Trang

Thứ Năm, 30 tháng 10, 2014

TÔI VIẾT VỀ... THƠ TÔI - Đoàn Anh Kiệt


           
                 Tác giả Đoàn Anh Kiệt
      (Con trai út của blogger Phú Đoàn)


TÔI VIẾT VỀ... THƠ TÔI 

Dẫn: Hồi nhỏ, ba tôi làm thơ và đọc thơ khá nhiều. Và lần nào mẹ tôi cũng... chê thơ ông dở. Lúc đó không biết nên không dám bàn. Có lần ba tôi đọc thơ, bảo là thơ của nhà thơ nào đó nổi tiếng lắm (không nhớ chính xác tên), mẹ khen hay, song thật ra bài đó là ba tôi viết. Thì sau này tôi nghĩ thơ hay vì... tác giả cũng một phần từ đó mà ra.

Tới giờ, chẳng tự hào gì khi nói tôi quen cũng đã vài cô bạn gái, vì bạn bè tôi đa phần đều "mồ yên mả đẹp" trong nấm mồ hôn nhân hết. Mà lạ, cô nào trước khi quen tôi đều hay khen (có khi vì lịch sự không chừng) là anh viết hay, rồi khi dính chút "cổ phần" trong đời nhau thì cô nào cũng chê thơ/văn anh... dở quá.

Chuyện cũ không nhắc làm gì, cô bạn hiện nay, dân chuyên Văn ngày trước, mỗi khi ngồi chơi, tôi hỏi [thiệt thà] em thấy anh viết thơ trên FB vầy được hông, cô ta cười đáp (nguyên văn) "thơ anh hay, có điều em đọc mệt quá", hỏi sao mệt, cô nói "thì... gật đầu chào người quen hoài nên mệt". Hic, của đáng tội, tôi thì [gần như] không bao giờ chôm thơ ai, hễ đăng đều ghi tác giả, không nhớ thì ghi st, dẫu rằng hay chơi chiêu nhập nhằng chữ st dù thơ mình viết.

Thì đọc nhiều ắt sẽ ảnh hưởng, không dính tứ thơ/ý thơ, cũng dính chút phong cách tác giả mình thích. Suy cho cùng, tôi... trí nhớ tốt, chứ tôi có phải anh chàng Trương Vô Kỵ, học Thái Cực quyền xong quên liền để mà vận dụng theo ý mình đâu. Hôm cafe' với nhau, vui miệng tôi nói thế, nhân tiện trích luôn bài thơ mình khá thích:

                  CHIA

                  Chia tay
                  em chọn nỗi sầu
                  Bán đi mua lại
                  mộng đầu chưa nguôi
                  Bỗng đâu
                  một sớm hoa rơi
                  Kiệu dâu em
                  bước bên người thảnh thơi
                  ….
                  Chia anh
                  nỗi nhớ ngày xưa
                  Bán không đặng
                  đành đổ thừa…
                  hên xui

Nghe xong cô ta bảo thơ gì nghe phát chán, từ "hên xui" bình dân vậy mà đưa vô, phân tích một hồi tôi thấy luôn bài này sao... mất giá quá! Cũng ráng nói thì mà là, song lý lẽ... của trái tim luôn chiến thắng. Đành thôi vậy! Tưởng thua rồi thì thôi, nào ngờ cô ta được nước nói thêm cái bài Không đề của anh nó tệ cực kỳ, trích đăng nguyên văn:

                  Tình thoảng qua như gió
                  Lá vui đùa xôn xao
                  Ngày phơi sầu đã ráo
                  Sao nắng còn hanh hao

                  Mùa qua tình như nắng
                  Vàng góc đời nhỏ nhoi
                  Chim xanh nào đang hót
                  Đâu ngờ ngày lẻ loi

                  Có người chân bước lỡ
                  Lạc lối tình không hay
                  Tưởng rằng mình hạnh phúc
                  Ô hay bụi… mắt cay

                  Đời trôi sao quá vội
                  Tình cứ mãi mông lung
                  Lá rơi chưa ngập lối
                  Đâu rồi tay nắm tay

                  Bao năm mình nông nổi
                  Đổ thừa đời không may
                  Chợt một ngày sám hối
                 Tình đã thành mây bay...

Đặc biệt là câu cuối, nguyên văn "người lớn còn chơi... đổ thừa". Rồi mấy bài xưa xưa nữa "phơi tình ngày nắng ráo, con tim đổ mưa rào, em ngày xưa... lỡ dại, yêu anh đời hư hao", thơ thì toàn ý người khác, lời thì cũ, tứ thì mòn. Bực quá, đành ráng... mặt dày viết bài để "em nó" khai sáng tri thức bình luận thơ ca.

Thơ chủ yếu là gì? Là tạo niềm cộng hưởng với người đọc. Cùng một bài, người này cảm khác, người kia cảm khác. Đối với anh A, bài này hay nhưng với anh B thì vẫn bài đó là dở. Nhưng nếu vậy thì cần chi đến nghệ thuật phê bình? Thơ, với tôi, là cách sắp chữ, để nói lên cái mà mình không nói được! Thì đó, có thất tình đâu, có chia tay đâu, song thơ chia tay, thơ thất tình thích thì viết một ngày vài... trăm bài còn dư sức, đặc biệt là thời 26, 27 tuổi. Thẩm thơ, đâu phải chỉ "tâm tri" còn phải có "trí tri" nữa chứ. Con chữ vốn vô hồn, ai cũng học đủ bảng chữ cái, nhưng viết một bài văn cho đúng chính tả chưa chắc đã là việc dễ làm với khá nhiều người, nói chi đến viết để cộng hưởng cảm xúc được?

Hồi 26; 27 tuổi tôi gần như muốn là viết. Thơ cũng được, văn cũng xong. Phóng bút thành văn dễ ợt chứ khó gì, ráp vần ráp chữ là xong. Nhưng mà nói thật, đọc lại nhiều khi... xấu hổ lắm.

Còn phê bình, phê bình cái gì đây ngoài câu chữ hiển hiện đó? Phân tích nhịp điệu, phân tích từ ngữ để mà thấy cái dụng công của tác giả, và với bài nào "tuyệt đỉnh" thường là một câu "hồn nhiên,  thiên thành". Đạt đến mức hồn nhiên như trời có sẵn đó thì TẤT CẢ đều phải dụng công, dụng công trong từ ngữ cực nhiều. Lao tâm khổ tứ để tìm cho được một chữ ráp vô, sửa tới sửa lui, đọc đi đọc lại, rốt cục chỉ muốn đạt tới mức tự nhiên như không cần dụng công.

Tôi viết cũng không ít bài bình thơ, đa phần là thơ xưa, thơ Tàu, và tôi tự nhận cái đó là bình giấm, như một nhà phê bình người Pháp tự nhận "rượu để chua quá thì thành giấm, viết không được thì... đi bình luận vậy". Nhưng thật ra, người viết bài bình luận thì có lẽ cực hơn người viết, người viết vì một cảm xúc gì đó phóng bút là xong, còn người bình đọc xong, chờ lắng cảm xúc, tìm dẫn chứng, tìm câu văn, tìm minh họa để mà bình cho người đọc thưởng lãm. Nên tuy "ai đem phân chất một mùi hương, hay bản cầm ca tôi chỉ thương" nhưng bình thơ bình văn vẫn cần lắm. Còn đọc chê dở chê hay thì nào có khó gì? Như ngày trước tôi chê Truyện Kiều, tôi cũng phải ráng viết cho được một bài [dù] ngắn để mà chê cho... có hồn (?)

Chỉ là... bụt chùa nhà không thiêng! Hic

                                                                         Đoàn Anh Kiệt
                                                                           29/10/2014

46 nhận xét:

  1. hiiii... đúng là con trai Phú Đoàn ...viết hay lắm NM nhớ ngày xưa hồi 19 tuổi khoái viết phê bình lắm và ... ghét cay ghét đắng mấy cây bút nữ hồi đó (thuc6 ra họ đâu có đến nỗi '' khiêu dâm'' lộ liễu như ...bây giờ!) có lần '' choảng'' một bài '' tung tóe'' (mà đã cẩn thận dấu tên giả dạng người khác nhưng không ngờ bị ...người yêu '' bắt được'' và chàng viết thơ khuyên '' đừng bao giờ mở đầu ...'' sự nghiệp văn chương'' (trời ạ nghe to tát quá) của mình bằng cách chê người khác'' Thế là từ đó về sau gát bút phê bình luôn !!!

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. Tuổi trẻ thì nhiệt thành nhưng cũng nhiều nông nổi. "Bê con không sợ cọp" đó mà! :p

      http://4.bp.blogspot.com/-iZ6WtDbvUKA/U7Ow5WthvgI/AAAAAAAAB5I/JznDPvOmMJE/s1600/40234251.jpg

      Xóa
    2. nhiệt thành+ngu dốt= phá hoại hiiii
      Chẳng nhớ rõ tên tờ tạp chí thuở đó nhưng nhớ là nó ra được 3 số thì đình bản !!!

      Xóa
    3. Đó cũng là kỷ niệm một thời!

      http://mycenes.m.y.pic.centerblog.net/tinnazuw.gif

      Xóa
  2. Đọc bài tôi viết và thơ tôi
    rất hay tôi suy ngẫm và tham khảo...
    tôi chỉ xin hỏi bạn.. tôi thấy ở trên blog có mọt số bạn
    họa một bài thơ thì rất hay ... hơn cả người viết... và trả lời
    bình luân nói thành thơ rất hay...
    Nhưng sao người đó ít viet thơ ...ít có bài... và có nhưng thơ không có hồn đọc k hay lắm...
    xin hỏi bạn lý giả cho tôi chút xíu nhé
    chúc bạn luôn vui khỏe

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. Bạn hỏi những người ở trong trường hợp đó thì hay hơn hỏi tôi à !

      http://petitsbonheursquotidiens.p.e.pic.centerblog.net/8a652546.gif

      Xóa
  3. http://img4.hostingpics.net/pics/677118cafe.gif

    Em mời anh cafe tối!

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. Thứ sáu thăng hoa cùng nàng thơ Hung Phi nhé!

      http://img1.123tagged.com/en/friday/65.gif

      Xóa
  4. Phúc quá , Phúc quá :)

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. A! Nữ hiệp thí chủ đang chắp tay niệm chú : "Thiện tai! Thiện tai" đấy à! :))
      Chúc an lạc nhé!

      http://img1.123tagged.com/en/friday/57.gif

      Xóa
    2. Nỏ phải . Đó là nói ngắn gọn câu : Con hơn cha là nhà có Phúc :))

      Xóa
    3. Phúc cho những ai nghe khen mà không nở mũi! =))

      http://www.imgion.com/images/02/Happy-sunday-sparkling-flower-nice-background.gif

      Xóa
  5. Câu đầu, con gần bằng cha là nhà có phúc.

    Bình thơ của người khác đã khó, tự viết về thơ mình thường rất gay. Thế mà Anh Kiệt lại có một bài viết sắc sảo nhưng rất nhẹ nhàng để người đọc cảm thấy thoải mái và không dị ứng.
    " Đạt đến mức hồn nhiên như trời có sẵn đó thì TẤT CẢ đều phải dụng công, dụng công trong từ ngữ cực nhiều. Lao tâm khổ tứ để tìm cho được một chữ ráp vô, sửa tới sửa lui, đọc đi đọc lại, rốt cục chỉ muốn đạt tới mức tự nhiên như không cần dụng công."

    Mình nghĩ đây là điều rất tuyệt của người viết thơ.

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. Thật vui khi có sự đồng cảm của Thu Nguyễn. Ngày mới an lành nhé!

      https://lh6.googleusercontent.com/-LBHKJWoAFKA/UDTI1uirCkI/AAAAAAAAEhQ/y_ziGaWOfHg/s550/825373_orig.gif

      Xóa
    2. Bài đó bị "kiểm duyệt", cắt hết hơn một nửa :D

      Xóa
  6. Anh PĐ có cậu út nối nghiệp văn chương như cha thật tuyệt.
    CHÚC ANH CÙNG GĐ CUỐI TUẦN VUI NHIỀU NHÉ.

    http://img1.123tagged.com/en/weekend/288.gif

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. Cám ơn ÉN MÙA THU nhé! Chúc vui!

      http://dl3.glitter-graphics.net/pub/1623/1623763ax3tnnp9v1.gif

      Xóa
  7. Dung thì thật sự không rành văn thơ nên chỉ biết đọc,cảm nhận và xin chúc mừng chữ PHÚC của gia đình anh thôi,chúc anh Phu Đoan có những ngày nghĩ vui và hạnh phúc,đêm ngọt ngào anh nha.

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. Thật vui khi Ngọc Dung ghé thăm và chúc lành. Chủ nhật thanh thản nhé!

      http://4.bp.blogspot.com/-2rjHEWQwNbg/U38kV45ayeI/AAAAAAAAApo/esi-sKBenG4/s1600/1148195805lj7_zpsf0879608.gif

      Xóa
  8. "Tre già măng mọc" - Chúc mừng ThayDo đã có người nối nghiệp Văn chương rất vững vàng!

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. Chủ nhật tươi hồng ông bạn nhé!

      http://d4.violet.vn/uploads/blogs/1438/1daef74bd9fe96b7ff53064b3cfd9953_web_01.gif

      Xóa
  9. Con nhà tông không giống lông cũng giống cánh ..một bộ ánh đẹp nhà thơ ạ !

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. Chủ nhật rạng rỡ Cuoc Son Mien nhé!

      http://img1.123tagged.com/en/sunday/190.gif

      Xóa
  10. Sang thăm bạn và đọc bài viết của cháu Kiệt. Thật là nhà văn , nhà thơ tuyệt vời. Chúc mừng bạn nhe. Chúc bạn cuối tuần vui vẻ và hạnh phúc bạn nhé. Thân mến
    http://img1.sendscraps.com/se/088/012.gif

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. Chúc Ngoc Lien Nguyen ngày Chủ nhật vui rộn rã nhé!

      http://img1.123tagged.com/en/sunday/28.gif

      Xóa
  11. Thật đúng là bụt nhà thì ko bao giờ linh cả anh ạ ...Bài viết của tác giả con thầy ĐỒ thật hay ....hihi....

    http://i1315.photobucket.com/albums/t596/hongcucgl/f232b46b_zps89a25855.gif
    Chúc anh ngày cuối tuần thật vui .......

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. Cám ơn lời khen của Hằng Nga. Chúc vui!

      http://img1.123tagged.com/en/sunday/167.gif

      Xóa
  12. Mấy thu tình đong đếm
    Cuối chiều mắt lệ cay
    Sao nghĩa ân chẳng vẹn
    Cho nhớ nhung đong ngày ..................
    .............
    Hihi.....Vợ khen thơ hay mà không biết đó là thơ chồng -Mà biết thơ chồng chắc chê rồi ......Tâm lý đàn abf hả anh ?

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. Bụt nhà không thiêng ấy mà! :))

      http://anhdepblog.com/graphics/sunday/images/dayofweek-38.gif

      Xóa
  13. Nhìn bức hình hai cha con giống nhau thế. Văn phong con bạn viết ấn tượng và triển vọng đấy. Chúc mừng bạn có con trai viết tốt!

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. Chủ nhật tươi hồng bạn nhé!

      http://img1.123tagged.com/en/sunday/182.gif

      Xóa
  14. Ghé thăm PĐ đêm cuối tuần.
    Chúc chủ nhà có nhiều niềm vui nhé !

    http://1.bp.blogspot.com/-xMuSdzmsm08/Uo5NmkxkRwI/AAAAAAAACGk/htwKuUQeQLY/s1600/loi-chuc-ngu-ngon-hay.jpg

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. Chúc bạn ngày Chủ nhật thanh thản nhé!

      http://www.lovethispic.com/uploaded_images/80370-Happy-Sunday.gif

      Xóa
  15. http://3.bp.blogspot.com/-F3hmTlA3zVY/T5EMFZYi6-I/AAAAAAAALEw/sLBedj9mI8E/s1600/hoanhyen.jpg
    Thơ anh em đọc nhiều rồi
    Giờ thì chỉ thích được ngồi ... nghe ngâm
    Thu Điệp qua thăm Huynh nè ... Huynh vẫn khỏe , đúng hem

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. Chủ nhật an lành bạn nhé!

      http://img1.123tagged.com/en/sunday/187.gif

      Xóa
  16. Đúng là :Hổ phụ sinh hổ tử!:)
    Chúc Thầy cuối tuần có thật nhiều niềm vui ạ!
    http://3.bp.blogspot.com/_WAPKZl81mBg/TG5l3OXaJsI/AAAAAAAAADM/7sN0VJnTKL8/s1600/happy_weekend.png

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. Chủ Nhật tươi vui nhé!

      http://2.bp.blogspot.com/-6eXhIs2nlCY/UjRBLvxdl9I/AAAAAAAAPPU/jJISm-V3aUc/s800/HAGS-13092013_header.jpg

      Xóa
  17. Bài viết rất hay.
    Chúc mừng bạn có người con nối nghiệp cha ...rất tài.
    Chúc bạn ngày chủ nhật vui nhiều bạn nhé

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. Chủ nhật vui thật nhiều bạn nhé!

      http://img1.funscrape.com/en/sunday/22.gif

      Xóa
  18. Bài viết hay lắm.chúc mừng bạn.
    http://2.bp.blogspot.com/-Pzpa87cTxxQ/VEphTggNpEI/AAAAAAAAGZM/D-AU5dhpx50/s1600/hoa%2Blan.jpg

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. Chúc cô giáo Lan Huệ ngày mới thân tâm an lạc nhé!

      http://i1236.photobucket.com/albums/ff450/phanducthang54/3987472141.gif

      Xóa
  19. Ghé thăm hỏi lão LA THỤI ngày Chủ nhật có đi mô mà LA mà THỤI khôông hè! :D

    http://img1.123tagged.com/en/strawberry/17.gif

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. Mình có biết lộ mô mà đi lão Nghĩa hè! Lão chỉ giùm mình với! :))

      http://img1.123tagged.com/en/sunday/42.gif

      Xóa
  20. Ngạn ngữ pháp có câu "tel père,tel fils" nay thấy nhiều còm dành cho cháu "PHÚC" thì luận được rằng "con hơn cha là nhà có phúc"Chúc mừng La huynh đã có truyền nhân uất sắc,đệ ngưỡng mộ lối viết của cháu,dường như cha thì Thủ,còn con thì Phóng...cũng dễ hiểu thôi,vì cha là nhà mô phạm mà,còn bài nào nữa,post cho độc giả xem thêm,đệ cũng khá thích thú trước lối còm tưng tửng của út Kiệt.

    Trả lờiXóa
  21. "Tel père,tel fils" cha nào con nấy, hay rau nào sâu nấy nhỉ! :))
    Cháu Kiệt tuy sắp qua tuổi "tam thập nhi lập" rồi , nhưng vẫn còn "hăng" lắm, chưa rèn đạt độ bình thản trong "luyên gà" của Kỷ Tĩnh Tử.
    Dung NguyenHung cứ click vào nhãn Đoàn Anh Kiệt ở cuối bài viết này thì đọc thêm một số bài khác của cháu. Chúc vui!

    http://www.allgraphics123.com/ag/01/7482/7482.gif

    Trả lờiXóa
  22. Ôi, bài viết vừa hài hước, nhẹ nhàng, vừa hóm hỉnh, sâu sắc. Tác giả nói trúng cái tâm sự của nhiều người quá ha!

    Trả lờiXóa

POST HÌNH HOẶC VIDEO CLIP VÀO Ô COMMENT :

Các bạn chỉ việc copy link hình hoặc link video clip dán trực tiếp vào ô comment mà không cần dùng thẻ