BÁNH BỘT LỌC - Quang Tuyết

             
                                    Tác giả Quang Tuyết

                BÁNH BỘT LỌC 

Quê tôi, Quảng Trị… Hay nói rộng ra là miền Trung, cứ mỗi mùa mưa lũ về, là Sắn bày bán đầy chợ. Thuở ấy, xưa thật là xưa, các bà nội trợ chế biến đơn giản thôi, nhổ về bóc hết võ mài ra rồi nhồi vắt thành từng miếng tròn đem hấp, có gđ thế bữa cơm chính luôn đó. Từ tình yêu thương chồng, con. Từ bản năng nội trợ trời phú cho người đàn bà... Nói theo ngôn ngữ trào lưu: “Tư duy được đầu tư, trí tuệ phát sinh”, dù chỉ quanh quẩn hạn chế trong bếp ăn cũng là một sáng kiến. Không biết quá trình chuyển biến thế nào mà sau đó Sắn mài ra hòa nước, nhồi vắt cho ra bột rồi lượt, lọc sạch qua dụng cụ chứa khác. Xác Sắn nuôi heo, bột lóng vài ba lần cho sạch mủ và trắng tinh tươm: Thế là Bột sắn lọc ra đời. 

Thời gian này nước về nên tôm cá đầy đồng, người đàn ông không bận bịu đồng áng quay ra chuyên đi cất rớ, be bờ tát cá. Ngoài các loại cá ra còn nặng lưới tôm tép. Vậy là tiến bộ thêm thêm tôm làm nhân bánh cho vị mặn mà, thay vì chỉ mỗi bột. Muốn làm ra món bánh bình dân nầy không dễ đâu nhé, phải qua những cung đoạn khác nhau, bóp nát cho bột tơi ra cho vào thau, vắt ít cục thả vào nồi nước đang sôi bùng luộc hơi chín trong, rồi vớt ra nhồi cùng phần bột còn lại. Nhồi thế nào đó cho cả hai quyện vào nhau thật dẻo tay, bắt từng miếng tròn cho nhân tôm đã xào gia vị thấm tháp, ghép lại thành hình bán nguyệt… nặn kỹ để khỏi bùng khi luộc. Bánh chỉ thả vào luộc khi nước thật sôi, thỉnh thoảng khuấy lên để chín đều, lúc bánh nổi lên là đã chín. Đổ ra rổ thưa xả lại nước lạnh thật sạch rồi xóc ráo, cho vào thau hoặc soong trộn đều mở hành đã phi sẵn cho khỏi bị dính chùm… Sắp vào dĩa, rắc thêm hành lá đã tao chín qua dầu, một ít hành khô phi điểm vài lát ớt đỏ. Tuyệt vời chưa? Nhưng ngon hay không là do nước chấm. Cũng như một chương trình Văn Nghệ, họp hành 2/3 thành công do âm thanh…

       

Các mẹ, các chị miền Trung rất ý nhị trong giao tiếp, và ngay cả món ăn. Không phải kiểu cách mà đó là nghệ thuật thưởng thức. Bánh bột lọc gói lá chấm kèm nước mắm “RIN”, có nghĩa là không pha đường, bột ngọt gì hết, ớt trái xanh xé ra (không giả nát, không cắt nhé). Mùi thơm và vị cay của ớt, nước mắm nhĩ, tôn vinh mùi vị béo, đậm đà ngọt mặn của bánh là bản tình ca hấp dẫn người thưởng thức. Còn bánh “trần” thì phải ăn nước mắm ngọt, pha đường, bột ngọt và nước sôi để loảng vị mặn, vắt vào tí chanh để thanh thanh hơn. Chan mắm vào đi, chiếc bánh ngập trong nước mắm vị ngọt, hơi có vị mặn cùng ớt, băm nhuyễn… Chao ôi! Không tê lưỡi vì ngon, Quang Tuyết xin chịu trách nhiệm.

Bánh bột lọc là món ăn xuất xứ từ dân giả, từ từ được vinh thăng lên bàn của người giàu sang, thượng lưu. Bánh là món ăn quốc hồn quốc túy của xứ Huế, của Quảng Trị, nói chung là của miền Trung mưa nắng ngợp ngụa. Bánh bột lọc rất dễ thương, có thể bày hàng ở những vị trí của người dân lao động, chân lấm tay bùn…cũng chễm chệ trong menu của các nhà hàng sang trọng …

Người PN Việt Nam cũng thế, chỉ mong vừa ý chồng, đẹp dạ con.

 

Thân phận như củ sắn, giá trị được minh chứng bằng quá trình gian khổ : “Mài xát với cuộc sống,ba chìm, bảy nổi. gạn đục khơi trong”. Cho dù cuộc đời và số phận vùi dập biết bao lần, thăng trầm trong con sóng định mệnh thì phần đông người PN chỉ mong sao đem lại HP cho gia đình, cho chồng con… Mong rằng các đức lang quân thấy rõ giá trị tâm hồn lẫn mồ hôi nước mắt thực tế của chị em PN để trân quý, thương yêu. Ví như các anh đang thưởng thức những chiếc bánh bột lọc do bàn tay mẹ, vợ, chị làm ra. Trong đó có cả tâm, lẫn sức của họ đấy. Xin mời ăn và ngậm để nghe âm thanh của bản tình ca yêu thương…

(Hì hì…nhớ đừng ăn nhiều mà nặng bụng nhé)

                                             Một chiều mưa Sài Gòn nhớ Quảng Trị

                                                                   Quang Tuyết

* Xin chú thích với anh chị không phải là người miền Trung: Sắn là loại củ mà người miền Nam gọi là củ mì...

* Người miền Nam gọi bánh bột lọc trần (không gói bằng lá chuối) là bánh quai vạc