LẠI TRAO ĐỔI VỚI CHÂU THẠCH - Phạm Đức Nhì

       
                     Tác giả Phạm Đức Nhì

LẠI TRAO ĐỔI VỚI CHÂU THẠCH

Mọi chuyện tưởng đã qua. Nhưng dưới bài viết Ba Điều Về “Cái Tâm Đặt Ở Đâu?” của anh Đặng Xuân Xuyến (trên FB ĐXX) anh Châu Thạch có một bình luận khá dài trong đó có hai ý chính liên quan đến tôi. Phần còn lại anh giải thích lý do tại sao anh chọn phương cách Bình Thơ “Chỉ Khen - Không Chê”. Tôi lại phải xin lần lượt trả lời trực tiếp hai ý của anh.

Khía Cạnh Kỹ Thuật Của Vấn Đề

Anh Châu Thạch có nhận xét về bài viết Ghi Chép Từ Cuộc Tranh Luận Đầu Xuân của anh Đặng Xuân Xuyến như sau:
Tôi nghĩ một cuộc tranh luận văn học hay một giai thoại văn học được ghi lại đầy đủ là một việc làm chính đáng và cần có để truyền thông đến với mọi người và lưu lại làm tài liệu chớ sao lại cho là xấu nhỉ. Tôi nghĩ nếu ĐXX không làm việc đó thì cũng có một người khác làm và phải hoan hô họ. Tôi cũng đã từng tổng kết một cuộc tranh luận với đề tài " Về hay không về".
Tôi đồng ý với anh Châu Thạch việc tổng kết một cuộc tranh luận văn học là rất hữu ích - và trong một số trường hợp - cần thiết. Nhưng bài Tổng Kết của anh Đặng Xuân Xuyến có những nét đặc thù như sau:

“VỌNG KHÚC CHIỀU”, THƠ LƯƠNG MINH VŨ: TIẾNG HÁT TRÔI VỀ QUÁ KHỨ BƠ VƠ - Châu Thạch

                         
                          Nhà bình thơ Châu Thạch


         “VỌNG KHÚC CHIỀU”, THƠ LƯƠNG MINH VŨ: 
                 TIẾNG HÁT TRÔI VỀ QUÁ KHỨ BƠ VƠ
                                                                    Châu Thạch

Đêm nay tôi không làm được gì ngoài việc đọc bài thơ “Vọng Khúc Chiều” của Lương Minh Vũ rồi nghe đi nghe lại bản nhạc “Hát Bên Bờ Suối” của nhạc sĩ Nguyễn Xuân Mai phổ nhạc từ bài thơ nầy qua giọng hát của ca sĩ Huỳnh Lợi. Cả ba người nầy tôi không hề biết nhưng sao tôi thấy mình quá gần với họ. Thấy quá gần với họ vì cả ba (thơ, nhạc và tiếng ca) khiến hồn tôi dậy lên biết bao cảm xúc. Bài thơ đã hay, bài hát xáo từng câu rồi ghép lại, phối thành âm thanh tuyệt vời, và giọng ca thì vang vọng như tiếng gió trong rừng vi vu bao lời kể lể. Tôi không rành âm nhạc, chỉ biết nghe, không biết phân tích nên xin chỉ nói về thơ, cảm ơn thơ đã đưa tôi vào hưởng thụ những hương hoa của nhạc.
Đầu đề bài thơ là “Vọng Khúc Chiều” đã được nhạc sĩ phổ vào bản nhạc có tên là “Hát bên Bờ Suối”. Tôi thích đầu đề nầy hơn vì chỉ nghe cái cụm từ nầy ta đã thấy ngay tính cách lãng mạn và nên thơ của nó.
Khổ thơ đầu đẹp làm sao khi cho ta hình ảnh một người ngồi hát bên bờ suối:

           Ta ngồi hát bên bờ suối
           Rừng đổ chiều cây lá ngủ mang mang
           Ngày buông cánh, chim về non bạt gió
           Bài ca buồn từng phiên khúc gian nan

CÕI TỊCH LẶNG TRONG “IM LẶNG”, THƠ XUÂN LY BĂNG - Châu Thạch

                  
                   Nhà bình thơ Châu Thạch

CÕI TỊCH LẶNG TRONG “IM LẶNG”, THƠ XUÂN LY BĂNG
                                                              Cảm nhận của Châu Thạch

Nhà thơ Hàn Mặc Tử đã được xem  là nhà thơ của đạo Thiên Chúa vì thơ ông chính là “nguồn trong trẻo vô biên” phát ra từ sự cảm xúc bởi đức tin trong tim. Nhà thơ không chủ ý sáng tác để tôn thờ Thiên Chúa hay để truyền bá Phúc âm nhưng Thiên Chúa đã chiếm ngự linh hồn ông, nên thơ ông tự nhiên đầy dẫy Thánh Linh. Tôi tìm được người thứ hai có phong cách như thế trong bài thơ “Im Lặng” của nhà thơ Xuân Ly Băng. Im lặng theo định nghĩa của từ điển là không có lời nói, không có tiếng động nào. Sự im lặng nầy chỉ xảy ra ở bên ngoài nhưng trong tâm vẫn còn xao động bởi muôn vàn hỷ nộ, ái ố của chính mình.  Im lặng theo triết lý Phật giáo là “tỉnh lặng như chánh pháp”, nghĩa là tâm thức vẫn hoạt động nhưng tự mình hướng cho tâm thức quay về nẻo thiện, tránh nỗi đau và tìm sự an lạc.
Bây giờ hãy đi vào thế giới “Im Lặng” của Xuân Ly băng:

                 Dáng ngọc lượn về trong giấc êm
                 Nhẹ tựa hoa bay chốn nguyệt thiềm
                 Đường vào im lặng mê ly quá
                 Lót toàn tơ lụa cõi thần tiên  
   

ĐỌC “TÔI NẰM XUỐNG”, THƠ XUÂN LY BĂNG - Bình thơ của Châu Thạch

               
                           Châu Thạch

          ĐỌC “TÔI NẰM XUỐNG”, THƠ XUÂN LY BĂNG 
         
Một trăm bài thơ nói về sự chết thì một trăm bài thơ bi quan, cho dầu có bài thơ nói đến sự phiêu diêu miền cực lạc, hoà nhập với trăng sao nhưng lại xem thế gian là nơi đầy đau buồn mà mình vừa trút bỏ. Lần đầu tiên tôi đọc một bài thơ diễn tả cõi sống và cõi chết đều tràn lan niềm vui. Nhà thơ Xuân Ly Băng đã siêu thoát ngay tại thế gian nầy trong bài thơ “Tôi nằm Xuống”, một bài thơ nói về sự chết mà không có tiếng chuông báo tử, không có tiếng mõ cầu siêu, không có tiếng khóc thút thít nhưng cả thế gian có ánh sáng, có màu sắc, có âm thanh rộn ràng, tích cực và tươi thắm, khiến cho người nằm xuống như khởi hành một chuyến viễn du đầy hạnh phúc tại nơi đi và đầy nguồn vui tại nơi đến.
 Bài thơ có 13 khổ thơ, mỗi khổ đều có cụm từ “Tôi nằm xuống” ở mỗi câu đầu. Lần lượt 13 câu đầu của mỗi khổ thơ như sau:

     - Tôi nằm xuống, quả đất vẫn quay đều
     - Tôi nằm xuống, hoa vẫn nở bốn mùa
     - Tôi nằm xuống, vẫn tiếng hót chim trời
     - Tôi nằm xuống màu, biển xanh cứ xanh
     - Tôi nằm xuống Hòn bà vẫn hiên ngang
     - Tôi nằm xuống, vẫn cuồn cuộn dòng sông
     - Tôi nằm xuống, lịch sử cứ vận hành
     - Tôi nằm xuống con trẻ cư sinh ra
     - Tôi nằm xuông vẫn chảy dòng sông Dinh
     - Tôi nằm xuống vẫn uốn khúc Li Li
     - Tôi nằm xuống chuông vẫn vọng thánh đường
     - Tôi nằm xuống có ai khóc thương tôi?
     - Tôi nằm xuống cuộc đời vẫn cứ đi

RƯỢU DƯỚI TRĂNG - Thơ Châu Thạch

   


       RƯỢU DƯỚI TRĂNG 
       (Gởi các người thơ nam uống rượu mà tôi cảm mến:
       Kha Tiệm Ly, Hoàng Anh 79, La Thụy, Đặng Xuân Xuyến)

       Dốc ngược chai, rượu long lanh chảy
       Ta nâng ly uống cạn cả ngàn trăng
       Khà một cái hơi bay mờ mặt đất
       Còn một trăng treo mộng ở trên cao.

       Em ngồi lại cùng ta đừng đi vội
       Nửa vầng trăng ta đã cắn làm đôi
       Nghe vị ổi vừa chua và vừa chát
       Trong miệng ta nguyệt đã vỡ tan rồi.

       Đừng, đừng bảo ta say là tăm tối
       Linh hồn ta trôi nổi rượu, trăng, thơ
       Những đam mê đắm đuối tự bao giờ
       Những ân tứ từ khai sinh thế kỷ.

       Ở trong ta có ba người mộng mị
       Một yêu trăng tràn ngập cả đường tim
       Một yêu thơ lặn lội tháng năm tìm
       Một yêu rượu lấy men làm tri kỷ.

       Ba khờ dại biến ta thành thi sĩ
       Thoát hồn ta du nhập cõi mơ huyền
       Ngồi dưới trần mộng đến chốn thiên tiên
       Rượu trong máu và trăng tràn sông núi.

       Em ngồi lại cùng ta thêm chút nữa
       Để cơn say đủ độ biến thành thơ
       Để lời hay soi tỏ ánh trăng mờ
       Và hết thảy gởi vào đôi mắt đẹp.

       Em ngồi lại cùng ta thêm chút nữa
       Để men yêu dậy sóng phút em chờ
       Với rượu nồng, thơ đẹp, với trăng mơ
       Ta uống trọn tràn lan cơn cảm xúc

                                         Châu Thạch

NGHE THƠ LA THỤY NỬA KHUYA - Châu Thạch

                
                         Châu Thạch và La Thụy


             NGHE THƠ LA THỤY NỬA KHUYA

             Nghe thơ La Thụy nửa khuya
             Mênh mang trời đất như chia hai miền
             Miền cao trăng nước cung thiên
             Miền gần thao thức ưu phiền trần gian
             Âm trong nhẹ, vút mơ màng
             Âm trầm lụy, tỏa mang mang cõi đời.

             Nửa khuya mưa gió ngoài trời
             Nghe thơ La Thụy thấy lời trăng sao
             Tiếng thương đau, thấy ngọt ngào
             Tiếng vui, thấy sóng dâng trào niềm riêng
             Thấy anh hùng, thấy thuyền quyên
             Thấy say chếnh choáng, thấy nghiêng hồ trường
             Thấy hồn trăm sợi tơ vương
             Buồn vui quyện với yêu thương chẳng lìa.

             Nghe thơ La Thụy nửa khuya
             Phòng hương quạnh giấc, ngoài kia đông về ./.

                                                               Châu Thạch