NHỚ CÁI GIẾNG KHÔ NƯỚC, NHỚ XÓM NHÀ ANH NGUYỄN LAM – Đinh Hoa Lư

Anh Nguyễn Lam

(CHS NH 1955-1962)

Cái giếng trước con kiệt vô nhà ôông Đội Lạp tiếng thì có giếng đó nhưng cứ cạn queo, nước chẳng bao giờ có. Chỉ mừng cho dân trong xóm khi không có nước thì đi móc gàu người khác bỏ lại cũng khỏi lỗ công đi vét nước.
 
Tui nhắc cái giếng để nhớ nhà anh Báu con trai mệ Báu chuyên đi gánh nước cho mẹ già. Trong xóm không ai gánh giỏi hơn anh Báu. Nước phải về tận thôn Hạnh Hoa mới có. Lại là nước uống mới quý làm sao. Cứ thấy anh sáng sáng chiều chiều là gánh nước về cho mạ. Hai cái thùng dầu hỏa cũ, vuông, mấy lá chuối thả trên mặt thùng cho nước khỏi chao, anh gánh một mạch từ cái giếng nước uống đầu thôn Hạnh hoa về tận xóm nhà ôông Đội Lạp. Khoảng đường khá xa nhưng hai chân anh chạy nhịp nhàng dẻo queo, thấy mà thèm cái sức và đôi vai chịu khó của anh Báu và nhất là anh quả là NGƯỜI CON CHÍ HIẾU
 
Cái giếng này ngó qua là nhà Anh Nguyễn Lam. Nhà anh Lam sát cạnh Khuôn Hội Đệ Tứ, ngó ra đường Lê văn Duyệt. Thằng Lợi em trai út của anh Lam học với tui lên tận lớp Đệ Tứ.
Tui hay tới nhà anh Lam để mua bánh ướt. Lúc này tui là đứa con nít, mạ cho hai đồng là tới nhà anh để mua. Chị Nghệ em gái anh Lam đổ bánh ướt nhà dưới. Ngồi chổm hổm bên chị Nghệ chờ chị cuốn cho đủ HAI tì bánh ướt gói trong lá chuối, cộng thêm chút nước mắm nấu trong cái chén mang theo. Một thời chưa có kỹ nghệ nylon như sau này. Lá chuối làm chuẩn; mọi thứ đều gói lá chuối.
 
Anh Lam thời nay đã đi làm; anh là anh trưởng trong nhà. Anh còn có hai đứa em trai là anh Thảnh và em trai út là thằng Lợi, bạn tui. Tội nghiệp thằng Lợi chỉ học xong lớp đệ tứ, hắn đi lính và sau đó mất sớm. Tui biệt tin thằng Lợi trước năm 1972 sau hỏi mới biết...
 
Tui nhớ cái nhà anh Lam, cái nhà xưa thời kiểu thời trước còn lại. Cái chái dọc phía bên làm nhà bếp và làm bánh ướt. Xóm tui nhiều nghề, nhiều nhất là bánh ướt, đổ bún, hàng ăn, đậu hũ ...kể không hết. Chiều chiều có hai đồng mạ cho tiền ăn hàng không lên nhà anh Lam mua bánh ướt thì tới mụ Đạo hay mấy o nhà xóm trước mặt hồ đối diện xóm Trần Tài mua bún. Bún hay bánh ướt gì cũng mua tận bếp nên nóng hổi. Chủ lò cho chút nước mắm nấu sẵn thế là le te chạy về ...
 
Kể chuyện xóm anh Nguyễn Lam để nhớ con đường kiệt vào sâu phía trong là nhà anh Ngô Tùng và Ngô Dũng tức là anh con Sáu bạn học ngang lớp tụi tui. Một thời tui hay lên tận xóm này chơi đá lon và hô la manh với con sáu thằng Lợi còn anh Dũng anh Tùng thì còn lo học bài dưới ngọn đèn đường đâu thèm chơi với lũ con nít tụi tui ...
 
Từng con đường kiệt từ đường Lê v Duyệt vào sâu trong xóm. Tất cả đều đâm ra cánh đồng ruộng Cổ Thành, Hạnh Hoa...đồng ruộng lan rộng đến xóm Tiêu xóm Đồng về xa hơn nữa sẽ gặp làng An Tiêm...
 
Nói sao hết những hình ảnh thân thương của đường xưa lối cũ. Trong đó có những bậc tiền bối những lớp đàn anh nay lần lượt đã chia tay làm người THIÊN CỔ
 
Từ đại tá Nguyễn Bé, Trung Tá Ống Viết Lạc, thiếu tá Hùng Móm, cho đến các thiếu tá Thuận, Thiếu tá Quang, Thiếu Tá Thương (em O Gái bán chè tươi) Thiếu tá Trương Đá... Đại Úy Ngô Tùng cho đến Thiếu tá Khanh, con ông Cai Ngữ, đại úy Liệu  và còn nhiều nữa... cho đến các cậu tui Phương, Ba, Cư,  Bình, Hoa đều đã ra đi và nay đến anh Nguyễn Lam bậc đàn anh lão làng bao nhiêu năm đi theo bà con Quảng Trị vào phương nam quê hương mới của bà con Quảng Trị tận xứ Tân Hà, Bình Tuy và nay Anh cũng chia tay ra đi để về với lớp lớp tiền nhân  của PHƯỜNG ĐỆ TỨ  thân yêu muôn thuở.
 
Người viết mường tượng trong chốn siêu hình nào đó, các bậc đàn anh quê hương năm cũ đang nắm tay nhau về thăm nơi chôn nhau cắt rốn:
CÁI CỔNG THÀNH CỬA HẬU UY NGHI MUÔN THUỞ, CON ĐƯỜNG LÊ VĂN DUYỆT THÂN YÊU SỐNG LẠI TRONG CÕI VÔ HÌNH... RỒI ĐOẠN ĐƯỜNG QUA CHÙA TỈNH HỘI, QUA ĐẬP RÌ RÌ BÊN DÒNG THẠCH HÃN THÂN YÊU NƯỚC LẶNG LỜ TRÔI, TRONG HỒI CHUÔNG CHÙA TỈNH HỘI NGÂN NGA, TRONG MỘT CÕI THINH KHÔNG SIÊU THỰC ...
 
Từ phương xa, tui xin thắp lên một NÉN HƯƠNG LÒNG ĐỂ TƯỞNG NHỚ ĐẾN ANH NGUYỄN LAM NGƯỜI PHƯỜNG ĐỆ TỨ NĂM XƯA
 
Đinh Hoa Lư