ĐI TÌM NGUỒN VUI PHẦN I - Hoàng Đằng

      
          Thầy Nguyễn Văn Thị, người cầm hoa


                 ĐI TÌM NGUỒN VUI
                                 Hoàng Đằng
      (Viết về thầy giáo già Nguyễn Văn Thị - Phần 1)

“Sao đời thì ngắn mà ngày thì dài!”. Dạo này, ông anh cả tôi thường thở than như vậy. Anh già quá rồi, quỹ thời gian trên đời không biết còn bao nhiêu, nhưng chắc chắn ít, không nhiều. Hàng đêm, anh ngủ không ngon giấc, hàng ngày ngồi bên bàn thờ khói hương nghi ngút, không biết làm gì; đọc sách hay xem TV thì mắt đã mờ, cũng khó khăn. Trí óc, lòng dạ anh dành cho những kỷ niệm trong quá khứ rồi ngậm ngùi. Rứa mới khổ!     

Chị 78 tuổi vừa mất cách đây hai tuần (24/2/Giáp Ngọ) vì già yếu và bệnh tật, để lại anh 82 tuổi lẻ loi. Đối với người trẻ tuổi, vợ mất, sau một năm tang mãn, đi tìm vợ mới. Đó là nói những người đàn ông sống có lễ giáo, còn những người sống buông thả, vợ chưa mất, đã cặp bồ với tình nhân này qua tình nhân nọ, nói chi đến khi vợ mất, nói chi đến chuyện cư tang.

Anh tôi đặc biệt trung thành với vợ suốt đời; mấy chục năm qua, vợ bệnh, anh quanh quẩn trong nhà, ít khi đi ra ngoài. Anh nói với tôi:

- Đi mô vắng mặt ở nhà, lỡ chị có chuyện chi, hối hận cả đời.

Bây giờ, chị không còn trên cõi đời; để giết thì giờ, anh đi. Anh nhờ người chở trên xe máy, vào ngồi hàng giờ bên mộ chị. Anh thuê xe taxi rủ tôi đi đây đi đó, hai anh em trên xe, kể cho nhau nghe những chuyện tếu, “chuyện hoang”, kể rồi cười, cười rồi kể. Thời gian qua nhanh, mới sáng đã trưa, mới trưa đã chiều. Nhờ thế, anh khuây khỏa.

           

                            Thầy Nguyễn Văn Thị 
                        (vị trí thứ tư kể từ trái vào)

Sáng 07/4/2014 (08/3/Giáp Ngọ), tôi vừa ra khỏi giường, anh điện thoại về. Anh hỏi:

- Em khỏe không? Anh đưa xe về, em đi chơi với anh nghen.

8,30 giờ. Xe bọp còi ngoài ngõ. Tôi lên xe ngồi bên anh. Anh cho biết kế hoạch trong buổi sáng. Anh muốn thăm mộ phần của cha mẹ tôi. Anh đã có ý muốn ấy lâu rồi – lúc anh em mới kết nghĩa  12/12/2010, tuy nhiên, vì điều kiện và “lực bất tòng tâm”. Đêm 23 rạng 24/12/Quý Tỵ, mẹ tôi qua đời ở tuổi 92, anh không về thắp hương được vì lúc ấy, chị cũng trong thời kỳ hấp hối.

Xe trở đầu theo Quốc Lộ 9 về hướng Đông rồi vào Quốc Lộ 1 xuôi Nam. Chưa đến cầu Lai Phước, xe rẽ hướng Đông vào con đường nhựa nhỏ mang tên Nguyễn Hoàng. Mừng là ở Quảng Trị, kể từ khi trường trung học lớn ở thị xã tỉnh lỵ mất tên sau năm 1975, nay có con đường này dành để đặt tên Chúa Tiên – Vị Chúa đã tạo dựng ra xứ Đàng Trong, một nửa giang sơn Việt Nam. Nhưng tiếc là chưa xứng tầm. Công lao Chúa Tiên, trong lịch sử dựng nước, có thua thì chỉ thua các vua Hùng.

Xe ngược Quốc Lộ 9 nhánh D hướng Cam Lộ. Xe chạy khoảng 4 km thì dừng lại. Mộ cha mẹ tôi nằm sát đường – “mặt tiền”. Tôi hướng dẫn anh vào, thắp hương. Trước mỗi mộ, anh cung kính vái và thì thầm trình diện. Cử chỉ và thái độ của anh khiến tôi cảm động, mấy giọt nước mắt lăn xuống má. Anh cho biết kế hoach tiếp là đến thắp hương thầy Nguyễn Viết Trác đã mất đầu năm 2010. Anh muốn đi viếng mộ thầy Trác 2 lần rồi, nhưng chưa thực hiện được; lần này phải đi cho được thôi. Tôi làm người hướng dẫn. Xe trực chỉ hướng Tây – phía Cam Lộ, chạy chưa đầy 1 km thì rẽ phải. Đường đến khu mộ thầy Trác đi theo lối này phải qua một đoạn nguyên trước là hố tập trung rác của thành phố Đông Hà vừa mới được chôn lấp và san bằng. Tài xế đưa xe vào lối, thấy trước mặt gập ghềnh, xập xậy, từ chối đi tiếp vì sợ xe lún. Kế hoạch thăm mộ thầy Trác đành tạm hủy, chờ dịp khác, miễn Trời cho anh khỏe là được.

Xe qua cầu Đại Lộc, một cây cầu bê-tông cốt thép mới bắc qua sông Thạch Hãn. Như vậy, qua sông Thạch Hãn bây giờ có đến 06 cây cầu: Cầu Ga xe lửa, cầu Ga ô-tô, cầu bê-tông An Mô, cầu bê-tông Đại Lộc, cầu phao An Dã, cầu bê-tông Cửa Việt, ấy là chưa kể con đập chắn sông thủy lợi Nam Thạch Hãn phía trên xã Hải Lệ. Nghĩ mà  hãnh diện cho sự phát triển hạ tầng giao thông của quê nhà.

Đường nối vào cầu Đại Lộc ở mạn Tây chưa hoàn chỉnh, trước khi lên cầu, xe phải chạy ngoằn ngoèo. Chắc là ngân sách đầu tư công thiếu hụt. Thôi thì đành chờ vốn ODA!

Xe chạy qua những làng mạc, những cánh đồng lúa. Nhà cửa hai bên đường đều là nhà xây, nhà đúc, rải rác có những nhà cao tầng; đời sống dân quê hiện nay đã nâng lên rõ rệt rồi, huống chi sau này dự án xây dựng nông thôn mới hoàn tất! Nông thôn và đô thị rút bớt khoảng cách giàu nghèo. Đó chắc chắn không phải là niềm mơ ước của riêng một ai. Hai bên đường, lúa đang thời thai nghén - làm đòng, trông dáng vẻ báo hiệu một mùa thu hoạch tốt. Xe theo đường tỉnh lộ 4 về hướng Cửa Việt. Qua khỏi chợ Bồ Bản, xe rẽ hướng Nam vào huyện lộ DH 41. Trong thời gian từ 1995 đến 2004, tôi đã đi lại trên con đường này nhiều lần khi làm việc cho chương trình cộng đồng của Tổ Chức Handicap International rồi World Vision International. Ngày xưa ấy, đường còn bằng đất, đá đổ lởm chởm, nhiều ổ gà, gập ghềnh, xe mô tô chạy rất cực. Bây giờ thì đường đã tráng nhựa phẳng lì, Tiếc là tôi không có cơ may hưởng lợi!

Xe chạy khoảng 500 mét, về hướng Đông là một vùng đất cồn lăng mộ xây, cái cao cái thấp, sơn quét đủ màu sắc chen lẩn giữa những bụi cây. Xe dùng lại, anh tôi và tôi xuống xe. Đi vào nghĩa địa làng Bồ Bản, xã Triệu Trạch, huyện Triệu Phong thăm mộ phần thân nhân bên ngoại của các cháu. Do dạo này, mắt kém, anh mất phương hướng, lại thêm,  cơn co thắt mạch vành lên do bệnh tim mãn tính, với lại, không quen đi bộ, anh quên mất vị trí những ngôi mộ mình muốn thăm. Anh xoa đầu gãi tai, chả lẽ về đây rồi mà không viếng được mộ. Bỗng dưng một sáng kiến nảy ra trong đầu. Anh nhờ tài xế bấm số máy đứa cháu gọi chị bằng o trong làng, nhờ nó ra chỉ giùm. Máy đổ chuông liên hồi mà không ai cầm ống nghe. Nghỉ một chốc, bấm lại, chuông cũng đổ, rồi đầu dây kia tắt máy. Đứa cháu vắng nhà hay không muốn nghe gọi từ số máy lạ? Thôi. Thử cố gắng rảo khắp nghĩa địa tìm, xem sao? Tôi khuyên anh kiếm chỗ im mát ngồi nghỉ, tôi đi lần theo từng lăng mộ, trước mỗi lăng mộ, dừng lại, đọc văn bia. À, đây rồi, lăng đôi nhạc phụ nhạc mẫu của anh, đây rồi lăng mộ của em gái chị mất lúc mới 16 tuổi. Thời gian tìm kiếm chưa tới 15 phút. Chắc phải có hồn thiêng những người đã khuất phò hộ, hướng dẫn, chứ không, việc tìm kiếm cũng phải mất một vài giờ.

Anh thắp hương và khấn vái thì thầm trước mỗi mộ. Đúng là ông con rể chí thảo, chí hiếu!

Anh lại hướng dẫn xe quay lại đường tỉnh lộ 4, chạy lên thị xã Quảng Trị, thăm mấy đứa em khác. Nhà mà anh và tôi đến là “biệt thự” của “cặp đôi hoàn hảo” Đỗ Tư Nhơn – Hồ thị Tú. Nguyễn Văn Nuôi từ Ngô Xá, cách 15 km, cũng có mặt tại đó. Kế hoach ban đầu của anh là chuyện trò vài phút, mục đích là thăm đứa em út Hồ thị Tú vì anh ít thấy mặt; xong, xe về nhà ở Đông Hà cho kịp bữa cơm trưa kẻo các con chờ.

Ngờ đâu vợ chồng Nhơn + Tú sửa soạn bữa cơm trưa gồm nem rán, cá kho, canh cá, thịt heo, rau sống ... và mời ở lại cho kỳ được. Nhơn – Tú có tấm lòng thì anh em sẵn sàng no bụng. Tài đầu bếp của cô Tú cống hiến một bữa cơm không những bắt mắt mà còn ngon miệng. Xe về Đông Hà gần 13 giờ. Gần tối, anh điện thoại hỏi tôi:

- Em mệt không?

Cảm ơn sự quan tâm đều đặn của anh đến đứa em này./.

                                                                                      Hoàng Đằng

                                                                                       10/4/2014