CÁC DẠNG THƠ VIỆT NAM ĐẶC BIỆT

Ngoài DẠNG THƠ BÌNH THANH đã đăng :

 a/ http://www.art2all.net/tho/lathuy/dangthobinhthanh.htm
 b/ https://phudoanlagi.blogspot.com/2011/09/dang-tho-binh-thanh_21.html

Sau đây, mời các bạn đọc một số dạng thơ đặc biệt khác. Gồm 3 phần và 4 dạng thơ khác:

        

                               La Thụy

          CÁC DẠNG THƠ VIỆT NAM ĐẶC BIỆT

PHẦN II: 

THƠ ĐỌC NHIỀU CÁCH, THƠ VIỆT ĐỆM NGOẠI NGỮ

I - THƠ ĐỌC NHIỀU CÁCH

1. Đọc theo 2 cách:

 Đọc xuôi là bài thơ thuần Việt

      ĐỀ TRANH MỸ NỮ

      (Thuận nghịch độc)

   

       Hương tiên gác vắng nhặt ca oanh             

       Bận mối sầu khêu gượng khúc tranh                       

       Sương đỉnh trướng gieo từng dục mộng,                              

       Nguyệt bên rèm tỏ dễ si tình.                       

       Vàng thưa thớt cúc tan hơi dạm,                             

       Lục phất phơ sen đọ rạng thanh                           

       Trang điểm ngại chăm dừng trục gấm                               

       Phòng tiêu lạnh lẽo khoá xuân xanh

                     

 Đọc ngược là bài thơ Hán Việt  

      Thanh xuân toả liễu lãnh tiêu phòng                           

      Cẩm trục đình châm ngại điểm trang.                           

      Thanh rạng độ liên phi phất lục,                             

      Đạm hi tan cúc thát sơ hoàng.                                 

      Tình si dị tố liêm biên nguyệt,                             

      Mộng xúc tằng liêu trướng đỉnh sương.                               

      Tranh khúc cưỡng khiêu sầu mỗi bận,                             

      Oanh ca nhật vĩnh các tiên hương                  

                                     PHẠM THÁI

2. Đọc theo 6 cách:

      CỬA SỔ ĐÊM KHUYA

      Hoa cười nguyệt rọi cửa lồng gương

      Lạ cảnh thêm buồn nợ vấn vương

      Tha thiết liễu in hồ gợn bóng

      Hững hờ mai thoáng gió đưa hương

      Xa người nhớ cảnh tình lai láng

      Vắng bạn ngâm thơ rượu bẽ bàng

      Qua lại yến ngàn dâu ủ lá                      

      Hòa đàn sẵn có dế bên tường                         

                        HÀN MẶC TỬ

  Cách đọc 1:   Đọc xuôi

  Cách đọc 2 :  Đọc ngược

  Cách đọc 3 :  Bỏ 2 chữ đầu  ở mỗi câu đọc xuôi

  Cách đọc 4:   Bỏ 2 chữ sau ở mỗi câu đọc xuôi

  Cách đọc 5 :  Bỏ 2 chữ đầu ở mỗi câu đọc ngược

  Cách đọc 6 :  Bỏ 2 chữ sau ở mỗi câu đọc ngược

 3. Đọc theo 8 cách:    

             

     CẢNH XUÂN                           

    Ta mến cảnh xuân ánh sáng ngời                             

    Thú vui thơ rượu chén đầy vơi                                   

    Hoa cài dậu trúc cành xanh biếc                                

    Lá quyện hương xuân sắc thắm tươi                               

    Qua lại khách chờ sông lặng sóng                               

    Ngược xuôi thuyền đợi bến đông người                                 

    Xa ngân tiếng hát ,  đàn trầm bổng                                   

    Tha thướt bóng ai mắt mỉm cười                                       

                         KHUYẾT DANH     

         

Cách đọc 1:   Đọc xuôi               

Cách đọc 2:   Đọc ngược                 

Cách đọc 3:   Bỏ 2 chữ đầu ở mỗi câu, đọc xuôi                 

Cách đọc 4:   Bỏ 2 chữ cuối ở mỗi câu, đọc ngược                 

Cách đọc 5:   Bỏ 3 chữ đầu ở mỗi câu, đọc xuôi                 

Cách đọc 6:   Bỏ 3 chữ cuối ở mỗi câu, đọc ngược                 

Cách đọc 7:   Bỏ 4 chữ đầu ở mỗi câu, đọc xuôi                 

Cách đọc 8:   Bỏ 4 chữ cuối ở mỗi câu, đọc ngược

 4. Đọc theo 10 cách :

 Đó là bài thơ  LỆ CÁT ĐẰNG của Nhật Hồng Nguyễn Thanh Vân

     1.- Đọc xuôi:

    Trăng buồn khóc liễu rũ tàn thu,

    Giá lạnh trời sương gió mịt mù.

    Cằn cỗi sắc hương mùi nhạt tẻ,

    Võ vàng son phấn nét mờ lu.

    Băng thanh lỡ phận vùi hoa gấm,

    Ngọc khiết thương đời thẹn tóc tơ.

    Đằng cát lệ rơi tình rẽ lối.

    Giăng sầu chuốc hận tủi hờn thơ

   2.- Đọc ngược:

   Thơ hờn tủi hận chuốc sầu giăng,

   Lối rẽ tình rơi lệ cát đằng.

   Tơ tóc thẹn đời thương khiết ngọc,

   Gấm hoa vùi phận lỡ thanh băng.

   Lu mờ nét phấn son vàng võ,

   Tẻ nhạt mùi hương sắc cỗi cằn.

   Mù mịt gió sương trời lạnh giá,

   Thu tàn rũ liễu khóc buồn trăng.

    3.- Bỏ 2 chữ đầu mỗi câu bài xuôi:

    Khóc liễu rũ tàn thu,

    Trời sương gió mịt mù.

    Sắc hương mùi nhạt tẻ,

    Son phấn nét mờ lu.

    Lỡ phận vùi hoa gấm,

    Thương đời thẹn tóc tơ.

    Lệ rơi tình rẽ lối,

    Chuốc hận tủi hờn thơ.

   4.- Bỏ 2 chữ đầu mỗi câu bài ngược:

   Tủi hận chuốc sầu giăng,

   Tình rơi lệ cát đằng.

   Thẹn đời thương khiết ngọc,

   Vùi phận lỡ thanh băng.

   Nét phấn son vàng võ,

   Mùi hương sắc cỗi cằn.

   Gió sương trời lạnh giá,

   Rũ liễu khóc buồn trăng.

   5.- Bỏ 3 chữ đầu mỗi câu bài xuôi:

    Liễu rũ tàn thu,

    Sương gió mịt mù.

    Hương mùi nhạt tẻ,

    Phấn nét mờ lu.

    Phận vùi hoa gấm,

    Đời thẹn tóc tơ.

    Rơi tình rẽ lối,

    Hận tủi hờn thơ.

    6.- Bỏ 3 chữ đầu mỗi câu bài ngược:

    Hận chuốc sầu giăng,

    Rơi lệ cát đằng.

    Đời thương khiết ngọc,

    Phận lỡ thanh băng.

    Phấn son vàng võ,

    Hương sắc cỗi cằn.

    Sương trời lạnh giá,

    Liễu khóc buồn trăng.

    7.- Bỏ 3 chữ cuối mỗi câu bài xuôi:

    Trăng buồn khóc liễu,

    Giá lạnh trời sương.

    Cằn cỗi sắc hương,

    Võ vàng son phấn.

    Băng thanh lỡ phận,

    Ngọc khiết thương đời.

    Đằng cát lệ rơi,

    Giăng sầu chuốc hận.

   8.- Bỏ 3 chữ cuối mỗi câu bài ngược:

    Thơ hờn tủi hận,

    Lối rẽ tình rơi.

    Tơ tóc thẹn đời,

    Gấm hoa vùi phận.

    Lu mờ nét phấn,

    Tẻ nhạt mùi hương.

    Mù mịt gió sương,

   Thu tàn rũ liễu.

   9.- Đọc như thơ tự do bài xuôi:

    Trăng buồn…

    Khóc liễu…

    Rũ tàn thu…

    Giá lạnh…

    Trời sương…

    Gió mịt mù…

    Cằn cỗi…

    Sắc hương…

    Mùi nhạt tẻ…

    Võ vàng…

    Son phấn…

    Nét mờ lu…

    Băng thanh…

    Lỡ phận…

    Vùi hoa gấm…

    Ngọc khiết…

    Thương đời…

    Thẹn tóc tơ…

    Đằng cát…

    Lệ rơi…

    Tình rẽ lối…

    Giăng sầu…

    Chuốc hận…

    Tủi hờn thơ…

   10.- Đọc như thơ tự do bài ngược:

     Thơ hờn…   

     Tủi hận..   

     Chuốc sầu giăng…

     Lối rẽ…   

     Tình rơi…   

     Lệ cát đằng…

     Tơ tóc…   

     Thẹn đời…   

     Thương khiết ngọc…

     Gấm hoa…   

     Vùi phận…   

     Lỡ thanh băng…

     Lu mờ…   

     Nét phấn…   

     Son vàng võ…

     Tẻ nhạt…   

     Mùi hương…   

     Sắc cỗi cằn…

     Mù mịt..

    Gió sương…   

    Trời lạnh giá…

    Thu tàn…   

    Rũ liễu…  

    Khóc buồn trăng…

II. THƠ VIỆT ĐỆM NGOẠI NGỮ

 Người VN có tài "thi hoá" bài học ngoại ngữ. Thời xưa đã có người  “nôm hoá” chữ Hán để học trò học dễ thuộc, một dạng như tam tự kinh rất đặc thù VN, chẳng hạn:                                  

     "Thiên: trời, địa: đất                                 

     Cử: cất, tồn: còn                               

     Tử : con, tôn: cháu                               

     Lục: sáu, tam: ba                                 

     Gia: nhà, quốc: nước                                 

     Tiền: trước, hậu: sau                               

     Ngưu: trâu, mã: ngựa...”

 Tới thời học Pháp ngữ, cũng được Việt hoá để dễ nhớ, dễ thuộc, chẳng hạn :   

     “Bớp: bò, sư tử: li-ông                             

     Sơ - van: con ngựa, me - dông: cái nhà                           

     Ma - pham chính thật bà nhà                            

     Mông - xơ đích thị chỉ là thưa ông” 

Anh  Nguyễn Văn Quang có phổ biến cách học Pháp văn (trích trong cuốn “Trường NH chân dung và Kỷ niệm I ” do Võ Thị Quỳnh chủ biên ) nghe thật ngộ nghĩnh :

    “ma soeur: chị tôi, mou: mềm, long: dài”

   Và đây bài học Anh ngữ bằng thơ rất dễ thuộc :

    Long: dài, short: ngắn, tall: cao           

    Here: đây, there: đó, which: nào, where: đâu         

    Sentence có nghĩa là câu         

    Lesson: bài học, rainbow: cầu vồng       

    Husband là đức ông chồng         

    Daddy: cha bố, please don’t: xin đừng         

    Darling tiếng gọi em cưng         

    Merry: vui thích, cái sừng là horn           

    “Rách” rồi xài đỡ chữ “torn”       

    “To sing” là “hát”, a song: một bài         

    Nói sai sự thật: to lie       

    Go: đi, come: đến, “một vài” là “some”         

    …

Có giai thoại được truyền tụng rằng:

Vua Tự Đức – vị vua giỏi văn thơ triều Nguyễn, một hôm khi lâm triều, trước bách quan ngài hí hửng cho biết tối qua được thần mộng báo hai câu thơ hay và lạ, thơ Hán nhưng có chen lẫn từ Nôm:

                         

    “Viên trung oanh truyện khề khà ngữ                             

     Dã ngoại đào hoa lấm tấm khai”

   

Cao Bá Quát tâu rằng:                       

“Hai câu thơ trên có trong một bài thơ do thần làm hồi còn nhỏ”.     

Ông liền đọc một mạch bài thơ:   

  “Bảo mã tây phương huếch hoác lai,                             

   Huênh hoang nhân tự thác đề hồi.                             

   Viên trung oanh chuyện khề khà ngữ,                             

   Dã ngoại đào hoa lấm tấm khai.                              

   Xuân nhật bất văn sương lộp bộp,                       

   Thu thiên chỉ kiến vũ bài nhài.                         

   Khù khờ thi tứ đa nhân thức,                       

   Khệnh khạng tương lai vấn tú tài”.

                          CAO BÁ QUÁT

Tú Xương nhà thơ «xuất khẩu thành thi» chỉ với hai câu thơ thôi mà nói được ba thứ tiếng Hán,Việt, Pháp :

  «Cống hỉ», «mẹc – xì», đây thuộc cả                       

   Chẳng sang Tàu, tớ cũng sang Tây                                     

                                 ( TÚ XƯƠNG)

 Ghi chú :                                 

 Cống hỉ: cung hỉ = chúc mừng                       

 Mẹc-xì: merci = cám ơn

*MỘT SỐ BÀI THƠ VIỆT CHEN NGOẠI NGỮ                           

 GÁI QUÊ

 Trèo lên mười bậc đít mông - tê           (monter = trèo)

 Tiên cùng không rượu, chẳng cà - phê (fée = tiên)

 Chín lầu cửa khoá, lo nơm nớp            (neuf = chín)

 Nằm tính thâu đêm chuyện cút – sê     (coucher = nằm)

                      Nguyễn Thanh Nhung                                                                           

 PHÚT CHIA LY                   

 Nói mãi nàng vẫn đi      (dit = nói)                   

 Sét đánh rền một phút   (foudre = sét)                      

 Giường ngập lệ chia ly  (lit = giường)                     

 Tràn sâu vào nửa mét    (mettre = tràn ngập)

                                                 Kiều Phong                                   

 GIŨ LỤA                     

 Tay nâng dải lụa mong manh         (main = tay)                     

 Gái quê mà lại như hình cung phi  (fille = gái)                     

 Đời còn bao nỗi vân vi                  (vie = đời)                       

 Làm sao trả nổi những gì ta vay   (travail = làm)

                                                       Võ Viết Quân                     

 HOA TƯƠNG TƯ

 Yêu em , cũng biết được em mê  (aimmer = yêu)

 Câm nín chi cho dạ tái tê             (taire = câm)

 Hồ mộng đôi phen tha thiết lắc    (lac = hồ)

 Tiên bồng một cõi thảnh thơi phê (fée = tiên)

 Đường mây chưa phỉ can chi rút  ( route = đường)

 Mũi sóng cao đành quá chấp nê   (nez = mũi)

 Đò đến cầu lam mong được bắc   (bac =đò)

 Tương tư hoài một đoá « păng- sê» (pensée = tương tư)

                   Thân Trọng Thuỳ Như

                    (Quận 3 – TP HCM)

  CỨ MƠ                       

 Tôi thức sao mà tôi cứ mơ               (me = tôi)                     

  Lửa  tình âm ỉ cháy lơ phơ              (feu = lửa)                     

  Bốn  phương ngóng bóng trời mù cát (quatre = bốn)

  Hai  ngựa đưa tin vô cùng đơ          (deux =hai)

  Đầu  bạc lại xanh màu lễ tết            (tête = đầu)

  Tim  hồng thêm thắm nhịp thời cơ  (coeur =tim)

  Cả  toà thiên phú mà nuy tú            (tout = tất cả)

  Cầu  ước chuyện kia chẳng vẩn vơ (voeux  = cầu ước)

                               Võ Viết Doãn                     

                                           

Bài thơ nói lên tâm sự một phụ nữ VN lấy chồng là một viên công sứ Pháp mãn nhiệm trở về nước

J’ écris (tôi viết) tình thư une lettre (một lá)

Envoie (gửi) thăm hỏi me-sừ Le Résident (ông công sứ)

Toute seul (một mình) gạt nước mắt than rằng :

Cochon (con lợn) long đong lỡ làng,                                              

Từ khi thiếp bén duyên chàng

La noce (đám cưới) chưa đặng một bàn tiệc vui

Éloigner (xa cách) ai khéo dục xui

Couteau (con dao) sao nỡ cắt mùi nguyệt hoa

La cour (sân nhà) mousse (cỏ) mọc lune (trăng) tà

La chambre (buồng ngủ) biết lấy ai làm ami (bạn)

Lạnh lùng chiếc chemise (áo) lấp ló,

Ta figure (khuôn mặt anh) thấy đó mà mong   

Bây giờ tình biết comment (làm sao) bây giờ

Pourqoi (tại sao) nỡ để silent (im lặng) cho đành

                                                                  

Ông Đinh Hương Sơn sưu tầm và đăng trên tạp chí “Xưa và Nay” số 257 (Tháng 4/1946)

ĐÒI LẠI NHÀ TỰ BỊ NGƯỜI Ở NHỜ CHIẾM             

Nhà moa bị cướp  (moi = tôi)           

Nhà  moa cho ở, luý tăng-pi  (lui =anh ta ; tant pis = cóc cần)

Cướp của mà không tiếng mẹc-xì (merci = cám ơn)

Mặc kệ moa kêu vang pạc- tú  (partout = khắp nơi)

Ung dung luý vẫn sống i-xi  (ici = ở đây)

Ái tình nhân nghĩa nơ vô riêng  (ne vaut rien = không có giá trị gì)

Móc ngoặc ô dù xà súp phi  (cà suffi = đã đủ rồi)

Nên đành chịu lép tút la vi (tout la vie = suốt cả đời)

Chỉ tội lơ duýt quên tat-chơ                                                       

(le judge =quan toà; tâche = trách nhiệm)

                    Giáo sư Dương Thiệu Tống              

(Do mình dùng chương trình bàn phím tiếng Việt Unikey, một số mẫu tự tiếng Pháp không có trong Unikey nên gõ không được chuẩn lắm)

    MỘT THẾ - KỶ MẤY VẦN THƠ                                                                                                                                                      

   *Tiễn chân quân viễn chinh Pháp                     

   *Kỷ niệm 100 năm Việt  Nam  đau khổ     

           

    Ánh hồng chói rạng chân trời mới                   

    Ngọn lửa đao binh tắt lịm rồi.                   

    Có kẻ chiều nay về cố quán,                     

    Âm thầm, không biết hận hay vui ?!                 

    Chiều nay,                   

    Kèn kêu tức tưởi nghẹn lời                   

    Tiếng ngân xúc động dạ người viễn chinh !                   

    Chiều nay trên nghĩa địa                   

    Có một đoàn tinh binh                   

    Cờ rủ và súng xếp                     

    Cúi đầu và lặng thinh.                   

    Nghẹn ngào giã biệt người thiên cổ                     

    Đất lạ trời xa sớm bỏ mình.                      

    Thịt nát, xương tan, hồn thảm bại                     

    Nghìn năm ôm hận cõi u minh !                   

    Những ai làm lính viễn chinh,                     

    Chiều nay bước xuống tàu binh trở về.                     

    Tàu  xúp - lê !                       

    Tàu xúp - lê !                   

    Cửa Hàm Tử lao xao sóng gợn                     

    Bến Bạch Đằng lởn vởn hồn quê …                     

    Bước đi những bước nặng nề                     

    Ngày đi chẳng biết, ngày về chẳng hay !                    

    Một ngàn chín trăm năm sáu (1956)                     

    Một ngàn  tám trăm sáu hai (1862)                     

    Giật mình bấm đốt ngón tay,                     

    Trăm năm một giấc mộng dài hãi kinh !                 

    Ngày anh đến đây :                     

    Thành Đà Nẵng tan hoang vì đại bác                     

    Xác anh hùng Đinh Lý hóa tro bay !                     

    Giữ Gia Định, Duy Ninh liều mạng thác                      

    Ôm quốc kỳ tuẩn tiết giữa trùng vây !                     

    Phan Thanh Giản nuốt hờn pha thuốc độc                   

    Bởi xâm lăng bắt nhượng nước non nầy !                     

    Và Thăng Long máu hòa ba lớp đất                        

    Thất KinhThành, Hoàng Diệu ngã trên thây ! …                     

    Hỡi ơi ! Xương máu dẫy đầy,                     

    Chân anh dẫm tới, đất nầy tóc tang !                       

    Tay  gươm, tay súng                   

    Bước nghinh, bước ngang                     

    Anh bắn !                     

    Anh giết !                   

    Anh đâm !                     

    Anh dầm !                     

    Anh đày Bà Rá , Côn Lôn,

    Anh đọa Sơn La , Lao Bảo …                      

    Anh đoạt hết cơm hết áo,                   

    Anh giựt hết bạc hết vàng …                     

    Chặt đầu ông lão treo hàng thịt,                   

    Mổ mật thanh niên giữa chiến tràng.                     

    Cối quết trẻ thơ văng nát óc,                   

    Phanh thây sản phụ đốt thành than ! …                     

    Con lìa mẹ,                     

    Vợ xa chồng,                     

    Cây rụi lá,                   

    Nhà trống không …                      

    Người chìm đáy biển                       

    Người tấp ven sông                     

    Người ngã trên núi                     

    Người gục trong rừng …                       

    Đây Cà Mau, đó Nam Quan,                   

    Hung hăng anh bóp trong bàn tay tanh !                     

    Nước tôi đang độ yên vui sống                   

    Mít ngát hương mùa, bưởi ngọt thanh                   

    Lúa nặng tình quê, khoai luyến đất,                     

   Không thương nhau, lại giết nhau đành !                     

   Cắn răng tôi chịu cực hình                     

   Vuốt râu anh hưởng công linh đồng bào.                     

   Anh phân ly  Nam , Bắc                       

   Anh chia rẻ nghèo, giàu.                      

   Nước non anh quậy tan tành hết                     

   Cho oán hờn nhau, giết lẫn nhau ,                     

   Người chết thì dại,                     

   Người sống thì ngu.                     

   Dân ngu vì bị làm ngu                    

   Đặng dân làm ngựa, làm trâu suốt đời !               

   Nhưng, thôi !                     

   Bao năm khói lửa                     

   Ta hiểu nhau rồi !                     

   Cái gì bạo ngược là phi nghĩa                   

   Là trái lòng dân, nghịch ý trời.                   

   Sắt thép tinh ròng, binh tướng dữ                       

   Không sao thắng được trái tim người !                   

   Anh về là phải, anh  ơi !                     

   Về bây giờ, để còn đời nhớ anh.                     

   Những cái gì tôi hận                     

   Những cái gì tôi khinh,                       

   Bây giờ anh xuống tàu binh                     

   Trăm năm chuyện cũ, thôi mình bỏ qua !                     

   Bao giờ tôi chẳng nhớ                     

   Nước Pháp rộng bao la,                       

   Thành Paris  rực-rỡ                     

   Ánh văn minh chói lòa …                       

   “Cốt Đa-duya” (Côte  d’Azur ) người thanh và cảnh lịch                      

   Bờ “Mạc-xây”(Marseille) xinh đẹp nhất sơn hà.                       

   Khí sông núi đúc nên trang tuấn kiệt                     

   Bực anh hùng cứu quốc “RỐP” (Job), “RĂNG-ĐA” (Jean D'arc)                       

   Tôi nhớ lắm, một ngày năm “tám chín” (1789)                     

   Anh vùng lên phá ngục “BÁT-TI ” (Bastille) nhà,                       

   Anh giải-phóng cho giống nòi được sống                       

   Được vinh quang trong “Đệ Tứ Cộng Hòa” !                      

   Anh vui, anh sướng,                        

   Anh hát, anh ca …                        

   Tôi là người ở phương xa                      

   Ngày anh sáng lạn (xán lạn) cũng hòa niềm vui !                      

   Anh về nước Pháp xa xôi                      

   Chắc anh bao giờ quên được,                      

   Những là đường đi nước bước                       

   Những là tên tuổi Việt Nam :                        

   Suối Yên Thế tuôn tràn hậm hực,                       

   Đất Thái Nguyên căm tức nổi vồng,                          

   Tháp Mười hận nước mênh mông                         

   U Minh mấy trận bão lòng chưa nguôi ! …     

              

   Việt Nam, nước của tôi :                      

   Sông sâu, đồng rộng,                       

   Trái tốt, hoa tươi …                       

   Hà Nội kinh thành trang chiến sử                       

   Sài Côn đô thị rạng anh tài.                      

   Phú Xuân bừng chói gương ưu quốc                      

   Nghĩa nặng tình thâm vạn thưở nay !                        

   Việt  Nam , nước của tôi :                        

   Già như trẻ                        

   Gái như trai                       

   Chết thì chịu chết                        

   Không cúi lòn ai !                      

   Tham lam ai muốn vô xâm chiếm,                        

   Thì “giặc vào đây, chết ở đây” !                         

   Việt Nam, nước của tôi :                       

   Ruộng dâu hóa bể                       

   Lòng chẳng đổi thay.                      

   Dầu ai  cắt đất chia hai                        

   Cho trong đau khổ, cho ngoài thở than.                       

   Dầu ai banh ruột xé gan,                      

   Cho tim xa óc, cho nàng lìa tôi.                     

   Đinh ninh anh nhớ một lời :                       

  “Ngày mai thống nhất liền đôi bến bờ” !                     

    Đã đến giờ                     

    Chia tay cách biệt                        

    Anh lìa nước Việt                        

    Vừa tủi vừa mừng.                      

    Bên nhà vợ đợi con trông,                       

    Vắng anh, tình mặn nghĩa nồng cũng phai.                   

    Tàu  xúp - lê  một !                       

    Tàu  xúp - lê hai !                       

    Siết tay anh nhé, anh về nước,                      

    Biển lặng trời êm nhớ lấy ngày.                     

    Và chẳng bao giờ quên nhắc nhở                      

    Cho ai đừng đến đọa đày ai !                        

    Tự vấn lương tâm rồi tự đáp :                     

    - Đánh cho ai, và chết cho ai ???                      

     Bóng ngả trời tây                      

     Gió lồng biển cả ,                       

     Phút giây từ giã                       

    Trang sử trăm năm !                       

    Tàu anh rời bến Việt  Nam ,                       

    Hãy xuôi một ngả, một đường mà đi.                        

    Xin tàu đừng ghé Bắc Phi,                         

    Sóng to gió lớn, chắc gì đến nơi .                        

    Đừng gây oan trái, tàu ơi,                     

    Hãy xuôi về Pháp cho người hát ca !                       

    Tàu  xúp - lê hai !!                        

    Tàu  xúp - lê ba !!!                        

    Anh về mạnh giỏi                        

    - Ô - rờ - voa !  (Aurevoir)

                              TRUY PHONG

                                    (1956) 

PHẦN III : THƠ NÓI LÁI

Những nhà thơ chuyên viết dạng thơ nói lái là nữ sĩ Hồ Xuân Hương, nhà thơ Bùi Giáng, nhà thơ Thảo Am Nguyễn Khoa Vi, nhà thơ Võ Quê.

Đọc thơ HỒ XUÂN HƯƠNG, chúng ta thấy bà nói lái thật dí dỏm:

     Thuyền từ cũng muốn về Tây Trúc,
     Trái gió cho nên phải lộn lèo. 
                          (Kiếp Tu Hành)

     Quán sứ sao mà cảnh vắng teo
     Hỏi thăm Sư cụ đáo nơi neo.
     Chày kình, tiểu để suông không đấm,
     Tràng hạt, vải lần đếm lại đeo. 
                           (Chùa Quán Sứ)

     Đang cơn nắng cực chửa mưa hè,
     Rủ chị em ra tát nước khe. 
                             (Tát nước)

     Thú vui quên cả niềm lo cũ
     Kìa cái diều ai nó lộn lèo. 
                        (Quán Khách) 

Nhà thơ trào phúng TÚ MỠ (Hồ Trọng Hiếu, 1900-1976) có bài "Lỡm cô Ngọc Hồ" với hai câu nói lái phong cách Hồ Xuân Hương:

      HỒ tù ngán nỗi con rồng lộn
      NGỌC vết thương tình kẻ cố đeo
      (Nhắn khách Băng Tâm ai đó tá
      Mỹ danh hai chữ, nghĩ buồn teo.)

Nhà thơ Thảo Am Nguyễn Khoa Vi (1881 - 1968) là nhà thơ Huế giàu tài năng ông xuất thân nho học, thông thạo chữ Hán, am hiểu tiếng Pháp và chữ quốc ngữ. Ông đã làm những bài thơ nói lái như sau:
     
     Cầu đạo nên chi phải cạo đầu
     Dầu lai dưa muối cũng dài lâu
     Na bường bát tới nương bà vải
     Dầu sãi không tu cũng giải sầu.

     Làng vọng còn hơn cái lọng vàng
     Mang sơ tấm áo, chớ mơ sang
     Nhắn bạn lên non đừng bắn nhạn
     Hang lỗ tìm vào bắt hổ lang

     NHỚ BẠN 
     Nhắc bạn những thương tình nhạn bắc
     Trông đời chỉ thấy cảnh trời đông
     Đêm thâu tiếng dế đâu thêm mãi
     Công khó chờ nhau biết có không 

     ĐÊM ĐI ĐÒ ĐẬP ĐÁ
     Đập cũ đò đưa đủ cặp đời
     Trời cho sức khỏe lắm trò chơi
     Có đôi, khi rảnh lên côi đó
     Cười ngả nghiêng cho mệt cả người
                                             Thảo Am 
           
Hoặc một số bài thơ khác:

    Đời chua, bậu cứ thử đùa chơi
    Chơi ngỗ xong rồi, kiếm chỗ ngơi
    Bến đậu thênh thang, mời bậu đến
    Ngồi đây say tít, ngất ngây đời.

    Mỗi độ xuân sang chả có gì (chỉ có già)
    Giàu sang, keo kiệt để mà chi? (đĩ mà chê?)
    Vui xuân chúc tết cầu gia đạo
    Cạn chén tiêu sầu tiễn người đi.
    Lũ quỷ nay lại về luỹ cũ
    Thầy tu mô Phật cũng thù Tây
                                  Thảo Am 
                                    (1946)

    Trông khống vô phòng thấy trống không
    Chứa chan sầu lệ chán chưa chồng
    Dòng châu lai láng dầu chong đợi
    Bóng nhạn lưng chừng, bạn nhóng trông
    Nhòm ngó đã cùng nơi ngã đó
    Mơ mồng bên cạnh gối mền bông
    Đêm thâu mưa gió đâu thêm mãi,
    Xông lướt đi tìm phải xước lông.

Nhà thơ BÙI GIÁNG, tự gọi mình là Bán Dùi, Bàng Giúi vì ông ưa nói lái. Ông thường dùng những từ như: tồn lưu, lưu tồn, tồn liên, liên tồn, tồn lí tí ngọ, tồn lập tập trung, tồn lập tập họp… trong thơ của ông

      Lọt cồn trận gió đi hoang
      Tồn liên ở lại xin làn dồn ra
                           (Mưa nguồn)

     Cá ở ngoài khe có ít nhiều
     Cồn lau cỏ lách có hoang liêu
     Em về có hỏi răng ri rứa
     Nhắm mắt đưa chân có bận liều.  
                                (Bờ trần gian)

     Quá khứ liên tồn vô ngấn tích
     Sáng tiền minh nguyệt chiếu hoàng mao
     Hai hàng mọc cỏ thu sương ngậm
     Vành vạnh lê hoa chước chước chào… 
      (Sa mạc phát tiết, Quỷ ma đối thoại)

     Không trước tồn lập con mèo,
     Thì trước tập trung con cá 
     Không trước liên tồn cái lá, 
     Thì trước tồn lý lún phún in rêu 
                             (Chấp Trước)

     Có mấy ngón
     Năm ngón
     Mười ngón
     Món người
     Non ngắm
     Nắm ngon
     Hoặc là năm ngón nón ngăm
     Màu đi trên nước cá tăm chuyên cần
     Nón ngăm dặm bóng xoay vần
     Đọng nơi góp tụ và chần chờ đưa.
                         (Trong bàn chân đi)

    Tháng theo ngày dậy rằm xanh nguyệt
    Ba góc càn khôn lộn bốn trời. 
        (Sa mạc phát tiết, Đường cong) 

"Ba góc càn khôn lộn bốn trời" chỉ là ngôn ngữ tượng trưng trong thi ca, nhưng chắc phải quyến rũ lắm, đam mê lắm, nên Bùi Giáng mới ngất ngây giữa thi tứ như rứa…

Nhà thơ Nguyễn Thái Dương cao hứng lên làm một bài thơ lái thật tinh nghịch. 

     Mực ngò, mực ngó, mực ngằn
     Mực, bao nhiêu mực chẳng bằng mực nghi
     Chao ôi bất luận mực gì
     Vẫn thua mực ngút li bì sớm hôm.

Nhà thơ Võ Quê xứ Huế, bắt đầu làm một bài thơ nói lái cảm tác từ trận lụt kinh hoàng năm 1999 ở Huế:

     Trời lụt ca nhi cũng trụt lời
     Trời đong mưa lũ xuống trong đời
     Vái lạy lụt tan lành váy lại
     Đời cho du khách dạo đò chơi.

Bài thơ này được thi hữu truyền tụng ngâm ngợi khi trà dư tửu hậu, tạo đà cho tác giả tiếp tục sự nghiệp “thái lơ” của mình. Ông viết một loạt 50 bài thơ nói lái in trong tập NGƯỢC XUÔI THẾ SỰ, do nhà xuất bản Văn Học ấn hành năm 2011.

      Đầu năm thi tứ nằm đâu?
      Sắc màu nhân thế đượm sầu mắt ai?
      Ngược dòng thế sự láng lai
      Lang thang nhặt lái một vài câu chơi!

Có bài thơ ông nói lái bỡn cợt bông đùa, tung hứng cùng bạn rượu:

      Một chai mai chột, coi chừng!
      Nhị chai nhai chị tưng tưng ngà ngà
      Ba chai là bai nghe cha!
      Bốn chai cẩn thận kẻo mà bái chôn
      Ngũ chai ngai chủ hùng hồn
      Sáu chai sai cháu bếp cồn luộc tôm!

Có khi, bỗng nhiên ông TỰ HỎI:

     Viết câu chi đó?
     Có viết chi đâu!
     Trống rỗng tim, đầu
     Tìm đâu chữ nghĩa...

Rồi bật cười, ông lại TỰ TRÀO:

     Mùa lễ hội thơ hoa lỗi hệ
     Lục bát đành lạc bút từ khuya
     Đợi lâu mới biết đâu có lợi
     Bìa treo đây mai ruột đầy bia?

Những vấn đề thời sự xã hội gieo cho nhà thơ Võ Quê trăn trở:

     Dầu xăng tăng giá dạ giăng sầu
     Đầu tiên trăn trở bạc tiền đâu
     Giật gấu vá vai theo vật giá
     Thâu đêm nhức nhối nghĩ thêm đau!

     ***
     Biến chất điếm đàng đi chiếm đất
     Cánh đồng xoang bởi quán đồng xanh
     Hối mại chức quyền gieo mối hại
     Lanh mưu thoái hóa thật lưu manh!

     ***
     Dân mình hiến đất xây trường
     Quan tham lấn đất trầy xương thầy trò
     Học đường lắm nỗi sầu lo
     Quan tham thì vẫn trùm sò dài lâu.

Ngoài nhà thơ Thảo Am, nhà thơ Bùi Giáng, nhà thơ Võ Quê còn có các nhà thơ Bùi Tiến, Tường Linh, Y Nguyên... cũng sáng tác thơ nói lái.
   
   LOẠN
   Loạn thật đau thương, đời thật loạn
   Đông Tây muôn kiếp vẫn Tây Đông
   Trái ngang ai kẻ phân ngang trái
   Không thấy thanh bình, ai thấy không ?
                                               Bùi Tiến

    LỠ THÌ BÁT PHỐ
    Ngày tối mơ màng một mối tơ
    Mơ chồng nên luống nhũng mong chờ
    Có người phơi phới vui cười ngó
    Riêng tớ êm rơ tiếng khóc hờ
                               Y Nguyên

Có cuộc xướng họa thơ nói lái của các nhà thơ Bùi Tiến, Y Nguyên, Lão Dương, Tùng Linh thật vui nhộn như sau:

    VÒI VĨNH VỢ, VỢ... VỜ VĨNH
    Chồng yêu mà vợ chẳng chiều ông
    Lại tống lầm đi một tấm lòng
    Biết vậy thà ngồi mà viết bậy
    Bế bồng khăng khít cũng bằng không !
                                            Lưỡng Dao

Bùi Tiến trả lời thay Lão Dương (nói lái của Lưỡng Dao) phu nhân:

    CÓ NÊN CHIỀU ÔNG CHỒNG YÊU ?
    Không ông đâu được phải không ông
    Nghe lóng rồi ra cũng rối lòng
    Táo bạo, xưng ông, chà táo bạo
    Chồng khiêu khích vậy, đáng chiều không ?
                                                       Bùi Tiến

Lão Dương phu nhân bổ túc Bùi đại nhân :

    CHỒNG CHÍ CHÓE
    Lòng thòng em quá, chẳng thèm ông
    Long tong lờ lửng sợi tơ lòng
    Lài rài mấy chén xong rầy mãi
    Lốc thốc khinh đời rứa thích không ?
                    Lão Dương đại phu nhân

Đến lượt Nhị phu nhân lên tiếng:

    VỢ VẪN VẤN VƯƠNG
    Chồng ơ thờ mấy cũng chờ ông
    Lêu lỗng tầm đâu được tấm lòng
    Cậy chàng yên vị, ông càng chạy
    Công khó chờ ông biết có không ? * 
                Lão Dương nhị phu nhân
  * Trộm phép đạo thơ cụ Thảo Am

Tam phu nhân cũng cất lời :

    MÈO NÀO CẮN MĨU NÀO
    Chồng ôm thủ thỉ bám chồm ông
    Long đầu hai vị chớ đau lòng
    Tắc tíc gia truyền môn tíc tắc
    Khởi công khe hở khẽ cởi... không !
                         Thay mặt Tam Muội
                                 Tùng Linh

Nhị nương và Tứ nương chỉnh Tam nương :

    LỬA TAM MUỘI – QUẠT BA TIÊU
    Đã bốc ăn rồi lại bắt ông
    Buông lỏng, lừa nhau cướp lửa lòng
    Quạt Ba Tiêu bạt qua Tam Muội
    Lộc bổng kho đầy lại bỏ không !
                  Nhị nương và tứ muội

Bùi Tiến đại nhân nhắn nhủ :

    GỬI CÁC PHU NHÂN BÉ
    Bồng, A! ba bốn cũng Bà Ông
    Lừa lọc đuờng đời, cốt được lòng
    Cát Lũy cố ganh phần Quý Lạt
    Công không yên phận kẻ công không
            Thay mặt Lão Dương phu nhân
                              Bùi Tiến

Quý phu nhân không những xổ nho cùng điển tích mà còn xổ tiếng Tây, tiếng U (Ah Bon – Bồng, A) ra nữa, chắc chắc Lão Dương mệt hung rồi đây! Nhưng, nghe các bà om sòm ỏm tỏi, Lão Dương chẳng những không đòi dưỡng lao mà còn dọa sẽ nổi dóa bốc đồng lên :

    BỊT MỒM BỐN MỤ
    Mọi phòng yên hết ! Chớ phiền ông 
    Cả rống làm ông rối rắm lòng ! 
    Xáo, xào không học, lo xào xáo 
    Ông bốc, khiêng bà nữa, biết không !
                                          Lão Dương

"Hốt văn sư tử Hà Đông hống" như rứa mà Lão Dương còn cương mãnh, trị được bệnh xào xáo của bốn bà, oai phong thiệt! Người sưu tầm THƠ NÓI LÁI này xin bái phục!

Nhà thơ Thái Quốc Mưu cùng thi hữu trong lúc trà dư tửu hậu cũng vui xướng họa thơ nói lái.

    CẢNH THU
    (Hay bài thơ “lạc vận mà không lạc” )
    Thu đội lá vàng ta đội thu
    Tranh thu rồng lộn giữa mây mù
    Trên cành đổ lá con công ngủ
    Chiếc võng nghiêng đầu dáng mẹ ru
    Góc đá chàng trai ngồi lặt cỏ
    Ven song mấy ả đứng rờ hoa
    Trong thuyền cô gái chôn lời vội
    Chàng trẻ khom lưng bít lỗ lù      
                        Thái Quốc Mưu

   THU ĐẬM SẮC MÀU
   Thu đệm nhạc buồn đậm sắc thu
   Thu ca lời hát đẫm sương mù
   Thu cong mặt lá vàng phiên khúc
   Thu cỡi đài hoa tím điệu ru
   Thu Vũ đại ca tay lắc cọ (1 )
   Thu huynh Thái Quốc trí tìm mưu (2 )
   Thu nhiều cảm xúc hồn lơ láo
   Thu cũ trong ta hiện lú lù                       
             Thiết Bình Nương Tử

   (1) Anh Vũ Hối chỉ với cây cọ long mà viết như vẽ tranh 
   (2) Anh Thái Quốc Mưu

Anh Nguyễn Văn Quang cựu học sinh trường Nguyễn Hoàng Quảng Trị (1967 - 1970), có những câu thơ nói lái vui như sau:

    Bố nghi bí ngô báo đi bí đao,
    Can ông công an đi ông đông y!
    Nhà lợp tồn lo nắng cực!
    Tập thể giục tập thể tập thể dục tập thể
                                 Nguyễn Văn Quang

Chúng tôi giới thiệu thêm một số câu thơ nói lái truyền khẩu của nhiều tác giả khuyết danh khác
                            
     "Chú phỉnh" tôi rồi "chính phủ" ơi,
     "Chiến khu" đong lúa "chú khiên" rồi
     "Thi đua" sao cứ "thua đi" mãi
     "Kháng chiến" lâu rồi "khiến chán" thôi !!!

     ***
     Phấn lau chưa dứt nghe pháo lân 
     Tân niên rót rượu mời Tiên nâng 
     Cô dâu hứa đải ăn dưa hấu 
     Chú rể tinh thần tựa tình thân 
     Có ông phó đảo châm pháo đỏ 
     Chú lính xuân qua muốn xa quân 
     Mang vài chậu kiểng mai vàng rộ 
     Xin tuần nghỉ phép thoả tình xuân 

    ***
    Về thường thăm lại vườn thề 
    Buồn lo trăm mối não nề bò luôn 
    Cuộn cho dùi mập cọ chuông 
    Người giàu sâu hiểm, chớ buồn dầu sao 
    Đau lòng lên tận Đông Lào 
    Thầy tăng ra đón, vẩy chào thằng tây 
    Tây đà vốn biết ta đầy 
    Bầy gà tre gạ đổi ngay ghe trà 
    Chả thằng nào bảo chẳng thà 
    Đổi trao như vậy chắc là đảo trôi 
    Vội ta mắc phải vạ tôi 
    Đành thôi vác chiếu về ngồi đồi thanh 
    Bánh ong* để dưới bóng anh... (bánh tổ ong) 
    Ăn rồi chợt nghỉ lanh quanh : Ôi rằng 
    Bắn trong khung vẻ bóng trăng 
    Làng thâm u quá cũng bằng lầm than 
    Ngang vài cung gấm ngai vàng 
    Khổ lòng ngắm thử y chang khổng lồ 
    Cố ra tìm bắt cá rô 
    Kho chi một tộ khi cho họ mừng... 

    *****
    Ban ngày lặt cỏ tối công phu
    Đậu ủ lâu ngày hóa đậu lu
    Ngày ta địa chủ, đêm tu đạo
    Đạo chi lạ rứa: "Đạo ù ù".

    *****
    Thầy giáo tháo giầy, tháo giáo án dán áo
    Nhà trường nhường trà, nhường cả hoa, nhòa cả hương
    Làm giáo chức, phải giứt cháo
    Thảo chương, rồi để được ... thưởng chao
    Nhường luôn hết cả nhà xe, nhè luôn hết cả xương
    Nhường luôn miếng đất, nhất luôn cả miếng đường
    Nhường tới tận rau, nhàu luôn tới tận xương
    Nhường tới cái túi, nhúi ... tới cái tường
    Lấy lương hưu, để lưu hương

    ***
    Chiều ba mươi, thầy giáo tháo giày ra chợ bán 
    Sáng mùng một, giáo chức dứt cháo đón xuân sang. 

     ****
    Thương em, muôn kiếp còn thương mãi, 
    Em nỡ đem tình anh thảy mương. 
    Đêm ngủ anh nằm thê thảm khóc, 
    Câu thề năm cũ quẳng ra đường...
                                              A Lin.
    *****
    Qua hố lội gặp thằng hối lộ
    Câu đầu tiên nó hỏi tiền đâu?
    Xin chữ ký? anh nghe kỹ chứ?
    Một đấu vàng? Ôi, thật váng đầu!

    *****                                             
    Má đưa con đi trong mưa đá
    Má đặt con lên mặt đá bằng
    Má đi vào xem mi đá bóng
    Má đang mang đá tới lót nền
    Má lột một lá dính vào phên
    Má lấy bên hè đi mấy lá
    Má lòn mòn lá cửa ngoài hiên
    Má cần mần cá để kho liền
    Má cắt con mắt cá đầu tiên
    Má cũng mua đầy hai mủng cá
    Má can con ăn mang cá kình.

    *****
    Con cá đối nằm trên cối đá
    Cô dâu hứa đi mua dưa hấu
    Cô láng giềng tắm bên giếng làng
   Thằng bé mồm to lặn lội mò tôm

    *****
    Gái Củ Chi, chỉ cu hỏi củ chi
    Thầy tu tâm lại rất thù Tây
    Thằng Tây cũng rất ghét thầy tăng
    Bức tranh lộng kiếng đem liệng cống
    Điều kiện đầu tiên là... tiền đâu ?
    Thầy giáo tháo giầy đi chân đất
    Tiền thân mình có phải thần tiên ?
    Kỹ sư giàu vẫn hơn cư sĩ nghèo
    Uống trà Thái Đức đêm thường thức đái
    Sống ở Thủ Đức năm canh thức đủ  
                                 
NÓI LÁI Ở NGÔN NGỮ KHÁC

Cách nói này cũng được nhiều  quốc gia khác sử dụng.

 Thí dụ trong tiếng Anh: "The Lord is a shoving leopard"  (thay vì "The Lord is a loving shepherd") - gọi là Spoonerism.

 Thí dụ trong tiếng Đức: "Auf der Liebesreise // sprach der Leibesriese: // "Reib es, Liese!" // Und sie rieb es leise." - gọi là "Wortdreher" hay "Buchstabend  reher", cách làm thơ có vần như thế gọi là Schüttelreim.

Văn hào VOLTAIRE của Pháp (1694-1778), tên thật là François Marie AROUET, lấy tên thành phố quê hương là Airvault (thuộc vùng Deux Sèvres) nói lái là Vault – Air để có bút danh Voltaire đó mà!

PHẦN IV : THƠ HÌNH

    

1/ THƠ HÌNH THOI  

  

                               MƯA RÀO

                                     Mưa

                                 Lưa thưa

                               Vài ba giọt…

                             Ai khóc tả tơi ,

                         Giọt lệ tình đau xót?...

                    Nhưng mây mù tịt, gió đưa

                   Cây lá rụng xào xạc giữa trưa.

            Mưa đổ xuống ào ạt, mưa, mưa, mưa !

         Thời gian trôi tan tác theo tiếng mưa cười!

       Không gian dập vùi tan nát theo thác mưa trôi          

   Đàn em thơ nhào ra đường, giỡn hớt chạy dầm mưa 

Cỏ hoa mừng nên vận hội, ngả nghiêng tắm gội say sưa

                 Nhưng ta không vui, không mừng. 

                     Lòng không ca, không hát!

          Ta đưa tay ra trời, xin giòng mưa thấm mát.

          Tưới vết thương, lòng héo hắt tự năm xưa!

          Nhưng, ô kìa! Mưa rụng, chóng tàn chưa!

                  Trời xanh xanh, mây bay tan tác.

                        Ai còn ươm hạt mưa đào,

                         Lóng lánh trong tim hoa

                               Ai ươm mơ sầu

                               Ôi mong manh,

                                   Trong tim

                                        Ta !

   

                               (NGUYỄN VỸ)  

                              XƯA VÀ NAY

                                      xưa

                                    anh về

                                cây sứ trắng

                            mùi hương đê mê

                     trăng treo ngoài hiên vắng

                   mắt huyền nhìn anh long lanh

                        bao năm trôi thầm lặng

                              anh về trăng bay

                               hương sứ đắng

                                     mũi cay

                                        nay

                         (NGÔ HỮU ĐOÀN)

2/ THƠ HÌNH BẦU RƯỢU

                                TRÚTBUỒN

                                  *********                  

                                 Rượu nồng 

                                  đắng môi

                                  trút buồn

                                 ta cứ uống

                               mãi uống vào

                          giết chết cuộc tình

                       giết chết một giấc mơ

                    đừng khóc những vần thơ

                 hãy để cho tình yêu lên tiếng

                ta gửi gắm vào những tâm hồn

               nuôi sống giấc mộng của lứa đôi

                 nếu em không bao giờ yêu tôi

                   để trái tim em mang tội lỗi

                        trên cát biển tôi ngồi

                            có bóng hình em

                              hoà vào đêm

                                 tan biến

                                     say!

                                 cứ say đi

                         quên hết cuộc tình buồn

               nước mắt kia không rõ cội nguồn

           khóc cho lòng quên đi đời trống vắng

          đừng để sầu che khuất những ánh trăng

        này em hỡi ! Nếu anh hoá thành sao băng

        biến giấc mơ của em đó vào trong trí nhớ

          trên biển cả, anh sẽ mãi làm con thuyền

           đưa khách lữ hành về lại bến bình yên

             trong mắt em đó cứ xem anh là điên

                 một người điên yêu em say đắm

                       trong lối mộng âm thầm

                          anh dõi mắt nhìn em

                              say trong đêm

                                lãng quên

                        (BẠCH VÂN NAM)

 3/THƠ HÌNH CHỮ THẬP

      Bài 1

                              LỘC XUÂN

                      (Bài thơ có 2 cách đọc)

                                  Chung

                                   Vui

                                 Hưởng

           Bông khai nở  LỘC  đơm  đầy quả

                                 Thắm

                                  Tình

                                  Xuân 

   Cách 1 :

     Chung vui hưởng  LỘC   thắm tình xuân

     Xuân tình thắm     LỘC   nở khai bông

     Bông khai nở        LỘC   đơm đầy quả

     Quả đầy đơm        LỘC   hưởng vui chung 

    Cách 2 :

     Xuân tình thắm     LỘC   hưởng vui chung

     Chung vui hưởng  LỘC   nở khai bông

     Bông khai nở        LỘC   đơm đầy quả

     Quả đầy đơm        LỘC   thắm tình xuân

                          (DIỄM DIỄM ) 

   Bài 2 :       

                                   

                                  Tiên

                                  Nàng

                                   lấy

       Phiền lòng giải QUẠT tay  đưa  gió

                                   kết

                                  nhân

                                 duyên

              (NGUYỄN KHẮC VIÊM)

   Cách đọc :

        Tiên nàng lấy quạt kết nhân duyên

        Duyên nhân kết quạt giải lòng phiền

        Phiền lòng giải quạt tay đưa gió

        Gió đưa tay quạt lấy nàng tiên

   Bài thơ trên có một dị bản như sau:

                                 Tiên
                                 Đồng
                                 Hội
            Gió đưa tay  QUẠT  kết lương duyên
                                 Giải
                                 Tâm
                                 Phiền

    Cách đọc:

      Tiên đồng hội quạt kết lương duyên
      Duyên lương kết quạt giải tâm phiền
      Phiền tâm giải quạt tay đưa gió
      Gió đưa tay quạt hội đồng tiên.

  Bài 3 :

                                 Đây

                                 anh

                                 gởi

    Thiếp nhớ chàng THƠ  đặng  em  hay.      

                                 bỏ

                                nghĩa 

                                 này

                               

  Bài thơ đọc như sau:

      Đây anh gởi thơ đặng em hay.

      Hay em đặng thơ bỏ nghĩa này.

      Này nghĩa bỏ thơ chàng nhớ thiếp.

      Thiếp nhớ chàng thơ gởi anhđây      

                          KHUYẾT  DANH

4- THƠ HÌNH TRÒN

   

    Bài thơ được viết thành hình tròn với 13 chữ.

    “Nhạn về đông gởi bạn tình chung một tấm lòng ngơ ngẩn đợi.”

                                    N

                                    H

                                    A.

                                    N

                                   về

                         đông            đợi

                      gởi                  ngẩn

                     bạn                     ngơ

                      tình                 long

                        chung           tấm

                                   một

                                            

                                     N

                                     H

                                     A.

                                     N

                                    về

                            đợi         đông

                        ngẩn                gởi

                       ngơ                    bạn

                         lòng               tình

                            tấm        chung

                                  một                              

              

     Bài thơ đọc như  sau :

         NHẠN về đông gởi bạn tình chung

         Gởi bạn tình chung một tấm lòng

         Chung một tấm lòng ngơ ngẩn đợi.

         Lòng ngơ ngẩn đợi nhạn về đông.

                                 KHUYẾT DANH

                                      

                                                    La Thụy (sưu tầm và biên tập)