CÁI TÔ HAY CÁI TỘ - Lý Hồng Bảo

Thấy qua nay trên Fb đang chia sẻ um sùm chuyện cái tô, cái tộ. Thiệt ra tất cả đàng trong đều gọi là cái tô. Còn tộ là do phát âm thôi chớ không có chuyên to hay nhỏ mà kêu tô hay tộ. Còn cái tô bự thì kêu tô/tộ tượng, cái gì to bự người ta hay gán chữ tượng (voi) vô.
 
Nhưng cái mà giới trẻ bây giờ không biết chánh là cái tô trong hình. Nó có tên là tô chiết yêu, phần trên to, phần dưới túm lại. Theo nhiều người giải thích thì ban đầu tên là tô chít eo, vì nó bóp nhỏ lại từ phần lưng của tô, lâu ngày đọc trại đi thành tô chiết yêu.
Tô chiết yêu ngày xưa nhà nào cũng có không kể sang, hèn. Nhưng được dùng nhiều nhứt là thời bao cấp, vì nó đánh lừa thị giác, trên to nhìn tưởng nhiều, nhưng ở dưới đồ ăn rất ít. Đặc biệt là các hàng gánh bán rong, không có ghế mà ngồi xổm bưng tô ăn, phần dưới tô nhỏ nên đặt vừa trong lòng bàn tay.
 
Miền bắc không có tô, chén ăn cơm họ gọi là bát, còn cái tô, tộ thì kêu là bát ô tô. Chén của họ là cái li uống trà, uống rượu của đàng trong, còn cái bình uống nước, uống trà họ kêu là ấm, đàng trong cái đồ để nấu nước sôi mới gọi là ấm.
                                                                                     Lý Hồng Bảo