văn của Hữu Loan nó vô cùng đặc biệt là ở chỗ này - Cái con người tuổi đời đến 95 năm có dư, mà cuộc mưu sinh chủ yếu cật lực ngoài đồng ruộng, ao chuôm, hoặc suốt ngày gù lưng đi thồ đá thuê cho các lò vôi, công trường xây dựng; để nuôi vợ lúc nào cũng thấy “bụng mang dạ chửa” và bầy con 10 người - từ nheo nhóc nhất có thể, đến độ trưởng thành...!!!

Về bài thơ “THÁNH MẪU HÀI ĐỒNG” này, nhà phê bình văn học Phạm Xuân Nguyên viết:

“Nhà thơ Hữu Loan suốt đời mình luôn khắc ghi hình bóng người vợ đầu. Sau bài thơ Màu tím hoa sim bốn mươi hai năm, ông lại làm bài thơ này hồi tưởng lại đêm tân hôn đầu tiên của mình. Bài thơ vẫn đúng chất hồn và giọng điệu Hữu Loan, đầy ắp cảm giác cảm xúc đôi lứa tình yêu. Đây còn được gọi là bài “Tục”... Màu tím hoa sim”.

(Chữ “tục” đây là... “nét đẹp” nữa của “Màu tím hoa sim”).

     

                      Nhà thơ Hữu Loan

THÁNH MẪU HÀI ĐỒNG

Em ngả cánh tay còn nhiều

ngấn sữa

Cho ta làm gối gối đầu

đêm tân hôn

Sao lại không chính là tay ta

đỡ trước lấy vai nàng

Ta râu ria như râu thép gai

như xương chổi

Gân guốc sù xì phong sương

như một gốc cây rừng

Ta lo lắng sợ tay nàng gãy

Tay nàng mảnh mai như một

nhánh huệ trong bình!

Nhưng lạ thay

nàng ghì đầu ta như

chẳng hề hấn chuyện gì!

Chỉ có chuyện là

ta thấy ta càng lúc

càng thêm nhỏ bé trong

vào ngực măng tơ

Chà dụi

Rúc tìm

Tham lam

Cuống quýt

Ngẩn ngơ

như một hài nhi

khát

mẹ

Nàng càng riết chặt

ta càng thấy bé

Vòng tay nàng đánh đai

Nàng thì thào thổn thức

bên tai

- Anh của em!

- Anh vô cùng lớn của em!

Nhưng trái lại

Anh đang rất bé.

Nàng:

- Anh ơi anh!

Ta:

- Mẹ ơi mẹ!

Bằng một giọng học nói

Hài nhi bập bẹ

(trong hơi thở trộn nhau

bốc men)

- Tôi đối thoại hay là

vô thức nói.

*

Sau đêm ấy là

em đi

đi

mãi!

Em đi tím đất chiều hoang

Ta như mất mẹ khóc

tang

hai

lần!

*

Xin kính cẩn hôn chân

Tất cả những đấng gái Việt Nam

Đã sớm mang chất

mẹ

loài

người.

*

Em trong mẹ

Mẹ trong em

em

ngôi

thánh mẫu

hài đồng

Hữu Loan

   1991

Mời quý bạn đọc thêm bài thơ:

TÒNG QUÂN

(Nhà thơ Dương Tường nhớ và ghi lại bài này)

Nếu anh ra đi

Mẹ già anh khóc

Trai thời loạn ly

Thương con khó nhọc

*

Nếu anh ra đi

Người vị hôn thê

Những giọt nước mắt

Đọng trên hàng mi

*

Nhưng

Nếu anh không đi

Mẹ già anh khóc

Trai thời loạn ly

Mà con không đi

*

Mẹ thà thương con tóc trắng

Ngày mai cờ về chiến thắng

Mà con không về

*

Mẹ thà như lá rụng chiều quê

Đến khi con về

Cỏ vàng nấm đất

*

Nhưng khi nước mất

Vì vị hôn thê

Mà con không đi

*

Nếu anh không đi

Người vị hôn thê

Mặt nghiêng tay che

Đêm thương lời thề

Thà đợi người đi

Già trên lời thề

*

Nhưng khi nước mất

Mà anh không đi…

             Hữu Loan

         (Khoảng 1947)

                                                                                 Lê Quang Vinh

…..

Nguồn:
https://www.facebook.com/le.quangvinh.54922/posts/1049268905448611